Dagur - 14.03.2001, Blaðsíða 6

6 - MIÐVIKUDAGVR 14. MARS 2001

ÞfÓÐMÁL
tJjggtnr
Útgáfufélag: DAGSPRENT
Útgáfustjóri: EYJÓLFUR SVEINSSON
Ritstjóri: ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Aöstoöarritstjóri: birgir guðmundsson
Skrifstofur: strandgötu si, akureyri,
GARÐARSBRAUT 7, HÚSAVÍK
OG ÞVERHOLTI 14, REYKJAVÍK
Símar: 460 6ioo OG 800 7080
Netfang ritstjórnar: ritstjori@dagur.is
Áskriftargjald m. vsk.: 1.900 KR. Á MÁNUÐI
Lausasöluverð: íso kr. og 200 kr. helgarblað
Grænt númer: soo 7080
Netföng auglýsingadeildar: vatdemar@dagur.is-augl@dagur.is-gestur@fí.is
Símar auglýsingadeildar: (REYKJAVÍK)563-i6i5 Ámundi Amundason
(REYKJAVÍKJ563-1642 Gestur Páll Reyniss.
(AKUREYRI)460-6191 Valdeniar valdeniarsson.
Simbréf auglýsingadeildar: 460 6161
Simbréf ritstjórnar: 460 6i7i(AKUREYRl) 551 6270 (REYKJAVÍK)
Staða Bimaðarbaiikans
í fyrsta lagi
Almenningur hefur að undanförnu fylgst af undrun með frétt-
um af málefnum Búnaðarbankans. Þau tíðindi hafa verið af
tvennum toga. Annars vegar gerði Fjármálaeftirlitið alvarlegar
athugasemdir við sumt í starfsháttum bankans og það svo að
tilteknum atriðum var vísað til frekari rannsóknar hjá lög-
regluyfirvöldum. Hins vegar hafa fjölmiðlar sagt frá harkaleg-
um átökum stjórnmálamanna um yfirstjórn bankans, þar á
meðal um ráðningu bankastjóra og skipan manna í bankaráð-
ið. Fjölmiðlar hafa að sjálfsögðu fylgst með gangi þessara mála
og birt af þeim fréttir eins og þeim ber skylda til að gera.
í öðru lagi
Pálmi Jónsson, fráfarandi formaður bankaráðs Búnaðarbank-
ans, notaði aðalfund bankans til að veitast að fjölmiðlum f}TÍr
umfjöllun þeirra um þau vandamál sem upp hafa komið inn-
an bankans. Þetta er auðvitað hvorki í fyrsta né síðasta sinn
sem stjórnmálamenn gagnrýna íjölmiðla fyrir að segja frá
ásökunum um mistök í rekstri opinberra stofnana og fyrir-
tækja sem lúta forystu stjórnmálamanna. Slíkar yfirlýsingar
endurspegla þann algenga grundvallarmisskilning sumra
stjórnmálamanna að meðferð þeirra á opinberum fyrirtækjum
sé þeirra mál en ekki almennings. Formanni bankaráðsins
hefði verið nær að stunda sjálfsgagnrýni í stað þess að veitast
að ljölmiðlum fyrir að flytja fréttir af atburðum sem varða alla
landsmenn, því þjóðin á enn þennan banka.
í þriðjalagi
Það er frumskylda stjórnenda fjármálastofnana að tryggja með
skýrum starfsreglum og öflugu innra eftirliti bæði löglega og
siðlega viðskiptahætti. Vonandi verður niðurstaða yfirstand-
andi rannsóknar á þann veg að Búnaðarbankinn standi með
pálmann í höndunum. Það myndi vafalaust auðvelda stjórn-
endum bankans að styrkja stöðu fyrirtækisins og tryggja að
þjóðin fái sanngjarnt verð fyrir þá miklu eign sgm í bankanum
felst og sem stjórnvöld eru staðráðin í að selja.
Elías Snæland Jónsson
Bjöm langflottastur
Garri hefur verið að lýlgjast
með stjórnmálahetjunni sinni
af miklum áhuga síðustu daga.
Þetta er auðvitað ofurmennið
Björn Bjarnason borgarstjórn-
arframbjóðandi, sem hefur
sjaldan verið hressari eða
hvassari en eftir að hann kom
úr ferska fjallaloftinu í Olpun-
um á dögunum. Björn er aug-
ljóslega kominn vel af stað í
undirbúningi sínum undir
hallarbyltingu í borgarstjórnar-
flokknum, því aldrei hefur
hann talað eins ákveðið um
borgarmál og einmitt nú - eftir
að Inga Jóna sagðist ætla að
slást við hann um oddvitastól-
inn í borginni. Vonandi fer nú
Inga Jóna að átta sig á því að
hún á engan séns í
Björn, hann hefur
einfaldlega allt of
mörg tromp á hendi.
