Dagblaðið Vísir - DV - 12.12.1987, Blaðsíða 8

, 44 LAUGARDAGUR 12. DESEMBER 1987.
t
Á myndinni sjást sex tilraunabílar og stór bensínbill í tilraunaakstri á ísi lögðu vatni í nágrenni Arjeplog í Norður-Svíþjóð. Snjóplógar hafa gljáfægt risastóra hringlaga tilraunabraut á vatnið en
í baksýn má sjá beinar brautir til hemlaprófunar.
Þegar vetrar 1 Norður-Svíþjóð koma tilraunabílamir að sunnan:
Allir bílar spóla í snjó
Þegar kólnar hér á norðurhveli
jarðar halda farfuglamir suður á
bóginn til hlýrri landa. En samtímis
því að kuldi og frost taka völdin í
norðurhluta Sviþjóðar og Finnlands
fara aðrir farfuglar á kreik, en það
eru tilraunaökumenn sem koma með
bíla sína til reynsluaksturs á ísi lögð-
um vötnum.
A hverjum vetri koma hersingar
bíla, tæknimanna og heilu rannsókn-
arstofurnar til smábæjarins Arjeplog
í Norður-Svíþjóð. Þar gefur að líta
bíla með bandarískum, þýskum, jap-
önskum, frönskum og ítölskum
skráningarmerkjum þar sem þeir
standa fyrir utan nýleg hótelin.
Það má segja að fulltrúar allra bíla-
framleiðenda séu hér hjá okkur frá
því í nóvember og fram í apríl á
hverjum vetri, segir bæjarstjórinn í
Arjeplog, Per Dahlberg.
Astæðan fyrir þessari miklu innrás
erlendra tæknimanna til Aijeplog er
sú aö hvergi er betra að reyna bíla
við vetraraðstæöur en hér, stöðugt
frost og snjór.
Með tveggja vikna millibili
streyma tæknimenn til flugvallarins
í Luleá, og þaðan fljúga þeir síðan í
litlum flugvélum beint til ísi lagðra
vatnanna þar sem reynsluaksturinn
fer fram.
Innrás bílaiðnaðarins til smábæj-
arins Aijeplog, þar sem aðeins um
2000 manns búa, hófst veturinn
1969/70. Þá komu Þjóðveijarnir Hans
Wopper og Wolf Dieter Jonner þang-
að á eldrauöum Mercedes Benz.
Þeir unnu báðir hjá fyrirtæki í
Heidelberg í Vestur-Þýskalandi,
Teldix, og ætlunin með heimsókn-
inni var að reyna búnað í bílnum sem
bæta átti hemlunarhæfni hans. Þessi
búnaður var það sem við þekkjum í
dag sem ABS-hemla, eða hemla með
bremsulæsivörn. Spegilgljáandi ísi
lögð vötnin við Aijeplog voru eins
og sniðin til að reyna þessa nýju
hemla.
Þeir byijuðu á því aö nota flug-
braut sem rudd hafði veriö á einu
vatninu sem tilraunabraut. Flug-
virki flugfélagsins Turistflyg, Kjell
Lindkvist, bauðst til að hjálpa Þjóð-
verjunum og ruddi hringlaga braut
á vatninu með- fjórhjóladrifnum
Dodge-bíl sínum sem var með snjó-
plóg.
Næsta vetur komu þeir Wopper og
Jonner aftur til Arjeplog og nú í fylgd
tæknimanna. Þeir notuðu sér sam-
böndin frá fyrra ári og fengu hjálp
Turistflyg til að ryðja tilraunabraut
á ísi lögöu Homavatninu, sem er 226
metra djúpt. Teldix-hópurinn bjó í
eina hóteli staðarins, Silverhattan,
sem stóð á litlum hól með útsýni út
á vatnið.
VW Transporter
Nýsprautaður og nýyfirfarinn.
Mjög traustur vinnuþjarkur.
Góð greiðslukjör.
Skipti - Skuldabréf
OPID LAUGARDAGA KL. 10-19.
æ
BÍLASALAN BUK
SKEIFUNNI 8.
SÍMAR 686477, 687177, 687178 0G 686642
Þriðja veturinn var Teldix ekki
lengur til. Þýska stórfyrirtækið
Bosch hafði keypt Teldix og stóð nú
sjálft fyrir prófunum í Aijeplog. Nú
var komið með stóra snjóplóga og
stærri brautir ruddar á vatninu.
Fjórða veturinn komu, auk tækni-
manna Bosch, hópar frá Benz og
BMW til Arjeplog. Næstu vetur á eft-
ir fjölgaði enn hópunum sem komu
til tilraunaaksturs á isi lögðum vötn-
unum í nágrenni Aijeplog.
Aðstæðurnar þama þykja sérlega
góðar til að reyna bíla við vetrarað-
stæður, stöðugur snjór og kuldi,
stundum allt að 40 gráða frost, sem
meðal annars reynir á gangsetningu
bíla í slíkum kulda. Með tilkomu fjór-
hjóladrifs í auknum mæli þykja
aðstæðurnar einnig góðar, því eins
og einn tilraunaökumannanna segir:
„Það spóla allir bílar í snjó.“
Hótelið Silverhattan, sem var í
upphafi með 28 tveggja manna her-
bergi, var fyrir löngu orðið allt oflítið
og öll þau herbergi, sem hægt var
að fá á einkaheimilum, uppurin.
Bosch-fyrirtækið, sem nú var oröið
stór vinnuveitandi í bæjarfélaginu á
veturna, hótaði að fara eitthvað ann-
að. Bæjarfélagið keypti þá hótelið og
stækkaði, þannig að nú eru þar 86
herbergi og 202 rúm. Nýting hótels-
ins er nokkuð góð yfir vetrarmánuð-
ina því um 85% herbergjanna eru
setin af tæknimönnum Bosch og
Benz.
Smábæirnir Aijeplog og Arvid-
sjaur hafa líka tekið miklum stakka-
skiptum á þeim 17 árum sem liðin
eru siðan þeir Wopper og Jonner
komu þangað fyrst á rauða Benzan-
um sínum.
Búið er að byggja stórar bíla-
geymslur, skrifstofur og ráðstefnu-
sali sem erlendu bifreiðaframleið-
endumir taka á leigu.
Svíamir David Sundström og Per
Axel Anderson, sem áður áttu hlut í
flugfélaginu Turistflyg, seldu hlut
sinn í félaginu 1981 og kaupandinn
var flugvirkinn Kjell Lindkvist sem
hjálpaði þeim Wopper og Jonner
fyrsta veturinn. Sundström og And-
erson einbéittu sér síðan að því að
þjónusta erlendu bifreiðaframleið-
endurna. Til að gera þeim til hæfis
hafa þeir komið sér upp snjóplógum
og öðmm búnaði að andvirði sem
svarar rúmum 60 milljónum ís-
lenskra króna.
í dag lifir þetta litla bæjarfélag i
Norður-Svíþjóð góöu lífi á alþjóðleg-
um bílaiönaði. Eða eins og Dahlberg
bæjarstjóri Arjeplog segir: Á sumrin
fáum við mikið af ferðamönnum, en
innrás bílaframleiðendanna á vetr-
um er eins og segir í Biblíunni
„manna af himnum".
Úrval
HITTIR
MAGLANN
A HAUSINN