Dagblaðið Vísir - DV - 10.12.1981, Qupperneq 10

10
DAGBLAÐIÐ & VÍSIR. FIMMTUDAGUR 10. DESEMBER 1981.
Útlönd ' Útlönd Útlönd Útlönd
IAN PAISLEY —
.AYATOLLAH ULSTERS”
Ian Paisley, hinn sjálfskipaði
leiðtogi öfgafullra mótmælenda á N-
írlandi, er afturhald i orðsins fyllstu
merkingu. Hann vill hverfa til þeirrar
pólitísku stöðu, sem var á N-írlandi
fyrir tólf árum. Hann krefst þess, að
endurreist verði hin aflagða heima-
stjórn, þar sem mótmælendur réðu
lögum og lofum og tróðu skóinn
niður af hinum kaþólska minnihluta.
Hann lifir I liðinni írskri líð og
viðurkennir ekki þær breytingar, sem
orðið hafa á viðhorfum til vanda-
málsins á N-írlandi. Hann sættir sig
ekki við, að einhliða lausn sé ekki
fundin á vandamálinu, og ljær því
alls ekki máls að hennar sé leilað i
samvinnu við írska lýðveldið í suðri.
„Enga uppgjöf” er slagorð hans,
en sérhver eftirgjöf er i hans augum
uppgjöf, og alll annað en heima-
sljórn móimælenda í Ulster eflir
gamla laginu fellur undir það.
„Lygarar og
svikarar"
„Allt lal um samirska lausn og
sérhverl daður við Eire jafngildir
föðurlandssvikum,” segir Paisley, en
hann helur verið ónízkur á svikara-
nafngiftirnar. Marga leiðtoga mót-
mælenda hefur hann um tíðina
kallað svikara eða „Lundy-a”, en
siðara skammaryrðið nota n-írskir
mótmælendur fyrir „Quisling”. Er
það dregið af manni að nafni Lundy,
sem reyndi að svíkja mótmælendur í
umsátrinu um Derru 1689.
Brezkir forsætisráðherrar hafa
einnig verið dregnir í svikaradilk
Paisleys. Harold Wilson, Edward
Heath, James Callaghan og nú einnig
Margarel Thatcher hafa öll verið
kölluð svikarar. „Lygari og svikari”
kallaði Paisley brezku járnfrúna á
dögunum, þegar hann beindi haturs-
skeytum sínum að hinu brezk-írska
ráði, sem I ondon og Dublin hafa
orðiðásált um að setja á laggirnar.
lan Paisley hefur slundum verið
kallaður „ayatollah Ulsters” og er
ekki illa lil fundið. Svo margl á hann
likt með staðgengli Allah í íran.
Báðir eru klerkar með pólitiskan
metnað. Báðir ofsatrúarmenn, sem
blanda Irú og pólitik saman eflir
henlugleikum til þess að ná mark-
miðum sínum. Báðir þykjast þeir tala
i guðs nafni, en boðskapurinn er hjá
báðum meira í ætt við hatur en
mannelsku. Báðir telja sig umkringda
fjandmönnum og svikurum og telja
sjálfsagt að beita ofbeldi gegn þeim.
Báðir stórhættulegir menn.
Stríðsmaður
í prestshempu
Ian Paisley hlaut stríðsskap sitt í
arf frá föðurnum. Sá var
baptistaprestur, sem klauf sig frá
kirkju sinni og stofnaði eigin söfnuð.
lan er sjálfur kalvinisti og hefur hinn
púritanska skozka siðbótamann,
John Knox, að fyrirmynd. Hann var
útskrifaður prestur hjá hinni
siðbættu presbytaríönsku kirkju, sem
er raunar fámenn, en byggir á skozkri
strangtrú, sem leyfir ekki einu sinni
orgeltónlist við guðsþjónustur.
Daglega er Ian Paisley kallaður
séra, en hann hefur þó aldrei verið
vígður til prestskapar. Hvort það er
ástæðan til þess að hann snéri baki
við sinni kirkjudeild, eða hans eigin
pólitiski metnaður, skal ósagt látið.
Hitt fór ekki leynt, að strax bar á þvi
hjá honum sem ungum manni, að
hann teldi sig sjá svikara í öðru
hverju horni. Það voru allt svikarar
við siðabótina. í máli og riti réðst
hann af eldmóði gegn þessum
„fjöndum”, sem hann sakaði um að
hafa snúizt til „frjálslyndis-
guðfræði” sem græfi undan hinum
rétta sið.
