Dagur - 25.10.1997, Blaðsíða 5

LAUGARDAGUR 2 5. OKTÚBER 1997 - V
Ð*gur„
SÖGUR OG SAGNIR
Hvemig Oddi
byggðist
Oddi á RangáRVÖLLUM er einn
sögufrægasti bær á Islandi. Þar
bjuggu og voru fóstraðir miklir
höfðingjar og andans menn og
margar og frægar þjóðsögur
tengjast bænum. Gömul munn-
mælasaga greinir frá hvernig
Oddi byggðist og hver var fyrsti
bóndi þar:
Jólgeir landnámsmaður reið
einu sinni hart frá bæ sínum á
Jólgeirsstöðum. Sá hann þá sand
í sporum hestsins. Þá sagði
hann: „Ekki verður þess Iangt að
bíða, að þessi jörð eyðileggist af
sandfoki. Skal ég og ekki lengur
hér vera“.
Hann flutti sig þá burt frá Jól-
geirsstöðum með allt sitt og hét
því að hann skyldi þar búa, sem
hann yrði staddur um sólarlag
um kvöldið. Varð það í Odda, og
þar byggði hann síðan.
Þau ummæli fylgja Oddastað
frá fornöld, að staðurinn skal
ávallt eflast með örlæti, en eyð-
ast með nísku, og segja menn að
það sé sannreynt, að örlátir
menn búi þar best.
Lambið mitt í
réttimii
Hér sé ég litla lamhið mitt,
Ijóst það mun ég draga,
svo föngulegt og fagurlitt,
og fer að stund í haga.
Augum lit ég lambið mitt á fit,
Ijóst er mér að það í dilk mun draga,
svo fallegt, næstum fjólublátt á lit,
en framtíð þess er ennþá óskráð saga.
Lamb :ð mitt er svo á fæti frátt,
sér finnur góðan lambagrasa bita.
Mér er svo Ijúft að dilla því svo dátt,
það dregur að sér athygli með hita.
Framtíð þess ég vil að verði björt,
og verði efst í erilsemi dagsins,
þótt nóttin gæti orðið afar svört,
er ekki nýtur lengur sólarlagsins.
Þessi litlar lífgimbur er mín,
lífdagarnir hennar margir verða.
Að sumri þegar sólin aftur skín,
sé ég enn á ný til lambsins ferða.
Að árum liðnum er þar gömul kind,
ein á beit í hlaðvarpanum mínum.
Margir telja sjálfsagt væri s)’nd,
að sjóða hana loks í potti þínum.
Ég ætla að fár einn eti hennar hupp,
hana skyldi enginn fá að saga.
I stofunni ét stoppa hana upp,
þar stendur hún og horfir út í haga.
Gunnar Gunnarsson
Syðra-Vallholti
TápmiMar og harð-
drægar systur
Áður en undirokun kvenna
varð þjóðarsport áttu margar
konur mikið undir sér og voru
stórlyndar. Oft áttust þær við og
þurfti ekki ofbeldisfulla karla til
að til að efna til stórræða. Hér
kemur lítil saga um stórræðar
konur.
Á fyrri tíðum bjuggu tvær syst-
ur í Tungu í Skutulsfirði. Onnur
þeirra hét Þuríður en hin Horna.
Það fór fyrir þeim eins og mál-
tækið segir; þeim verður að sinn-
ast sem saman búa. Því vegna
ósamlyndis þeirra á millum byg-
gði Horna sér bæ uppi á túninu,
og gerði garð yfir þvert túnið til
að skipta á millum þeirra systra.
En Þuríður var ekki ánægð yfir
systur sinni og vildi ekki hafa
hana svo nábýla sér, og hætti
ekki fyrr með ójöfnuð sinn en
Horna hlaut að víkja fyrir henni.
Byggði hún sér þá bæ frammi á
Tungudal, sem kallaður var
Hornustaðir. Á hefur runnið
ofan með túninu, sem ber nafn
af bænum. Enn í dag sjást aug-
ljós merki til Hornustaða. Þar
hefur verið fallegt bæjarstæði,
enda auðséð að þar hafa verið
stór húsakynni og garður um-
hverfis túnið.
Þegar Þuríður veit að systur
sinni Iíður vel og hún er aftur
búin að koma upp reisulegum
bæ, kemur henni einu sinni til
hugar að fara að heimsækja
Hornu, en í hvaða tilgangið það
hefur verið sýnir fylgjandi saga:
Það var vani Þuríðar að reka
pening sinn í landareign Hornu,
en hún vísaði honum ætíð með
stillingu frá sér aftur, því hún
vildi losa sig við stórmennsku
systur sinnar. Að þessu sinni sem
oftar var hún að vísa skepnum
Þuríðar heim á leið til Tungu, og
var komin ofan fyrir Hornustaði,
þegar Þuríður kemur í flasið á
henni. Þær mætast þar á dálitlu
holti á mýrunum.
Þarna Iendir þeim saman fyrir
alvöru, og segir ekkert af samtali
þeirra, því enginn var til frá-
sagna, en það þykjast menn vita,
að þarna muni þær hafa heitast
og sokkið ofan í hólinn sem þær
stóðu á. Því til sannindamerkis
sjást enn í dag tvær holur ofan í
hann, og er síðan kallaður Orr-
ustuhóll, og ekki sáust systurnar
úr því ofan jarðar. Ekki er heldur
getið um að Hornustaðir hafi
síðan byggðir verið. En saga
þessi er í almæli eins og hún er
hér skrásett.
Leyjöu villtustu draumum bragdlaukanna að rœtast
Villibráðarhlaðborð
16. október - 9. nóvember
fimmtudags- föstudags-
laugardags- og sunnudagskvöld.
Verð 4.390 kr.
ViUibráðarmatseðiU
2. október - 9. nóvember. í® réttir)
Öll kvöld. Verð 4.770 kr.
Vínsmökkun
Sérvalin Cótes du Rhone vín frá
M. Chapou - tier verða á villibráðar-
vínseðli okkar.
Gestum á hlaðborði gefst kostur á
smökkun á þessum vínum fýrir matinn.
Borðapantanir ísíma 562 0200
c f 'U7uAv' /ýýxb’