Dagur - 17.02.1999, Qupperneq 6
6 -MIÐVIKUDAGUR 17. FEBRÚAR 1999
ÞJÓÐMÁL
Útgáfustjóri: eyjólfur sveinsson
Ritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Adstoöarritstjóri: BIRGIR GUÐMUNDSSON
Framkvæmdastjóri: marteinn jónasson
Skrifstofur: STRANDGÖTU 31, AKUREYRI,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 1A, REYKJAVÍK
Símar: 460 6ioo 0G soo 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: í.soo kr. á mánuði
Lausasöluverð: íso kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: 800 7080
Símbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Símar auglýsingadeildar: creykjavík)563-1615 Ámundi Ámundason
CAKUREYRD460-6191 G. Omar Pétursson
OG 460-6192 Gréta Björnsdóttir
Netfang auglýsingadeildar: omar@dagur.is
Simbréf ritstjórnar: 460 6171CAKUREYRí) ssi 6270 creykjavíK)
Hörmimgar Kúrda
í fyrsta lagi
Kúrdíski leiðtoginn Abdullah Ocalan er dæmi um þá gamal-
kunnu staðreynd að í stjórnmálum eru orðin hryðjuverkamað-
ur og frelsishetja samheiti; spurningin er aðeins hverra augum
litið er á manninn. Tyrknesk stjórnvöld, sem hafa háð hat-
rammt stríð við Kúrdíska verkamannaflokkinn undir stjórn
Ocalans allt frá árinu 1984, telja hann bera ábyrgð á voðaverk-
um í Tyrklandi. En í augum stuðningsmanna sinna er Ocalan
frelsishetja, sem var svikinn í hendur ijandmanna sem munu
án efa taka hann af lífi við fyrsta tækifæri.
í öðru lagi
Hörmungasaga Kúrda er löng og að því er virðist endalaus.
Vestræn nýlenduveldi skiptu landi þessarar 25 milljóna þjóðar
á milli þriggja ríkja - Tyrklands, Iraks og Irans - þrátt fyrir lof-
orð Bandaríkjaforseta við lok fyrri heimsstyrjaldarinnar um að
þeir ættu að fá að mynda sjálfstætt ríki. Snemma á öldinni
tóku vestræn ríki fullan þátt í að kúga Kúrda, og hin síðari ár
hafa þau beint og óbeint stutt hernaðaraðgerðir tyrkneskra
stjórnvalda gegn Kúrdum - en þær hafa kostað að minnsta
kosti 20 þúsund mannslíf. Saddam Hussein hóf kerfisbundna
útrýmingarherferð gegn Kúrdum fyrir mörgum árum og beitti
óhugnanlegum efnavopnum gegn konum og börnum.
í þriöja lagi
Það er eitt af undrum veraldar að Kúrdar skuli enn halda sér-
kennum sínum eftir aldalanga kúgun. Þeim tólf milljónum
Kúrda sem búa á svæði sem er innan landamæra Tyrklands er
neitað um helstu grundvallar mannréttindi - enda markmiðið
að útrýma þeim sem sérstakri þjóð og neyða þá til að aðlagast
tyrknesku samfélagi. Því miður hafa Kúrdar ekki borið gæfu til
að sameinast í eina fylkingu gegn þessum hatrömmu ofsókn-
um. Þeir geta heldur ekki reiknað með stuðningi erlendra stór-
velda. Við upphaf nýrrar aldar, þegar hinn auðugi hluti heims-
ins fagnar glæstum sigrum mannsandans, bíður Kúrdanna því
hörmuleg framtíð misréttis og kúgunar.
Elias Snæland Jónsson
Nýr formaður í
AlþýðufLokknion
Þá mun Margrét vera orðin
formaður Alþýðuflokksins, ef
Garri skilur þetta rétt. Flest-
um ber saman um að Alþýðu-
bandalagið hafi á síðustu vik-
um horfið í þeim prófkjörum
sem farið hafa fram á sama
tíma og Alþýðuflokkurinn hef-
ur vaxið og dafnað. Alþýðu-
bandalagsmenn eru svo lélegir
smalamenn og svo óvanir próf-
kjörum að þeir hafa einfald-
lega drukknað í því flóði
stuðningsmanna, sem krötum
er svo lagið að töfra
fram þegar prófkjör
ganga yfir. Niður-
staðan hefur verið
að Alþýðuflokkur-
inn hefur einfald-
lega gleypt Alþýðu-
bandalagið, og allir
virðast sáttir við að
skilgreina Samfylk-
inguna sem krata-
framboð fyrst og
fremst.