Nú er Paisley leiðtogi hinnar svo-
kölluðu frjálsu presbyteríönsku
kirkju, sem stofnuð var fyrir 30 árum
eftir deilur innan kirkjudeilda
mótmælenda innan Ulster (N-
írlands). Eftir að hann sneri sér að
pólitíkinni hefur hann notað
predikunarstólinn fyrir sína pólitiska
ræðupontu. Hann leggur út af
bilíunni sinni pólitík til framdráttar
og í hans augum fara fullkomlega
saman hans orð og Guðs vilji.
Gengur enginn að því gruflandi, að
einlægur trúarhiti er i pólitískri
afstöðu séra Paisley.
Eins og aðrir kalvínístar lítur
Paisley á páTann í Róm sem antí-krist
og hinir írsku kaþólikkar eru
„rómversk úrhrök”. Enginn utanað-
komandi skilur hversu óbrúanlegt
gljúfur er á milli mótmælenda og
kaþólikka á Írlandi, fyrr en hann
hefur heyrt ofsatrúar Unionista
hrækja út úr sér með öllu þvi
gallblandaða hatri, sem hann á til,
hrakyrðieins og „Pápisti!”
Þá fyrst skynja menn, hvað það er
Paisley og áhangendum hans
algjörlega óbærileg tilhugsun, að
Norður-írland sameinist írska
lýðveldinu í suðri, þar sem hin
rómversk-kaþólska kirkja er
þjóðkirkja samkvæmi stjórnskrá.
Skiptir þá engu, þótt í undirbúningi
sé stjórnlagabreyting í Eire, sem miði
að því að fjarlægja þann þröskuld
fyrir sameiningu. í augum Paisleys er
það ekkert annað en „djöfulsins
vélabrögð” til að fullkomna svikin.
Þriðja aflið
Úr fjarlægð heyrt hljómar það
lygilega, að slikar haturspredikanir
skuli hljóta hljómgrunn og safna um
einn mann fylgi. Það sama má einnig
segja um ræður Hitlers, þegar menn
lesa þær i dag.
Og eins og Hitler hefur Paisley nú
sett á stofn sínar stormsveitir, sem
hann kallar „þriðja aflið”. Þær hafa
gengið fylktu liði um götur Belfast til
Ian Paisley lifir f liðinni tfð og sættir
sig ekki við annað en afturhvarf til
fyrra misréttis mótmælenda heima-
stjórnarinnar.
sýnis og sannindamerkis um, að
hótanir Paisleys eru ekki loftið tómt,
þegar hann segir, að gripið verði til
vopna, ef brezka stjórnin stöðvar
ekki hryðjuverk írska
lýðveldishersins (baráttusamtök
kaþólikka) eða ef svikja skal Ulster í
hendur pápistanna í suðri.
Kunnugum þykir ekki ótrúlegt, að
Paisley takist að gera alvöru úr
heitingum sinum um að safna í
„þriðja aflið” 100 þúsund manna
liði sem reiðubúið sé til að ganga til
allra þeirra verka, er spámaður þeirra
sendir þá til. Um það getur enginn
efast sem vitni er að undirtektunum
þegar klerkurinn öskrar eggjunarorð
sín yfir mannsafnaðinn: „Til er sá
her sem lýðveldissinnar og allir óvinir
okkar óttast. Það er her vopnaðra og
einarðra mótmælenda.” — Og loftið
titrar, þegar múgurinn lýkur upp
einum munni í öskri sínu á móti.
Þriðja aflið á hergöngu í Belfast eftir herútboð séra Paisleys, sem stundum er kallaður „ayatollah Ulsters”. Brýndir af
barátturæðum klerksins, sem boðar þeim „Guðs vilja”, brenna þeir í skinninu eftir að taka „bölvuðum pápistunum” tak og
öðrum svikurum Ulsters. ,
B0RGA RUSSARN-
IR BRÚSANN?
Umræðan i Svíþjóð um hinn
slrandaða sovézka kafbát hefur snú-
isl frá hneykslanlegu njósnasnuðri og
broli á landhelgi ásaml kjamorku-
vopnaógnuninni yfir í vangavellur
um jarðbundnari hluli eins og pen-
inga.
