Dagblaðið Vísir - DV - 12.05.1989, Qupperneq 26
34
FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 1989.
Menning
Norrænir kven -
ljósmyndarar
Síðastliöinn laugardag var opnuð
í húsakynnum Ljósmyndasafns
Reykjavíkur í Borgartúni 1 sýning
á myndum norænna ljósmyndara
af hánu fegurra kyni. Um er að
ræða eins konar útdrátt miklu
stærri sýningar sem haldin var í
Osló í tengslum við kvennaráð-
stefnuna síðastliðið sumar. Mynd-
efnið var algjörlega frjálst; eina
skilyrði fyrir þátttöku var að
myndasmiðurinn væri kvenkyns
atvinnuljósmyndari. Yfir eitt-
hundrað konur tóku þátt í sýning-
unni og mun hver koná hafa sýnt
allt að þrjár myndir. Á farandsýn-
ingunni sem nú er hingað komin
og stendur til 21. mai gefur að líta
myndir 69 þessara kvenna.
Á sýningunni í Borgartúni má sjá
marga góða hluti en hún líður þó
óhjákvæmilega fyrir að vera
óbundin af myndefni. Hið kvenlega
sjónarhorn eitt sér (ef nokkuð vit
er í að tala um slíkt) dugir ekki til
að gefa henni heillegt yfirbragð.
Hún er enn losaralegri fyrir það
að hver kona sýnir hér aðeins eina
mynd. Slík yfirborðskynning getur
átt rétt á sér fyrir sunnudagsljós-
myndara en er vafasamari fyrir þá
sem stunda fagið af alvöru. Sumar
þessara kvenna hafa unnið ötul-
lega að afmörkuðum verkefnum,
svo sem Cina Gotby sem í tvö ár
hefur ljósmyndað fólk á geðsjúkra-
húsum (hún á mynd nr. 34 sem tek-
in er í Nicaragua); þeim er ekki
nægur sómi sýndur með slíkri
kynningu.
Meðal þess sem mér féll best í geð
er mynd nr. 64 eftir Kirsten Möll-
er-Hansen; einkennilega áleitin
flössuð götumynd. Nakta konan við
fossinn (nr. 26) eftir Margaretu
Bergman er hka sérlega velheppn-
uö; hér eru öll smáatriði fagmann-
lega útmáð með hreyfingu. Þessi
mynd er ljós punktur innan um
heldur vemmilegar ' offitu- og
óléttumyndir. Meðal góðra port-
reta er mynd nr. 4 eftir Anja Tollan
af aldurhniginni dansmey, all-
hressilegri. Mynd Rutar Hallgríms-
dóttur (nr. 65) er einnig mjög fáguð
og vel unnin.
Tæknileg gæði myndanna eru
nokkuð misjöfn, allt frá því að vera
fyrsta flokks niður í að vera ófag-
mannleg. Sýningarskrá er skissu-
kenndur listi yfir nöfn og heima-
lönd þátttakenda án myndtitla eða
Ljósmyndun
Davíð Þorsteinsson
skýringa. Þess er þó rétt að geta
að lítil bók var gefin út um Oslóar-
sýninguna með einni mynd frá
hverri konu, og mun hún enn vera
fáanleg.
Á þeim 150 árum sem nú eru lið-
in frá upphafi ljósmyndunar hafa
margar konur orðiö ágætar af
verkum sínum. Mér koma í hug
nöfn klassíkera eins og Margaretar
Cameron sem myndaði andans
menn breska svo frábærlega á síð-
ustu öld; Theodora Lange lýsti
eymd kreppu
um af sannri u
Bourke-White
í Bandaríkjun-
Jngu; Margaret
SKráði heimsvið-
burði fyrir tímaritin Life og Fort-
une og enn mætti telja konur eins
og hina frönsku og lýrísku Claude
Ljósmynd eftir önju Tollan.
Batho eða Diane Arbus, andstæðu
hennar í Vesturheimi og svo áfram
lengi.
