Dagur - 13.04.1999, Page 4

20- ÞRIÐJUDAGVR 13. APRÍL 1999

BRÉF TIL KOLLU
Elsku Kolla.
Washington er í páska-
klæðum þessa dagana.
Kirsuberjatrén í fullum
blóma. Blöðin eins og titr-
andi fiðrildi. Tylla sér á
grein, blaka vængjum. Að-
eins örstutta stund. Svo er
komið sumar.
Þegar ég var barn, sá ég
sólina dansa á páskadags-
morgun. Við amma vorum á leið í kirkju. Eg
í sólgulri peysu. Mamma hafði lokið við hana
kvöldið áður. Amma í peysufötum með
slaufu á brjóstinu. Franskt sjal um herðarn-
ar. Amma var svo hlý og mjúk. Hún hélt um
hönd mína. Mér leið svo vel. Fannst gott að
vera til.
Lifið hafði ákveðna hrynjandi í þá daga.
Allt í föstum skorðum. Að lokinni messu fór-
um við heim. Settumst að veizluborði.
Mamma var með gula svuntu - páskasvunt-
una. Allt var svo hátíðlegt.
Hrynjandi daganna breyttist með tíman-
um. Amma kvaddi þennan heim. Ég hætti að
vakna á páskadagsmorgun. Það liðu mörg ár.
Þá var ég flutt vestur. Sólin dansaði á tindi
Gleiðahjalla. Ég fór með börnin fram á Dal.
Þar var mikil birta. Brekkurnar hvítar og
ávalar. Við renndum okkur allan daginn.
Veltum okkur í hreinum snjónum. Komum
seint heim. Drukkum heitt súkkulaði. Allt
svo hátíðlegt. I föstum skorðum.
Andlit á skjánum
Nú voru aftur páskar, Kolla. Ég fór hvorki í
kirkju né á skíði. Ég var bara heima. Las
blöðin af áfergju. Sat framan við sjónvarpið.
Með hugann í íjarlægu landi, Júgóslavíu,
sem þó er svo nærri. Ég hef ferðazt um
þetta land. Fagurt og frjósemdarlegt. Svip-
mikið fólk, gestrisið og örlátt. Hvers átti það
að jgalda í nafni kristinnar trúar?
Ég reyndi að festa mér í minni andlitin á
skjánum. Ég reyndi að upplifa hina sáru
neyð, gera mér í hugarlund hina algeru nið-
urlægingu, ímynda mér hungrið, þreytuna,
örvæntinguna. Reyndi að setja mig í spor
kvenna og karla, sem nú áttu hvergi höfði að
halla. Ég horfði á konurnar ganga berfættar í
snjónum. Ég horfði á þær vaða drulluna upp
að hnjám. Sá þær beijast um brauðbita. Eins
og Ijónynjur í frumskóginum.
Páskar eru hátíð upprisunnar, hreinleik-
ans. Kristin trú boðar miskunnsemi, kær-
leika. A páskadagsmorgun prédikar páfinn af
svölum Péturskirkju. Hann biður fyrir þeim,
sem eru hungraðir og sárir. Lýðurinn hyllir
hann. Guð ég þakka þér
Þögnin rofitn
Handan við fjöllin og handan við fjörðinn er
Iítill drengur að vakna þennan sama morgun.
Hann á Iíka ömmu, sem leiðir hann til
kirkju. Sólin dansar. Allt svo gott. Að lokinni
messu leiðast þau heim. Þorpið þeirra hangir
utan í fjallshlíð rétt norðan við Iandamæri
Albaníu. Ekki ský á himni. Kýrnar kveinka
sér í morgunsólinni. Ibúarnir eru flestir
bændur. Þeir rækta hveiti og grænmeti. Eiga
kýr og hænsni. Alltaf nægur matur á borðum
mjólk og egg, grænmeti og ávextir.
Mamma er búin að Ieggja á borð. Kaffiilm-
urinn dregur að. Prúðbúnar þorpskonur
standa í dyragættinni. Börnin eru svöng.
