Alþýðublaðið - 15.02.1967, Blaðsíða 10

Ingdlfsír
Framhald úr opnu.
í.Aðalfundur svd. „Ingólfs”
samþykkir að skora á stjórn SV-
FÍ, að beita sér fyrir aðgerðum
til þess að draga úr hinum tíðu
slysum og börnum í umferðinni —
Sórstaklega vill fundurinn benda
á, að á sl. ári var um helmingur
barna, er slösuðust í umferðar-
slýsum í Reykjavík innan við
skólaaldur og leggur til, að stjórn-
in beiti sér sérstaklega fyrir því
að komið verði á svipaðri starf-
semi fyrir börn og „Trygg Tra-
fikk” gengst fyrir í Noregi, t. d.
með Barnas Trafikklub.”
Eins og fyrr er getið, var þessi
fundur 25. aðalfundur svd. „Ing-
ólfs”, en deildin verður 25 ára
nú á miðvikudaginn, 15. febrúar.
Var deildin stofnuð þann dag árið
1942 er skipulagi Slysavarnafé-
lags íslands var breytt og það
gert að landssamtökum. Fyrstu
ktjórn deildarinnar skipuðu þessir
menn: Formaður: Sr. Sigurbjörn
Einarsson, núverandi biskup, gjald
keri: Þorgrímur Sigurðsson, skip-
stjóri, Ársæll Jónasson, kafari,
Sæmundur Ólafson stýrimaður,
Sigurður Ólafsson, gjaldkeri Sjó-
mannafélags Reykjavíkur og Árni
Árnason, kaupmaður. Auk síra
Sigurbjörns Einarssonar hafa
þessir menn verið formenn „Ing-
Ólfs“. Dr. Jakob Jón6son, séra
Óskar J. Þorláksson og Baldur
Jóns.son vallarstjóri, núv. form.
Höfuðverkefni deildarinnar frá
stofnun hefur verið fjáröflun og
öryggismál í Reykjavík til styrkt
ar starfsemi Slysavarnafélags ís-
lands og hefur deildin lagt af
mörkum mikið fé í þessu skyni,
sem einkum hefur verið aflað með
merkjasölu og árgjöldum.
Á sviði öryggismála hafa marg-
ar tillögur og ábendingar komið
frá Ingólfi, bæði að því er varð-
ar öryggi á sjó og á landi, og
hefur deildin fylgzt vel með nýj-
„ungum á sviði björgunarmála. Má
t. d. nefna að tillaga um notkun
þyrlu við björgunarstörf hér á
landi kom fyrst fram á aðalfundi
Ingólfs.
Árið 1944 var stofnað á vegum
deildarinnar björgunarsveit, sem
hefur starfað óslitið síðan og leyst
af hendi mikið starf við leitar-
ög þ.iörgpnarstörf. Hafa björgun-
arsveitarmenn, alla tíð lagt á
sig mikið erfiði, bæði við bjarg-
anir og leitir sem við æfingar
og látið alla sína cinnu í té end-
urgjaldslaust. Fyrsti formaður
björgunarsveitarinnar var Ár-sæll
Jónasson, kafari, en núverandi
•foi-maður er Jóhannes Briem. —
Sveitin hefur nú á að skipa land-
björgunar-, sjóbjörgunar-, fjar-
skipta- og froskmanna-flokkum,
sem eru þ.jálfaðir, hver á sínu
sviði og hafa yfir góðum tækjum
og útbúnaði að ráða.
Helztu áfanga í sögu deildarinn-
ar má m. a. nefna byggingu björg-
unarstöðvarinnar í Örfirisey árið
1946 og komu björgunarbátsins
„Þorsteins” sama ár, en allt frá
Ingvarsslysinu mikla árið 1906
hafði það verið ósk Reykvíkinga
að hér væri staðsettur fullkominn
björgunarbátur. Síðan má nefna
byggingu hins glæsilega húss S-
,yFÍ á .Grandagarði, en þar hefur
„Ingólfur” og björgunarsveitin
bækistöð, en vegna sívaxandi
starfs björgunarsveitarinnar er
nú svo komið, að það húsnæði,
sem hún hefur, er orðið allt of
lítið. Árið 1955 gefa hjónin Anna
og Gísli J. Johnsen svo Slysa-
varnafélaginu fullkominn björgun-
arbát, sem skyldi staðsettur í
Reykjavík, og hefur hann verið í
umsjá „Ingólfs.”
Þá er að geta hinnar glæsilegu
sjúkra og fjallabifreiðar, sem
deildin er nýbúin að taka í notk-
un. Björgunarsveitarmenn hafa
undanfarin ár unnið að innrétt-
igu hennar. Samstarf Ingólfs við
stjórn SVFÍ og aðrar déildir fé-
lagsins hefur öll þessi ár verið
mjög náið, og þakkar deildin
stjórn SVFÍ fyrir góðan stuðning
við málefni deildarinnar svo og
þakkar hún öllum öðrum björg-
unarsveitum landsins fyrir gott
samstarf.