Af þessari upptalningu má vera
ljóst að það eru ekki stórtíðindi í
sjálfu sér þó að kvenmaður smelli
af mynd og þaðan af síður að
ástæða sé til að kyngreina ljós-
myndun með tilliti til gæða. Ég ef-
ast ekki um að til þessarar nor-
rænu sýningar er stofnað í góðum
anda uppörvunar og samstöðu en
vil þó leyfa mér að bera fram vam-
aðarorð: Undanfarið hefur gerv-
ihugtakið „kvennabókmenntir"
orðið lærðum að féþúfu og leikum
til skapraunar. Það er engum í hag
að reynt verði að koma „kvenna-
ljósmyndun" á framfæri sem ein-
hverju furðuverki eða sem léttvigt-
argrein hhðstæðri við kúluvarp
kvenna; slíkt væri móðgun við þær
ágætu konur sem fyrr voru nefnd-
ar.
Tilgangurinn með stofnun fagfé-
laga kvenljósmyndara og með sér-
stöku sýningarhaldi kvenna er
engan veginn augljós, síst frá jafn-
réttissjónarmiði. Þó að sýning sú
sem hér um ræðir sé athyglisverð
og skemmtileg á margan hátt verð-
ur ekki ráðið af henni að reynslu-
heimur kvenna sé svo frábrugðinn
skynheimi karla að munurinn fest-
ist á filmu. Engir félagsmúrar geta
heldur hlíft ljósmynduram, konum
eða körlum, fyrir hinum óvægnu
kröfum allra tíma um skarp-
skyggni, vandvirkni og heiðarleik.
Um fagmennsku í ljósmyndun gild-
ir eitt viðmið fyrir alla.
VÖRUHAPPDRÆTTI
5. flokkur 1989
VINNINGA
SKRÁ
Kr. 1.000.000
67703
Kr. 250.000
34911
Kr. 50.000
4041 5633 25212 41635 57480 59856 67052 68150 70332 72872
Aukavinningar kr. 75.000
67702 67704
Kr. 20.000
Kr. 6.500
796 4682 9754 17552 26982
980 5224 10884 20789 27351
1131 5767 11774 21635 27652
1191 7242 12371 22822 29064
2904 7798 12579 23345 29129
3095 7982 12804 24397 31075
3466 8340 13210 24472 31298
3631 8410 13858 25124 31325
3819 8609 14629 25846 31575
4603 9269 17482 26748 32789
Kr.
16 927 2510 3939 4895 6182 7230
25 984 2527 3951 4927 6220 7274
52 996 2536 3973 4993 6223 7468
70 1039 2752 3978 5011 6274 7505
93 1156 2781 4091 5017 6337 7528
105 1455 2879 4100 5100 6386 7607
147 1491 2952 4124 5122 ' 6423 7634
161 1515 2956 4165 5261 6427 7675
218 1560 3016 4298 5286 6441 7676
314 1589 3022 4323 5292 6537 7745
335 1601 3140 4354 5358 6568 7760
404 1653 3161 4427 5359 6589 7764
430 1810 3258 4434 5368 6624 7789
482 1914 3299 4445 5403 6681 7809
494 1984 3306 4446 5406 6760 7833
542 2027 3322 4489 5516 6772 7839
546 2028 3345 4496 5556 6844 7863
647 2064 3467 4509 5715 6880 8041
684 2079 3586 4545 5783 7003 8050
717 2101 3614 4592 5862 7028 8068
764 2120 3666 4648 5870 7033 8078
814 2150 3786 4652 5891 7116 8085
833 2199 3850 4668 5898 7130 8193
853 2311 3905 4712 5956 7136 8205
926 2456 3916 4754 6162 7152 8248
3296 5 39710 51379 591 20 68197
3477 2 40 209 54085 60193 68656
35091 40368 54377 60674 68862
35709 40930 55456 61108 69908
3637 5 42 589 56613 61838 70035
36611 43365 56666 64180 70423
3792 6 43892 57945 65251 72400
38801 44752 58710 65702 73188
39091 48494 58847 66231 73580
39171 50389 59021 67580 74774
6.500
8267 9697 11197 12907 14247 15310 16520
8280 9770 11559 12941 14276 15316 16586
8332 9786 11568 13065 14348 15353 .1 6592
8381 9836 11569 13074 14425 15379 16597
8388 9837 11697 13191 14502 15387 16632
8394 9860 1 1810 13199 14513 15397 16633
8405 9988 11827 13253 14549 15398 16641
8482 10042 11 953 13258 • 14552 15425 .1.6646
8578 10088 12101 13277 14570 15465 16906
8638 10107 12107 13287 14624 15695 16947
8641 10124 12120 13354 14714 1576Ó 17026
8644 10176 12151 13376 14772 15846 17083
