Dagur - Tíminn Reykjavík - 14.01.1997, Blaðsíða 5

JDagur-'QKmimx
Þriðjudagur 14. janúar 1997 -17
VIÐTAL DAGSINS
Sprengipöntun á saltfíski
í fiskverkun Trausta hf. á Hauganesi. Á myndinni eru, frá vinstri talið, Hilmir Sigurðsson, Guðlaug Carlsdóttir og
eiginmaður hennar og viðmælandi dagsins Elvar Reykjalín. Mynd: -siguríturBogi.
Trausti hf á Hauga-
nesi er um þessar
mundir að senda á
Spánarmarkað 9 tonn
affullunnum saltfiski í
neytendaumbúðum.
„Hef orðið fyrir von-
brigðum með stœrri
útflutningsfyrirtœki í
saltfiski. Þau hafa
engan áhuga á að
þróa saltfisksöluna,
frá þvíformi sem hún
hefur verið í síðustu
öldina, “ segir
Elvar Reykjalín.
Víð fengum skömmu fyrir
jól algjöra sprengipöntun
frá aðilum úti á Spáni um
kaup á 9 tonnum af útvötnuð-
um og fullunnum saltfiski í
neytendaumbúðum. Þá erum
við að tala um sambærilega
vöru og við höfum verið að
markaðssetja hér innanlands
síðustu árin. Nú er markaðs-
starf okkar ytra síðasta eina og
hálfa árið að bera árangur. í
lok þessa mánaðar munum við
senda einn gám af þessari vöru
utan og erum núna alveg á
fullu að vinna upp í pöntunina
en fyrir hana fáum við greiddar
röskar fjórar milljónir kr.,“ seg-
ir Elvar Reykjalín, einn af eig-
endum fiskverkunarinnar
Trausta á Hauganesi við Eyja-
Qörð.
Úr söltum
mar í pottinn
Hjá Trausta hf. hefur síðustu
árin verið unnið merkilegt þró-
unarstarf við verkun á saltfiski í
neytendaumbúðir; ,,....það er
vöru sem er unnin allt frá því
fiskurinn er dreginn úr söltum
mar, þar til hann fer í pottinn í
eldhúsi neytenda sem geta mat-
reitt hann með ýmsum hætti.
Ég veit ekki betur en við sóum
eina fyrirtækið hér innanlands
sem fullvinnum vörur með
þessum hætti.
Umhugsunarvert er hvers
vegna fleiri hafi ekki farið út í
þá fullvinnslu saltfisks og út-
flutning hans líkt og við gerum.
Hitt er þó annað mál að erfitt
er koma þessum samböndum á
á útilutningsmörkuðum og hef-
ur kostað mikinn barning, tíma
og peninga. Ég hef orðið fyrir
miklum vonbrigðum með stærri
útflutningsfyrirtæki í saltfiskin-
um. Þau virðast engan áhuga
hafa á að þróa saltfisksöluna,
frá því formi sem hún hefur
verið í síðustu öldina. Það er
grátlegt að geta ekki útvegað
meiri vinnu og virðisauka hér
innanlands með fullvinnslu á
saltfiskinum," segir Elvar.
„Fiskurinn frá okkur hefur
fengið góðar viðtökur á Spánar-
markaði, þar sem honum er
dreift sem hágæðavöru," heldur
Elvar áfram. Hann segir að fyr-
irtæki sitt hafi verið í samstarfi
við þróunardeild Sölumiðstöðv-
ar hraðfyrstihúsanna, sem hafi
verið affarasælt.
Fjölskyldufyrirtæki
á gömlum merg
Trausti hf. er íjölskyldufyrirtæki
sem stendur á gömulum merg.
Það er í eigu frændanna Jóns
og Hilmis Sigurðssonar og El-
vars og Ragnars Reykjalín, og
mæðra þeirra félaga; þeirra
Huldu Vigfúsdóttir og Nönnu
Steindórsdóttur. - Auk þess að
reka fiskverkun á Hauganesi
gerir fyrirtækið út vélbátinn
Víði Trausta EA, sem um þess-
ar mundir er á rækjuveiðum og
verður væntanlega allt þetta ár.
