Dagur - 21.01.1999, Blaðsíða 6
6 -FIMMTUDAGUR 21. JAXÚAR 199 9
ÞJÓÐMÁL
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
Ritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Aðstoðarritstjóri: birgir guðmundsson
Framkvæmdastjóri: marteinn jónasson
Skrifstofur: strandgötu 3i, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: 460 6100 OG 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: í.soo KR. Á mánuði
Lausasöluverð: 150 kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: 800 7080
Símbréf auglýsingadeildar: 460 eiei
Símar auglýsingadeildar: creykjavík)563-1615 Ámundi Ámundason
(AKUREYRI)460-6191 G. Ómar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
Netfang auglýsingadeildar: omar@dagur.is
Símbréf ritstjórnar: 460 617i(akureyri) 551 6270 (reykjavíK)
Leið að niðurstöðu
í fyrsta lagi
Það er rétt sem fram kom í athyglisverðri grein Halldórs As-
grímssonar, utanríkisráðherra, í Degi, að umræðan um virkj-
anir á Austurlandi þarf að snúast um alla meginþætti málsins.
Hér áður fyrr var fyrst og fremst litið á stórvirkjanir og stóriðju
sem atvinnuskapandi verkefni; tæki til að renna fleiri stoðum
undir íslenskt atvinnulíf. Umhverfissjónarmið komu þá lítt til
álita. Nú eru umhverfisáhrif slíkra framkvæmda ofarlega á
baugi, en minna fer fyrir mati á atvinnusköpun og uppbygg-
ingu byggðar í landinu. Það er verkefni stjórnmálamanna, vís-
indamanna og fjölmiðla að sjá svo um að öll þessi viðhorf kom-
ist til skila.
í öðru lagi
Það er einnig rétt hjá utanríkisráðherra að „hin stóra spurn-
ing“ varðandi fyrirhugaða Fljótsdalsvirkjun er hvort landið á
Eyjabökkunum verður sett undir vatn eða ekki. Ákvörðun um
það var tekin fyrir mörgum árum, þegar viðhorf almennings til
umhverfismála var með allt öðrum hætti en nú gerist. Nýleg
skoðanakönnun bendir eindregið til mikillar andstöðu við þá
fyrirætlan. Valdið er formlega í höndum Alþingis, ríkisstjórnar
og Landsvirkjunar, en eins og utanríksiráðherra bendir á í
grein sinni hlýtur álit almennings alltaf að ráða mestu um
hvað stjórnmálamenn geta gert.
í þriðja lagi
Það er einmitt í ljósi gjörbreyttra viðhorfa í umhverfismálum
sem sú krafa er hávær að Fljótsdalsvirkjun fari í gegnum sama
hreinsunareld og lög krefjast nú vegna nýrra framkvæmda af
þessu tagi - hið svokallaða lögformlega umhverfismat. Það
ferli er aðferð til að tryggja annars vegar að allar nauðsynlegar
rannsóknir fari fram og hins vegar að önnur stjórnvöld en
Landsvirkjun, hagsmunasamtök og almenningur fái tækifæri
til að koma viðhorfum sínum á framfæri og að hafa áhrif á
endanlega ákvörðun. Lögformlegt umhverfismat er aðeins leið
að niðurstöðu; mikilvægt tæki til að auðvelda endanlegt mat á
því hverju sé fórnað vegna framkvæmdanna og hvort það sé
þess virði. Elías Snæland Jónsson
Utgáfufélag: dagsprent
MiML tíðlndi!
Stórtíðindin gerast nú í ís-
lenskum stjórnmálum. Sögu-
legar sættir verða á hverjum
vígstöðvunum á fætur öðrum
og Samfylking jafnaðarmanna
er ekki fyrr komin í augsýn en
jafnvel enn stórfenglegri tíð-
indi berast úr heimi stjórnmál-
anna. Fijálslyndir eru á góðri
leið með að sameinast í einum
flokki. Eins og fyrr eru það
frumkvöðlarnir Sverrir Her-
mannsson og Valdimar Jó-
hannesson sem ganga á undan
við gerð þessa mikla friðarsam-
komulags. Sverrir hefur ótví-
rætt skipað sér á bekk með öfl-
ugustu siðbótarpólit-
íkusum þjóðarinnar
eftir að hann slapp úr
heljargreipum Lands-
bankans. Hann hefur
tekið upp merki alþýð-
unnar í fiskveiðistjórn-
unarmálinu og ráðist
gegn fámennisklíkunni
sem öllu ræður í sjáv-
arútvegi samhliða því
að hann berst gegn
hinni pólitísku spillingu hvar
sem hana er að finna.
