Dagblaðið Vísir - DV - 23.02.1985, Síða 13

DV. LAUGARDAGUR 23. FEBROAR1985.
53
Jo Kennedy og Ross O'Donovan í Starstruck, fyrstu löngu
kvikmynd Gillian Armstrong.
Því miflur þykir þafl enn frótt-
naamt afl kvenkyns kvikmynda-
leikstjóri só ævinlega önnum kaf-
inn, því i flestum löndum heims
ríkir óvissa i atvinnumólum
stóttarinnar og kvenfólkifl býr vifl
ómóta atvinnuöryggi og íslanskar
fiskvinnslukonur. Ein af undan-
tekningunum fró reglunni er
óstralski leikstjórinn Gillian Arm-
strong, en hún hefur haft í nógu
að snúast fró því afl hún útskrif-
aflist úr National Film and Tele-
vision School i heimalandi sinu.
Þrjótíu og þriggja óra gömul er
hún komin yfir Kyrrahafið til
Hollywood og leikstýrfli þar ó
siflasta óri kvikmyndinni Mrs.
Soffel með Diane Keaton og Mel
Gibson í aflalhlutverkum.
Mrs. Soffel segir frá atburðum
sem í raun gerðust í Pittsburg í
Bandaríkjunum árið 1901. Kate
Soffel er trúuð kona, gift fangaverði í
borginni og kynnist vegna starfs
mannsins frægum • skúrkum,
bræðrunum Ed og Jack Briddle sem
báðir sitja inni fyrir morð og bíða
þess að verða teknir af lífi. Mrs.
Soffel verður ástfangin af Ed.
Kvöldið fyrir aftöku bræðranna flýr
fangavarðarfrúin með morðingj-
unum og reynir að komast yfir
landamærin tÚ Kanada. Það líður þó
ekki nema sólarhringur áður en þau
nást, bræðumir falla báðir í viður-
eign við laganna verði en Kate
heldur lífi andstætt vilja sínum því
hún hafði grátbeðið elskhugann að
skjóta sig.
Gillian ræflir gang móla hjó Mrs. Soffel og Ed Briddle vifl
Mel Gibson og Diane Keaton.
Málamiðlun óhugsandi
Handritshöfundurinn Ron Nysw-
aner kom fyrstur manna auga
á ágæti þessarar sögu, hafði orð á
henni við framkvæmdastjórana
Edgar J. Scherick og Scott Rudin.
Þeim síðarnefnda kom þegar í hug
kvikmynd sem hann hafði hrifist
mjög af, My Brilliant Career, og
fannst að sagan um Mrs. Soffel hæfði
einmitt leikstjóra hennar, Ástr-
alanum Gillian Armstrong. My
Brilliant Career var sýnd á Cannes
fyrir sex árum og blöð birtu greinar
um leikstjórann barnunga sem þá
var aðeins 27 ára. Gillian var að auki
fyrsta konan sem leikstýrði kvik-
mynd i Ástralíu frá því einhvem tím-
ann á fjórða áratug aldarinnar aö
önnur kona hafði fengið að spreyta
sig. Og My Brilliant Career var held-
ur ekki fyrsta kvikmynd Gillian í
fullri lengd því hún hafði áður gert
Starstruck, lauflétta rokkmynd fyrir
unglinga, sem framleidd var í kjöl-
far mynda á borð við American
Graffiti. Starstruck þótti prýðisvel
gerð og naut gifurlegra vinsælda í
heimalandinu, en My Brilliant
Carreer með Sam (Sidney Reilly)
Neill og Judy Davis í aöalhlutverk-
um hlaut alþjóðlega hylli og var sýnd
á Islandi fyrir fáeinum árum.
Gillian Armstrong hefur einnig
gert heimildarmyndir fyrir sjón-
varp, t.d. um síðustu glerblásarana
ellefu sem enn eru uppi í Ástraliu.
Hún hefur ekki unnið fyrir sjónvarp í
einhverju hallæri milli mynda því
tilboðunum hefur rignt yfir hana en
hún hefur ekki séð ástæðu til að taka
öðrum en þeim sem hún hefur
raunverulegan áhuga á. 1 viðtali við
American Film útskýrði hún þetta
ögn nánar: „Eg þarf ekki að borga af
þrem veðlánum og með tveim fjöl-
skyldum.” Þess vegna liggur ekkert
á að ana út i næstu kvikmynd eins og
— Ástralski leikstjórinn Gillian Armstrong
vakti mikla athygli um allan heim þegar
kvikmynd hennar, My Brilliant Career,
varsýnd íCannes.
Nýjasta mynd hennar er
Mrs. Soffel með Diane Keaton
íaðalhlutverki
margir Hollywood-leikstjóramir
gera. „Ég er ekki kvikmyndaleik-
stjóri af því að mig iangi að feröast á
fyrsta farrými og búa á bestu hót-
elunum. Eg neita því ekki að mér
þótti gaman að því þegar að þessu
kom. En ég tel manninn summu þess
sem hann framkvæmir og ef hann
ætlar aö lifa í sátt við eigin samvisku
koma málamiölanir ekki til greina,”
sagði Giliian ennfremur.