Stjórn Ingólfs skipa nú þessir
menn: Baldur Jónsson, formaður,
Geir Ólafsson, gjaldkeri Ingólfur
Þórðarson, Haraldur Henrýsson og
Þorsteinn Hjaltason meðstjórn-
endur. Varamenn eru: Lárus
Þorsteinsson, Björn Jónsson, Ás-
grímur Björnsson og Þórður
Kristjánsson.
Það verður áfram sem hingað
til höfuðverkefni slysavarnadeild-
arinnar „Ingólfs" að vinna að
auknum slysavörnum á sjó og
landi, og heitir deildin á alla
Reykvíkinga að gerast þátttakend-
ur í því starfi.
Nátnskeið
F ramhald úr opnu.
ir kunnáttu þeirra og hæfni kom-
ið, hvernig til tekst um nýtingu
þessara verðmæt'a.
Algengast er, að verkstjórinn
ráði miklu um staðsetningu véla
pg skipulag vinnusvæðis, vinnu-
rás, vinnuaðferðir, flutningatæki
og birgðahald. Ennfremur mun
mjög vera farið að ráðum hans
um innkaup á vélum, verkfærum
og efni.
í han.s höndum er svo nýtingin
á þessum fjármunum öllum, við-
hald og endurnýjun. Hér við bæt-
ist svo skynsamleg nýting vinnu-
afls og má ljóst vera, að í um-
sjá hans verður rnikill hluti kostn-
aðarins til, og að hann getur haft
mikil áhrif á afrakstur starfsins.
Með þessum orðum vil ég þó á
engan hátt draga úr þöríinni á
hagkyæmni í störfum annarra
stjórnenda fyrirtækja og stofn-
ana, en það er fjær efni þessa
ávarps.
Áður f.vrr var aðallega lögð á-
herzla á verklega og faglega þekk
ingu verkstjórans, sem oft mun
hafa leitt til þess við val nýrra
verkstjóra, að atvinnureksturinn
.missti sjnn bezta verkmann, en
fékk í staðinn lélegan stjórn-
anda. Með eflingu nútíma stjórn-
unarfræða hafa þessi viðhorf
breytzt. Nú er mönnum ljóst, að
verkstjórinn þarf jafnframt á að
halda margvíslegri rekstrartækni-
legri og rekstrarhagfræðilegri
þekkingu. Hann þarf að kunna
skil á undirstöðuatriðum vinnu-
hagræðingar og ákvæðisvinnu.
Gagnvart starfsfólki þarf hann
að gæta margs. Hann þarf að
annast verkkennslu og verkþjálf-
un. Hann þarf ,að hafa nokkra
,|,0 15. febrúar 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
þekkingu í atvinnuheilsufræði,
öryggismálum, skaðabótaskyldu,
vinnulöggjöf, launakerfum, kaup-
samningum o. fl.
Síðast en ekki sízt þarf hann
að skilja óskir og tilfinnanlegar
þarfir starfsfólksins og vera sá
leiðtogi, sem er þess umkominn
að skapa góðan pg jákvæðan anda
á vinnustað. Án gagnkvæms
trausts og virðingar verkstjórn-
anda og verkafólks er varla unnt
að ná góðum árangri og a.m.k.
ekki samstilltu átaki til hagræð-
ingaraðgerða.
Af því, sem hér hefur verið
rakið, má ljóst vera, að ábyrgð
verkstjórans er mikil og úrlausn-
arefni hans margvísleg og vanda-
söm, og snerta í rauninni margar
fræðigreinar.
Verkstjórnarnámskeiðin hófu
starfsemi sína haustið 1962. Til
þessa hafa alls verið haldin 17
^ilmenn námskqið og eiJtt sér-
námskeið.
Almenn námskeið eru ætluð öll-
um verkstjórnendum, jafnt í
hvaða starfsgrein, sem þeir
starfa. Kennslugreinar hafa verið:
Verkstjórn, vinnusálfræði, örygg-
ismál, atvinnulöggjöf, vinnan og
mannslíkaminn, hjálp í viðlögum
og ýmsar greinar hagræðingar-
tækni, svo sem vinnurannsóknir,
vinnueinföldun, skipulagstækni,
reksturshagfræði, launakerfi, o.fl.
alls um 130 keimslustundir, dreift
á 4 vikur.
