Dagblaðið Vísir - DV - 23.10.1982, Qupperneq 22

lleiknað er með að Steven Spielberg og George Lucas
muni skipta með sér einum milljarði Bandaríkjadala
þegar reikningar ársins 1982 verða gerðir upp. I sumar
var þriðji hluti Stjörnustríðs Lucasar frumsýndur og
tvær myndir Spielbergs, E.T. og Poltergeist. Fyrstu
helgina eftir frumsýningu E.T. í Bandaríkjunum seldust
aðgöngumiðar að myndinni fyrir 13 milljónir dala og á
næstu fimm vikum náði upphæðin 100 milljónum.
Síöustu áratugina hefur þaö orðið
aö reglu aö einungis fáar kvikmyndir
skiia ofsagróöa á ári hverju. Litlar
sveiflur eru í aögöngumiðasölu aö
kvikmyndahúsum í Bandaríkjunum
og árlega selst þar eitthvað í
kringum einn miUjaröur bíómiöa. En
nú er E.T á markaðnum og viröist
ekki taka áhorfendur frá öörum
vinsælum myndum á síöastliönu
sumri; Poltergeist, Star Trek n og
Rockyin.
Barry DiUer, forsvarsmaöurPara-
mount Pictures, segir aö yfirleitt
hafi spurningin veriö hvemig áhorf-
endur skiptust niður á nokkrar, ,stór-
myndir”. Nú virðist kvikmyndahús-
gestum f ara f jölgandi í fyrsta skipti í
langan aldur.
Andar í litatækinu
Spámenn í kvikmyndaheiminum
töldu aö Superman II yrði metsölu-
mynd sumarsins 1981, — og Raiders
of the Lost Ark kæmi aUs ekki tU
áUta. Sagt var aö velgengni Super-
man II myndi grundvallast á því aö
áhorfendur könnuöust við efniö og
vildu sjá meira. Samanborið viö
Raiders komst Superman hins vegar
aldrei úr startholunum í kapp-
hlaupinu um áhorfendur. I ár eru þaö
E.T. og Poltergeist sem ætla að
vinna keppnina.
Spielberg skrifaöi og framleiddi
Poltergeist. Þetta er draugasaga um
fjölskyldu sem fær óvænta heimsókn
aö handan. Andamir nota Utsjón-
varpið og hafa einn fjölskyldu-
meölima á brott með sér gegnum
tækiö. Seinni hluti myndarinnar
gengur svo út á tUraunir fjölskyld-
unnar til að ná þeim týnda heim
aftur. Andarnir eru í fyrstu stríðnir
og skemmtilegh' aö mati fjölskyld-
unnar. Seinna vUja þeir taka ráö
heimUismanna í sínar hendur og
viöskiptunum viö andana lýkur með
fullumfjandskap.
E.T. gerist nánast í sama hverfi og
Poltergeist, — fjölskyldumar eiga
meira að segja sams konar hund.
E.T. er ný útgáfa af eftirlætisefni
Hollywood leUcstjóra: Drengur og
besti vinur hans. Nú er þaö ekki
Lassý sem birtist á tjaldinu heldur
geimveran E.T. Hún er mesta
furðuskepna, u.þ.b. metri á hæö og
talar ensku eins og linguaphone-
námskeiö.
E.T. veröur strandaglópur í Kali-
forniu. Þar tekur lítiU snáði furöu-
vemna aö sér og leynir henni fyrir
fuUorönum föntum sem vUja gera til-
raunir meö fyrirbæriö.
Tilveran, — eins og
hún gæti verið
Spielberg segir sjálfur aö hann sé
ekkiýkja áfjáöuríaölýsatUveranni
eins og hún er, heldur eins og hún
gæti verið. KvUcmyndir hans snúast
um drauga í Poltergeist, geimvera í
E.T., fljúgandi furöuhluti í Qose
Encounters of the Third Kind og
hefnigjarna mannætuhákarla í
Jaws. 1 öörum myndum segir Spiel-
berg frá einstökum atburöum sem
valda eins konar keðjuverkun. I
Duell lendir bílstjóri í kappakstri viö
furöulegan vörubUstjóra og í 1941
veldur japanskur kafbátur skelfingu
viö KaUfomíustrendur.
Spielberg óx úr grasi á kaldastríðs-
áranum og vissi aö furðulegir at-
buröir og hættuleg veröld biöi utan
dyra heimibsins. I viðtaU í New York
Times í sumarsagöi Spielberg: „Ég
man hvemig ég lá og reyndi að sofna
og ímyndaöi mér aö Utlar furöuverur
væra í rifu í svefnherbergisveggnum
og kíktu út og hvísluðu aö ég skUdi
koma og leika mér í sprungunni. ”
Vill ekki horfast
í augu við veröldina
Spielberg er enn heUlaöur af því
sem hann veit aö er þama fyrir
handan en viö getum ekki séð. For-
vitni og auðugt hugmyndaflug ein-
kennir myndir hans. I Poltergeist
lýsir hann til aö mynda af næmni
veröld barnanna þegar ljósiö er
slökkt og mamma segir góöa nótt og
þau vUja ekki aö ljósiö sé slökkt
vegna þess aö trén úti í storminum
og dúkkurnar í herberginu verða
óhugnanlega lifandi í myrkrinu.