Þióðhetjan
Valdimar er hins vegar orðinn
að þjóðhetju eftir að hann setti
fiskveiðistjórnunarkerfið á
annan endann með því að
vinna dómsmál í Hæstarétti.
Staða hans í þjóðfélaginu hef-
ur gjörbreyst og þar með pólit-
ískt mikilvægi hans. Valdimar
mun hafa gegnið í Frálslynda
flokkinn í gær, en eins og al-
þjóð veit er Fijálslyndi flokkur-
inn flokkur Sverris Hermanns-
sonar. Sá flokkur var stofnaður
gagngert til að Sverrir og Járn-
blendis-Jón þyrftu ekki að vera
með Valdimar, Bárði og öðrum
slíkum „lúserum" í flokki. Eftir
stóradóm Hæstaréttar er Valdi-
mar hins vegar hættur að vera
V
„lúser“ og er nú nægjanlega
fínn pappír til að vera í flokki
með fyrrverandi bankastjórum
og stórforstjórum. Ekki er að
efa að félagar Valdimars í
Frjálslyndra lýðræðisflokknum
munu nú fylgja með inn í sam-
starfið.
FjöldahreyfLng
En nú stefnir semsé í að nýtt
afl verði til í íslenskum stjórn-
málum - Samfylking frjáls-
lynda, sem í daglegu tali mun
þá væntanlega verða kölluð
„Samfylkingin II“. Þessi fjölda-
hreyfing gæti jafnvel náð til sín
2-3% fylgi á örskömm-
um tíma. Að sjálfsögðu
mun það afl verða und-
ir leiðsögn Sverris
flotaforingja. Samfylk-
ing frjálslyndra gæti
sem hægast ráðið úr-
slitum um stjórnmála-
framvinduna í landinu,
enda ekki ólíklegt að
þetta nýja afl verði
griðastaður allra fijáls-
Iyndra afla í landinu. Þannig
munu enn vera til menn sem
telja sig til stuðningsmanna
Samtaka frjálslyndra og
vinstrimanna sem Hannibal
stofhaði á sínum tíma. Þá má
minna á að Valdimar sjálfur og
fleiri góðir menn og konur
voru í því félagi í Alþýðu-
flokknum sem kallaðist Fijáls-
Iyndir jafnaðarmenn. Og þegar
þessi hópur allur er kominn í
bandalag við breiðfylkinguna í
Frjálslynda flokknum hans
Sverris og í Fijálslynda lýðræð-
isflokknum hans Bárðar, þá má
búast við að færð verði pólitísk
fjöll! Það eru mikil pólitísk tíð-
indi að gerast! Garri
Sverrir Her-
mannsson.
JÓHANNES
SIGUKJÓNS-
SON
skrifar
Holdið er veíkt en
verðmætt
Það hefur verið fjallað um það í
fréttum að samfarir Hjálpræðis-
hermanna og innfluttra nektar-
dansmeyja séu ekki nógu góðar í
sambýli þessara aðila við Suður-
götuna í Reykjavík og sér ekki
fyrir endann á þeim sambúðar-
erfiðleikum. Nokkur vöxtur virð-
ist vera hlaupinn í innflutning á
ungum konum sem iðka Iistræn-
an dans á veitingahúsum, og
segja fróðir menn í bransanum
að þetta stafi af því að nú sé
hægt að ráða mun ódýrari meyj-
ar en áður, með því að sækja þær
til fyrrum Sovétríkja. Samfara
þessum innflutningi hefur farið
af stað umræða um hættuna á
því að vændi fylgi hugsanlega
þeirri vegsemd að fá allar þessar
skjólklæðalitlu listakonur til
landsins. Þessi umræða hefur
raunar verið á kreiki frá því
fyrstu súlu-danspíurnar hófu að
dilla sér á veitingahúsum, en
hefur aukist eftir að austanstúlk-
ur mættu til leiks.
Súnavændi
Þessi umræða varðar hugsanlega
við lög. Þarna er ver-
ið að vega að starfs-
heiðri fólks í tiltek-
inni atvinnugrein.
