Alþýðublaðið - 28.12.1966, Qupperneq 4

;
] litstjórar: Gyifi Gröndal (áb.) og Benedikt Gröndal. — RitstjórnarfulU.
1 rúi: EiÖur Guönason — Símar: 14900-1490.3 — Auglýsingasími: 14906.
^ ðsetur Aiþýöuhúsiö við Hverfisgötu, Eeykjavík. — Prentsmiöja Alþýðu-
1 laösins. — Áskriítargjald kr. 105.00. — í iausasölu kr. 7.00 eintajtið,
Útgefandi Alþýðuflokkurinn.
VETRARVEGIR
^fEÐUR var umhleypingasamt um jólin og snjó-
Síorjia víða um land. Af þeim sökum hafa samgöngur
■á landi nálega stöðvazt í heilum landshlutum, og fór
jafnvel svo, að hin fjölfarna leið milli Reykjavíkur og
Hafnarfjarðar lokaðist.
Þrátt fyrir breytingar síðustu ára, eru íslendingar
lúðfaúnir slíku ástandi í skammdeginu og flestir kom-
©st bærilega af, þótt þeir hafi ekki daglegt samband
við umheiminn. Hins vegar minnir lokun veganna
^jóðina á, að hún verður að halda opnum sem flestum
eamgönguleiðum, og þarf til dæmis að hafa gott
istrandferðakerfi. Eigi það að vera fyrir hendi, verð-
tir þð skapa strandferðaskipum eðlileg verkefni árið
Umlkring, en ekki má ætlast til, að bílar taki allan
flu|ning.
U|nferð í Reykjavík og öðrum stærri bæjum lands
insivar gífurleg fyrir jólin. Kom greinilega í ljós, að
gatiiakerfi er alls ekki til þess gert að bera svo mikla
um 'erð, sem á það leggts. I Reykjavík var til dæmis
áberandi, hve miklar umferðatruflanir urðu við Mikla
torg og á Reykjanesbraut, enda löngu ljóst, að þar
verður að gera meiri háttar endurbætur á gatnakerf-
inu í náinni framtíð. Ætti þetta að verða borgaryfir-
vmldum hvatning til að leggja áherzlu á að ljúka lagn
ingu Kringlumýrarbrautar út á Hafnarfjarðarveg til
að bæta samgöngur höfuðborgarinnar við Kópavog,
Hafnarfjörð og Suðurnes.
Jafnvel innan Reykjavíkur var ástand gatna mjög
glæmt, ekki sízt á annan jóladag. Lítið var unnið
e.ð snjómokstri, að því er borgarar fengu séð. Þess
vegna hlóðust upp snjóskaflar á götum og batnaði á-
standið ekki, þegar frost gerði ofan í slyddu. Varð
víða erfið færð, þótt blessunarlega fá slys hafi orðið.
Er augljóst, að Reykjavíkurborg verður, eins og veð-
lirf^ri er háttað hér á landi, að búa sig betur véla-
kosii til snjómoksturs í skyndi, ef forðast á slíkt á-
gtand í framtíðinni. Vélvæðingin ein er svar við erf-
iðleikum á að fá fólk til þeirrar vinnu.
SÍijómokstur og aðrar ráðstafanir til að halda veg-
um |Og götum opnum að vetrarlagi geta kostað tugi
mil jóna. Er þó mikill munur á þessum kostnaði frá
ári ;il árs. Hjá ríkinu eru þessi útgjöld tekin af við-
Shalc i vega, þannig að snjóþungur vetur getur valdið
jþví, að ekkert fé sé til vegaviðhalds síðla sumars. Er
foæf ið að tengja þetta saman og rétt að athuga aðrar
leið r.
'Þótt samgöngur á landi hafi reynzt erfiðar um jól-
in, ollu þær ekki manntjóni. Hins vegar tók hafið
til an bát með sex vöskum sjómönnum, sem leituðu
íiskjar í umhleyping og skammdegi. Þjóðin hugsar
tneð' samúð til fjölskyldu þeirra ungu manna, sem
jþarna fórust.
4 28. desember 1966 - ALÞÝ9UBLAÐIÐ
Jónas Jónsson írá HRIFLU:
■í>Ú HEFUR nýlega minnzt mín
of hátíðlega í stjórnmólagrein í
Alþýðublaðinu í sambandi við
kosningarnar 1934, þegar vinstri
flokkarnir unnu óvænta sigra og
réðu á næstu þingum fram úr
vandasömum stjórnmálum. Þér
sýnist hlutur minn í metnaðar-
málum hafi þá orðið rýrari en
efni stóðu til. í ummælum þín-
um til mín kemur fram mannleg
góðsemi, en ekki nægileg kynni
við hin járnhörðu lög stjórnmála-
lífsins.
Kjarni þessa móls er sá, að til
mála gat komið, að ég reyndi að
mynda samstjórn tveggja flokka
1934 í því skyni að lögfesta tvö
'Stórmál: Tryggingalöggjöfina og
söluskipulag búvöru. Ef ég hefði
sett á odd að fá einhvern persónu-
legan metnaðarauka í sambandi
við væntanlega stjórnarmyndun,
mundi sigur tveggja flokka á erf-
iðum tíma hafa endað með upp-
lausn og illindum flokka, sem ég
hafði reynt að efla til góðra hluta
með fimmtán ára vinnu.