8722 10296 12252 13405 14 783 15854 17111
8746 10309 12322 13442 14828 15873 17175
8817 10310 12349 13501 14841 16067 17515
8873 10366 12376 13544 14909 16071 1.7685
8880 10495 12385 13670 14958 16243 17782
8994 10679 12549 13842 14968 16266 17869
9103 10696 12651 13888 14981 16300 17905
9379 10856 12702 13904 15020 16364 17923
9423 10873 12742 13924 15021 16381 18012
9451 10914 12826 13930 15199 16382 18326
9478 10993 12865 13951 15217 16394 18329
9578 11061 12886 14101 1523? 16420 1 8344
9650 11079 12894 14176 15291 16460 18386
18387 22194 25527 29773 33104 36689 40481
18435 22208 25579 29817 33116 36718 40522
18460 22212 25595 29822 33216 36723 40621
18537 22322 25864 29829 33230 36733 40755
18614 22379 25878 29843 33328 36816 40900
18642 22385 25884 29900 33386 36847 40908
18690 22406 25980 29952 33439 37058 41023
18808 22411 26022 29961 33440 37090 41033
18870 22433 26237 29963 33463 37112 41072
18877 22436 26262 29972 33496 37204 41175
18889 22519 26306 30093 33551 37247 41178
18930 22557 26323 30125 33586 37290 41188
18965 22625 26334 30185 33640 37339 41391
19003 22707 26371 30193 33664 37574 41405
19138 22713 26426 30214 33796 37681 41446
19162 22744 26595 30218 33829 37711 41518
19208 22749 26598 30241 33833 37784 41639
19289 22819 26645 30242 33886 37785 41666
19308 22827 26678 30340 33892 37792 41830
19332 22843 26685 30351 33943 37927 41840
19434 22860 26690 30353 33959 37999 41867
19516 22966 26877 30368 34007 38075 41885
19565 22983 26895 30396 34017 38152 41899
19573 23007 26929 30445 34020 '38197 41905
19635 23029 26991 30450 34051 38257 41959
19649 23131 27008 30609 34081 38323 41986
19651 23281 27056 30635 34150 38401 42084
19740 23287 27079 30694 34175 38418 42123
19819 23367 27132 30753 34215 38431 42168
19848 23380 27141 307tW 34272 38443 42263
19856 23421 27145 30933 34295 ^8496 42358
19879 23430 27382 31066 34370 38537 42439
19932 23477 27451 31116 34404 38727 42450
19960 23506 27558 31143 34416 38770 42546
19980 23525 27617 31156 34490 38834 42585
19987 23543 27619 31206 34501 38870 42673
20020 23667 27683 31221 34504 38906 42705
20044 23682 27696 31266 34574 38959 42738
20112 23733 27726 31322 34593 39001 42868
20214 23756 27787 31341 34622 39010 42915
20217 23836 27862 31423 34768 39124 42919
20244 23848 27965 31432 34788 39127 42947
20334 23924 27976 31437 34801 39134 42989
20338 24000 28046 31527 34815 39138 43015
20370 24017 28160 31569 34898 39208 43115
20471 24075 28237 31571 34899 39231 43120
20552 24076 28366 31625 34949 39317 43130
20721 24077 28390 31721 34980 39350 43188
20775 24156 28411 31739 34989 39402 43189
20779 24183 28419 31745 34992 39602 43193
20830 24196 28438 31751 34994 39730 43223
20885 24214 28483 31766 35082 39745 43257
21023 24295 28585 31832 35179 39773 43288
21081 24300 28714 31937 35233 39813 43312
21095 24319 28747 31975 35240 39820 43387
21117 24392 28783 32086 35285 39850 43440
21135 24481 28965 32088 35316 39909 43491
21327 24491 28991 32174 35457 39976 43564
21408 24507 29054 32180 35484 39991 43606
21468 24508 29133 32336 35511 40002 43632
21484 24511 29165 32352 35615 40004 43704
21563 24527 29197 32464 35701 40025 43738
21643 24543 29272 32499 35735 40089 43746
21681 24591 29319 32551 35773 40095 43814
21726 24732 29332 32553 35774 40140 43824
21959 24933 29353 32582 35781 40198 43889
22033 2498? 29366 32629 36071 40201 44255
22037 25119 29390 32659 36094 40208 44325