Eitt tromp
Alþýðubandalagsmenn hafa
þó ekki horfið með öllu og eitt
helsta tromp þeirra er að Mar-
grét Frímannsdóttir, sem ekki
þarf að búa við þá skrumskæl-
ingu lýðræðis að fara í próf-
kjör. Margrét er nú orðinn
talsmaður Samfylkingarinnar
og foringi - það verður hún
sem kemur fram í sjónvarps-
kappræðunum fyrir kosningar
- og þykja það all nokkur tíð-
indi því áður var Björn Bjarna-
son búinn að úthluta Jóhönnu
þessu embætti. Það virðist
vera sama hvar aumingja
Björn ber niður þessa dagana,
það fer enginn eftir því sem
hann segir. En um leið og
V
Margrét er orðin að formanni
Samfylkingarinnar er hún í
raun orðin að formanni Al-
þýðuflokksins og í því felst
snilld Samfylkingarinnar.
KonimgsríMð
allt
Eftir að Alþýðubandalagið er
orðið að Alþýðuflokki og for-
maður Alþýðubandalagsins að
formanni Alþýðuflokksins ætti
fátt að geta komið í veg fyrir að
vel fari. Þetta er
ekki ósvipað því
sem konungar
gerðu hér á árum
áður, þeir giftust og
mægðust yfir landa-
mæri til þess að
auka við Iandvinn-
inga sína og sam-
eina ólíkar þjóðir
undir einni stjórn.
Þannig hefur Mar-
grét nú náð að
stroka út landa-
mæralínur milli A-
flokkanna og uppsker að laun-
um konungsríkið allt. Og for-
mennskunni fylgja nú orðið
föst hlunnindi sem kannski er
mest um vert fyrir Margréti að
hreppa. Nú getur hún t.d. ver-
ið viss um að hreppa næstu
sendiherrastöðu sem losnar,
eins og forverar hennar í for-
mannsstóli hafa gert - hafi þeir
þá ekki hreppt enn æðri stöð-
ur. Hins vegar er það jafnframt
tryggt að hennar fólk i Alþýðu-
flokknum mun ekki halda uppi
gagnrýni á þá embættisskipan
frekar en þeir hafa gert hingað
til.
GARRI
ODDUR
ÓLAESSON
skrifar
Nýdubbaður talsmaður samfylk-
ingar og útvalinn leiðtogi Sig-
hvats Björgvinssonar fékk þá
hugljómun um helgina, að próf-
kjörin fyrir norðan væru skrum-
skæling á lýðræðinu. Byggist sú
skoðun á glæsilegri kjörsókn í
galopnum kosningum.
Tvær helgar þar á undan voru
haldin prófkjör með svipuðum
formerkjum í Beykjavík og í
Reykjaneskjördæmi. Þá ljómaði
formaður Alþýðubandalagsins af
ánægju og sannri gleði og flutti
þann boðskap að mikil kjörsókn
sýndi mátt og sigurvissu þeirrar
miklu fylkingar sem sambræð-
ingur þriggja flokka mun bjóða
fram í komandi kosningum.
Á þessu má sjá að ekki er of-
sögum sagt að nú séu umbrota-
tímar í pólitíkinni. Þingflokkar
klofna þvers og kruss og nýjir eru
stofnaðir. Þeir sem voru í þing-
flokki Alþýðubandalagsins í byrj-
un kjörtímabíls eru nú í þrem
þingflokkum eða fúnkera sem
Umbrot og skrumskælmg
sameiningartákn á Bessastöðum.
Þingkonur Kvennalistans eru
komnar í þrjá flokka að minnsta
kosti og fjölgað hefur í flokksher-
bergi framsóknar um einn. Ihald-
ið eitt er óumbreytanlegt, utan
hvað einhverjir þingmenn kjósa
sjálfa sig í eftirsótt embætti þeg-
ar þeim er farið að
leiðast á þingi og nýir
íhaldsmenn taka við
af þeim gömlu.
Illnn nýi maöur
Ekki er nóg með að
stjómmálamenn eru á
harðahlaupum milli
flokka og skipta um
álit sitt á lýðræðinu á
viku fresti, heldur er hugarfars-
breytingin orðin svo mögnuð, að
engu er líkara en að siðaskipti
standi yfir. Síðari tíma menn
ákvarða síðan hvort um siðbót er
að ræða.
Margt af því sem kommúnist-
um datt í hug á velmektarárum
sínum var, að skapa hinn nýja
mann. Marxískir hugmyndafræð-
ingar lögðu á ráðin um sköpun
hinnar nýju samfélagsveru löngu
áður en farið var að fikta í genum
og erfðavísum.
