Vísir - 03.09.1968, Blaðsíða 9

V1SIR . Þríðjuaagur a. sepvwnœr rm»»,
9

'l^nginn skortur mun nú lengur
á skilningi manna á nauö-
syn bættrar umferðarmenning-
ar. Fyrir mörgum árum opnuö-
ust augu manna fyrir því, að of
margir einstaklingar týndu líf-
inu eða hlytu örkuml í umferö-
aróhöppum, til þess að þaö
mætti líðast.
Hvort sem litið var á það frá
mannúðlegu sjónarmiði, eða
fjárhagslegu, þá hafði lítið þjóö-
félag ekki efni á þvi að tapa
þannig einstaklingum sínum
vegna vangæzlu, kæruleysis eða
þekkingarleysis. Auk þess sem
mönnum blöskrar einnig, hve
mikið fé fer í súginn vegna
tjóns af völdum umferöaró-
happa.
feröafræöslunni í höfuðborg-
inni.
„Undanfarin 4 ár hefur- Um-
ferðamefnd Reykjavíkur í ná-
inni samvinnu við embætti lög-
reglustjóra Reykjavíkur stefnt
að því að byggja upp heilsteypt
fræðslukerfi, sem hefur þaö
markmið aö koma fræðslu og
upplýsingum um umferðarmál
til hvers einstaks borgarbúa,"
sagði Pétur Sveinbjarnarson í
upphafi samtalsins sem fór fram
á skrifstofu upplýsingastöðv-
arinnar.
„Þetta er eðlilega ekki hægt
aö gera á einu ári, heldur verð-
ur það að þróast, eins og það
líka hefur gert þessi 4 ár.
Fræðslunni skiptum viö í tvo
megin flokka. Annars .vegar
fræðslu í skólum og hins vegar
fræðslu fyrir allan almenning.
Við höfum byggt þetta upp á
þessum tveim megin flokkum,
en skipt því í fimm megin þætti:
Undir fyrsta þáttinn fellur
Pétur Sveinbjarnarson.
„MARKMIÐIÐ ER AÐ FRÆÐA
HVERN EINSTAKAN BORGARBÚA
44
Um leið og mönnum varö
þetta ljóst, varð reyndum mönn-
um og skynsömum einnig ljóst,
að umferðarmenning varð ekki
bætt, nema með fræðslu um
umferðarmál og henni all veru-
legri. Enda settu menn um það
lög, eins og 8. kafli umferðar-
laganna, sem fjallar um um-
ferðarfræðslu sýnir, en þar segir
m. a. — „að almenningi skuli
veitt fræðsla í umferðarlöggjöf
og öðru því, sem stuðlað geti
að umferðaröryggi og umferöar-
menningu". Á öðrum staö í
þessum lagabálki segir, „að út
skuli gefa og útbýta ókeypis
prentuöum leiðarvísi, er skýri
helztu umferöarreglur og um-
ferðarmerki og skuli sá kostn-
aður greiöast úr ríkissjóöi“.
„Að bæjar- og sveitarstjórnum
beri aö fræða almenning um um-
feröarmál". Á enn öðrum staö
stendur, „að kennsla í umferð-
arlögum skuli fara fram í barna-
og unglingaskólum" og um það
hefur meira að segja verið gefin
út reglugerð.
Nú hefði mátt ætla, fyrst
öllum mönnum var ljóst gildi
aukinnar umferðarfræðslu, að
hið opinbera réðist í skipulagn
ingu fræðslukerfis, sem sæi til
þess, að hverjum þegni þjóðfé-
lagsins yrði séð fyrir upplýsing-
um og fræðslu um umferðar-
mál. Af slíku hefur þó ekki orð-
iö enn, nema bara vísir að einu
kerfi, sem komið var upp til
bráðabirgða meöan H-breyting-
in gekk í garð.
Eitt bæjarfélag hefur þó ráð-
izt í þetta. Reykjavíkurborg hef-
ur undanfarið ötullega unnið að
því að skipuleggja fræöslukerfi,
sem miðlaði íbúunum upplýsing-
um um umferöarmál. Það kerfi
nær þó aðeins til helmings þjóð-
arinnar, en hinn helmingurinn
er undanskilinn slíkri opinberri
þjónustu.
