Dagur - 07.08.1999, Qupperneq 7
O O O T TOÍ
* h c\ '
LAUGARDAGUR 7. ÁGÚST 1999 - 23
LÍFIÐ í LANDINU
láta hlutina ganga ákveðið fram
en mér hefur alltaf gengið vel að
rökræða við hann, við höfum líka
rifist og það hefur aldrei haft eft-
irmála. Eg hef ekkert nema gott
um Davíð Oddsson að segja. En
það er með hann eins og alla aðra
menn að langvarandi valdaseta
spillir. Davíð Oddsson og Sjálf-
stæðisflokkurinn hefðu býsna
gott af því að setjast hinu megin
við borðið og ástunda stjómar-
andstöðu um skeið, það er lýð-
ræðinu og þjóðinni hollt. Eigum
við ekki að láta það gerast fyrr en
síðar?“
- Miðað við skoðanakannanir
hefur Samfylkingin tapað þriðj-
ungi fylgis frá kosningum. Þú ert
varla sátturvið þá niðurstöðu?
„Sú skoðanakönnun er gult
spjald á okkur. A hinn bóginn
kom þetta mér ekki á óvart því
Samfylkingin tók að sér í kosn-
ingabaráttunni það erfiða hlut-
verk að vera boðberi viðvarana.
Það er neyslubrjálæði í samfélag-
inu sem er ekkert skrítið því
sljómarherramir ýta undir þá
skoðun að hér sé allt í blússandi-
góðæri sem muni endast um ei-
lífð alla. Og þegar forsætisráð-
herra kemur í sjónvarp og segir
að stóraukin skuldaaukning
heimilanna sé merki um heilbrigt
efnahagslíf þá er maður hættur
að skilja. Þetta sagði hann fyrir
fjórum vikum síðan en í síðustu
viku tók hann u-beygju og segir
þensluna vera of milda. Það er
ekkert samhengi í þessari nálgun
hans á stjóm efnahagsmála.
Almenningur vill reyna að grípa
góðærið meðan það gefst, það er
mannlegt en við höfum hinsvegar
varað fólk við og bent á að neysl-
an sé komin úr hófi fram hjá
hinu opinbera, atvinnulífínu og
heimilum. Það er vanþakklátt að
vera boðberi viðvarana þegar sól
skín í heiði og allt er á fullu.
Gmndvallarsjónarmið um jöfnuð,
félagslegt réttlæti, bræðralag og
raunvemlegt frelsi eiga erfítt upp-
dráttar þegar endalaus innræting
á sér stað um meiri neyslu og að
allir eigi nóg.
Eg held hins vegar að innan ör-
fárra mánaða muni ríkisstjómin
og almenningur horfast í augu við
veruleikann. Þá kemur í ljós að
gott efnahagsástand er ekki nátt-
úmlögmál. Við búum við viðvar-
andi viðskiptahalla og hækkun á
verði og þjónustu með tilheyrandi
verðbólguaukningu. I efnahagslíf-
inu eru uppi gul flögg sem ber að
taka mark á. Þá þýða engin al-
menn loforð um eilífa velsæld
allra og um leið mun sú ábyrga
efnahagspólitík sem við í Sam-
fylkingunni höfum fram að færa
skila sér til almennings. Eg hef
engar áhyggjur af framtíð Sam-
fylkingar og held að hún verði
bæði í skoðanakönnunum fljót-
lega og í næstu kosningum langt
umfram 30 prósenta fylgi.“
- Nú hefur sá ágæti fyrrverandi
þingmaður Samfylkingar Agúst
Einarsson sagt að Samfylkinguna
shorti skýra stefnumörkun.
„Uppgötvaði hann það eftir
kosningar? Eg var í kosningabar-
áttu með honum í nokkra mánuði
og varð ekki var við að hann hefði
miklar áhyggjur af þessu þá, enda
lagði hann sitt af mörkum í því að
marka stefnuna. Vandi Samfylk-
ingarinnar í þessari kosningahar-
áttu var sá að hún sem nýtt
stjómmálaafl varð að leggja allt
undir, allt stafróf stjórnmálanna
frá A-O, og hún var tekin og
henni hlýtt yfír alla skapaða hluti
meðan Sjálfstæðisflokkur og
Framsóknarflokkur sluppu ansi
ódýrt frá yfirheyrslum. Samfylk-
inguna skortir ekki stefnu, en
hún þarf að skerpa sínar megin-
línur.
,Nú liggur hinn málefnalegi
grunnur fyrir og Samfylkingin
mun klárlega koma sterk, ábyrg
og róttæk inn í samfélagsumræð-
una. Enn frekar þegar við stofn-
um flokk og kjósum forystu."