„Við urðum að taka öll húsa-
kynni okkar hér á Hauganesi í
gegn vegna þessa útflutnings-
starfs. Byggðum nýja pökkunar-
og frystiaðstöðu og endurbætt-
um húsnæði okkar á margan
annan hátt. Jú, auðvitað eru
þær eftirlits- og heilbrigðiskröfur
sem gerðar eru til húsakynna
starfsemi sem þessarar á marg-
an hátt ósanngjarnar. En eigum
við annars nokkuð að fara út í
að gagnrýna þær í þessu spjalli
okkar?“ segir Elvar Reykjalín.
Annar gámur
fer í haust
„Það verður sjálfsagt einhver
bið á næstu saltfisksendingu
okkar á Spánarmarkað. En við
búumst þó við að senda annan
gám utan seinnipartinn næsta
sumars eða í haust. Það er gott
að hafa góðan tíma til að vinna
upp í pöntunina, til dæmis hvað
varðar fisköflun af mörkuðum
og annarsstaðar frá. Hér hefur
verið mikið að gera síðustu vik-
ur og þetta átta til tólf manns á
fullu allan daginn við að út-
vatna og pakka saltfiski, hvort
heldur hann fer á innanlands-
eða Spánarmarkað," segir Elv-
ar Reykjalín, framkvæmdastjóri
Trausta hf. á Hauganesi við
EyjaQörð. -sbs.
Foreldrarnir - kennararnir og öll yndislegu börnin
Jóhanna
Halldórsdóttir
skrifar
Er nú ekki mælirinn fullur
að ætla sér að bæta við
skólamálaumræðuna?
Fyrirsögnin ein nóg til þess að
fólk flettir á næstu síðu, enda
flestir hættir að botna eitthvað í
málaílokki þeim sem kallast
„grunnskóli“. Reyndar er það
tæplega málaflokkur lengur,
heldur frekar vandræðageml-
ingur sem verið er að reka í
sinn heimadilk. Hott! Hott!
Heim í hérað! Sem er sjálfsagt
ágætis hugmynd út af fyrir sig.
Mér finnst það óskaplega
misjafnt hversu mikinn áhuga
fólk hefur á skólamálum, á það
jafnt við um fólk sem er foreldr-
ar, kennarar, sveitarstjórnar-
fólk, já eða nemendur. Allt þetta
ætti jú kannski að vera á kafi í
uppbyggingu menntakerfisins,
hlaðið metnaði fyrir hönd
barnanna og sjálfs sín, og sem
betur fer eru margir fullir vilja
og eiga góðar hugmyndir, -
ásamt því að gera sér grein fyr-
ir að við töpum af börnunum úr
héraði vegna þess að við bjóð-
um þeim ekkert heima. Og
hvernig er menntunin sem þau
fá meðan þau eru í grunnskól-
um? Hvaða kröfur gerum við
foreldrar og kennarar? Hvaða
kröfur gera sveitarstjórnir til
skólans, hvernig kynna þær sér
skólamálin? Hvaða kröfur gera
börnin? Þetta eru ekki litlar
spurningar, og svari nú hver
fyrir sig!
Þó ég hafi mikinn áhuga á
skólamálunum, á ég ekkert eitt
svar við þessum spurningum.
Umræðan er mikil og óvissa um
framtíðina. Ég verð reyndar að
viðurkenna að sú svartsýni sem
virðist ríkjandi hjá meirihluta
þeirra „venjulegu foreldra"
(þ.e. foreldrar eins og ég og þú
sem hafa enga sérfræðiþekk-
ingu á skólum nema þá að eiga
barn sem þarf að fara í skóla)
sem tjá sig um yfirfærslu
grunnskólans eða eitthvað ann-
að þar að lútandi, sú svartsýni
kemur mér dálítið á óvart. En
ég játa fúslega að ég er örlítið
smeyk við yfirfærsluna, smeyk
við sveitarstjórnir sem ráða
mismunandi stöndugum sveit-
arfélögum, og grípa jafnvel t.il
þess að skera niður, minnka
framlög. (Ég vildi óska þess að
það væri ekki alltaf íjárfest
svona mikið í steinsteypu ...)