I flestum kvikmyndum Spielbergs
fara börn meö stór hlutverk. Þrjár
þeirra fjalla um mæður sem leita
barna sinna. Spielberg er 34 ára en
segist vera stórt bam: ,,Ég held aö
þaö veitist mér auðveldara aö
spjalla viö eUefu ára polla um sjón-
varpsspU og náttúrufræöi heldur en
setjast niður og tala um pólitík og
Nietzche viö fullorðinn mann. Sjálf-
sagt er þaö vegna þess aö ég er lítt
þjóðfélagslega meðvitaöur og rnnst
inni vU ég ekki horfast í augu við
veröldina, — þó ég hafi svo sem
ekkert á móti því á meðan kvik-
myndavéUnerá mUUokkar.”
Ef til vUl hafa mUljónir áhorfenda
sama viöhorf til veraldarinnar og
Spielberg. Kvikmyndir hans era
skemmtUegar og lokkandi. Hetj-
urnar í myndunum eru venjulegt fólk
í óeðUlegum aðstæðum. Vísitölufjöl-
skyldumar í Close Encounters, E.T.
og Poltergeist búa á snyrtilegum
miðstéttarheúnUum, fuUum af raf-
magnstækjum, Coca Cola og dósa-
mat.
„Þetta er venjulegt hversdagsfólk
sem glímir ekki viö neitt óvenjulegt
fyrr en ég kem þjótandi,” segir
Spielberg. ,,Ég er hrifinn af kvik-
myndum um krafta sem era sterkari
en hetjan svo hún neyöist til aö
krækja fyrir þá eöa renna beint á þá
miðja.”
Heimsmet
í nærmyndum
Eitt helsta vandamál Spielbergs er
aö hann hefur heldur Utiö aö segja
okkur um heUninn sem hann lýsir.
FjölskyldufóUciö í myndum hans er
ósköp venjulegt, húsrn eru full af aUs
konar hjálpartækjum sem vestrænir
menn hrúga í kringum sig í þeirri
von aö með þeim vinni þeir tíma til
aö gera ekki neitt. Andar hertaka lit-
sjónvarpiö í Poltergeist og þaö gæti
verið táknrænt en er það í rauninni
ekki. Andamir heföu erns getaö sest
að í skrifborðsskúffu. Spielberg lítur
í kringum sig og sér að veröldin
verður stöðugt furöulegri en hann
hefur ekkert aö segja um málið.
Spielberg hefur alltaf átt bágt meö
aö gæða persónur sínar Ufi. Richard
Dreyfuss sagöi eftir aö hann lék í
Close Encounters, aö hann heföi
varla gert annaö en góna upp í loftiö
meö undrunarsvip. Spielberg á
öragglega heUnsmet í nærmyndum
af leUcurum meö galopin augu og
undranarsvip á fésinu. (Nokkrar
s jást hér á síðunni.)
Sjálfur segU- Spielberg: „Eg býst
aUtaf við að leikararnir hafi sjálf-
stæöa og skapandi hugsun og ég býst
viö aö þeir komi með eigin tUlögur
um persónurnar. Hins vegar ræö ég
emn hvar kvikmyndavélin er
staösett.”
Glataðar helgar
tuttugu ára
Atburöirnir era líka ævinlega
mikilvægari en persónurnar í kvik-
myndum Spielbergs. Hann er mun
öraggari þegar myndmálið er
annars vegar heldur en þegar kemur
aö persónusköpuninni. Sjálfur telur
hann aö sig vanti sitthvað fyrir þá
sök að hann sat löngum stundum í
myrkum kvikmyndahúsum í barn-
æsku sinni. „En maöur nær ekki aö
bæta sér upp glataðar helgar tuttugu
ára. Kvikmyndirnar eru kjaminn í
lífi mínu, en allt í einu uppgötvaöi ég
að fyrir mörgum eru þær ekki annað
en kvöldskemmtun tvisvar á ári.
Afganginn af tímanum telur þetta
fólk aöra hluti mikilvægari: Þaö
hugsar um hvenær best muni aö
eignast börn, hvenær þurfi að senda
þau í skólann, hvort þau séu nú al-
mennilega upp alin og hvort til séu
nægir peningar til aö allir geti fengiö
þaö sem þeir telja sig vanhaga um.
Eg er farinn aö sjá aö þaö era aðrir
hlutir í veröldinni sem eru mikil-
vægari en kvikmyndagerð. En þaö er
hægara sagt en gert að lifa í
samræmi viö þá vitneskju.”
-SKJ.
DV. LAUGARDAGUR 23. OKTOBER1982.
Harríson Ford lítur kuldalega i augu eiturslöngu i Raiders of the Lost Ark.
Amerisk húsfreyja horfír skelkuð i byssuhlaup í mynd Spielberg, 1941.