Bjöm er karl
Þannig gæti Björn
t.d. sem mennta-
málaráðherra komið
eins og frelsandi
engill með nýtt
menningarhús í
Reykjavík og skorað
enn Ileiri punkta hjá menning-
arelítunni sem annars væri lík-
leg til að fýlkja sér um R-Iist-
ann. Björn helur Iíka þann líf-
fræðilega ávinning í núverandi
stöðu, að vera karlmaður, en
Ijóst þykir að þeir sem á annað
borð eru orðnir þreyttir á
Reykjavíkurlistanum hafa
mestan áhuga á að skipta alveg
um ímynd og fá einhvern karl-
fausk á toppinn og losna við
pilsaþytinn. Og auk alls þessa
er ljóst að Björn befur mun
meiri pólitíska vigt en Inga
Jóna, þó ekki væri nema bara
vegna þess að hann hefur verið
ráðherra í ríkisstjórninni og al-
þingismaður. Það væri óneit-
anlega nokkuð svalt hjá sjálf-
stæðismönnum að sækja
Björn Bjamason.
landsmálapólitíkus til að færa
sig yfir í sveitarstjómarmálin,
því yfirleitt hefur þetta nú
gcngið í hina áttina.
Skjallar VG
En það sem gerir Garra þó
sannfærðastan um að Björn
sé betri en Inga Jóna í jobbið
er það hversu flinkur Björn er
að tala við andstæðingana.
Inga Jóna hefur tilbneiginu til
að vera sífellt að rífast við þá,
á meðan Björn situr föðurleg-
ur og gefur þeim heilræði.
Eða sumurn að minnsta kosti.
Þannig ber Björn t.d. hag vin-
stri grænna sérstaklega fyrir
brjósti og hefur áhyggjur að
þeir glati meydómi sínum og
hreinleika með því
að binda trúss sitt
við Reykjavíkurlist-
ann. Björn hefur í
þætti hjá Agli
Helgasyni á Skjá
Einum lagt áherslu
á að Steingrímur J.
passi sig á R-listan-
um og bjóði fram
undir eigin merki í
borginni. Engin
ástæða er til að
ætla annað en þarna búi ein-
læg umhyggja að baki hjá
Birni, enda hafa margir tekið
eftir að sjálfstæðisforustunni
er hlýrra til VG cn annarra
stjórnmálaafla. Garri þorir
ekki að dæma um hvort þess-
um hlýhug öllum frá Birni
fylgi tilboð um stjórnarsam-
starf við „óspallað VG“ að af-
loknum næstu alþingiskosn-
ingum, en hitt er þó ljóst að
aðferð Björns, að reyna að
skjalla VG út úr R-listanum
virðist líklegri til árangurs, en
tilraunir Ingu Jónu til að
komast til valda með því að
rií’ast við allt og alla.
GARRI
V
ODDUR
ÓLAFSSON
skrifar
„Skyldur höfuðborgar" er nýtt
hugtak sem hvergi mun vera að
finna í stjórnsýslulögum né
ákvæðum um skyídur og réttindi
sveitarfélaga. En nú eiga iillum að
vera Ijóst hverjar eru skyldur höf-
uðborgar. Sú ábyrgð virðist ein-
skorðast við móttökuskilyrði utan-
bæjarmanna, enda hefur höfuð-
borgin tekið Ijúflega við tugþús-
undum aðfluttra sem kjósa frem-
ur að búa þar en í öðrum byggðar-
lögum.
Veikburða tilraunir eru gerðar
til að flytja höfuðborgina frá
Reykjavík, sem því miður skila
ekki tilætluðum árangri. Nú er
komin fram merk tillaga l’rá sýslu-
manninum á ísafirði um að Ilytja
stjórnarrráðið í Keflavík. Rökin
eru sú að stjórnsýslan þarf að vera
1' námunda við stóran flugvöll. Það
er augljóst hagræði fyrir sýslu-
manninn að þurfa ekki að milli-
lenda í Reykjavík og aka óravega-
lengd út á Suðurnes þegar hann
bregður sér ó rokktónleika í út-
landinu. 1 leiðinni getur hann svo
Framtíð höfuðborgar
komið við í stjórn-
sýslunni, sem
væntanlega verður í
göngufæri við flug-
stöðina.
Það er líka sparn-
aður fýrir stjórnar-
ráðið að vera sem
næst millilanda-
fluginu til að sam-
göngur verði sem
greiðastar milli
stjórnardeildanna
og hinnar eiginlegu
stjómsýslu í Brussel.
