Dagblaðið Vísir - DV - 25.02.1984, Qupperneq 8

8’
DV. LAUGARDAGUR 25. FEBRUAR1984.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og Otgáfustjórí: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og Otgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar; JÓNAS H AR ALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjórn: SÍDUMÚLA 12—14. SÍMI 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 86611.
Setning, umbrot, mynda- og plötugerö: HILMIR HF., SÍÐUMÚLA 12. Prentun:
Árvakur hf., Skeifunni 19.
Áskriftarverð á mánuöi 250 kr. Verö í lausasölu 22 kr.
Helgarblað 25 kr.
Sam/ð fyrir smælingjana
Velferðarríkið íslenzka hefur verið eflt á hættustund.
Með þríhliða samkomulagi ríkisstjórnar og heildarsam-
taka vinnumarkaðsins hefur tekizt að bæta verulega lífs-
kjör hinna verst settu í þjóðfélaginu.
Niðurstaðan byggist á, að málsaðilar skildu til hlítar,
að laun og lífskjör eru ekki sami hluturinn. Ungmenni í
föðurgarði getur lifað af mun lægri tekjum en einstætt
foreldri með nokkur börn á framfæri sínu.
Þáttur ríkisstjórnarinnar felst einkum í aðgerðum til
aðstoöar barnafólki og mest til þeirra, sem eru einstæðir
íoreldrar. Lífskjör þeirra eiga að geta batnað um 25—
40%, þótt hin almenna launahækkun sé ekki nema 5%.
Minna er gert í þágu gamla fólksins og öryrkjanna.
ifskjör þessara hópa eiga þó að batna um 10% á sama
mdartaki og launin í landinu hækka um 5%. Þetta er
nikilvægt spor í rétta átt, en hefði mátt vera meira.
Þegar búið er að gera ráð fyrir 10% verðbólgu frá upp-
hafi til loka ársins, svo og kauphækkun í júní og septem-
ber, ætti staöan um næstu áramót að vera sú, að hinir
sæmilega stæðu hafi haldið óbreyttum kaupmætti frá árs-
lokum 1983.
Allir hinir, sem minna mega sín, gamla fólkið, öryrkj-
arnir og einkum þó barnafólkið, eiga að geta haldiö tölu-
verðum hluta lífskjarabatans, þótt verðbólgan muni
sneiða af nokkurn hluta. Þetta er afar mikilvæg niður-
staöa.
Aður hafa hinir betur settu yfirleitt fengið meira úr
íjarasamningum. Tilraunir með fastar krónutölur í stað
jrósentuhækkana hafa leitt til launaskriðs og óbreytts
•ða aukins launamunar í þjóðfélaginu.
I þetta sinn hefur munur lífskjaranna verið minnkaður
erulega og það á nýjan hátt, sem gefur síður tilefni til
aunaskriðs. Það stafar af, að hluti niðurstöðunnar renn-
ir um tryggingakerfi velferðarríkisins.
Fólk ætti sérstaklega að taka eftir, að það eru umboðs-
nenn uppmælingaraðalsins og annarra forréttindahópa,
em einkum snúast gegn niðurstöðunni. Það eitt segir
neiri sögu um eðli hennar en útlistanir í f jölmiðlum gera.
Þeir umboðsmenn launafólks, sem bera hag smælingj-
mna fyrir brjósti, svo sem Aðalheiður Bjarnfreðsdóttir í
áglaunafélaginu Sókn, styðja niöurstöður samninganna.
lún starfar heldur ekki á vegum stjórnmálaflokks.
Hinir, sem eru fremur umboðsmenn stjórnmálaflokks,
ins og Guðmundur J. Guðmundsson, eru hins vegar and-
ígir, af því að þeir nærast á verkföllum. Nú sjá menn
reinilega, hverjum þykir vænna um Alþýðubandalagið
n alþýðuna.
