Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1983, Síða 15
DV. FÖSTUDAGUR15. APRÍL1983.
bíöa aö menn líti til einræöisríkjanna í
Suöur-Ameríku og aftur til Islands og
greini varla nokkurn mun þar á hvort
sem mælt er í lökum lífskjörum, litlu
frelsi þegnanna eöa hamfaraverð-
bólgu.
En Stefán Snævarr lætur sér ekki
nægja aö taka þátt í stuldinum, heldur
hyggst hann í þokkabót stinga ráns-
fengnum ofan í vasa frjálshyggju-
manna svo aö þeir sitji uppi meö glæp-
inn. En þennan ránsfeng vilja frjáls-
hyggjumenn síst af öllu þiggja.
Reynsla þeirra af ofurvaldi íslenskra
stjórnmálamanna yfir lífi þeirra er
ekki slík aö þeir kæri sig um aö fá yfir
sig enn voldugri aðila í líki einræðis-
herra, enda engin trygging fyrir aö
hann misnoti ekki völd sín jafnvel
meira en alþingismennimir okkar.
Eignarrétt eða
örbirgð
En hvaö vilja þá frjálshyggjumenn?
Þeir vilja búa svo um hnútana að þaö
sé tryggt aö stjómmálamenn geti ekki
sett almenning í þessu landi undir ein-
ræðisstjórn af neinu tagi, hvorki af því
tagi aö 60 menn fari sameiginlega meö
einræðisvaldið, en þá mynd viröist
stjómarfarið á Islandi vera aö taka á
sig, eöa aö einn fari meö þaö eins og
hjá Pinochet í Chile. Aöalatriöiö í
þessu er aö sérhverjum einstaklingi sé
tryggt athafnasviö sem enginn annar
getur ráöist inn á, hvorki stjórnmála-
menn né aðrir. Þetta lágmarksvald-
sviö einstaklinga yfir hlutum, hug-
verkum, fastamunum og eigin persónu
Kjallarinn
Arni Thoroddsen
og líkama er nefnt eignarréttur og hef-
ur hingaö til reynst haldbesta vömin
gegn ásælni valdagráðugra stjóm-
málamanna.
Sú ranghugmynd viröist hins vegar
vera aö festa rætur í hugum margra Is-
lendinga aö unnt sé aö vinna bug á
þeim glundroöa og þeirri upplausn,
sem nú hrjáir þjóö vora, meö því aö
kalla til hinn „sterka mann”, þ.e.
einræöisherra til aö'vinna bug á upp-
lausnaröflunum. Slík viöhorf byggjast
á miklum misskilningi því aö orsök nú-
verandi glundroðaástands er einmitt
of mikil völd stjómmálamanna og
vandinn felst í því aö þeir hafa fengið
upp í hendumar völd til aö taka
ákvarðanir um hluti sem þeir hvorki
hafa né geta haft þekkingu til aö taka
skynsamlegar ákvarðanir um. Aö
kalla til einræðisherra meö enn víötæk-
ari völd mun aðeins magna vandann
og auka glundroöann.
Einræðisherrann mun aöeins færa
okkur en fleiri Kröflur og Krísuvíkur-
skóla, enn fleiri nafnlaus báknmenni
falin bak viö rafglampandi tölvu-
skerma í háreistum báknhöllum til aö
stýra jafnvel fáránlegu$tu smáatrið-
um í hversdagslíf i okkar.
Einræðið fyllir
ekki askana
Markaðskerfið eitt megnar aö færa
okkur út úr glundroöanum meö því aö
setja valdið til ákvarðanatöku í hendur
þeirra sem hafa þekkingu til aö taka
ákvarðanirnar skynsamlega.
Islendingar þurftu margar aldir til
að losna undan þeirri eymd og því vol-
æöi sem fylgdi einræöisvaldi erlends
konungs. Þaö væri ólýsanlegur harm-
leikur ef viö þyrftum margar aldir í
viöbót til aö læra þá lexíu upp á nýtt
sem reynsla okkar af Danakonungi
ætti þó að hafa kennt okkur það eftir-
minnilega aö viö hefðum náö aö festa
okkur hana í minni, en hún er sú að
ekki verður einræöiö í askana látiö. Og
hiö sama má reyndar segja um eymd-
arlega þekkingu og skilning Stefáns
Snævars á frjálshyggju, markaðskerfi
og lýöræöi. En það er auövitað efni í
aðra grein.
Árni Thoroddsen.
íhaldið ætlar að
afnema félags-
málapakkana
niðurskuröi, aö ihaldiö muni umsvifa-
laust grípa til sömu úrræöa, fái þaö til
þess styrk og stuðning þjóðarinnar í
næstu kosningum.
Hafi einhver fram til þessa efast um
aö hættan á niðurskuröi félagslegrar
þjónustu væri yfirvofandi ætti skýrsla
sú sem Verslunarráð Islands sendi frá
sér í febrúar sl. að taka af allan vafa í
þeim efnum. Verslunarráö Islands,
sem er greinilega oröiö eitt aðalvopna-
búr frjálshyggjunnar á Islandi, birtir í
skýrslu þessari markmið og leiöir
frjálshyggjumanna til úrbóta í efna-
hagsmálum landsins. Og þar er engin
tæpitunga.
I skýrslunni er gerð tillaga um aö
sjálfkrafa tenging launa viö verðlags-
visitölu verði afnumin 1. maí 1983. Þar
er m.a. tekin upp tillaga Vilmundar
Gylfasonar um vinnustaðastéttar-
félög, en slíkt fyrirkomulag er til þess
gert og ætlað aö kljúfa núverandi stétt-
arfélög í heröar niður. I skýrslunni er
lagt til að verkfallsréttur verði
verulega takmarkaður og síöast en
ekki síst er lagt til aö felld verði úr
gildi öll lög sem snerta starfs- og
launakjör og gætu verið samningsat-
riöi. Þettaafriámfélagsmálapakkanna
á að fara franr. 31. október á næsta ári
samkvæmt skýrslunni.