22054 25155 29409 32663 36106 40216 44360
22090 25156 29554 32684 36333 40292 44602
22095 25377 29650 32686 36495 40335 44715
22122 25406 29694 32749 36526- 40366 44797
22150 25461 29732 32852 36591 40391 45022
22161 25467 29768 32894 36639 40427, 45070
45140 48708 53301 56934 60892 65645 70103
45175 48761 53457 56973 60938 65670 70118
45192 48797 53477 56996 61055 65675 70173
45221 48944 53478 57062 61089 65683 70304
45233 48955 53490 57119 61173 65753 70368
45239 48971 53564 57214 61221 65788 70415
45321 48988 53567 57297 61232 65993 70449
45407 49026 53570 57399 61243 65997 70828
45490 49094 53673 57485 61259 66001 70832
45550 49137 53730 57547 61310 66074 70853
45690 49147 53778 57591 61313 66251 71003
45776 49185 53782 57610 61327 66267 71014
45831 49216 53783 57661 61537 66415 71056
45910 49242 53878 57711 61566 66435 71164
45916 49276 53922 57774 61651 66495 71195
46018 49354 54026 57846 61662 66666 71213
46038 49368 54072 57918 61777 66713 71263
46098 49446 54128 58036 61852 66781 71280
46132 49612 54237 58175 61858 66831 71324
46157 49617 54308 58183 61894 66946 71436
46163 49639 54477 58219 61930 67012 71617
46201 49728 54482 58286 61955 67041 71647
46279 49762 54519 58308 62101 67107 71657
46298 49860 54579 58331 62223 67132 71901
46361 50015 54588 58343 62279 67178 71975
46371 50113 54638 58347 62443 67224 71984
46489 50151 54773 58401 62520 67288 72031
46502 50158 54820 58438 62550 67313 72053
46543 50183 54855 58453 62581 67331 72088
46566 50324 54967 58477 62601 67548 72116
46571 50377 55001 58486 62655 67565 72120
46610 50380 55003 58531 62784 67632 72211
46611 50523 55048 58575 62856 67742 72224
46622 50549 55084 58605 62883 67743 72259
46623 50615 55154 58621 63010 67826 72277
46654 50704 55187 58629 63039 67905 72285
46736 50748 55209 58881 63059 67930 72349
46747 50848 55288 58931 63061 67998 72480
46816 50852 55311 58981 63194 68102 72482
46920 50859 55367 59018 63262 68126 72535
46969 50910 55496 59132 63274 68137 72557
47011 50996 55537 59229 63293 68227 72614
47048 51103 55573 59387 63342 68470 72659.
47165 51106 55590 59550 63423 68492 72662
47234 51108 55651 59657 63462 68499 72687
47286 51286 55684 59664 63535 68521 72690
4 7341 51346 55689 59748 63576 68598 72715
47373 51435 55891 59768 63609 68620 72720
47426 51439 55897 59817 63610 68744 72951
47443 51635 55906 59866 63652 68753 73067
47462 51975 55947 59930 63697 68814 73071
47545 52016 56093 59949 63844 68824 73098
47560 52018 56133 59977 63943 68938 73258
47580 52038 56321 59989 64075 68984 73319
47599 52073 56357 60008 641 12 69087 73360
47693 52120 56361 60085 64328 69122 73446
47695 52172 5644 3 60234 64374 69147 73526
47769 52181 56444 60269 64423 69176 73790
47773 52242 56532 60286 64 4 45 69192 73821
47793 .52301 56549 60338 64598 69279 73828
47796 52306 56559 60358 64669 6930/» 73858
47797 52409 56591 60364 64807 69353 74023
47806 52430 56599 60386 64843 69355 74105
47852 52625 56604 60582 64889 69386 74169
48121 52731 56638 60652 64937 69408 74204
48146 52776 56652 60709 64972 69426 74267
48251 52805 56657 60740 65102 69520 74324
48303 52980 56706 6074? 65322 69604 74348
48351 53040 56811 60781 65327 69835 74399
48365 53071 56823 60803 65335 69887 74457
48602 53137 56855 60811 65503 69904 74489
48626 53168 56874 60814 65528 69970 74729
48654 53263 56875 60822 65543 69975 74778
48686 53281 56920 60852 65574 70083 74995