Hentugt höfiiðborgarstæði
Það er lítill skaði skeður þótt
stjórnsýslan hverfi úr Reykjavík,
enda kafnar sá bær undir nafni og
er vafasamt að kalla hann höfuð-
borg. Kaupmannahöfn hætti
nefnilega að vera höfuðborg þegar
Sigurður Jónasson gaf ríkinu nið-
urnídda Bessastaði fyrir ríkis-
stjórabústað 1941. Á lýðveldis-
tíma hefur þjóðhöfðinginn haft
þar aðsetur. \ð öllu jöfnu eru að-
setur þjóðhöfðingja
í höfuðborg. Því má
allt eins telja Bessa-
staðahrepp höfuð-
borg Islands. Enda
getur hreppurinn
sem best tekið við
þeirri höfuðskyldu
að leggja flugbraut-
ir þvers og kruss
um Bessastaðanes-
ið og vestur á
Skans, eins og
Ágúst Einarsson og
Ileiri góðir menn
benda á. En nesið atama er ef-
laust ódýrasta og langhentugasta
flugvallarstæði sem völ er á, jafn-
vel á gjörvöllu landinu. Af þeirri
ástæðu einni cr sjálfsagt að halda
því utan við þrasið og þruglið um
skyldur og réttleysi Reykjavíkur.
Vafasöm smekkvísi
Bessastaðir eru falleg og ágæt
jörð. En dökkur skuggi hvílir yfir
henni í nærendilangri Islandssög-
unni. Norskur kóngur hirti stað-
inn eftir að hafa látið myrða eig-
anda hans, Snorra Sturluson.
Fram á 19. öld sátu þar erlendir
yfirdrottnarar með böðlum sínum
og þrælakistu og var stutt i Gálga-
hraun, þar sem hangar blöstu við
úr stofum kúgaranna. Að velja
þetta forna ból sem höfuðstað lýð-
veldisins er vafasöm smekkvísi og
bendir ekki til mikillar þekkingar á
sögu staðarins.
Er ekki mikils misst þótt flatt en
landmikið Bessastaðanes sé tekið
til hagnýtra nota og auðveldi emb-
ættismönnum úti á landi aðgegni
að stjórnsýslunni, sent er þeirra
lífankeri að eigin sögn. Hins vegar
rekst maður aldrei á Reykvíking
sem veit hvað stjórnsýslan, með
ákveðnum greini, er.
En flugbraut vcrður að liggja í
stjórnsýsluna. Og ósköp er huggu-
legt að drekka morgunkaffið á
G;ilé París við Austurvöll með hel-
stu máttarstólpa Akureyrar við
næsta borð. Þá skilur maður mik-
ilvægi góðra samgangna.
Höfuðbólið
í Bessastaðahreppi.
spuitm
svatraid
Erþai) spuming um
tjá n i nga rfrelsi að
Lína.Netfái að ilreifa
klámmyndum fyrirStöð
eitt?
Sr. Karl V. Matthíasson
þ ingmaður Samfylkingar
og sóknarprestur.
„Nei, það að
beiðni um slíkt
hafi verið synjað
tel ég vera nauð-
synlegar aðgerðir
til að sporna við
klámæðinu sem
sumir virðast vera haldnir.
Reyndar er það aumkunarvert
ef menn þurfa endilega að
bjóða uppá klám til þess að geta
rekið fyrirtæki sín og það lýsir
mikilli tilvistarkreppu þegar
gripið er til röksemda um tján-
ingarfrelsi í þessu samhengi."
Lóa Aldísardóttir
ritstjóri Uppeldis.
„Satt að segja
finnst mér að
stjórnarformaður
orkuveitu og Ijós-
leiðarafyrirtækis
eigi ekki að stun-
da ritskoðun og
koma í veg fyrir að sjónvarps-
stöð í samkeppni geti sent út
það efni sem hún vill - svo lengi
sem það efni brýtur ekki í bága
við landslög. Það er Alþingis en
ekki stjórnarformanna að
ákveða bvað er klám og bvenær
og hvar má dreifa því. Þar hef-
ur löggjalinn hins vegar staðið
sig illa. Það er ólöglegt að
dreifa klámi en „klám“ er hins
vegar ekki skilgreint og á með-
an er enginn greinarmunur
gerður á léttbláu fullorðinsefni
og argasta perraskap."
Stefán Jón Hafstein
jjölmiölamaóur
„Hugtök eins og
mannréttindi og
tjáningarfrelsi eru
farin að leika
alltof lausum hala
í umræðunni.
Hér er þetta
spurning um heildsölu á klám-
fengnu efni frá útlöndum.
Málið varðar því íýrst og fremst
viðskiptafrelsi. I lögum eru
settar skorður við viðskiptum
nieð klám og því veröur að
skera úr um hvað er hér á ferð
lit frá þeim forsendum, en ekki
því hvort einhver þykist vera að
„tjá“ sig í sjoppunni."
Margrét Sverrisdóttir
framkvæmdastjórí
Frjá Islyndajlokksins.
„Skoða þarf þessi
mál í Ijósi þeirra
laga og reglna
sem gilda um
dreifingu og birt-
ingu klámefnis á
íslandi. Brjóti
efnið 1' bága við lögin á að sjálf-
sögðu ekki að dreifa efninu.
Hins vegar verða menn að hala
í huga að siðferðisramminn
breytist í takt við tímana og þau
viðhorf sem uppi eru hverju
sinni. Eg er engin ofstopa-
manneskja í baráttu gegn
klámi.“