Dagur - Tíminn - 26.10.1996, Blaðsíða 8

VIII - Laugardagur 26. október 1996
ISLENDINGAÞÆTTIR
DaguÆinmm
Andlát
Anton Ringelberg,
Álfheimum 72, lést á öldrun-
ardeild Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur föstudaginn 18.
október.
Ásbjörn Magnússon
lést í Landspítalanum þann
18. október.
Dagný Magnúsdóttir
frá Vattarnesi við Reyðarfjörð,
til heimilis að Dalalandi 3,
Reykjavík, lést á heimili sínu
18. október.
Dorcas-Anne Kristjánsson
lést á heimili sínu í Winnipeg,
Kanada, 21. október.
Erla Elínborg Sigurðardóttir,
Frostaskjóli 51, Reykjavík, lést
í Landspítalanum 18. október.
Erling Ragnarsson.
Raufarhöfn, lést á heimili sínu
16. október.
Geir Gíslason,
Bauganesi 42, Skerjaflrði,
andaðist í Landspítalanum að-
faranótt 20. október.
Guðbjörg A. Ólafsdóttir
lést á hjúkrunarheimilinu
Skjóli þriðjudaginn 15. októ-
ber.
Guðmundur K. Stefánsson
frá Hóli, Stöðvarflrði, Espi-
gerði 4, lést á krabbameins-
deild Landspítalans mánudag-
inn 21. október.
Guðríður Sigurðardóttir
frá ísafirði, til heimilis að Ár-
skógum 6, Reykjavfk, lést í
Sjúkrahúsi Reykjavíkur 18.
október.
Hannibal Þ. Guðmundsson
andaðist á hjúkrunarheimil-
inu Eir þann 21. október.
Harpa Steinarsdóttir,
Birkihlíð 7, Sauðárkróki, lést
af slysförum 19. október.
Jóhanna Jóhannsdóttir
Johnsen,
Skeljatanga 7, Reykjavík, lést
þann 8. október. Báfför hefur
farið fram í kyrrþey að ósk
hinnar látnu.
Katrín Dagmar Einarsdóttir,
Rauðagerði 22, Reykjavík, lést
í Sjúkrahúsi Reykjavíkur
föstudaginn 18. október.
Logi Snædal Jónsson
skipstjóri, Boðaslóð 16, Vest-
mannaeyjum, varð bráð-
kvaddur þriðjudaginn 15.
október.
Orri Möller Einarsson
lést á gjörgæsludeild Land-
spítalans að kvöldi 17. októ-
ber.
Ólafur Tómasson
viðskiptafræðingur, Sigluvogi
16, Reykjavík, andaðist í
Sjúkrahúsi Reykjavíkur föstu-
daginn 11. október. Jarðarför-
in hefur farið fram í kyrrþey
að ósk hins látna.
Ólína Sigríður Björnsdóttir
lést á Sjúkrahúsi Sigluljarðar
hinn 21. október.
Salóme Veturliðadóttir,
Köldukinn 5, Hafnarflrði, and-
aðist á St. Jósefsspítala, Hafn-
aríirði, 17. október.
Sigurður Jóhannesson
rafvirkjameistari, Norðurási
2, lést á Sjúkrahúsi Reykjavík-
ur 21. október.
Sigurjón Stefánsson,
Hólmagrund 12, Sauðárkróki,
lést á dvalarheimili aldraðra,
Sauðárkróki, 18. október.
Svanhildur Margrét
Jónsdóttir,
Austurbrún 6, Reykjavík, lést
á hjúkrunarheimilinu Sól-
vangi 21. október.
90 ára
Kristín Sigvaldadóttir
Brot
Lóukvak og léttfœtt
lömb á grundum
kalla hug minn heim
á hljóðum stundum
hvíslar hjartað: geym
þann hreina söknuð
Komið er kvöld um jjöll
og kyrrðin vöknuð.
(Snorri Hjartarson)
Kristín Sigvaldadóttir varð níu-
tíu ára gömul þann 25. októ-
ber. Við höfum komið til henn-
ar þar sem hún situr hvíthærð og
smávaxin og undrast þá ævi sem
hún lifði. Við sem erum afkomendur
hennar þeysumst um í Ijósaskiptum
nútímans, stundum ráðvillt, stund-
um náum við áttum. En viðmið okk-
ar við nútíð og fortíð er sterkum
böndum tengt þessari konu sem hef-
ur alltaf verið til í okkar veröld og
hefur vísað okkur leið að þeim stað
þaðan sem við erum komin.
Kristín er fædd á Gilsbakka í Öx-
arfirði árið 1906, sjöunda í röð tólf
systkina. Þá var vond tíð, ekki matur.
„Hún leið svo mikið hungur,
mamma, þegar hún gekk með mig,“
sagði langamma einu sinni, „hún
sagði að henni hefði ekki einu sinni
dottið í hug að hún gengi með lifandi
barn.“ Mest var langamma hissa á
að hún skyldi lifa. Barn varð hún að
heyja baráttu fyrir lífi sínu og sú
barátta hélt áfram og var oft hörð.
Átta ára var hún sett í vist. Þar lék
hún sé ekki augnablik en vann mik-
ið. Langamma man enn hvað hún
skældi af þreytu og kulda og hvað
hana verkjaði í fæturna. Sporin
hennar lágu úr einni vist í aðra, hún
var lítið heima á Gifsbakka.
Einhvers staðar á þessari leið
hætti hún að skæla, einhvers staðar
fann hún styrk sem hefur orðið okk-
ur sífellt undrunarefni.
Átján ára réði langamma sig sem
ráðskonu á bæinn Svínadal á Norð-
urhálendinu skammt vestan Jökuls-
árgljúfra. Kona bóndans hafði
nokkrum árum áður dáið við fæð-
ingu þríbura. Heimilið hafði verið
leyst upp. Eftir voru bóndinn og fjög-
ur börn. Það fór svo að hún giftist
Jóni Pálssyni, elsta syni bóndans.
Saman bjuggu þau í Svínadal í ellefu
ár og saman áttu þau fimm börn. í
Svínadal gerðust ótrúlegar sögur,
þar var þurrkað hey, kýr mjólkaðar,
búinn til ostur, brauð bakað og tekið
á móti útlendingum sem komu á
hestum ofan af hálendinu. Lífsbar-
áttan var hörð. Átök voru háð við
náttúruna en líka við óvæg örlög.
Samt er bjart yfir minningum lang-
ömmu úr Svínadal og oftast logn og
glaða sólskin.
Síðar fluttu langamma og Jón í
Þórunnarsel í Kelduhverfi en til
Reykjavíkur 1963. Jón dó árið 1966.
í Reykjavík vann langamma ýmis
störf, lengst vann hún sem matráðs-
kona á Flókadeild Landsspítalans.
Sjötug bar hún út Þjóðviljann og
rukkaði, bakaði flatkökur og kleinur
sem hún seldi í búðir í Vesturbænum
og eldaði mat ofan í frændur sína
sem keyrðu vörubíla á milli Húsavík-
ur og Reykjavíkur. Henni fannst hún
óendanlega rfk vegna þess að hún
fékk laun í peningum og fór til Mall-
orka að minnsta kosti einu sinni á
ári, átti rauðan kjól og svartan hatt
og fór á gömlu dansana. Samt er það
lífið í Svínadal sem markaði dýpst
spor í huga langömmu og þangað
hefur hún eflaust oft horfið aftur.
Hún talar oft um Svínadal og Jökuls-
árgljúfrin. í hugum okkar sem höf-
um lært sögurnar hennar eru gljúfr-
in, dalurinn og tóftir gamla bæjarins
kennileiti í sögu hennar og sögu okk-
ar sjálfra.
Berglind Hallgrímsdóttir.
MINNINGAR
Kristján Hrólfsson
Kristján Hrólfsson fæddist á
Ábæ í Austurdal í Skagafirði
1. mars 1921. Hann lést á
Sjúkrahúsi Skagflrðinga á Sauðár-
króki 9. október síðastliðinn. For-
eldrar hans voru Valgerður Krist-
jánsdóttir frá Ábæ og Hrólfur Þor-
steinsson bóndi, frá Skatastöðum í
sömu sveit. Þau bjuggu á Ábæ og
síðar á Stekkjarflötum í sömu sveit.