Umferðarnefnd- Reykjavíkur
hefur komið á stofn fræðslu- og
upplýsingamiðstöð, sem hún
rekur í samvinnu við embætti
lögreglustjóra borgarinnar.
Fræðslustöð þessari veitir for-
stöðu Pétur Sveinbjarnarson,
sem Vísir sneri sér til, til þess
»ð fræðast um þá skipulagn-
:**,gu, sem liggur að baki um-
fræösla barna á aldrinum 3 — 6
ára. Þar til kemur umferöar-
skólinn „Ungir vegfarendur",
en viö stofnun hans náöist sam-
komulag viö nágranna-bæjarfé-
lögin og taka þau þátt í starf-
rækslu hans. Hann nær því til
allra barna á því, sem við köll-
um höfuðborgarsvæðiö.
Undir annan þátt fellur öll
starfsemi í skólum Reykjavikur.
Hún hefur aðallega farið fram
með þeim hætti, að útbúnir hafa
verið alls konar bæklingar og
kennslugögn fyrir börn á aldrin-
um 7—14 ára og þeim útbýtt
í skólana, en síðan hefur lög-
reglan heimsótt skólana og fylgt
þeirra fræðslu eftir í samvinnu
viö kennarana. Ijessi þáttur er
einhver sá umfangsmesti í
starfsemi okkar, enda búinn aö
þróast lengst.
Þriðja þættinum höfum víð
ekki getað sinnt sem skyldi, en
það er fræðsla ungmenna á aldr-
inum 15—20 ára. Inn í þann
þátt fellur aöallega fræðsla um,
akstur á bifhjólum, akstur á
dráttarvélum og fræðsla um á-
byrgð og skyldur bifreiðastjóra.
Einnig upplýsingar um öku-
prófið. Sem liö í þessum þætti
hefur lögreglan haldið kvik-
myndasýningar á lögreglustöð-
inni, sem ungmenni hafa sótt
og skipulögö hefur verið um-
ferðarfræðsla fyrir gagnfræð-
inga.
Fjórði þátturinn er fólginn í
hinni almennu umferöarfræðslú,
sem er miðlað til fólks í gegnum
blöð, útvarp og sjónvarp, eða
með ákveðnum umferðarherferð-
um á sérstökum vikum eða dög-
um.
Fimmti þátturinn er umferðar-
fræðsla fyrir aldraða fólkið.
Enn sem komið er höfum við
ekkj getað gert þeim þætti
nægileg skil, en þó tókum við
á ðkkur nokkra rögg í sam-
bandi við H-breytinguna í því
máli. Þá voru dvalarheimilin
heimsótt og út voru gefnar sér-
stakar handbækur fyrir aldrað
fólk. Því eldra fólki, sem ekki
náðist til með þessum hætti,
var boðið upp á fræðslu á heim-
ilum þeirra og notuðu sér það
næstum 2000 manns.“
„Hvað er framundan hjá
\
Umferðarnefnd Reykjavíkur í
þessum fræöslu málum?“
„Nú beinist okkar starfsemi
að því að fylla enn betur upp
í þann ramma, sem við höfum
verið að móta undanfarin ár.
Við það munum við notfæra
okkur hiklaust þá reynslu, sem
• VIÐTAL
DAGSINS
er v/ð Pétur
Sveinbjarnarson hjá
Upplýsinga- og
fræðslumiðsfóð
umferðarnefndar
.v.v.v.v.v.w.v.v.v.v.
