Vísir - 12.09.1967, Blaðsíða 5
V í SIR . Þriðjudagur 12. september 1967.
Á haustin er verð á græn
meti mjög hagstætt og
nýlega hafa flestar græn
metistegundir lækkað
mikið í verði hér í
Reykjavík. Grænmeti er
mikið borðað hér á landi
bæði hrátt og soðið, en
niðursuða á grænmeti
mun ekki algeng hjá ís-
lenzkum húsmæðrum.
Allflestar tegundir af
grænmeti geymast mjög
vel niðursoðnar og má
spara þannig mikla pen-
inga.
Grænmetisneyzla eykst stöð-
ugt meðal íslendinga og um
þessar mundir er grænmeti
mjög ódýrt og er tilvalið að
safna sér dálitlum foröa til
vetrarins meö því aö sjóða það
niður. Hægt er að sjóöa græn-
metið í saltvatni og nota það
í súpur og jafninga eða heitt
með smjöri, og einnig má sjóöa
það í edikslegi, t.d. agúrkur,
blómkál, lauk o. fl„ og borða
það með kjöti. Margar tegundir
af grænmeti má frysta án þess
að það skemmist, og er þaö þá
snöggsoðið, kælt og fryst strax
í plastumbúöum. Gæta þarf
þess að grænmetiö sé nýtt og
gott og þarf helzt að frysta það
sama daginn og það er tekið
upp. Grænmeti sem geymist vel
i frystingu er t.d. blómkál, hvít-
kál, rauðkál, spínat, gulrætur,
steinselja o. fl.
Nýtt grænmeti, sem á að
neyta strax, er bezt að gufusjóða
og fást ristir til að hafa
í pottinum og er grænmetið sett
ofan á þær. Síðan er vatn sett
í pottinn en gæta þarf þess vel
að það snerti ekki grænmetið.
Vatnið er saltað og þétt lok sett
á pottinn og soöið þar til græn-
metið er meyrt. Flestar græn-
metistegundir eru mjög góöar
með smjöri, en einnig er gott
að setja grænmetið saman við
kartöflustöppuna eða brytja
það út í sósur og jafninga.
Við niðursuðu á grænmeti
þarf að hafa góð hrein glös,
gúmmíhringi og klemmur til að
loka glasinu ef það er ekki með
skrúfuðu loki. Þykkur sellófan-
pappír er hafður tvöfaldur yfir
glösunum og er gott að dýfa
honum í edik, þá skemmist
grænmetiö síður. Annaö lagið
af pappírnum er lagt þétt yfir
grænmetið en hitt nær út fyrir
brúnimar á glasinu. Ef pappír-
inn er ekki mjög þykkur er
bezt að hafa hann þre- eöa
fjórfaldan. Einnig má nota glös
með þéttu, skrúfuðu loki, og er
þá nóg aö hafa eitt lag af papp-
ír yfir. Yfirleitt er grænmetiö
fyrst soðið á vanalegan hátt i
saltvatni, og síðan aftur, einu
sinni eða tvisvar í glösunum,
eftir að þeim hefur verið lokað.
Er þá bezt að hafa stóran
pott, með hreinni tusku á botn-
inum. Gæta þarf þess að glösin
snerti ekki hvert annað eða
barmana á pottinum og er gott
að vefja tusku á milli þeirra.
Hér á eftir eru svo nokkrar
uppskriftir af niðursoðnu græn-
meti.
Niðursoðið blómkál
Bezt er að blómkálið sé smá-
gert og alveg nýupptekiö þegar
það er soðið niður. Það er fyrst
lagt í bieyti smátíma og síðan
eru hríslurnar teknar sundur
og soðnar í saltvatni örlitla
stund. Sett í kalt vatn og síðan
fært upp og þurrkað lauslega.
Raðað þétt í niöursuðuglös og
saltsoðið sett yfir eftir að það
hefur verið kælt og síðan er
glösunum lokað. Soðið aftur í
glasinu við 100° hita í 15 min.
og aftur næsta dag i 10 mín.