Hvað felur hótunin í sér?
Eins og sjá má af framanrituöu er
hér á ferðinni leiftursókn gegn félags-
legu öryggi í anda Thatchers og Reag-
ans.
Til þess aö átta sig á því hvaö hér er
aö gerast er rétt aö rifja upp í grófum
dráttum þau lög sem snerta starfs- og
launakjör, sem Verslunarráð Islands
vill nema úrgildi:
1. Tillagan felur þaö í sér að numin
veröi úr gildi lög um rétt til
uppsagnarfrests og launa í
veikinda- og slysatilfellum. Þessi
lög voru sett á árinu 1979 sem hluti
af félagsmálapakkanum. Þau juku
lögbundinn rétt verkafólks í
veikinda- og slysatilfellum úr 14
dögum í allt aö 3 mánuðum, auk
þriggja mánaöa í vinnuslysum og
atvinnusjúkdómum. Lögin juku
ennfremur uppsagnarfrest verka-
f ólks úr einum mánuöi í 3.
2. Tillaga Verslunarráðs felur í sér
aö úr gildi veröi felld lög um afnám
eftirvinnu á föstudögum, sem sett
voru í byrjun árs 1979. Tillaga
Verslunarráös felur væntanlega í
sér að felld verði úr gildi lög um
ríkisábyrgö á launum við gjald-
þrot atvinnurekenda.
3. Tillaga Verslunarráös felur
væntanlega í sér afnám laga um
ríkisábyrgð á orlofsgreiðslum,
sem komiö var á meö breytingu
reglugeröar á árinu 1979.
4. Tillagan hlýtur að fela í sér afnám
laga um laun sjómanna í veikinda-
og slysatilfellum frá árinu 1980. En
þau lög margfölduöu rétt sjó-
manna í slíkum tilfellum.
5. Tillaga Verslunarráösins hlýtur að
fela í sér afnám laga um fæöingar-
orlof frá árinu 1980. Meö þeim
lögum var öllum íslenskum
mæörum og feðrum tryggt 3ja
mánaöa fæðingarorlof í fyrsta
skipti í sögunni hér á landi.
6. TillagaVerslunarráösinshlýturaö
fela í sér afnám laganna um
lækkun eftirlaunaaldurs sjómanna
og örorkustyrksþega sem sett
vorufyrir2árum.
7. Tillaga Verslunarráðs hlýtur aö
fela í sér afnám laga um at-
vinnuleysistryggingar sem sett
voru um svipað leyti.
8. Tillaga Verslunarráös felur
væntanlega í sér afnám laga um
starfskjör launafólks og skyldu-
tryggingu lífeyrisréttinda frá
árinul980.
9. Tillaga Verslunarráðs felur
væntanlega í sér afnám laga og
reglugerða um réttindi íslenskra
og erlendra farandverkamanna
sem sett voru á árinu 1981 og 1982.
10. Tillaga Verslunarráðsins hlýtur að
fela í sér afnám nýrra laga um
aðbúnaö, hollustuhætti á
vinnustöðum sem höföu í för meö
sér verulegar umbætur í
öryggismálum á vinnustöðum.
Vissulega mætti telja upp fleiri
lagabálka um réttindamál launafólks
sem settir hafa verið á undanfömum
árum. Þetta sýnishorn hér aö ofan ætti
þó aö vera nægilegt til þess aö ýta við
lesendum. Islenskir kjósendur veröa
einfaldlega að fara aö átta sig á því aö
öll framangreind réttindamál og mörg
fleiri eru í stórkostlegri hættu og veröa
sett beint á skuröarboröiö komist
ihaldiö i aöstööu til þess.
Arnmundur Backman
lögfræðingur.
„. . . er hér ó ferðinni teiftursókn gegn fóiagsiegu öryggi i anda Thatchers
og Reagans."
15
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXKXXmmXXXXXXXXKXXXXX
Nýlegt einbýlishús
TIL SÖLU
100 ferm ásamt bílskúr í Vogum
á Vatnsleysuströnd. Uppl. í símum
(92)-6632 og (92)-1420.
x
x
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
LAUSSTAÐA
Við Menntaskólann við Hamrahlíð er laus til umsóknar staða
íslenskukennara.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir ásamt ýtarlegum upplýsingum um námsferil og
störf skulu hafa borist menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu
6,101 Reykjavík, fyrir 13. maí nk. — Umsóknareyðublöð fást í
ráðuneytinu.
MENNTAMÁLARÁÐUNEYTIÐ,
12. apríl 1983.
Utankjörstaðakosníng
Utankjörstaðaskrifstofa Sjálfstæðisflokksins er í
Valhöll, Háaleitisbraut 1 — símar 30866, 30734 og
30962.
Sjálfstæðisfólk: Vinsamlega látið skrifstofuna 1
vita um alla kjósendur sem verða ekki heima á
kjördegi. Utankjörstaðakosning fer fram í 1
Miðbæjarskólanum alla virka daga kl. 10—12,
14—18 og 20—22, sunnudaga kl. 14—18.
Samtök um kvennalista
halda opinn fund á Hótel
Borg laugar-
daginn 16. apríl kl. 15.
Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir,
Elín G. Ólafsdóttir,
Guðrún Halldórsdóttir og
Lilja Ölafsdóttir.
Almennar umræður.
Fundarstjóri: Guðrún Jónsdóttir.
Fjölmennum.
SAMTÖK UM KVENNALISTA.
Launamál kvenna.
Stutt ávörp flytja m.a.: