Dagur - Tíminn Akureyri - 22.05.1997, Blaðsíða 6
18 - Fimmtudagur 22. maí 1997
I%ur-®ímmn
MENNING OG LISTIR
Gospelkonunguríim tíl landsíns
Stundum nefndur
konungur gospel-
tónlistarinnar,
Andraé Crouch
söngvari og laga-
smiður, heldur hér
tónleika nk. þriðju-
dag og það er einn
mesti aðdáandi
konungsins sem
flytur hann inn.
Hann er þvílíkur kóngur í
gospel að allir gospelkór-
ar alls staðar í heiminum
eru að syngja tónlistina hans,“
segir Óskar Einarsson, tónlist-
arstjóri Fíladelfíu, sem flytur
Crouch inn til landsins. Óskar
hefur líka þjálfað 30 manna
gospel-kór sem syngur með
Crouch á tónleikunum.
Ekkert smánúmer
Crouch þessi er ekkert smá-
númer og gospeltónhst er
hreint ekki takmörkuð við
kirkjur og trúarlega söfnuði
þótt hún eigi rætur sínar að
rekja til shkra safnaða svert-
ingja í Bandaríkjunum. Crouch
kemur við hér á landi í Evrópu-
för til að kynna nýjustu plötu
sína Pray en hann hefur alls
gefið út 15 plötur með eigin
efni, þá fyrstu 1969. Að auki
hafa söngvar hans verið þýddir
á 22 tungumál enda margir
orðnir sígildir trúarsöngvar.
í fyrstu taldi Crouch að hlut-
verk sitt væri að syngja fyrir
fanga og byrjaði
hann því feril-
inn á að heim-
sækja fangelsi
reglulega tfi að
syngja fyrir hina
ógæfusömu. En
tónlist hans hef-
ur farið víðar.
Ekki minni
stjörnur en El-
vis Presley og
Paul Simon hafa
flutt lög eftir
Crouch. Hann
hefur líka feng-
ist töluvert við
útsetningar,
m.a. fyrir Mic-
hael Jackson,
Quincy Jones,
Madonnu, Dí-
önu Ross, Elton
John, Rick Astl-
ey og Vanessu
Williams. Disn-
ey-myndir og
trúartónlist
virðast ekki eiga
margt sameiginlegt. Þó var það
Crouch sem samdi hina geysi-
vinsælu tónlist teiknimyndar-
innar The Lion King (og fleiri,
m.a. Once Upon A Forest).
ff
Hann var orðinn
Guð greip inní
Pað var trúin sem kom Crouch
á sporið og varð til þess að
hann lagði tónlistina fyrir sig.
Faðir hans, prestur í hvíta-
sunnukirkju,
leiddi hann
fyrir söfnuð
sinn þar sem
rosalega ríkur, var ™a
voða upptekinn af tóniistargáfu
x x J sina guði til
dýrðar.
Það gerði
hann og varð
mjög virtur í
tónlistarheim-
inum. Hefur
m.a. fengið
átta Grammy
verðlaun. En á
tímabili missti
hann sjónar á
heitinu, frægð-
in og ríkidæm-
ið óx honum
yfir höfuð.
„Hann var
orðinn rosa-
lega ríkur, var
voða upptek-
inn af fínu
húsunum og
bflunum og eiginlega hættur að
nenna að spila og syngja. Svo
greip guð inní, tók hann í gegn
fínu húsunum og
hílunum og eigin-
lega hcettur að
nenna að spila og
syngja. Svo greip
guð inní, tók
hann í gegn og
hann er að syngja
núna dfullu,((
segir Oskar.
og hann er að syngja núna á
fullu,“ segir Óskar.
Crouch hefur nú stigið skref-
ið til fulls, íluttist úr glæsivill-
unni sinni á bernskuheimilið og
veitir söfnuði föður síns for-
stöðu, í hvítasunnukirkjunni í
útjaðri Los Angeles.
Nær uppselt er á tónleika
Crouch á Hótel íslandi þriðju-
daginn 27. maí en miðar eru
seldir í versluniimi Jötu, Hátúni
2. lóa
Andraé Crouch gaf út fyrstu plötu sína 27 ára gamall (1969) en síðan hefur
tónlist hans farið víða
Besta afmælisgjöfin
Kannski að gospeltónlist fari að hljóma oftar í eyrum íslendinga eftir að aðdáandi hennar Óskar Einarsson kemur
heim með meistaragráðu í útsetningum.
