Dagur - 06.05.2000, Síða 18

34 - LAUGARDAGUR 6. MAÍ 2000
i. fít e) ífi, i.
J-
■ D^ur
Myndlistin bankar
upp á í HA
Myndlistarskólinn á Akureyri hefur sinnt myndlistaruppeldi norðanmanna i hálfa öld. Nú vill skólinn gera
sérdeildir sínar að háskóladeildum.
Myndlistarskólinn á
Akureyri hefur
áhuga á að færast
upp á háskólastig
og á nú í viðræðum
um það við Háskól-
ann á Akureyri. Þær
viðræður eru enn sem komið
er í nefnd og eiga eftir langan
veg frá Háskóla til ráðuneytis
áður en þær geta orðið að
veruleika.
Fyrir tveimur vikum var hægt að f’ara
inn á Menningarvef Akureyrar, sem rit-
stýrt er af Helga Vilberg, skólastjóra
Myndlistarskólans á Akureyri, og nálg-
ast þar tillögur að breytingum á starf-
scmi skólans sem myndu hafa í för með
sér að námið þar flyttist upp á háskóla-
stig. Tillögurnar eru nú horfnar af vefn-
um, enda komnar til málaefnalegrar
umræðu í nefnd sem í eiga sæti, fyrir
hönd Háskólans á Akureyri, Guömund-
ur Heiðar Frímannsson deildarforseti
kennaradeildar og Kristján Kristjánsson
prófessor og fyrir hönd Myndlistarskól-
ans Helgi Vilberg og Valgeir Hreiðars-
son úr skólanefnd.
Breytt samstarf
Höfundur tillagnanna Helgi Vilberg var
í fyrstu ekkert áfjáður í að ræða inni-
hald þeirra við Dag og vísaði á nefnd-
ina. Hann benti aðeins á að viðræðurn-
ar væru til komnar vegna þess að nú-
gildandi samstarfssamningur Myndlist-
arskólans og Háskólans á Akureyri
rennur út 1. desember næstkomandi.
Sá samningur gerir kennaradeild HA
kleift að bjóða nemendum að sérhæfa
sig í myndlistarkennslu með því að
sækja verklega tíma í MAk, cn það gera
einn til þrír þeirra á hverju ári.
Guðmundur Heiðar bendir á að sök-
um fæðar nemenda væri ekki hægt að
bjóða upp á þennan valmöguleika, sem
hann telur mjög mikilvægan, án sam-
starfs við MAk, sem er eini myndlistar-
skólinn á Akureyri. A móti hafa nem-
endur Myndlistarskólans átt þess kost
að sækja tíma í listasögu og fagurfræði í
Háskólanum.
Til að fyrirbyggja allan misskilning
skal tekið fram að hér er aðeins verið að
tala um hluta af Myndlistarskólanum.
Það er hægt að stunda nám x honum
með tvennum hætti, á námskeiðum fyr-
ir börn og fullorðna í kvöldskóla og í
dagskóla sem flestum ber saman um að
sé á framhaldsskólastigi. Dagskólinn
skiptist í tvær sérhæfðar deildir, fagur-
lista- og grafíkdeild, þar sem „Iögð er
áhersla á tækni listarinnar", að sögn
skólastjórans. Það eru þessar tvær
deildir sem myndu færast upp á há-
skólastig ef samningar við HA nást.
Þrír möguleikar
Samkvæmt upplýsingum Dags er um
þrjár mögulegar leiðir að ræða; I)
framhaldsdeildir MAk verði gerðar að
sjálfstæðri stofnun á háskólastigi utan
HA og þessar stofnanir geri með sér
samning, 2) stofnaður væri sjálfstæður
skóli á háskólstigi innan HA eða 3)
framhaldsdeildir skólans gerðar að lista-
deild innan HA.
Þetta staðfesti Guðmundur Heiðar í
samtali við blaðið. Um leið ítrekaði
hann að viðræðurnar væru enn á frum-
stigi. Nefndinni hefði aðeins verið falið
að fjalla um með hvaða hætti hægt væri
koma á tengslum milli þessara tveggja
skóla. Þegar hún hefur komist að niður-
stöðu, sem líklega verður í lok júní,
verður málið tekið fý'rir hjá háskólaráði,
sem síðan mun senda þær til ráðuneyt-
isins. Þá fyrst verður hægt að ræða fag-
legar hliðar málsins eða með hvaða
hætti kennslunni yrði háttað. Um þann
þátt myndu aðrir en hann innan HA
taka að sér að fjalla.
I vetur stunduðu 45 nemendur nám
við dagskóla MAk, þar af sextán á fyrsta
ári í fornámsdeild. Námið þar hefur
dugað nemendum til inngöngu í MHl
eða í framhaldsnám i' MAk. Dagur hefur
ekki átt þess kost að kynna sér kennsl-
una náið, en verið sagt af skólanum, að
grafíkdeildin, sem stofnuð var fyrir tæp-
um áratug, skili eftirsóttum hönnuðum.
Sú deild var hins vegar lokuð þegar
blaðamaður átti þess kost að heimsækja
skólann fyrir skömmu. Hann gat því að-
eins fengið að sjá það sem fram fer í
fagurlistadeildinni. I stuttu máli sagt
fást nemendur í þeirri deild við hefð-
bundna málaralist, þar sem lögð er
áhersla á tæknikunnáttu. Ekki er annað
hægt að segja en þar standi skólinn sig
frábærlega, en hvort kennslan samræm-
ist þeirri þróun sem orðið hefur í mynd-
list á 20. öld er hins vegar spurning.