Frá þætti ríkisins hefur ekki veriö gengið endanlega.
likilvægt er þó, að óhrekjanlegt er orðið, að breyting
dðurgreiðslna í fyrirhugaðar bætur skilar sér að veru-
egu leyti til hinna verst settu, — að hún er ekki bara
ærsla milli vasa.
Forsætisráðherra hefur raunar játað, að breyting úr
úðurgreiðslum komi til greina, enda þótt hún dragi úr
spillingu kinda- og kúakerfis ríkisins. Aðrar leiðir mundu
oeint eða óbeint leiða til skattheimtu, verðbólgu og kjara-
skerðingar.
Niðurgreiðslur þessa árs eiga samkvæmt fjárlögum að
ema 945 milljónum króna. Hlutur ríkisins í lausn kjara-
eilunnar á hins vegar ekki að nema meiru en 330 millj-
num króna, svo í rauninni er af nógu að taka.
Jónas Kristjánsson
í Kana(a)ns>
landi
I Kanaanslandi flóði allt í mjólk og
hunangi, loftslag var þar gott og
gróðurmoldin gjöful. Um landskika
Kananna á Miðnesheiðinni gegnir
öðru máli, þar er loftslag vont og
jarövegur grýttur. En það stendur
allt tilbóta.
Það bar svo viö, fyrir ekki löngu,
að ég sat á kaffihúsi, í kunningjahóp.
Þar rakst þá inn maður, íklæddur
moldugri úlpu, meö verkleg gúmmí-
stígvél á fótum og mold undir
nöglunum. Það var hvergi laust sæti
innan dyra nema við boröiö hjá
okkur svo að viö snerum okkur
auðvitað allir undan og þóttumst
ekki sjá manninn og vonuðumst til
þess að hann væri slík rola að hann
þyröi ekki að ávarpa okkur að fyrra
bragði og biðja um sæti.
— Það er gott, blessað veðrið!
Röddin var miðlungi há en sterk og
hann kvað skýrt að, eins og maður,
sem vanur er að halda uppi samræð-
um úti á berangri, í norðaustan stór-
viðrum.
Við litum viö, allir sem einn,
aldeilis gáttaöir. Ekki einasta þorði
hann að yrða á okkur aö fyrra bragði
heldur var hann þegar sestur og
hvíldi báða olnboga á borðinu, eins
og hann væri í eldhúsinu heima hjá
sér. Þjónustustúlkan kom og hann
pantaði hjá henni kaffi og meölæti en
kvartaði þó yfir því hversu fáar
kökutegundir voru á boðstólum.
Úr ritvélinni
ÓLAFUR B.
GUÐNASON
barn borða (eftirá kom okkur öllum
saman um aö þaö væri eina orðið yfir
manninn, „náttúrubarn”).
— Þaö er gott, blessaö veðriö,
endurtók hann þegar hann hafði
fengið sig fullsaddan.
— Hvaö meinarðu, gott veðrið?
spuröi hugrakkur félagi og leit á
regnvota rúöuna við borðsendann.
— Gott, fyrir gróðurinn. Enginn
harðindavetur nú, svaraði hinn
ókunni og dró upp pípu.
— Ertugarðyrkjumaöur?
— Já, það er ég, svaraöi maöurinn
að setja þaö í hendumar á öðrum en
garöyrkjumönnum! Hreint á-
byrgöarleysi.
— Gróðurhús! Iflugstöð!
— Alveg ný hugmynd. Mjög
óvenjuleg, ég viðurkenni það. En af-
stæðiskenningin var óvenjuleg þegar
hún var sett fram í fyrsta sinn og sjá-
ið bara hvaö hefur gerst síðan!
Það varð andartaksþögn meðan
við íhuguðum það sem á daga
veraldarinnar hefur drifið síðan
afstæöiskenningin var fundin upp.
En við náðum ekki aö komast aö
niðurstöðu áöur en hann hélt áfram.
— Við ræktum auðvitað ekki græn-
meti! Neineinei. Eg skal segja ykkur
það, í algjörum trúnaöi auðvitaö, að
þessi hugmynd mun gerbylta öllum
ferðamannaiðnaði á íslandi og í öll-
um heiminum. Það er ég viss um.