Er vandséð á skrifum sænskra dag-
blaða þessa dagana, hvorl þeim þykir
alvarlegra. Að kjarnorkuvopnaður
kafbátur sé að læðast við fjörur
þeirra, eða allur kostnaðurinn, sem
hlýzt af því að halda uppi eftirlili
með slíkum óboðnum geslum í land-
hclgi hlutlauss ríkis.
í fréttaskrifum eru tíundaðar háar
summur sem Svíar telja sig hafa þurfl
að leggja út vegna kafbátsstrandsins.
Nefndar eru ellefu milljónir sænskra
króna sem samanlagður heildar-
kostnaður, og er helzt að skilja, að
Svíar telji sig þá hafá klipið rækilega
af.
Á milli línanna í þessum umræðum
mætti lesa, að ýmsum Svíum svíði
það jafnvel sárar en sjálfur átroðn-
ingurinn, að geta ekki sent Sovét-
mönnum reikning fyrir öllu saman.
Af því verður víst ekki. Þeir ætla þó
ekki að sleppa Rússunum alveg við
fjárútlát, því að sendur verður reikn-
ingur fyrir sjálfum björgunarkostn-
aðinum, sem Karlshöfn hefur tint til.
Hann mun nema um 2,5 milljónum
sænskra króna.
Hinar 8,5 milljónirnar hafa menn
fundið út með því að reikna yfirvinnu
foringja i flotanum bæði til sjós og í
landi, eftirlitsflug þyrludeilda,
strandgæzlunnar og allskonar vinnu-
laun annarra embættismanna, auk
olíu- og bensínkostnaðar. Þykjast
menn gera vel, að undanskilja kosln-
að af lögregluvakt og hafnarvörzlu í
Karlskrona flotastöðinni. Hinsvegar
er ekki gleymdur reikningur lóðsins,
sem leiðbeindi kafbátsforingjanum
út úr skerjagarðinum, því að af skýr-
ingum hans sjálfs á ferðum kafbáts-
ins uppi við landsteinana, var aug-
Ijóslega ekki óhætt að láta hann ein-
an um navigasjónina. Lóðsinn kostar
7 þúsund krónur sænskar og er áreið-
anlega sá reikningurinn, sem Rúss-
arnir munu glaðastir greiða.
Það væri langl mál að telja upp,
hvernig leikið er með tölur í þessum
umræðum Svíanna, en þar speglast
mikil kúnsl í því að reikna hinn út-
lagða kostnað á ýmsa vegu. Rétt eins
og þegar reiknimeistarar hér taka sér
í munn tölur um kjararýrnun, verð-
bólgu og kaupmátt fyrir kosningar
fást hinar fjölbreyttustu summur,
eftir því hvort reiknað er eftir
Morlensbók eða öðrum forsendum.
Fram hefur samt komið, að 2,5
milljóna króna björgunarlaun þykja
anzi hátt gjald fyrir ekki meira viðvik
en keppa á flot gestkomandi kafbát.
Jafnvel þótt hann sé óboðinn. Hafa
sænskir fréttaspyrlar leitað sér sam-
anburðar hjá Lloyd í London, og
fengið þar að vita, að aldrei mundi
enskurinn taka nema 1 milljón fyrir
að festa enda í sænskan kafbát, ef
slikur strandaði við Skotlandsströnd.
Er enda ekki örgrannt um, að hálf-
gildins afsökunarhreimur sé í útskýr-
ingum þeirra aðila, sem skilgreina
björgunarreikningana fyrir sænsku
blöðin.
í Ijós kemur þá, að smáskíma birt-
ist i öllu havaríinu, því að hafnar-
stjórn Karlshafnar eygir möguleika á
að ársreikningar hennar fyrir árið
1981 gætu snúist úr mínus yfir í plús,
fáist björgunarreikningurinn
greiddur. Sést þá, að rétt eins og i'
gamla daga getur skipsstrand verið
Guðsblessun einu sveitarfélagi og
alger hvalreki. Jafnvel þótt það sé
aðeins kafbátsstrand. „Rússarnir koma! Rúsarnir koma!”
Fer þá kannski að hylla undir nýja' skyldi þó aldrei eiga eftir að
leið fyrir sænsku stjórnina út úr efna- breytast í: „Rússarnir borga! Rúss-
hagsþrengingum? Gamla viðvörunin: arnir borga!”