Árið 1906 hafði ég á 'götu í Ber-
lín í samtali við norðlenzkan jafn
aldra lýst hugsjón minni: Að vera
sjálfboðaliðí við að undirbúa sig-
urinn. Aldamótaæskan taldi al-
hliða framför þjóðarinnar og sam-
bandsslit við Danmörku vera sig-
urlaun.
Ég hafði, þegar hér var komið,
lagt stund á að kenna verkamönn-
um og bændum að skipuleggja
tvo vinstri flokka. Ég vann með
verkamönnum að því að skapa
sjálístæðan verkamannaflokk og
að tryggja sjómönnum svikalausa
kaupgreiðslu og samningsrétt við
útgerðarmenn. Ég vann með full-
trúum sjómanna og verkamanna
að því að skipuleggja bæði Al-
þýðuflokkinn og Alþýðusamband-
ið. Slingur lögfræðingur lét hnupla
handriti af samþykktum verka-
manna úr fórum þeirra. Ilandritið
var með minni hendi. Maðurinn,
sem seldi plaggið, fékk 700 kr.
fyrir liandritið. Þetta mun bezt
borgaða handrit með minni hendi.
Fátæklingar eru fúsari heldur
en ríkir menn að launa auðsýnda
vinsemd. Þeir buðu mér að vera
á bæjarstjórnarlista þeirra, sem
kom að þrem fulltrúum. Þeir vildu
líka setja mig á þing með Jör-
undi. Ég þakkaði vinsemdina, en
lét mér nægja að ráðleggja verka-
mönnum að velja Jón Baldvins-
son til félagsmálaforustu og Ólaf
Friðriksson til ritstjórnar. Mann-
fél’agssigra taldi ég lítt framkvæm
anlega nema þegar stéttir bænda
og verkamanna fylktu liði um stór
mál sín á Alþingi.
1934 var bráðabirgða aðstaða til
að fullnota skipulagsþrótt vinstri-
manna úr tveim flokkum, sem og
varð. Ég varð sjálfboðaliði hjá
tveim flokkum 1934—37 og lijá
þrem flokkum 1939—42 án launa
eða vegtyllna. Launin lágu í á-
nægju með fengna mannfélags-
undssonar
sigra. Einn vel fær samferðamað-
15 krossa, en fáa mannfélagssigra,
Einn íslendingur ber af öðrum,
svo að tæplega mun hann eign-
ast sinn líka á tíu öldum. Það er
Jón Sigurðsson, en jafnvel hann
ur hefur á lítilli mannsævi fengið
gat ekki hjá þjóð sinni sameinað
völd og metnað. Hann fékk stutta
stund völd til að stöðva fjársýkina.
En samtímis tóku þingbræðurnir
af honum þann eina metnað, sem
þeir igátu veitt honum. Þeir felldu
hann sem þingforseta. Þar voru að
verki snjallir menn og góðvinir
hans.
‘Krossar og mannfélagsáhrif
eiga ekki samleið.
TrúSoffynariirlngar
íljót afgreiðsla.
Senduni gega póstkröfa.
Guðm. Þorsíeinsswa
gtsllsmlður
^ankast.rætí 1.2.
VðlR-tSM
Auglýsið í > Alfaýðuhlabinu
EiÉ á t urossgötum
★ STUTT JÓL
— Þetta voru stutt jól, sagði kunningi okkar
sem liringcli í gærdag, og var helzt á honum að heyra
að hann vildi hafa stóru brandajól á liverju ári, og
hann gekk meira að segja svo langt að segja að þar
sem jóladagurinn hafi í ár lent á sunnudegi, þá hafi
þetta vérið hrein aivinnurekendajól, eins og liann
orðaðiþað.
Það er stundum sagt að hér séu fleiri frídag
ar en í nokkru. öðru landi, og það kann að vera rétt
að almennir frídagar séu hér talsvert fleiri en víðast
hvar annars staðar. Hins vegar má ekki horfa fram
hjá þeirri staðreynd að víða erlendis er mun meira
um það en hér að ákveðnar stéttir eða starfsh. eigi
sína sérstöku frídaga ,sem aðrar stéttir eiga þá ekki
Þetta þelckist hins vegar ekki hér að verulegu leyti
því yfirleitt ganga friin næstum jafnt yfir alla.
★ FRÍ Á FRÍ OFAN.
En þessi kunningi var með hugmynd, sem
hann endilega kvaðst vilja biðja okkur að koma á
framfæri. I-Iann sagði að þegar lögskipaðir frídag
ar eða helgidagar féllu á sunnudaga þá ætti auðvitað
að gefa frí næsta virkan dag á eftir svo fólkið missi
ckki af fríi. Hann benti til dæmis á fyrsta maí máli
sínu til stuðnings og sagði að nú væri nýbúið að
gera þennan dag að lö\skipuðum frídegi og þegar
hann félli á sunnudag væri-verkaft/k beinlínis svipt
þessum árlega frídegi sínum. Var á honum að heyra
að liann vildi þegar í stað lögleiða þá reglu, að ef
frídágur lenti á sunnudegí yrði frí næsta virkan dag
á eftir. Við komum þessari hugmynd hér með á
framfæri, en ekki erum við vissir um að allir verðú
ákaflega hrifnir af henni því sumum finnst við satt
að segja þegar hafa allt of marga frídaga og væri
frekar nauðsyn að fækka þeim en koma fram með
tlilögur um fjölgun.