Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1985, Qupperneq 11

DV. ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTOBER1985. u
| Menning Menning Menning Menning
Kórréttar
húmoreskur
Myndverk Árna Páls í Salnum
I mjög grófum dráttum má segja
að myndlist tuttugustu aldar snúist
kringum tvo andstæða póla. Annars
vegar er fr jálsleg, expressjónísk list,
sem nefnd hefur veriö hin „sanna
tjáning sjálfsins”. I henni leitast
myndlistarmenn við að vera trúir
eigin kenndum og skynjunum, í von
um að áhorfandinn finni í verkunum
einhvern enduróm eigin tilfinninga.
Hins vegar er reglubundin, form-
föst myndlist, þar sem listamaður-
inn reynir að losa sig úr viðjum
sjálfsins og færa tjáninguna í æðra
veldi. Til þess arna beitir hann
gjarnan klassískri formgerð, skarpt
afmörkuðum láréttum og lóðréttum
áherslum, og frumlitum eöa þá að
hann forðast liti. Myndlist af þessu
sauðahúsi hefur gengið undir ýmsum
nöfnum, eftir því hver markmið
listamanna hafa verið: konstrúkti'-
ismi, De Stijl, geómetrísk afstrakt-
list, mínímalismi (smáræðisstefna?).
Óþörf myndlist
Þessum stefnum hefur gjarnan
fylgt viðamikil hugmyndafræði, þar
sem formfesta í myndlist og þjóðfé-
laginu hefur verið lögð að jöfnu. Að
baki De Stijl stefnu þeirra Mondri-
aans og Theos van Doesburg var
löngun til aö færa þjóðfélagið til nýrri
og betri vegar. Haft var eftir
Mondriaan að um leið og þjóðfélags-
myndin færi að draga dám af mynd-
um þeirra „Stílista” færi myndlistin
að ganga úr sér. Á endanum yrði hún
óþörf.
Ymsir forvígismenn hinnar form-
föstu myndlistar hafa því verið
vændir um gerræðislegan þanka-
gang, jafnvel einhvers konar forsjár-
fasisma. Aörir áhangendur hennar,
sem hafa skýlt sér bak við fagur-
fræðina eina, hafa verið flokkaðir
sem filabeinsturnbúar.
Enginn vafi er heldur á því að al-
menningur á erfiðara með að melta
þessa tegund myndlistar heldur en
expressjónismann, eins og glöggt
kom fram hér á landi er geómetríska
afstraktlistin var upp á sitt besta.
Fífldirfska
Það þarf töluverðan kjark eða fífl-
dirfsku til að ganga þvert á flóð-
bylgju nýstefnunnar í málverkinu,
þar sem sjáifið gengur laust.
Þetta er einmitt það sem Arni Páll
fjöllistamaður hefur gert á sýningu
þeirri sem nú stendur yfir í Salnum
við Vesturgötu. Þar ríkir meinlæta-
stefna, málverk nauðaeinfaldra
forma og samsetningar úr bókstöf-
um, greyptar í máim eins og bílnúm-
er.
Þar sem Ámi Páll var fyrir tveim-
ur árum talsmaður myndiistar af
allt öðru tagi og er auk þess æringi aö
upplagi, er e.t.v. freistandi aö iita á
þessa stefnubreytingu hans sem
„flipp” eða ögrun. En listamaðurinn
er sannfærandi, bæði í tali og verk-
um. Þessi verk eru andóf gegn „nýja
málverkinu”, segir hann, og stjóm-
ast af löngun eftir heillegri og stabilli
myndlist.
En þótt þessi verk Árna Páls sýnist
í fyrstu ansi ströng og kórrétt, eru
þau ekki öll þar sem þau eru séð.
Myndljóð á bílnúmerum
Hinar beinu línur eru í raun örlitiö
Árai Páll og HE.
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
bognar, 90 gráðu homin eru e.t.v. 88
gráður eða kannski 93 gráður, mið-
biksform eru ekki nákvæmlega á
miðjunni o.s.frv.
Þessi frávik ÖU flokkar Ámi Páll
undir húmor, segist ekki geta af borið
húmorlausa myndlist. Ef grannt er
skoðað eru hinir stóm myndfletir
hans heldur ekki marflatir og frá-
hrindandi, heldur uppfuUir með mal-
erísk effekt
Myndljóð Áma Páls í formi bíl-
númera em tæplega eins sterk
myndlist. Að vísu er hugmyndin
sniðug, eins og listamannsins er von
og visa, en er þó að stofni sótt í
smiöju konkretista. Eins og margir
aðrir, gerir Ámi PáU tilraun tU að
aöskilja myndgildi og merkingu bók-
stafa, en hefur ekki erindi sem erfiði,
— sem stafar að hluta af því að við
erum vön að lesa á bílnúmer. Þeir
stafir, sem listamaðurinn stækkar
upp úr öUu valdi eða afbakar, missa
hins vegar part af „læsileika” sínum
og verða að formum.
Sem sagt, djörf og athyglisverð tU-
raunhjáÁ.P.
Leikhópur Mána íNesjum æfir:
Krístnihald
undir Jökli
Frá JúUu Imsland, fréttaritara DV á
Höfn:
Leikhópur Mána í Nesjum hefur
undanfarið æft leikrit Halldórs Lax-
ness, Kristnihald undir Jökli. Frum-
sýning verður um næstu helgi.
Leikstjóri er Ingunn Jensdóttir.
Leikendur eru 16 talsins og með
helstu hlutverk fara: Hreinn Eiríks-
son, Halldór T. Einarsson, Bima
Rafnkelsdóttir, Rafn Eiríksson,
Þóra Sigurðardóttir og Einar Jóns-
son.
Þegar fréttaritari DV leit inn hjá
leikhópnum fyrir skömmu stóðu
æfingar yfir. Leikararnir voru á einu
máU um að gaman væri að æfa þetta
verk og Jón Prímus (Hreinn Eiríks-
son) sló á létta strengi, glotti og bauð
fólki harðfisk.
Þarna ríkti svo sannarlega leik-
gleði og gott skap hjá leikendum,
leikstjóra og aðstoðarfólki og voru
alUr ákveðnir í því að veita leikhús-
gestum Mána ánægjulega kvöld-
stund.
Leikhópurinn gaf sér rétt tfma til afl leyfa eina myndatöku.
DV-mynd Ragnar Imsland.