Og eltki hægt um vik
fyrir stúlkurnar að
verja mannorð sitt og
heiður, því í fyrsta
Iagi tala þær væntan-
lega ekki íslensku og
í annan stað eiga þær ekki öflugt
stéttarfélag að bakhjarli, enga
Dagsbrún nektardansara. Það
yrði að minnsta kosti uppi fótur
og fit ef einhver leyfði sér að
halda því fram að símaviðgerðar-
menn (call-boys'?) stunduðu
ýmis viðvik í bólum húsmæðra
meðfram viðgerðum á tólum.
Eða að læknar í húsvitjunum
fitluðu við fleira en það sem
beinlínis tengdist krankleikum
kroppsins. Slíkt hefur reyndar
hent, án þess þó að læknastéttin
almennt sé grunuð
um græsku og sökuð
um vændistengda
starfsemi í hjáverk-
um. Og ugglaust
hefur það einnig
gerst að nektardans-
mær hefur selt
kúnna blíðu sína, en
á sama hátt óþarfi
að væna allar kollegur hennar
um vændi.
Andlegt vændi
Og raunar er með öllu óþarfi að
vera að fetta fingur út í hugsan-
legt vændi á Islandi, eða hvað?
Eru ekki boðorð markaðsfrelsis
öllum lögum æðri hér á Fróni?
Og lögmál framboðs og eftir-
spurnar? Og hafa ekki konur og
karlar full yfirráð yfir eigin lík-
ama? Er okkur ekki heimilt að
eyðileggja þennan líkaman með
ólifnaði hvurskonar? Og megura
við ekki brúka hann í fjáröflun-
arskyni, til dæmis með því að
gerast fyrirsátar- og sætur eða at-
vinnumenn í íþróttum? Því má
þá ekki stíga skrefið til fulls og
hafa nokkurn arð af eigin kroppi
með því að brúka hann í sex-
bransanum ef eftirspurn er næg?
Ha?
Fyrir utan það náttúrlega að á
meðan sjálfsagt þykir og eðlilegt
að selja sálu sína, skoðanir og
hugsjónir, sem sé stunda andlegt
vændi, þá er dálítið undarlegt ef
mönnum finnst eitthvað athuga-
vert við að falbjóða vesælt og
veikt holdið.
SPUlíÉ®
svaraö
Fylgist þú með leitinni
að tíkinni Tínu í Mos-
fellsbæ?
Jörundux Valtýsson
stjómmálafræðingur.
„Ekki geri ég
nú það. Eg
sá þetta í
fréttum í
gær og vona
að þeir finni
tíkina, hún
er vel klædd
þannig að
hún ætti að
þola hríðarbylina í Mosfellsbæn-
um. Hinsvegar finnst mér málið
allt nokkuð skrýtið, bæði að ver-
ið sé að gera veður út af einni tík
þó dýr sé og líka að fjölmiðlar
eltist við málið. Mér finnst nú
óþarfi að hafa sérstaka frétta-
skýringu um málið.“
Herdís L. Storgaard
hjúkmnarfiæðingur.
„Nei, það
geri ég. Ég
hef ekki einu
sinni heyrt
af þessu
máli, aðal-
lega út frá
slysum sem
verða á börn-
um og ungl-
ingum - en ekki hundum."
Herbert Guðmundsson
„Ég las
greinina um
þetta í blöð-
unum í
morgun, en
ég fylgist
ekkert með
málinu. Mér
sýndist á
þessu máli
að það sé gúrkutíð í janúar, mál-
ið er ekki stórt í sniðum enda þó
konan sem passar tíkina sé auð-
vitað í öngum sínum, á meðan
eigandinn sólar sig á Spáni. Ég
get vel sett mig í spor konunnar
því sjálfur hef ég átt hund.“
Sigríður Ásgeirsdóttir
formaðurSambands Dýravemdunatfé-
lagaíslands.
„Já, það hef
ég gert. En
sástu frétt-
irnar á Stöð
2 á þriðju-
dagskvöld?
Þar var ein
vandaðasta
frásögn um
samskipti
manna og dýra sem ég hef séð
lengi. Fyrst var talað um litla
kópinn í Húsdýragarðinum sem
var með kýli á bakinu, sem
Katrín dýralæknir hefur nú fjar-
Iægt, síðan var sagt frá konu sem
býr hér fyrir innan bæ og hefur
gefið fulgunum 100 kg. af korni
það sem af er vetri. Síðan kom
þessi frétt um litlu tíkina í Mos-
fellsbænum sem fjöldi fólks leit-
ar nú að. Jákvæð umræða um
dýrin er góð og til þess fallin að
vekja virðingu manna fyrir þeim.
Sem er náttúrulega hið besta
mál.“
söngvari.