Þetta eina sérnámskeið, sem
haldið hefur verið, var námskeið
fyrir frystihúsaverkstjóra. Náms-
efni þess námskeiðs var námsefni
almennu námskeiðanna nokkuð
stytt og samandregið, sleppt því,
sem sú starfsgrein þurfti sízt á
að halda, en í stað þess, sem
sleppt var og að nokkru leyti til
viðbótar, var tekin upp kennsla í
hinum sérstöku faglegu og tækni-
legu úrlausnarefnum frystihús-
anna. Námskeiðið var skipulagt í
samráði við samtök frystihúsaeig-
enda og liina faglegu kennslu
önnuðust verkfræðingar og aðrir
kunnáttumenn frystihúsanna
sjálfra.
Alls liafa um 270 verkstjórar
lokið námi í þessum námskeiðum
og hlotið skírteini fyrir þátttöku
sína.
Námskeið það, sem nú er að
hefjast, er því 19. námskeiðið, en
2. sérnámskeiðið.
Það ber að með svipuðum hætti
og frystihúsa námskeiðið og er á
allan hátt hliðstætt því/Námskeið
ið er haldið að frumkvæði Sam-
bands íslenzkra sveitarfélaga og
skipulagt í samráði við starfsmenn
þeirra samtaka og vil óg þakka
þá ágætu samvinnu og þetta á-
nægjulega verkefni. Af námsefni
almennu námskeiðanna verða hér
á kennsluskrá um 100 kennslu-
stundir í hinum sérstöku faglegu
úrlausnarefnum verkstjóra sveit-
arfélaganna og fer sú kennsla
fram í þessum húsakynnum á-
samt almennu kennslunni, en auk
þess verður verkleg kennsla úti
við og heimsóknir á vinnustaði
Reykjavíkurborgar um 36 stundir
eða alls milli 160 og 170 stundir.
Þessi faglega kennsla úti við og
inni við er skipulögð í samráði
viðborgarverkfræðing og starfs-
menn hans, einkum Guðlaug Stef-
ánsson fulltrúa og munu verk-
i kiL i
fræðingar og aðrir kunnáttumenn
borgarinnar að méstu annast þá
kennslu. Ber sérstaklega að þakka
borgarverkfræðingi og starfsmönn
um hans fyrir þessa aðstoð, og er
það þessi aðstoð, sem í raun og
veru gerir þetta námskeið að sér-
námskeiði. Það faglega námsefni,
sem hér er um að ræða til við-
bótar hinu almenna verkstjórnar-
námi er: Um steinsteypu, spreng-
ingar, umgengni á vinnustöðum
og samskipti við íbúa sveitarfé-
laganna, hreinsun, unglingavinna,
vinnureikningar, hallakíkir og
mælingar, flúktskífur, pípulagnir,
gatnagerð og vinnuvélar.
Iðnaðarmálastofnunin hefur
svo að venju y.erið hægri hönd
námskeiðanna um skipulag, und-
irbúning og daglega starfrækslu.
Hún sér um skrifstofuhald, leggur
til ágæt húsakynni og aðgang að
tæknibókasafni og kvikmynda-
safni og vill svo vel til og er þó
reyndar engin tilviljun, að liún
býr vel að bókakosti og kvikmynd
um um verkstjórn og vinnuhag-
ræðingu með íslenzku tali. en það
eru einmitt aðalkennslugrejnar
námskeiðanna. Auk þess leggur
stofnunin ftil drjújgan hluta, af
kennsluliðinu. Væru námskeiðin,
sem í raun og veru hafa ekki á
að skipa nema V2 föstum starfs-
manni, illa stödd án þessarar að-
stoðar. Vil ég færa forstjóra stofn
unarinnar, Sveini Björnssyni og
starfsfólki þakkir fyrir frábæra
samvinnu.
Kennsluskrá fyrir fyrrihlutann,
þessar tvær vikur, sem framundan
eru, liggur í fjölrituðu formi í
möppum á borðunum. Skráin nær
aðeins yfir þann hluta kennsl-
unnar, sem fram fer í þessum húsa
kynnum. Kennslan stendur dag-
(lega frá kl. 1.30 og framundir kl.
7, ef reiknað er með þeim verk-
efnatímum, sem daglegt starf lýk-
ur venjulega með. Útikennslan og
heimsóknir á vinnustaði verða á-
kveðin nánar í samráði við þá,
sem leiðbeiningar annast. Verður
það á morgnana frá kl. 9—12. Á
fyrrihlutanum verða þetta 4—5
mongnar, en á síðari hlutanum
virðist mér að flestir morgnar
verði ásetnir.
Kennslustundir eru 45 mínútur,
en 5 mín. hlé á milli kennslu-
stunda, þó er eitt 15 mín. hlé frá
kl. 3.05 til 3.20. Því miður er ekki
aðstaða til hressingar hér á staðn-
um önnur en sú, að hér frammi í
fataherberginu er sjálfsala á gos-
drykkjum. Mappan, sem liggur á
borðunum, er ætluð til þess að
safna í þeim kennslugögnum ,sem
útbýtt verður smám saman.