Fátöluð og hörð
Ef fyrrgreindar setningar eru frá-
taldar virðist viðtal Jamie Wolf við
Gillian fyrir American Film hafa
gengiö sérlega stirölega, einkum
fyrir þær sakir að leikstjórinn segist
engan persónuleika hafa og bannar
blaðamönnum að ræða viö unnusta
sinn og bamsföður, sem ef til vill
hefði getað gefið einhverjar
upplýsingar um hana. Hún segist
lika eiga eitt uppáhaldsviðtal sem
haft var við Kevin Kline og birtist í
Rolling Stone, en allan tímann svar-
aði hann út úr og gaf ekki upp
nokkurn skapaðan hlut um sjálfan
sig.
En það eru fleiri en blaöamenn
sem fá að kenna á hörkunni í Gillian.
Hún neitaði að vinna að Mrs. Soffel
með bandarísku tæknihði og fékk að
hafa með sér fyrri samstarfsmenn
frá ÁstraUu. Verkalýðsfélög í kvik-
myndabransanum i Bandaríkjunum
mótmæltu og fyrir bragðið varð að
taka myndina að mestum hluta í
Kanada. Þar tróöu menn snjóinn upp
í klof í fjóra mánuði og Kanamir,
sem þó fengu að vera með, kvörtuðu
undan aöstæðum og hörku leikstjór-
ans. Þetta gilti þó alls ekki um leik-
arana þvi GilUan er sögð einstaklega
nærgætin viö þá og lagin við að laða
það besta fram hjá hverjum og
einum.
Óvenjuleg hótun
AUur vandi var þó ekki leystur
með því að flytja Mrs. Soffel tU
Kanada, því GiUian sagði ómögulegt
annaö en taka allmargar senur i
fangelsinu þar sem atburðirnir
gerðust í raun og veru. Hún hafði
leitað hátt og lágt að öörum stað
heppUegum því svo illa viU tU að
fangelsið þar sem Ed og Jack
Briddle sátu inni er enn í notkun og
óráðlegt taUð að senda arftaka
þeirra á glæpasviðinu heim í frí á
meðan kvikmyndatökuUðið athafn-
aði sig. 1 annan stað bar á það
aö lita að bandarískt tæknUið varð að
vinna senurnar í Pittsburg eins og
verkalýðssamningar þar í landi
kveða á um og kostnaöur við flutn-
inga milU landa var himinhár. En
þegar GiUian sá engin önnur úrræði
sagði hún framleiðendunum hjá
MGM að hún myndi bara hverfa
aftur tU ÁstraUu ef hún fengi ekki aö
ráða. Það er hótun sem þeir góðu
menn eiga ekki að venjast og þar
sem GilUan er vinsæl og vitur í
heimalandinu og hefur þar í mörgu
að snúast, kæri hún sig um, var
hótunin tekiri alvarlega.
Diane Keaton i kanadískum kulda.
Judy Davis í hlutvarki rithöfundar-
ins þrjóska í My Brilliant Career.
Þegar myndin var síðan kUppt
sagði GilUan líka að sjálfsagt væri að
þurrka nafnið sitt af myndinni eí
kvikmkyndafélagið ætlaði sér að
kUppa og fleygja því sem hún
hygðist hafa í myndinni.
Hugmyndir hennar um Guð, örlög,
öryggi, ástríður og hjónabandið sem
fangelsi koma glöggt fram í Mrs.
Soffel en um meiningar sínar segir
GUUan Armstrong ekki orð. „Ég er
leikstjóri en ekki ræðumaður.”
Líkt við Bergman
GilUan hefur verið líkt við ótal
Iræga leikstjóra. Hún er hörð í hom
að taka eins og gömlu jaxlamir sem
tuggðu vindla sina og létu undir-
tyUumar hlýða fljótt og örugglega.
Fastheldni hennar á tækniUðið þykir
með eindæmum og óvenjulegt að
ungur leUcstjóri geti leyft sér að gera
kröfur um slíkt. Það þykir minna á
Bergman og þegar Woif blaðamaður
impraði á því við GilUan sagði hún:
„Nú, var ekki Bergman ungur í eina
tíð?”
Og kjaminn í viðhorfum hennar er
ef tU vUl þessi: „Eg er viss um að
margir leikstjórar Uta á vinnu sína
sem handverk: „Nú, mér er borgað
fyrir að segja í hvaöa átt eigi að snúa
kvikmyndatökuvélinni og hjálpa
\ leikurunum við að hreyfa sig soldið.”
En ég myndi ekki Uta við svona
starfi. Mér finnst kvikmyndagerð
snúast um fleira en þetta.”
-SKJ.