Vísir - 19.02.1968, Side 3

' y* i

CvWC'A^ííX';

19. febrúar 1968.
Norræna húsið
í Reykjavík
1262—1874—1918—1968
Norræna húsiö er listræn bygging. Gluggarnir í lága þakinu eru kringlóttir og í gegnum þá
má sjá bláa keramíkþakið, sem skagar upp úr og hefur vakið athygli allra, sem séð hafa.
i",-amli sáttmáli er illa þokkað-
^ ur í fslandssögunni. Að
ísland hafi um aldir lotið yfir-
ráðum erlendra manna er nokk-
uð, sem látið er liggja í lág-
inni, þegar íslendingur kemur
á erlenda grund og kynnir land
sitt fyrir öðrum þjóðum.
En nú er öldin önnur, fslend-
ingar eru ekki lengur klæðlítil
þjóð við nyrzta haf eigandi ekki
neitt nema frelsishugsjón og ó-
dauðlegar bókmenntir á morknu
skinni. Nú er runnin upp hin
tuttugasta öld, — öld vélvæð-
ingar, vináttu — öld norrænnar
samvinnu.
Frá Hringbraut má sjá eitt
merkilegt hús, sem gnæfir upp
úr mýrinni — Norræna húsið,
tákn norrænriar samvinnu og
samstöðu, — tákn þess sem
hefur áunnizt gegnum aldir.
Hugmyndin að þessu húsi var
borin upp á Norðurlandaráðs-
fundi, og þegar í stað var skip-
nð nefnd til að sjá um allan
undirbúning og framkvæmdir,
jí3cveðið var að hafa ekki sam-
keppni um teikningu að húsinu,
heldur var verkið falið finnskum
húsateiknara, Alvar Aalto, sem
ktmnur er vfða um lönd fyrir
nýstáriegar hugmyndir sínar
qg smekkvísi en fulltrúi hans
H&r á landí er Skarphéðinn Jó-
hatmsson.
Yerkið var boöið út og mörg
tðboð bárnst, sem ðll voru ó-
aðgengðeg — ýmist of há ell-
egar þá að einhverju var ábóta-
vamt f annan stað, svo að á-
kseðSÖ var að byggja húsið út
í reikning. Eftirlitsmaður með
byggjngunni var ráðinn Maggi
Jónsson.
Einbver sagði, að frá Hring-
brautinni liti húsið öt eins og
sæmrlega tór sumarbústaður,
en þegar komið er á staöinn,
kemur upp úr kafinu, aö húsið
er um það bil 1000 fermetrar
og 6600 rúmmetrar -— það er
að segja eitt af stærri húsum,
sem reist hafa verið fyrir al
mannafé hér f Reykjavík.
Nú vita fæstir hvað er á seyöi
inni í þessu húsi, sem hefur ris
ið í skyndingu þama í mýrinni
Menn gjóa þangað augunum og
tauta kannski eitthvað í barm
inn um bruðl, veizlur og til
gangslausa norræna samvinnu,
En þegar inn er komið hljóta
viðhorfin að breytast. Þar er
unnið af kappi, því að húsið á
að vera tilbúið í vor.
Það er vetur, ísing á götum
og fáir á ferli, en þegar blaða-
mann og ljósmyndara VÍSIS
bar að garði óma hamarshöggin
úr Norræna húsinu. Við göngum
inn og við þröskuldinn liggur
maður með munninn fullan af
nöglum og þar fyrir innan
standa nokkrir menn f hnapp,
einn eða tveir þeirra með papp-
írspokahúfur, eins og málarar
nota. Utan viö hópinn stendur
ungur maður, ósköp venjulegur
ungur maður, en það er greini-
legt, að hann hefur eitthvað
yfir hinum að segja. Qg í þeirri
trú gefum við okkur á tal við
hann, og raunar er þar kominn
Maggi Jónsson, eftirlitsmaður
með byggingu Norræna hússins.
Hann er skrafhreyfinn og
reiðubúinn að sýna okkur húsiö,
sem hann er auðsjáanlega stolt-
ur af. Þegar blaöamaðurinn
ætlar að fara að skrifa hjá sér
eitthvert atriöi, segir Maggi:
„Láttu þetta bíöa, ég ætla að
sýna ykkur húsiö fyrst, svo get-
um við farið út f tölfræðileg
atriöi." Við fylgjum þessum
ágætu ráöleggingum og Maggi
Jónsson sýnir okkur Norræna
húsið.
Þegar gengið er inn er vænt-
anleg skrifstofa hússins á hægri
hönd, en beint framundan er
stórt anddyri, fatahengi og sal-
erni. Þá er gengið til vinstri, þar
sem er bókasafn, kjarni hússins
og lestrarsalur. Menn háfa tekið
mjög eftir þeim hluta þaksins,
sem skagar upp úr, en hann er
yfir bókasafninu og fyrirlestra-
salnum sem kemur til með að
rúma um eitt hundrað manns.
1 bókasafninu eru fjögur her-
bergi, þar sem aðstaða verður
fyrir fræðimenn til aö athuga
handrit ellegar skjöl, búin hús-
gögnum og lömpum og öðru,
sem til þarf. Maggi glottir 1
kampinn og segir, að þarna séu
herbergi fyrir grúskara, en
hann er samt greinilega mjög
ánægöur með herbergjaskipan,
sem er þannig, að þegar komið
er inn í bókasafniö er ekki hægt
aö sjá, að þar séu fleiri her-
bergi inni. Auk bókasafns
krefst tuttugasta öldin þess, að
þama sé til staðar „diskótek"
eða hljómplötusafn og því
fylgir eitt hljóðeinangraö her-
bergi, svo að músíkunnendur
geta stillt á „hæsta", án þess
»-»- 10. síöa.

Alvar Aalto er einn frægasti arkítekt í heimi um þessar mundir. Norræna húsið ber listgáfu hans gott vitni. Þarna stendur
Maggi Jónsson fyrir framan bygginguna, sem hann hefur haft eftirlit með og haft veg og vanda af fram að
petía er salurinn, sem myndar kjarna Norræna hússins í Reykjavík. Til hliðar eru Iitlir klefar, þar sem fræðimenn geta verið
einir með skræður sínar í framtíðinni, þannig gerðir af hálfuþess, sem húsið teiknaði, að þeir sjást ekki þegar inn er komið.
i