A þeim umbrotatímum sem nú
æða yfir pólitíkina hefur að
minnsta kosti cinn
maður gengið gegn-
um endurnýjun og er
nú orðinn sem nýr.
Svavar Gestsson
gengst nú undir svar-
daga utanrfkisþjón-
ustunnar um að
þjóna af dyggð ís-
lensku ríkisstjórninni
og öllum þeim alþjóð-
legu samtökum sem Island er að-
ili að af frjálsum og fúsum vilja.
Fram til þessa hefur hinn for-
ldáraði fyrrum ritstjóri Þjóðvilj-
ans og formaður Alþýðubanda-
lagsins varið kröftum sínum til
að berjast gegn öllum þessum
samtökum nema Norðurlanda-
ráði og SÞ. Hinn nýi Svavar fetar
nú slóð hinna kratanna, að sækja
í gott embætti og gerast talsmað-
ur vestrænnar samvinnu og þeir-
ra pólitísku gilda sem hún stend-
ur fyrir.
Hugsjónagróska
Svona fæðast nýir menn og nýjar
hugsjónir á nær hverjum degi í
umbrotum kosningabaráttunnar.
Má með sanni segja að mikil
gróska er í hugsjónum. Gamalli
hugmyndafræði er hent fyrir
róða og nýjar skoðanir teknar
upp og um sumar þeirra er skipt
á víku fresti, eins og hvort góð
þátttaka í prófkjöri er skrum-
skæling á lýðræði eða vottur um
sigursæla framfarasókn.
Eitt er samt sem aldrei bifast f
öllu umrótinu hvernig sem póli-
tíkusarnir láta. Gamli grái fjór-
flokkurinn heldur velli og lætur
sér fátt um finnast hvernig óláta-
belgirnir halda að þeir séu að
umskapa sjálfa sig.
_
Það erýmist,
of eða vart.
Er rétt ákvörðurt að gera
Margréti Frímannsdótt-
urað tálsmanni Sam-
fylkingarínnar?
Kjartan Ólafsson
í 3ja sæti á lista Sjálfstæðisfloliits á
Suðurlandi.
„Mér virðist
að verið sé að
bæta Alþýðu-
bandalaginu
það upp að
gera Margréti
að talsmanni
Samfylking-
arinnar, því
alþýðuflokksmenn hafa sigrað
allsstaðar þar sem Samfylkingin
hefur efnt til prófkjara. Hér á
Suðurlandi á hún sitt vissa fylgi
og ég held að þetta breyti engu
fyrir okkur mótherja hennar f
kjördæminu."
Kristján L. MöUer
í efsta sæti á lista Samfylkingarinnar
á Norðurlandi vestra.
„Sem formað-
ur Alþýðu-
bandalagsins
hefur Mar-
grét Frf-
mannsdóttir
staðið sig vel
við að koma
Samfylking-
unni á laggirnar og er öflugur
stjórnmálamaður. Það er gott að
vera kominn í lið með henni,
verra var að hafa hana sem
mótherja. Frá því í sveitarstjórn-
arkosningum í vor höfum við á
Siglufirði ekki Iitið á okkur sem
fulltrúa gömlu flokkanna, höfum
í raun átt tvo formenn; bæði Sig-
hvat og Margréti. Við höfum
starfað sem ein heild. Þá er ég
þess líka fullviss að Davíð mun
þurfa að taka tillit til og finna vel
fyrir Golíat á næstu mánuðum í
aðdraganda aIþingiskosninga.“
Valgerður Sverrisdóttir
formaðurþingsflokks Framsóknar-
flokks.
„Ég treysti
Margréti full-
komlega til
þess að vera
talsmaður
framboðsins,
en ég hjó eftir
því að Jó-
hanna Sig-
urðardóttir notaði það orð. For-
ystukreppa Samfylkingarinnar er
hinsvegar enn til staðar og er að
verða nokkuð spaugileg. Að vera
í þessari kreppu mun veikja
Samfylkinguna í hugsanlegum
ríkisstjórnarviðræðum að Iokn-
um kosningum í vor.“
Steingrúnur J. Sigfússon
formaðurVinstrihreyfingarinnar -
grænsframboðs.
„Mér finnst
ekki hægt að
ætlast til þess
að ég láti í Ijós
miklar skoð-
anir á því
máli. Það er
auðvitað
Samfylkingar-
innar að ákveða hvernig hún hag-
ar sínum málum. Sú spurning
vaknar óhjákvæmilega hvað felist
í þessari talsmanns-nafnbót. Það
á eftir að koma á daginn."