„Við sjáum þetta fólk í
sjónvarpinu. Við sjáum
örvæntinguna í svip
þess. Það réttir fram
hendurnar. Biður um
miskunn. Hvar er hinn
miskunnsami Sam-
verji?“
Bmennihgar )
Guðrún Helga
Sigurdardóttir
Waldorf í Ráð-
húsínu
Krakkarnir í Waldorf-skólanum
í Lækjarbotnum kynna skólann
sinn, Waldorf-uppeldisstefnuna
og starf sitt og kennaranna £
skólanum í Ráðhúsinu þessa
dagana og þar kennir ýmissa
grasa. Fyrir það fyrsta er afar
fróðlegt að ganga um sýning-
una, skoða vinnu nemendanna,
glaðar myndir og skemmtilegan
fróðleik. Það fer ekkert á milli
mála að Waldorf-skólinn er
með uppeldisstefnu þvert á
hefðbundna grunnskólastefnu
og það sem meira er, þarna
læra börnin að hugsa og vinna
sjálfstætt og á gagnrýninn hátt.
I annan stað má sækja fyrir-
lestra um Waldorf-uppeldis-
stefnuna í Ráðhúsinu. Annað
kvöld, miðvikudaginn 14. apríl,
Id. 17-18 fjallar Þór Ingi Daní-
elsson, handverkskennari um
giidi skapandi handverks í skól-
um. A fimmtudagskvöldið
kynna Inger Steinsson og Ann-
eli Planman fyrir fullorðnum
hvernig unnið er með söguna
og brúðuleikhús í Waldorfleik-
skólum milli 17 og 18. A föstu-
daginn verður svo farið yfir það
hvernig stærðfræðinni er sinnt í
Waldorf-skólum.
LIFID
Pabbi er enn að sinna morgunverkum.
Framundan er dalurinn. Friðsæll páskadags-
morgunn. Hrynjandi daganna er óumbreyt-
anleg. Svona hefur það alltaf verið.
Skyndilega er þögnin rofin. Það hleypur
skot úr byssu. Einhvers staðar mjög nærri.
Konurnar hlaupa út. Blóðugt hundshræ ligg-
ur í hlaðvarpanum. Hópur manna við al-
væpni stendur á miðju torginu. Oskrar. Kon-
urnar skilja ekki serbnesku. Þær eru al-
banskar. Einn mannanna er með langan
kuta, sem hann otar að þeim. Þær eru örvita
af hræðslu. Börnin hanga f pilsum þeirra.
Litli drengurinn grípur um höndina á ömmu.
Innan stundar er búið að smala öllum þorps-
búum inn á torgið. Körlum er skipað að
krjúpa með hendur aftan við höfuð. Eldur er
borinn að húsunum. Þorpið er alelda. Allt
farið. Það vinnst ekki tími til að draga skó á
fætur sér, hvað þá kveðja eiginmennina.
Afram með ykkur. Það er otað að þeim byss-
um og hnífum. Þær eiga engra kosta völ.
Sárast er að skiljast við menn sína. Sjá ang-
istina í augnsvip þeirra. Skömmu seinna
heyrast skothvellir frá þorpinu. Hljóðið end-
urómar um allan dalinn. Konurnar gráta,
skólausar, allslausar. Hvert erum við að fara,
amma?
Allslaus á flótta
Svona voru páskarnir í ár, Kolla. Hátíð upp-
risunnar, hátíð nýs lífs.Tvær billjónir manna
játa kristna trú, sækja kirkju, hlusta á orð
guðs. Guð boðar miskunnsemi, kærleika. En
hvar sér þess stað, Kolla?
Hús brann hér handan við götuna fyrr í
vetur? A svipstundu stóð það í björtu báli.
Nágrannarnir þyrpust að. Horfðu hugfangnir
á eldinn. Eins og síðbúna áramótabrennu.
Enginn hreyfði legg né lið til að taka utan
um fólkið, sem hljóp á nærklæðunum einum
út úr eldhafinu. Það voru Albanir, Kolla.
Kannski tilviljun!