Útiloka ekki
framboð til formanns
- Hvenær finnst þér tímabært að
stofna flokkinn ?
„Eg vil gera það mjög fljótlega
og vildi gjaman að tímasetningin
yrði ákveðin sem fyrst. Þegar sú
ákvörðun liggur íyrir fínnst mér
ekki öllu máli skipta hvort blásið
verður til landsfundar á þessu
hausti eða fljótlega
eftir áramót. Mér
fínnst ekkert ófýsi-
legt að stofna
þennan flokk á
björtum vordegi í
apríl eða maí árið
2000.“
- Þá kemur að
því að kjósa forystu-
mann. Hefur þú
hug á því að bjóða
þig fram til for-
manns?
„Ég hef alla tíð
verið í pólitík til að hafa áhrif.
Hef verið treyst til að vera í for-
ystu, bæði í mínum heimabæ
Hafnarfirði og sem varaformaður
Alþýðuflokksins. Ég útiloka ekki
að ég muni gefa kost á mér. Við
sjáum hvað setur.
Það er engin hörgull á forystu-
mönnum hjá Sam-
fylkingunni og sú
umræða sem verið
hefur í gangi í sumar
um forystukreppu er
eins og hver önnur
þvæla. Við eigum
fullt af góðu fólki
sem getur sómt sér í
forystu Samfylkingar
og þurfum ekkert á
því að halda að fjöl-
miðlar í gúrkutíð
dragi inn í þá um-
ræðu menn sem eru
hættir afskiptum af
pólitík. Þá er ég auð-
vitað að tala um Jón
Baldvin. Mér finnst
það hreint út sagt
hlægilegt að elta ólar
við þá hugsun að Jón
Baldvin snúi aftur
eins og fjölmiðlar
hafa leikið sér að
undanfarið. Jón Bald-
vin fór að eigin ósk úr
íslenskri pólitík fyrir
tveimur árum eftir
farsælan feril, stund-
um stormasaman, og
starfar nú á öðrum
vettvangi.
- En nú hafa líka
mjög margir nefnt
Ingibjörgu Sólrúnu.
Hvað segirðu um það?
„Það er svo sem
ekkert óeðlilegt að
hún skuli vera nefnd
til sögunnar. Hún er
sá einstaklingur í
Samfylkingunni sem
hefur mestu pólitísku
völdin og tekist oft
prýðilega að stýra
borginni. Hún hefur
sjálf útilokað aðspurð
að hún vilji í lands-
málin og látið í veðri
vaka að hún vilji láta
reyna á það í næstu
borgarstjómarkosn-
ingum hvort B-listinn
geti haldið borginni,
sem er auðvitað mjög
mikilvægt. Það væri
kúvending á hennar
afstöðu ef hún ætlaði
að fara í landsmálin
strax á næsta vori og í
kosningar um for-
mannssæti hjá Sam-
fylkingunni.
Ég sá í viðtali sem
þú tókst að Ingibjörg Sólrún hafði
ýmis orð uppi um kosningabar-
áttu Samfylkingar. Ég kvarta ekk-
ert undan þvi að menn ræði þau
mál opinskátt en sumt af því sem
hún sagði fannst mér ekki á rök-
um reist. Ég minni einnig á að
það vom óheppilegir hlutir að
gerast hjá borginni vikumar fyrir
kosningar sem ég er sannfærður
um að hafi ekki bætt við atkvæða-
summuna hjá okkur í Samfylk-
ingunni. Þá er ég að vísa til kenn-
aradeilunnar sem mér fannst
borgaryfirvöld ekki taka nægilega
skynsamlega á
og þar sýndu
þau óþarfa
hörku. Aftur á
móti sýndu
þau óþarfa
linku þegar
kom að öðm
óskyldu máli
sem laut að
uppsögnum
fjögurra borg-
arstarfsmanna
sem áttu við
fötlun að
stríða. Þá vantaði ákveðni til að
leysa málið í einu vetfangi og það
var látið dankast langt fram yfír
kosningar. Þama ættu menn að
horfa í eigin barm því ef menn
vilja ræða hvað hafi verið rétt gert
og rangt í þessari kosningabaráttu
þá er rétt að halda öllu til haga.