Þjóðkirkjumaður í
Hjálprœðishernum
sem starfar í
Hvítasunnusöfnuð-
inum er mjög
áfram um að
kynna gospeltón-
list hér á landi.
s
skar Einarsson sem flyt-
ur Crouch inn á líklega
eitt stærsta gospelplötu-
safn á landinu, yfír 400 plötur,
og hefur brennandi áhuga á
þessari tegund tónlistar. „Þessi
gæi, Andraé Crouch, er búinn
að vera minn uppáhaldstónlist-
armaður lengi og ég væri áreið-
anlega ekki í þessum sporum í
tónlistinni í dag ef ekki væri
fyrir hans tónlist. Ég hlustaði á
þessa músík dag eftir dag, sofn-
aði út frá henni á kvöldin. Ég
verð þrítugur daginn eftir tón-
leikana þannig að þetta er
besta afmælisgjöf sem ég get
hugsað mér,“ segir Óskar.
Þjóðkirkjan lokuð
Gospeltónlist er ekki vel kynnt
hér á landi. Hún á rætur sínar í
trúarlegri tónlist svertingja í
Bandaríkjunum en hvernig
myndi Óskar skilgreina þessa
tónlist? „Ég lít á gospelið sem
tónlistarstefnu, þetta eru ekki
negrasálmar. Það er sérstakur
hljómagangur og sérstakur
taktur sem gerir þetta að
gospeltónlist."
Óskar segir að Mahela Jack-
son, ein frægasta gospelsöng-
kona fyrr og síðar, hafi þróað
negrasálmana út í gospeltónlist.
Segja má að gospeltónlistin hafi
færst út úr kirkjunum á sjötta
áratugnum og orðið þá að sjálf-
stæðri tónlistarstefnu, þótt trú-
arlegar rætur gospel (á ísl. guð-
spjall) hverfi aldrei enda er hún
einkum vinsæl sem kirkjutón-
list, og afar vinsæl í ýmsum am-
erískum og skandinavískum
söfnuðum. „Þjóðkirkjan hefur
því miður ekki opnað sig fyrir
þessari tónlist. Það þarf nátt-
úrulega hæft fólk og það vantar
bara menn í þjóðkirkjuna sem
kunna þessa músík,“ segir Ósk-
ar en ber um leið lof á framtak
sr. Pálma Matthíassonar í Bú-
staðakirkju, sem tvisvar hefur
ílutt inn gospel-söngkonu.
14 ára kórstjóri
Óskar hefur, þrátt fyrir ungan
aldur, komið víða við í tónlist-
inni, séð um og samið tónlist
við síðustu tvö áramótaskaup,
útsett lög fyrir m.a. íslenska og
norska kóra, þjálfað marga
kóra í gegnum tíðina og var 14
ára þegar hann stjórnaði sínum
fyrsta kór, í Hjálpræðishernum
á Akureyri. „Ég lærði aldrei,
þetta kom bara af sjálfu sér.“
Hann segist hafa spilað undir
hjá mörgum kórum á Reykja-
víkursvæðinu og þeir séu flestir
að reyna að syngja gospel. „En
það vantar bara eitthvað, að
fólk hlusti á þessa músík og
skilji hana.“
MA-nám í
útsetningum
Það eru ekki margir íslendingar
menntaðir í útsetningum en
innan tveggja ára mun einn
slíkur bætast í hópinn. Óskar er
á leið í MA-nám í háskóla í
Bandaríkjunum, þar sem hann
ætlar að læra útsetningar fyrir
allt frá kvikmyndum til sinfón-
íuhljómsveita. Augljóst er að
söngvari þarf góða rödd, aga,
tækni og tilfinningu til að ná
langt í sönglistinni en hvað þarf
góður útsetjari að hafa til að
bera? „Fjölhæfni," segir Óskar
umsvifalaust. Helst þurfi menn
að spila á fleiri en eitt hljóðfæri
og á það svo sannarlega við um
Óskar sem syngur og semur, er
útskrifaður blásaraleikari (þ.e.
með saxófón, flautu og klarin-
ett) en er þó einkum píanóleik-
ari „En líka áhuga og mikinn
tíma.“ lóa