við öðluðumst við framkvæmd
H-breytingarinnar.“
„En hvað er á döfinni hjá
ykkur næstu daga?“
„Þessi skrifstofa hefur ný-
lega gefið út bækling um akst-
ur á akreinum og það er um
þessar mundir verið að útbýta
honum. Nú er kominn á loka-
stig undirbúningur aö áfram-
haldandi starfsemi umferðar-
skólans ,Ungir vegfarendur",
sem hefst nú í sept. að loknu
sumarhléi, og er meöal annars
ráðgert að hvert barn I skólan-
um fái að minnsta kosti 4 send-
ingar heim til sín í vetur. önnur
vetrarstarfsemi hefst svo senn.“
„Verður ekkert nýtt tekið til
bragös í vetur?“
„Nei, við munum ekki koma
með neitt nýtt fyrst um sinn,
heldur bara halda áfram fyrra
starfi og bæta þar um, sem
áður hefur skort á. Þannig ætl-
um viö aö reyna að halda því
uppi, sem náöst haföi fyrir H-
breytinguna, en ekki leggja i
neina nýja sókn meðan almenn-
ingur er aö venjast henni.“
„Bólar nokkuð á því, að önn-
ur bæjar- eöa sveitafélög leiti
samvinnu við Reykvíkinga um
umferðarfræöslu og reyni aö
njóta ‘^áá’s* kíf* ‘þvi, ’ hve 'pib eVuð'
komnir áleiðis?"
„Umferöarnefnd Reykjavíkur
hefur borðizt til þess áð sfn
starfsemi og fræðsla yröi látin
ná lengra og þá m. a. til ná-
grannabyggðarlaganna. Því hef-
ur þó ekki, aö þvi að ég held,
verið haldið mjög fast að þeim,
enda er eðlilegt, að það væri
sótt frá hinum endanum.
En um sumt hefur náðst sam-
vinna, eins og umferðarskólann
„Ungir vegfarendur“.
Það má líka kannski segja, að
það sé eölilegt, að Reykjavík
geri meira í þessum málum,
heldur en aörir, því að við eig-
um við mestan umferðarvand-
ann að stríða.
Þó hefur það sýnt sig, aö um-
ferðin í Reykjavík snertir fleiri
heldur en bara Reykvíkinga.
Það kom í ljós í könnun, sem
gerð var eitt sinn, aö fimmti
hver bíll, sem lenti í óhöppum
í Reykjavík, er ekki með R-
númeri.“
„En er ekki eölilegt að um-
feröarfræðsla sé látin ná yfir
alla landsbyggöina — skipulögð
umferðarfræðsla, sem er fylgt
fast eftir, og aldrei látin falla
niður?“
„Jú, víst má segja, að það sé
eölilegt."
„Hví þá ekki aö nota það kerfi,
sem þegar er byrjaö að þróast,
reynsla er fengin af og nær þeg-
ar til meir en helmings þjóðar-
innar. Hví ekki að teygja það til
hins hlutar þjóðarinnar?"
„Að sjálfsögðu er nauösyn-
legt, að skipulögð fræðsla og
upplýsingastarfsemi nái til allra
landsmanna. Með þvi er ég þó
ekki að segja, aö við í Umferð-
arnefnd Reykjavíkur tökum aö
okkur þessa fræðslu, heldurliitt
— sem er aðalatriðið — að slík
fræðsla sé veitt og að hún nái
til allra landsmanna."
G. P.
1 tiiefni þess. ad smarólki-.
er að setjast á skólabekk, var
leitaö til nokkurra ungra nem-
enda í Breiðageröisskólanum
með spurninguna:
„Hlakkar þú til að
byrja í skólanum?“
Lúövík Birgisson, 7 ára: „Nei,
ekkert mjög mikið. Það er al-
veg eins gaman að leika sér í
fótbolta."
Magnús Bergsson, 6 ára (7
ára í haust): „Já, en ég vildi nú
alveg eins vera í sveit, eins og
ég var í sumar í Grímsnesi."
Ásta Sigurðardóttir, 7 ára:
„Já, ég hlakka voða mikið til að
byrja, en ég kvíði líka soldið
fyrir.“
Guðlaug Rakei Guðjónsdóttir, #
6 ára: „Já, það er gaman að
vera að byrja í skólanum."
Einar Ásgeirsson, 9 ára: „Já,
já, ég hlakka til að byrja, en
það er nú mest gaman á leik-
vellinum í frímínútum."