Sumum kann að þykja gott aö
setja örfá piparkorn, eða smátt
brytjaðan soðinn .lauk til bragð
bætis meö blómkálinu, eða aö
setja örlítið edik saman viö, en
ef edik er notað í löginn, þá er
ekki hægt að nota blómkálið í
súpur eða jafninga, vegna þess
að súrt bragð kemur af því.
Gæta þarf vel að glösin
séu með góöu loki og að loft
komist ekki inn í þau.
Mðursoðnar gulrætur
í góðri geymslu má geyma
gulrætur mestallan veturinn
Hér sjáum við afgreiðslustúlku með grænmetistegundirnar, sem á
markaðinum eru í Reykjavík.
ósoðnar, en miklu betra er þó
að sjóða þær niöur í glös, og
er þá hægt að grípa til þeirra
og hita þær upp meö litlum
fyrirvara. Bezt er að gulræturn-
ar, sem soðnar eru niður séu '
fremur smáar. Eftir að þær hafa
verið þvegnar og skafnar eru
þær settar í saltvatn og soönar
augnablik og síðan teknar upp
úr og raðað í niðursuðuglös.
Gott er að setja dálítinn sykur
í vatnið sem soöið er í. Að lok-
um er soðinu hellt yfir og glös-
unum lokað og þau soöin
. í 20 mín. við 100° hita.
Níðursoðið agúrkusalat
Agúrkan er skorin í sneiðar,
ekki of þunnar, sem settar eru
í stóra skál. Á möti 1 kg af
agúrkusneiðum er sett 20 g.
salt 2—3 msk. sykur og 3 msk.
óblönduð ediksýra. Þetta er allt
sett saman við agúrkusneiðarnar
og geymt dálítinn tíma. Gott
er að setja nokkur piparkorn
með. Raðað í niðursuöuglös með
leginum og soðið í 15 mín. við
75° hita. Bezt er að glösin séu
fremur lítil.
Niðursoðið hvítkál
Fallegt, hreint hvítkál er
skoriö í ræmur og soðið í salt-
vatni i nokkrar mínútur. Sett í
kalt vatn, sigtað og þurrkaö
lauslega. Raðaö í niðursuðuglös,
soðinu hellt yfir. Glösunum lok-
aö óg þau soðin í 15 mín. Soöin
aftur í 15 mín. næsta dag.
Á svipaðan hátt má sjóða niður
aðrar tegundir af grænmeti, og
getur verið ágætt aö blanda
saman. Paprikan, sem er nú
komin á markaöinn hér i
Reykjavík hefur nýlega lækkaö
um y3 i verði og er mjög gott
að skera hana í ræmur og sjóða
með grænmetinu.
Tínið rifsberin áður en
þau skemmast
Rifsberjaspretta er yfirleitt
mjög góð í ár og fer nú hver
að verða síðastur aö tína þau,
þar sem þegar er fariö að sjá á
þeim eftir frostnæturnar um
daginn. Bezt er að tína þau
þegar þurrt er í veöri og nota
skæri til að klippa niður legg-
ina. Þau eru síðan hreinsuð og
tekin af leggjunum. Gæta þarf
þess að þau springi sem allra
minnst. Látin liggja augnablik
í köldu vatni, sigtuð varlega
svo að vatnið renni af þeim og
sett í pott með sykri (1 kg.
sykur á móti 1 kg. rifs), soðið
í 2 mínútur við mikinn hita.
Síðan er bezt aö strekkja grisju,
eða þunna léreftstusku á milli
fjögurra stólfóta (snúa eldhús-
k-lli viö) og setja stórt fat und-
ir. Rifsberjunum hellt yfir og
hlaupið látiö síga ofan í fatið,
án þess að hræra nokkuö i.
Hlaupið síðan sett á litlar
krukkur og þeim lokað vel. Það
sem eftir er í síunni má sjóða
í grauta. Þetta hlaup er sérlega
bragðgott og þess má geta að
ágætt er að eitthvaö af berjun-
um sé ekki alveg fullþroska, þá
hlaupa berin betur.