Það er svo auðvelt að skera
niður „eitthvað" á pappír, það
er stórt og mikið böl í þjóðfélag-
inu nú þegar, skera niður án
þess að hugsa út í það á
hverjum það bitnar, eða án þess
að hugsa um hvort hægt sé að
hagræða í einhverju öðru.
Ætti ekki að vera auðvelt að
reka góða skóla, þegar við get-
um ekki lengur bent á þann
sem er næstur fyrir ofan og
sagt: „Þeir vilja hafa þetta
svona, þetta á víst að vera
svona, það er nú einhver viskan
að sunnan"!? Það er nú málið,
það bendir hver á annan og all-
ir eru sífellt að afsaka sig eða
verja, en hver á að lokum
ábyrgðina? Er það kennarinn?
Foreldrið? Skólanefndin?
Sveitastjórnin?
Það er engin einn sem á
ábyrgðina á börnunum og
menntun þeirra, heldur allir
þessir aðilar í samstarfi. Þegar
við lærum það, höfum við lært
stóra lexíu. Vitið þið kannski
um nokkuð sem er jafn þreyt-
andi og foreldri sem segir að
skólinn eigi að kenna börnun-
um, sjá um menntun þeirra að
öllu leyti? Eða kennara sem
segist ekki skilja hegðun barns-
ins eða leiðindi: „Það hlýtur að
vera eitthvað að heima, það er
ekkert að hér“! Ég veit ekki
hvort það er prenthæft, en ég
heyrði einn langafa á níræðis-
aldri segja um daginn, er skóla-
mál bar á góma: „Hugsið ykkur
hvað væri hægt að byggja upp
metnaðarfulla og árangursríka
skóla á upplýsingaöldinni,
börnin væru látin safna upplýs-
ingum, vinna úr þeim, fá hug-
myndir og fylgja þeim eftir.
Verst er að sveitarstjórnarfólk
hefur svo takmarkaðan áhuga á
skólamálunum, þetta eru mest
karlar sem eiga uppkomin börn
og þau náttúrlega farin burtu."
Svo hló hann auðvitað. Skyldi
vera sannleikspunktur í þessu?
Það er einhver sofandaháttur í
okkur á landsbyggðinni, einmitt
þegar við þurfum að taka hönd-
um saman og sameinast um
brýn verkefni. Saman erum við
sterk, ekki satt? Það er líka svo-
lítið sorglegt að sofa og leyfa
öðrum að grípa tækifærin, -
gera betur.
Börnin eru yndisleg, íjölhæf
og áhugasöm um allt í kringum
sig, þau eru framtíðin, en þau
eru líka nútíðin. Við þurfum að
leggja metnaðinn í rétta hluti
og axla öll okkar skammt af
ábyrgð. Börnin eiga allt gott
skilið, hvatningu, aga, ást, upp-
fræðslu. Hvert á sinn hátt þurfa
þau að fá að vera einstaklingar
og finna sína leið. Ég get ekki
séð nein vandamál við „grunn-
skólagemlinginn" ef hver og
einn rækir sitt hlutverk, ef allir
eru hlekkir í keðjunni í lagi. En
þið?
Einn í lokin: Við vorum að
fara yfir skóladagatalið með
börnunum núna í byrjun árs,
þarna á bekkjarkvöldið að vera
og þarna diskótekið, svo er
páskafrxið þarna ... Sonur okk-
ar greip fram í: „Já, en hvenær
er verkfallið? Er það ekki alltaf
eftir áramót líka?“ Hann er 8
ára. Bragð er að þá .... segi ég
nú bara!
Geislar sólu gylli lönd
á gœfuferli löngum.
í lófa geymdu litla hönd
lífs á vegi þröngum.
Gleðilegt ár!