„Mér finnst það
hreint út sagt hlægilegt
að elta ólar við þá
hugsun að Jón Baldvin
snúi aftur eins og fjöl-
miðlar hafa leikið sér að
undanfarið"
Ég held til dæmis að það sé ekki
sanngjarnt að skella skuldinni á
talsmann Samfylkingar, Margréti
Frímannsdóttur, og kenna honum
einum um að menn náðu ekki
betri árangri en vonir stóðu til. Ég
held að talsmað-
urinn hafí um
margt, við erfiðar
aðstæður, náð að
halda sjó. Hann
var kallaður til
þessa hlutverks
með skömmum
fyrirvara og gerði
margt ágætlega.
Menn mega ekki
gleyma því að
Samfylkingin var
kosningabanda-
lag margra flokka
og ýmislegt var
lausara í reipum en menn áttu að
venjast. Nú eftir kosningar stönd-
um við enn uppi með bandalag
en ekki flokk. Um leið og flokkur-
inn hefur verið stofhaður og
meiri festa komin á mál þá hef ég
trú á að landið rísi mjög hratt.“
- Nú eru Vinstri grænir að sækja
á, á kostnað Samfylkingar mrðist
vera. Sérðu fram á að Samfylking-
in og Vinstri grænir sameinist í
einnflokk?
„Nei, því miður ég sé það ekki.
Vinstri-grænir er öfgafullur flokk-
ur þótt hann sé um leið að mörgu
leyti íhaldssamur. Þetta er flokkur
„Ég held að það sé
óhjákvæmilegt að við
verðum aðilar að Evr-
ópusambandinu og það
kæmi mér ekki á óvart
að það yrði innan
fimm ára.“
„Sú skoðanakönnun er gult spjald á okkur. Á hinn bóginn kom þetta mér ekki á óvart þvi Samfylkingin tók að sér
í kosningabaráttunni það erfiða hlutverk að vera boðberi viðvarana."
sem sér draug í hveiju homi.
Þetta er „fúll á móti“ flokkur.
Ég held að skýringin á þessari
sérstöku skoðanakönnun liggi í
því að eina pólitíska umræðan
sem hefur verið vakandi af ein-
hverju viti á
þessum sumar-
vikum er há-
Iendisumræðan
og þar hafa
Vinstri-grænir
farið mikinn.
Sú umræða er
ennþá á miklum
tilfinninganót-
um og menn
ættu að koma
henni niður á
jörðina. Það á
einfaldlega að
fara í umhverf-
ismat og áður en það liggur fyrir
eiga menn að stilla sig um að
fella stóra dóma. Hvað Vinstri-
græna áhrærir þá er það mitt
mat að þeir verði í framtíð flokk-
ur uppá 4-8% eins og við þekkj-
um hjá sambærilegum sósíalisk-
um grænum flokkum á öðrum
Norðurlöndum."
- Ertu bjartsýnn á að eftirfjög-
ur ár verði Samfylkingin komin i
stjóm?
„Svo sannarlega. Ég held að
það muni gerast innan fjögurra
ára. Þessi endurgerð af gömlu
ríkisstjórninni byrjar þreytt.
Skoðanakannanir
sýna að ríkisstjórnin
nýtur mikils fylgis í
augnablikinu en það
hefur ævinlega verið
þannig að þegar rík-
isstjórn hefur leikinn
undir hagstæðum
kringumstæðum og
ný ráðherraandlit
sjást á skerminum þá
skorar hún. Þegar fer
að hausta og menn
horfa í kaldan veru-
leikann þá held ég að
íslenskir kjósendur
líti á stöðu mála með
talsvert meiri alvöru-
þunga. Þess mun
Samfylkingin njóta.
Það er góð samstaða
í þingflokki Samfylk-
ingarinnar og hann
mun láta vel til sín
taka strax á haust-
þingi. Við munum
virkja baklandið okk-
ar og fá fólk til starfa
þúsundum saman.
Samfylkingin er
komin til að vera - og
gera.“
- A/ hverju spáir þú
því að ríkisstjórnin
lifi ekki kjörtímabil-
ið?
„Þegar harðnar á
dalnum í efnahags-
lífinu mun reyna
meira á samstarfið
milli flokkanna. Og
þegar Davíð Odds-
son er búinn að end-
urkristna íslenska
þjóð árið 2000 og slá
öll met sem hægt er
að slá varðandi þaul-
setu á forsætisráð-
herrastóli þá verður
metnaði hans full-
nægt. Þannig að mér
kæmi ekki á óvart að
það yrðu formanns-
skipti hjá Sjálfstæð-
isflokknum snemma
árs 2001 og uppúr
því held að ég að rík-
isstjórnin flosni upp.
Við fáum kosningar
haustið 2001 og
Samfylkingin sigrar og
fer í stjóm með - ?“