Þúsundir Albana flýja á degi hverjum
brennandi hús sín. Flýja út í óvissuna. Alls-
lausir, yfir íjöll og firnindi, hungraðir og
kaldir. Við sjáum þetta fólk í sjónvarpinu. Við
sjáum örvæntinguna í svip þess. Það réttir
fram hendurnar. Biður um miskunn. Hvar er
hinn miskunnsami Samverji?
Þín Bryndís
P.S: Mikið gladdi það mig að sjá í fréttum
dagsins, að íslaiid hefur þegar boðizt til þess
að leggja fram sinn skerf til hjálparstarfsins.
Einar Bragi
verðlaunaðiir
Aðalritari
Sænsku aka
demíunnar til-
kynnti Einari
Braga rithöf-
undi nýlega að
Akademían
hefði veitt
honum þýð-
ingarverðlaun
ns 1999.
Verðlaunin eru veitt til að
heiðra menn „leyst hafa af
hendi afbragðs þýðingar á eða
úr sænsku," en auk heiðursins
fylgir verðlaunafé að upphæð
40.000 sænskra króna. Verð-
laun þessi þykja mikill heiður
enda nýtur sænska akademían
mikillar virðingar í bókmennta-
heiminum. Einar Bragi hefur
um langt árabil þýtt skáldsögur,
Ieikrit og ljóð úr sænsku, m.a
21 leikrit eftir August Strind-
berg.
Sjónvarpsáhorfendur svívirtir
Vinur minn á besta aldri, tiltölu-
lega geðgóður og umburðarlynd-
ur maður, krafðist þess yfir rán-
dýrum mat og drykk sem hann
borgaði ofan í mig, að ég setti
þessa fyrirsögn á þennan viku-
lega pistil minn. Líf vinar míns
var komið úr skorðum. Hann vár
í uppnámi. Dagskrárstjóri sjón-
varps hafði gert honum þann
óleik, og þúsundum annarra
sjónvarpsáhorfenda, (hélt vinur
minn fram) að fella niður Star
Trek þáttinn sem er fastur liður
á sunnudagskvöldi. Astæðan var víða-
vangshlaup ÍR eða einhver álíka
heimskuleg samkoma (sennilega var það
kappakstur) sem þurfti af einhverjum
ástæðum að sjónvarpa beint. Þeim at-
burði hefði með góðu móti mátt koma
fyrir í Helgarsporti sem er á
kvölddagskrá sjónvarps einmitt á
sunnudagskvöldum.
Vinur minn horfir nú fram á
erfiða viku þar sem hann var ekki
alinn á vikulegu góðgæti sínu,
253. Star Trek þættinum. Ég verð
að viðurkenna að ég hélt að hann
ætti ekki svo ýkja marga þjáning-
arbræður - og systur, en rétt í
þessu gekk fram hjá mér föl og fá
samstarfskona mín sem sagði
sunnudaginn hafa verið eyðilagð-
an vegna þess að hún hefði ekki
fengið Star Trek skammtinn sinn. Mér
er nær að halda að fullyrðingar vinar
míns um vinsældir þáttanna eigi við rök
að styðjast og þúsundir sjónvarpsáhorf-
enda búi nú við andlega örbirgð fram á
næsta sunnudag. Er víðavangshlaup IR
MENNIIMGAR
VAKTIN
„Aðdáendur Star
Trek og Geim-
stöðvarinnar hafa
áður mátt þola
það (og oftar en
einu sinni) að
þátturinn víki fyrir
sprikli (svo
um
kannski þá á dagskrá?
Og það er ekki einu sinni svo að þessi
lúalega breyting á áðurauglýstri dagskrá,
sé eitthvert einsdæmi. Nei aðdáendur
Star Trek og Geimstöðvarinnar hafa
áður mátt þola það (og oftar en einu
sinni) að þátturinn víki fyrir sprikli (svo
kölluðum íþróttum) sem hafa þó marg-
falt meira rými í dagskrá Sjónvarpsins,
heldur en 45 mínútna Star Trek þáttur
einu sinni í viku.
Svo ég endi á orðum vinar míns þá er
forkastanlegt að sýna fullorðna karl-
menn í jafn vitleysislegum leik og hraða-
akstri meðan hægt er að setja vitsmuna-
Iegan þátt eins og Star Trek á dagskrá.