Kristján átti sex systkini. Elst
þeirra var Friðfinna, sem var bú-
sett í Reykjavík, en hún andaðist
26. sept. s.l. Hin systkinin eru á líli,
en þau eru: Ingibjörg, búsett á Lýt-
ingsstöðum í Skagafirði; Jórunn,
búsett á Akureyri; Kristbjörg, bú-
sett í Þjórsártúni í Rangárvalla-
sýslu; Stefán, bóndi á Keldulandi í
Skagafirði, og Anna, búsett á Sauð-
árkróki. Fóstursystur áttu þau, Jó-
hönnu Kristjánsdóttur í Reykjavík,
scm nú er látin.
Kristján kvæntist 29. mars 1949
eftirlifandi konu sinni Rannveigu
Jónu Traustadóttur, f. 1. október
1927 á Atlastöðum í Svarfaðardal,
og hófu þau þá búskap á Syðri-Hof-
dölum.
Þau eignuðust tvö börn: Val-
gerði, f. 28.12. 1948, og Trausta, f.
7.1. 1953. Valgerður er verslunar-
maður á Sauðárkróki, gift Jónasi
Sigurjónssyni. Börn þeirra: Kristján
Bjarki, f. 23.11. 1967, og Rannveig
Jóna, f. 25.11. 1968. Sambýliskona
Kristjáns Bjarka er Gerður Kristný
Guðjónsdóttir. Trausti er bóndi á
Syðri-Hofdölum, giftur Ingibjörgu
Aadnegard. Börn þeirra: Atli Már, f.
21.12. 1973; Trausti Valur, f. 16.7.
1983; Helgi Hrannar, f. 1.5. 1985;
ísak Óli, f. 16.10. 1995. Sambýlis-
kona Atla Más er Ingibjörg Klara
Heigadóttir og eiga þau soninn
Friðrik Andra, f. 10.3. 1995.
Útför Kristjáns fór fram frá
Hofsstaðakirkju laugardaginn 19.
október s.I.
Vegferðinni er lokið. Þessi sér-
staklega góði maður, Kristján móð-
urbróðir minn, hefur kvatt þetta
jarðsvið. Hann kvaddi það á sinn
hógværa og hljóðlega hátt með
komu haustsins. Kristján var fæddur
á kirkjustaðnum Ábæ í Austurdal og
þar liðu bernskuár hans í faðmi
fjalladalsins austanvert við Jökulsá
austari. Átta ára gamall, vorið 1929,
flutti hann með foreldrum sínum,
systkinum, fóstursystur og ömm-
unni, henni Ingibjörgu frá Svína-
vatni, niður að Stekkjarflötum og
þar átti hann heima uns hann hóf
búskap á Syðri-Hofdölum í Viðvíkur-
sveit.
í minningum fyrstu ára ævi
minnar man ég hann svo glöggt,
prúðmennið mikla sem aldrei féll
styggðaryrði af vörum. Af honum
lærði ég margt þegar ég var h'till og
það var svo gott að vera í návist
hans. Frændinn góði, sem hafði átt
fyrstu bernskuspor sín í túninu á
Ábæ, sýndi mér sérstaka umhyggju
og bar alltaf birtu inn í heim lítils
drengs. Einlægni, hlý orð og ljúf-
mannlegt viðmót voru einkenni
hans. Ifjá honum lærði ég nöfn
blóma og heiti fugla. Hann kenndi
mér að skynja sunnanvindinn, þenn-
an hlýja blæ sem kemur allt í einu
einn morgun að sunnan yfir fjöllin
niður í norðlenskan dal og þá vorum
við báðir vissir um að vorið væri
komið.
Svo hafa árin kvatt hvert af öðru
og alltaf var jafn notalegt að hitta
Kristján. Þessi hlýlega og stillta
framkoma hans orsakaði það að
mér leið alltaf sérstaklega vel í nær-
veru hans. Ilann var fyrirmynd ann-
arra með geðprýði, því að það var
aldrei vanstilling eða asi, aðeins
hlýja, alúð og nærgætni.
Og nú spyr ég með ljóðlínum
Starra í Garði:
Hvers vegna er leiknum lokið?
Ég leita, en flnn ekki svar.
Ég finn hjá mér þörf að þakka
þetta sem eitt sinn var.