Ég vil svo að lokum láta í ljós
þá trú mína ,og von, að dvölin hér
megi verða ykkur til ánægju og
sveitarfélögunum til nokkurs
gagns. í því efni treysti ég ekki
bara á hina venjulegu kennslu-
kraftanámskeiðanna heldur einnig
á þá aðstoð og aðstöðu, sem R-
hvorttveggja bregzt vonum mín-
víkurborg leggur til, og ef þetta
um, þá treysti ,ég örugglega á það,
að það sé mikilsvirði fyrir ykkur
sjálfa að hittast hér og dvelja
saman í 4 vikur. Þið getið örugg-
lega lært margt hver af öðrum.
Verkefni ykkar og vandamál eru
þau sömu, og þið hafið margir
hverjir í löngu starfi aflað mikil-
vægrar reynslu. Berjð saman bæk-
ur ykkar. Gerið frímínúturnar og
kennsluhléin að mikilvægustu
kennslustundunum. Notið tækifær
ið til ,að kynnast og stofna til sam
skipta og samvinnu eftir því, sem
við verður komið. Það m'á kannski
ekki búast við því, að hægt sé að
öðlast mikla tæknilega þekkingu
á 4 vikum. Vinnuhagræðingar- og
verkstjórnarfræðin reyna þó að
opna ný viðhorf, skerpa kerfis-
bundna gagnrýni á skipulag og
vinnubrögð, skapa skynsamlegt og
vakandi mat á verðmætum at-
vinnulífsins og þýðingu þess fyrir
þjóðfélagið í heild og einstaklinga
þess. Þessi fræði fullyrða að alls-
staðar megi bæta verkstjórn,
skipulag og hagkvænmi, ia.m.k.
þar sem ekki hefur óður verið
beitt kerfisbundinni hagræðingu.
Þau fullyrða að allsstaðar megi
bæta hagkvæmni um 10—20% og
viða um 30—40%, en það gæti
þýtt styttan vinnutíma eða með
öðrum hætti bætt lífskjör, eða
aukna þjónustu fyrir sama fé.
Mér virðist oft gert meira úr
gildi hagkvæmrar framleiðslu en
•gildi hagkvæmrar þjónustu. Þessi
fræði gera engan greinarmun á
því. ÖUum er okkuv sárt um skatt
peninginn og útsvörin. En við meg
um ekki gleyma því, að því fé er
varið -til samneyzlu iborgaranna
og að oft jafnar það að nokkru
muninn milli þeirra, sem meira
og minna mega sín. Aukin hag-
kvæmni í þjónustu þýðir bætt lífs-
kjör ekki síður en aukin hag-
kyaemni í framleiðslu. Markmiðið
í atvinnulífinu er allstaðar aukin
framleiðni, eða eins og einhver
hefur orðað það, að strita með
viti.
Vandinn liggur ekki í því að
endurbæta slt^pulagíiB o)j verk-
stjórnina, það geta verkhyggnir
og reyndir menn alltaf gert, vand
inn liggur í því að uppgötva skipu
lagsgallana, sem maður er orðinn
samgróinn og verkstjórnarveilurn-
ar, sem orðnar eru að vana, en til
þess hjálpa þessi fræði. Andinn á
vinnnustaðnum og vinnusiðferðið
er ekkert annað en þær venjur,
sem verkstjórinn er smátt og
smátt að skapa, daglega í sam-
skiptum sinum við starfsmennina
og mér liggur við að segja á
hyerju augnabliki þeirra sam-
skipta. í gamla daga nægði til
góðs árangurs, að verkstjórinn
væri miskunnarlaus, nú verður
hann að vera leiðtogi með jákvæð
lífsviðhorf og milda kunnáttu.
Ég vil svo að lokum endurtaka
þakklæti mitt til allra þeirra, sem
að því hafa stuðlað að nú er ver-
ið að setja þetta sérnámskeið verk
stjóra sveitarfélaganna, ég geri
mér nokkrar vonir um þetta nám-
skeið og býð þátttakendur hjart-
anlega velkomna til starfa. Að
svo mæltu lýsi ég þetta 19. nám-
skeið okkar og annað sérnámskeið
, sett. Kennsla hefst eftir lítið hlé
ki. 2.20.
Vinnuvélar
TIL LEIGU.
Leigjum út pússninga-steypu-
hrærivélar og hiólbörur.
Rafknúnir grjót- og múrhamrar
með borum og fleygum.
Steinborar — Vibratorar.
Vatnsúælur o.m.fl.
LEIGAN S.F.
Simi 23480.