Ekki á vegum
ráðuneytsins
Þegar leitað var til menntamálaráðu-
neytisins til að fá álit þeirra á skólanum
svaraði Aðalsteinn Eiríksson: „Myndlist-
arskólinn á Akureyri er einkaskóli og við
höfum ekkert með hann að gera.“ Þegar
hann var inntur nánari útskýringa sagði
hann: „Einkaskólum ber ekki skylda til
að starfa með samþykki ráðuneytisins,
en þeir geta sóst eftir því.“ Það virðist
Myndlistarskólinn á Akureyri ekki hafa
gert fyrir sínar framhaldsdeildir, en eng-
in svör fengust frá Helga Vilberg hvers
vegna.
Flestir ef ekki allir tónlistarskólar í
Iandinu starfa samkvæmt námskrá frá
ráðuneytinu og nú hefur Myndlistar-
skólinn í Reykjavík einnig farið fram á
viðurkenningu fyrir fornám sem ætlað
er nemendum er hyggja á inngöngu í
myndlistardeild Listaháskóla Islands.
Myndlistarskólinn á Akureyri býður
einnig upp á slíkt fornám sem dugað
hefur mörgum til inngöngu í MHÍ. - Sá
skóli hefur nú verið lagður niður og
myndlistardeild Listaháskóla Islands
tekið við öllum nemendum hans. - Op-
inber viðurkenning á starfsemi MAk
hefur því aðeins komið óbeint frá hinu
opinbera í gegnum Verkmenntaskólann
á Akureyri og FIA sem taka nám þar gilt
til eininga með leyfi ráðuneytisins.
Fjórir fastráðnir kennarar í heilum
stöðum sinna kennslu nemenda í sér-
deildum MAk. Skólastjórinn er með tal-
inn en tveir hinna eru dóttir hans, út-
skrifuð úr skólanum, og tengdasonur.
Fjórði kennarinn, Guðmundur Armann
myndlistarmaður frá Akureyri, hefur
kennt við skólann frá stofnun hans fyrir
25 árum. Fyrir utan þessa fastráðnu
kennara fær dagskólinn til sín innlenda
og erlenda gestakennara í einn til tvo
mánuði í senn, en hann Icggur mikla
áherslu á tengsl sín við útlönd.
Stofnandi, ekki eigandi
Helgi var einn af þremur stofnendum
skólans fyrir 25 árum og hefur rekið
hann einn frá árinu 1977. Það ár tók
hann yfir „rekstrarlega ábyrgð" á skólan-
um að „beiðni þáverandi forseta bæjar-
sljórnar". Skólinn er rekinn fvrir fé frá
ríkinu, sem veitir 10 milljóna króna ár-
legan styrk til rekstursins og Akureyrar-
bæ sem styrkir skólann um 15 milljónir
króna á ári.
Aðspurður segist Helgi Vilberg ekki
eiga Myndlistarskólann á Akureyri en
engu að síður er ljóst að hann hefur
byggt hann upp og hefur þróað alveg frá
grunni. Hann hefur því haft gríðarleg
áhrif á myndlistaruppeldi Akureyringa
og jafnvel þjóðarinnar, því flestir þeirra
mörgu myndlistarmanna sem starfandi
eru í dag og koma frá Akureyri, sóltu
námskeið hjá Helga í barnæsku. Enginn
hefur heldur getað bent á annan eig-
anda að skólanum og enginn annar vill
taka ábyrgð á honum. Menntamála-
ráðuneytið segist ekkert hafa með hann
að gera þó það leggi til fjármuni og á
skrifstofu Akureyrarbæjar vi'sa allir á
Þóru Ákadóttur, fulltrúa bæjarins f
skólanefnd eða Helga.
Óhæfur
Skólanefndin sem Þóra Ákadóttir situr í
er sérstök nefnd, sem eingöngu fjallar
um mál Myndlistarskólans á Akureyri
og er ætlað að vera „skólastjóra til ráðu-
neytis um rekstur [skólans]“. Ekki var
hægt að fá uppgefið hvernig né af hverj-
um hinir þrír nefndarmenn eru skipaðir,
en einn þeirra er Helgi Vilberg. Þóra
Ákadóttir var ekki tilbúin til að ræða
störf nefndarinnar frekar við Dag, en
kannast við umræðurnar við Háskólann.
Þóra lýsti náminu í Myndlistarskólan-
um sem „millistigi" framhaldsskóla og
háskóla og bætti við að nemendur úr
Myndlistarskólanum geti sótt tfma upp í
Háskóla til að öðlast kennararéttindi.
Sjálfur lítur skólastjórinn svo á að nám-
ið í dagskóla Myndlistarskólans á Akur-
eyri nálgist það nú þegar að vera á há-
skólastigi og leggur áherslu á að nem-
endur þurfi að skila rannsóknarritgerð
til lokaprófs. Hann hefur hins vegar
ekki menntun til þess sjálfur að kenna í
háskóla, þar sem hann er aðeins með
próf frá MHÍ.
Hvers vegna Helgi Vilberg vill færa
kennsluna í framhaldsdeild Myndlistar-
skólans á Akureyri upp á háskólastig er
ekki alveg á hreinu því hann myndi
missa fjölmarga nemendur. Hann er
ekki með menntun til að kenna á há-
skólastigi né til að stjórna slíkri stofnun
og því alls ekki víst að hann fengi að
hafa nokkuð að gera með kennslu
myndlistar á háskólastigi. Þetta fengum
við staðfest hjá Guðmundi Heiðari, en
bæði hann og rektor skólans, Þorsteinn
Gunnarsson eru spenntir fyrir þeirri
hugmynd að geta boðið upp á myndlist-
armenntun á háskólastigi.
MEÓ