Dagur - Tíminn - 30.08.1996, Blaðsíða 2

14- Föstudagur 30. ágúst 1996
fDagur-ZEmúmT
LÍF SKJÖRIN í LANDINU
Dagur-Tírninn
á heimilum landsmanna
Margumtalað góðœri virðist ekki hafa skilað sér inn á heimili ríkjandi í þjóðfélaginu. Ekki verður betur séð en að stórir
þeirra Islendinga sem Dagur-Tíminn tekur hús á í dag. hópar fólks eigi enn langt í land með að vera sáttir við kjör
Margir hafa staðið í þeirri trú að almenn bjartsgni vœri orðin sín.
Guð hjálpi gamla fólkinu
sem á ekki eigið húsnæði
Mæðgurnar Sigríður og Selma fjögurra búa í fallegri íbúð við Brekkugöt-
una á Akureyri. Myn&.jHF
Launakerfi
hins opinbera
í molimi
Ef það er góðæri
finnst manni að
launin ættu að
hækka en síðustu
launahækkanir hjá
kennurum voru
auðvitað bara grín.
Kjarabarátta kennara var
mikið í fréttum sl. vetur
.þegar grunn- og fram-
haldsskólakennarar beittu
verkfallsvopninu í því skyni að
fá kjör sín bætt. Ekki voru allir
kennarar sáttir við árangurinn
af löngu verkfalli og undir það
tekur Sigríður Víkingsdóttir,
kennari í Gagnfræðaskóla Ak-
ureyrar. Hún er að heija sitt 7.
ár í kennslu við GA.
Að sögn Sigríðar eru mánað-
arlaun hennar 90 þúsund krón-
ur eftir nýlega starfsaldurs-
hækkun. Á veturna er kostur á
að hækka launin með auka-
kennslu og fleiri þáttum. „Þetta
kostar allt heilmikla vinnu,
mun meiri en maður fær borg-
að fyrir eins og alltaf hjá kenn-
urum. Öll þessi yfirvinna kemur
auðvitað að einhverju leyti nið-
ur á kennslunni. Ég neita ekki
að vera farin að finna fyrir
þreytu í starfi og er jafnvel far-
in að hugleiða að taka hlé á
kennslu í einhvern tíma,“ sagði
Sigríður.
Hún segist ekki geta merkt
þann efnahagsbata í þjóðfélag-
inu sem talað hefur verið um.
„Ef það er góðæri finnst manni
að launin ættu að hajkka en síð-
ustu launahækkanir hjá kenn-
urum voru auðvitað bara grín.
Þá eru engin merki um að nota
eigi þetta góðæri til að efla
menntun í landinu. Eins hef ég
ekki fundið fyrir því að heimil-
isreksturinn sé léttari. Mér
finnst allt vera að hækka smám
saman, t.d. bensín og matur.“
- Finnst þór einhver liður í
heimilishaldinu óeðlilega hár?
„Mér finnst rekstur á bíl al-
veg hrikalegur, enda seldi ég
bílinn minn um daginn. Ég
hafði hreinlega ekki efni á að
eiga hann. Maður er alltaf að
bíða eftir að geta farið að hafa
það betra en það hefur ekki
gerst. Það kemur strax fram ef
maður leyfir sér eitthvað smá-
ræði, þó ekki sé annað en
kaupa sér föt eða skreppa til
Reykjavíkur. Þá tekur einhverja
mánuði að ná jafnvægi aftur.
„Maður sér hvað launakjör
kennara eru fáranleg þegar
þau eru borin saman við það
sem þekkist í einkageiranum.
Launastefna hins opinbera er í
molum og ekki í neinu sam-
ræmi við það sem er að gerast
á almennum markaði. En ég er
bjartsýn og trúi því að forsvars-
menn sveitarfélaganna beri hag
menntunar meira fyrir brjósti
en ríkisstjórnin hefur gert,“
sagði Sigríður að lokum. HA
Það er gjörsamlega
útilokað að lifa af
þessu og ef við
ættum ekki íbúð
sem við leigðum þá
væri þetta ekkert
hægt.
s
fallegu einbýlishúsi að
Hlíðavegi 3 í Kópavogi búa
Guðmundur Sigurðsson
ellilífeyrisþegi og Ólöf Dómhild-
ur Jóhannsdóttir, leiðbeinandi á
Kópavogshæli. Nokkur ár eru
síðan Guðmundur hætti störfum
vegna heilsubrests, en Ólöf er í
70% vinnu. Þrátt fyrir að eiga
skuldlaust einbýlishús og íbúð
sem þau leigja að auki, segja
hjónin að það gangi á þann
forða sem þau hafi af harðfylgi
safnað til elliáranna og þau eru
mjög ósátt við gang mála í þjóð-
félaginu.
Lífeyrir Guðmundar er
43.405 kr. og ellilífeyrir 25.623
kr. Samanlagt gerir þetta
69.028 kr. eða 59.835 kr. út-
borgað. Ólöf fær 56.951 kr. á
mán., útborgað 47.696. „Það er
gjörsamlega útilokað að lifa af
þessu og ef við ættum ekki íbúð
sem við leigðum þá væri þetta
ekkert hægt. Það gengur samt á
forðann," segir Guðmundur.
„Mér finnst mjög illa búið að
gömlu fólki í dag og þá er ekki
síður erfitt að vera ungur í dag.
Og Guð hjálpi gömlu fólki sem
ekki á íbúð.“
Ólöf segir að þegar hún byrj-
aði sem leiðbeinandi á Kópa-
vogshæli fyrir 25 árum hafi hún
haft miklu betri tekjur „miðað
við lífsstandard“. Launin hafi
markvisst sigið niður á við og
launabilið milli toppanna og
láglaunafólksins aukist. Ólöf er
í BSRB, en Guðmundur var
húsasmiður til langs tíma áður
en hann gerðist húsvörður.
Hann átti kost á mjög mikilli
vinnu til að Ieggja grunninn að
traustum tíma elliáranna, en
saman eiga hjónin þrjú upp-
komin börn. „Maður vann 14-
16 klukkustundir á sólarhring
sex daga vikunnar, en nú er lið-
in tíð að fólk eigi kost á því.“
Aðspurð um góðærið segja
Guðmundur og Ólöf að þau
finni ekkert fyrir þvi' sjálf og að-
eins örh'tið brot af þjóðinni sé
farið að njóta uppsveiflunnar í
efnahagslífinu.
„Það hefur komið fyrir að
starfssystur mínar hafi brostið í
grát þegar þær opnuðu launa-
umslögin sín um mánaðamót.
Ungu konurnar tolla illa í þess-
ari vinnu af því að launin eru
svo skelfilega lág. Ég verð hins
vegar að sætta mig við að ég fæ
ekkert annað að gera.“
„Eini lúxusinn sem við veit-
um okkur nú orðið er að fara í
eina utanlandsferð á ári. Það er
ljótt að segja það, en aðalkjara-
bótin sem við höfum fengið er
verslunin Bónus. Það munar al-
veg feikilega miklu að versla
þar,“ segir Guðmundur og Ólöf
kinkar kolli.
Ólöf og Guðmundur eru sam-
mála um að trúverðugleiki
stjórnmálamanna hafi farið
þverrandi, ekki síst eftir úr-
skurð kjaradóms í fyrra þegar
laun embættis- og stjórnmála-
manna hækkuðu töluvert. „Ef
þeir hefðu sýnt gott fordæmi
sjálfir, hefði þetta horft allt
öðruvísi við. Þjóðin er reið og
hún mun ekki gleyma þessu.“
-BÞ