Hann brosti breitt og sló úr pípunni
í kaffibollann minn. — Það verða
pálmatré þar inni, sjáiði til, pálma-
tré og hitabeltisgróður. Hvað haldið
þið að verði þaö fyrsta sem feröa-
menn sjá þegar þeir koma úr flug-
vélunum, með stimpilblekið ennþá
blautt á vegabréfunum? Léttklædd
hljómsveit, sem spilar á bongó-
trommur undir pálmatrjám. Og ber-
læraöir þjónar ganga um með long-
drínks milli búranna þar sem ljón og
lömb leika sér.
— Ljónoglömb!?
— Nóg af lömbum á Islandi, ef
Það varð síðan löng þögn, meöan
hann beið eftir kaffinu og meðlætinu.
Honum virtist sama en okkur sessu-
nautum hans fannst þögnin óþægi-
leg. Samt fann enginn okkar kjark í
sér til þess að yrða á manninn að
fyrra bragði.
Meðan við veltum því fyrir okkur
hvemig mætti á kurteislegan hátt
draga manninn inn í upplýstar
umræður um landsins gagn og
nauðsýnjar, skóf hann undan nöglum
sér og skimaði öðru hverju eftir
þjónustustúlkunni. Spennan hlóðst
upp og einn veiklundaður félagi í um-
ræðuhópnum var oröinn náfölur og
aö því kominn að hníga útaf,
meövitundarlaus.
Svo kom kaffið og meðlætiö og
allar hugleiðingar um samræður við
manninn urðu að víkja fyrir aödáun
á matarlyst hans og hömlulausum
borösiöum. I stuttu máli sagt sátum
við með kjálka signa niöur að bringu
og horfðum á þetta ótrúlega náttúru-
og tottaði pípuna hratt. — Annars er
ég að fara út í ferðamannabransann.
— Hvað þá? Ferðamannabrans-
ann?
— Já, þeir vom að ráöa mig flug-
stöðvarstjóra í nýju bygginguna í
Keflavík.
Við máttum ekki mæla, svo undr-
andi vorum við! Ekki svo að skilja aö
nokkur okkar hefði haft þaö embætti
í sigtinu en samt kom þetta okkur
nokkuð á óvart, því varð ekki á móti
mælt.
Hann hafði fengið pípuna vel í
gang og beindi nú allri athygli sinni
að okkur. Ur augum hans skein vel-
vilji og gleöi, og umfram allt vel-
þóknun. Hann horfði á okkur eins og
við værum óvenjustæöilegar tómat-
plöntur.
— Stærsta gróöurhús á landinu,
góði. 38 þúsund rúmmetrar, hvorki
meira né minna. Helmingi stærra en
nokkurt annað gróðurhús á landinu,
takk fyrir. Það væri ábyrgðarleysi
Ijónin missa stjóm á sér. Blessaðir
veriöi, ferðamennirnir þurfa ekkert
að fara úr flugstööinni! Þeir geta
legið þar eins og í eyðimerkurvin,
undir sóllömpunum! Hvaö haldiði
ekki að þaö fari mikið betur meö
náttúru landsins, ef ferðamennimir
em ekki aö þvælast þar um og spilla
öllu? Og svo em það Islendingarnir!
Þeir þurfa auövitað ekki að fara til
Spánar, það er nóg að kaupa sér far
með rútu til Keflavíkur! Ekki dóna-
legurgjaldeyrisspamaðurþar, ha! ?
Hann fór skömmu eftir þetta aö
sækja frækomapöntunarlista, sem
hann haföi fengið sendan frá Hawaii.
Við biðum eftir því aö hinn veiklund-
aði rankaði viö sér en hann hafði
misst af umræðunum um flug-
gróðrarstöðina því að hann hafði
liöiö út af þegar garðyrkjumaðurinn
tók til matar sins. Áður en við skild-
um sórum viö sameiginlega þess
dýran eið að hætta aö borða græn-
meti. Það er stórhættulegt.