Ég mun minnast Kristjáns sem
eins af bestu mönnum sem ég hef
kynnst á lífsleiðinni. Um hann á ég
margar dýrmætar minningar úr
æsku minni. Mér þykir vænt um
þessar minningar og óg mun varð-
veita þær vel. Ég kveð svo kæran vin
með trega og virðingu.
Konu Kristjáns, Rannveigu Jónu,
og fjölskyldu bið ég blessunar.
Hjörtur Guðmundsson.
Bjöm Bjömsson
Björn Björnsson var fæddur í
Pálsgcrði í Fnjóskadal 19.
ágúst 1920. Ilann lést á heim-
ili sínu 15. október s.l. Foreldrar
hans voru Sigurrós Sölvadóttir hús-
móðir og Björn Árnason bóksali. Þau
eignuðust 5 börn. Björn giftist eftir-
lifandi konu sinni, Guðrúnu Bald-
vinsdóttur, f. 8.10. 1925, 17. nóvem-
ber 1945. Þau eignuðust 6 börn:
Baldvin, f. 31.7. ’46; Björn, f. 14.7.
’51; Elínu, f. 7.2. ’56; Rúnar Þór, f.
27.10. ’57; Birki, f. 16.10. ’61, og
Víði, f. 16.3. ’63. Björn fluttist 11 ára
gamall með foreldrum sínum til
Hríseyjar og bjó þar alla tíð.
Björn verður jarðsunginn frá
Hríseyjarkirkju 26. Október kl.
14.00.
Tengdafaðir minn, Björn Björns-
son, er látinn. Mig langar að minnast
hans með fáeinum orðum. Leiðir
okkar lágu fyrst saman fyrir tæpum
30 árum, þegar ég kynntist Baldvini,
elsta syni hans. Mér er efst í huga sú
velvild sem hann og Guðrún kona
hans sýndu mér og Helgu dóttur
minni, þá fjögurra ára gamalli, þeg-
ar við komum inn í stóru fjölskyld-
una þeirra og sú velvild óx með ár-
unum.
Björn var mikill fjölskyldumaður,
hann setti konu sína og börn ofar
öllu öðru. Við Baldvin bjuggum um
tíma á neðri hæðinni hjá Birni og
Guðrúnu og aldrei heyrði ég hann
mæla styggðaryrði til barna sinna.
Mér er mjög minnisstætt stuttu
eftir að ég fluttist til Hríseyjar, þegar
ég var að skamma Helgu fyrir eitt-
hvað smávægilegt, að þau horfðu á
mig og báðu mig þess lengstra orða
að skamma hana ekki, heldur að
tala við hana. Þessi aðferð reyndist
þeim vel, því meira ástríki á milli
foreldra og barna er erfitt að finna.
Heimili þeirra stóð alltaf allri fjöl-
skyldunni opið og voru ófá sumrin
sem Helga dvaldi hjá þeim.
Björn var alla tíð sjómaður og var
með eigin útgerð í fjöldamörg ár.
Eftir að hann kom í land stundaði
hann ýmis störf sem tengdust sjón-
um. Litla trillu átti hann þó alltaf og
naut þess að skreppa og ná sér í soð-
ið. Óþarfl er að taka það fram að
fleiri nutu góðs af. Með fiskinum
skyldu vera kartöflur og þá ræktaði
hann að sjálfsögðu kartöflur handa
allri fjölskyldunni.
Næst á eftir fjölskyldunni var
stangveiði hans helsta áhugamál.
Nýtti hann öll tækifæri sem gáfust til
að komast í góða veiðiá og var þá
ekki slegið slöku við. Gaman var að
sjá þann sérstaka svip sem kom á
tengdapabba þegar fiskur tók á hjá
honum.
Björn las mikið og voru einkum
bækur sem tengdust sjómennsku og
veiðiskap í mestu uppáhaldi hjá hon-
um.
Björn tók ekki mikinn þátt í fé-
lagsmálum. Ilann var félagi í Lions-
hreyfingunni og hreppstjóri Hrísey-
inga um alllangt skeið.
Ég kveð tengdaföður minn með
innilegu þakklæti fyrir áratuga löng
kynni.
Far þú ífriði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
(V. Briem)
Elsku Guðrún, við Helga vottum
þér og fjölskyldu þinni okkar innileg-
ustu samúð við fráfall Björns.
Sigríður Kristín.