Dagblaðið Vísir - DV - 18.07.1989, Qupperneq 15

ÞRIÐJUDAGUR 18. JÚLÍ 1989.
15
Hannes og
„rógskrifin"
Hannes Jónsson sendiherra. - Hefur verið vel á verði gagnvart sannleik-
anum, segir greinarhöfundur m.a.
Hannes Jónsson sendiherra
heldur því stöðugt fram að störf
hans sem sendiherra hjá EFTA á
sínum tíma hafi verið misfellulaus.
Ég rifjaði upp hið gagnstæða í grein
í Alþýðublaðinu á dögunum og
greindi DV frá helstu atriðum
greinarinnar í stuttri frétt.
í stuttu máh er frá því að segja
að árið 1980 flutti Hannes ræðu í
EFTA-ráðinu og hélt þar fram
skoðunum sem ekki voru í sam-
ræmi við stefnu þáverandi ríkis-
stjómar hvað varðaði tengsl Júgó-
slava við EFTA. Þessi ræða sendi-
herrans var síðan afmáð úr fundar-
gerð EFTA að beiðni Tómasar
Árnasonar, þáverandi viðskipta-
ráðherra, og með samþykki Ólafs
Jóhannessonar, þáverandi utan-
ríkisráðherra.
í DV miðvikudaginn 12. júlí er
Hannes inntur eftir þessu máli og
þar segir hann meðal annars. „Róg-
skrif Sæmundar um mig í Vísi árið
1980 voru afgreidd á sínum tíma
og hann haföi engan sóma af því.
Ég hef engu við það að bæta.“
Ólafur afgreiddi málið
Hér á Hannes væntanlega viö
greinargerð sem hann fékk birta í
Vísi á sínum tíma þar sem hann
sagði skrif mín um þetta mál lygar
einar og tilraunir til mannorðs-
þjófnaðar af versta tagi. Þegar ég
vildi fá það staðfest opinberlega að
umrætt atvik hefði átt sér stað var
mér vísað á víxl milli viðskiptaráð-
herra og utanríkisráðherra.
Að lokum féllst þó Ólafur Jó-
hannesson utanríkisráðherra á að
ræða máhð. Það má því segja að
hann hafi afgreitt málið á sínum
tíma, en sú afgreiðsla var alls ekki
í þeim anda sem Hannes Jónsson
vil nú vera láta. Fyrst Hannes held-
ur fast í þá skoðun að ég hafi
ástundað rógskrif um hann vil ég
KjaUarinn
Sæmundur Guðvinsson
blaðamaður
að ummæh Ólafs Jóhannessonar
komi fram orðrétt eins og þau birt-
ust í viðtali mínu við hann í Vísi
9. desember 1980. Geta þá lesendur
sjálíir dæmt um hvort Ólafur lýsti
fréttir mínar af Hannesarmálinu
ómerkar eða ekki.
Ræðan felld úr fundargerð
Fyrst var Ólafur spurður hver
hefðu verið viðbrögð fulltrúa ann-
arra EFTA-ríkja við ræðu Hannes-
ar þann 18. september það ár.
„Ræðan hefur nú verið birt í Vísi.
En það virtist af þessum fundi að
einhveijir fulltrúar legðu í þetta
annan skilning heldur en hann
hefði nú viljað sagt hafa,“ sagði
Ólafur.
Næst var hann spurður hvort það
væri rétt að Hannes hefði verið
kallaður heim til viðræðna vegna
þessa máls. Utanríkisráðherra
svaraði:
„Já, hann kom hingað heim th
viðræöna samkvæmt ósk við-
skiptaráðuneytisins vegna þessa.“
Nú var ráðherra spurður hvort
hann kannaðist við að ræða, sem
Hannes Jónsson flutti á vettvangi
EFTA, hefði verið afmáð úr fundar-
gerðarbókum samkvæmt ósk við-
skiptaráðherra eða ríkisstjómar.
„Yrði ekki í fundargerð? Það mun
vera þessi ræða. Þess var óskað af
hálfu viðskiptaráöuneytisins að
þetta yrði feht niður úr fundar-
gerð,“ sagði Ólafur Jóhannesson.
Að lokum var ráðherra spurður
hvort það væri rétt að lagt hefði
verið fyrir Hannes að biðjast afsök-
unar á þessari ræðu. Svar utanrík-
isráðherra var svohljóðandi:
„Þaö var með mínu samþykki
send af viðskiptaráðuneytinu orð-
sending eða skeyti þar sem honum
var fahð að koma því á framfaeri
við sendinefndirnar að stefna ís-
lands gagnvart EFTA og Júgó-
slavíusamstarfi væri óbreytt. Það
er það sem þú hefur heyrt um, sjálf-
sagt. Nú, það kom ekki til þess af
því það varð samkomlag þama um
að þessi ræða yrði fehd úr fundar-
gerö.“
Utanríkisráðherra vísaði frekari
spurningum th viðskiptaráðuneyt-
isins, en þótt Tómas Árnason hafl
áður verið búinn að fahast á að
svara spurningum um málið þá
brast hann kjark þegar á reyndi
og vildi ekki einu sinni heyra
spurningarnar, hvað þá svara
þeim. En svör Ólafs Jóhannessonar
voru afdráttarlaus auk þess sem
lesa má mhh línanna í orðum hans.
Að vera vel á verði
Á sínum tíma skrifaði Tómas
Guðmundsson greinar. í tímaritið
Helgafeh ‘sem nefndust Léttara
hjal. í einni af þeim greinum drep-
ur hann á að samkvæmt frétt í
Morgunblaðinu hafi Húsmæðrafé-
lag Reykjavíkur „skoraö á félags-
konur sínar að vera vel á verði
gagnvart móðurmálinu".
í þessu máh, sem hér hefur verið
gert að umtalsefni, hefur Hannes
Jónsson verið vel á verði gagnvart
sannleikanum. Það er í fullu sam-
ræmi við þá varðstöðu sem hann
kýs aö halda því fram að fréttir,
sem ég skrifaði af umræddu máh,
hafi verið rógurinn einber og mér
til lítils sóma.
Nokkrum dögum eftir að viðtahð
við Ólaf Jóhannesson birtist var
fjallaö um þetta mál í ritstjórnar-
grein í Vísi. Þar sagði meðal annars
að sem betur fer væri það ekki á
hverjum degi aö menn, sem valdir
hefðu verið til að gæta hagsmuna
íslendinga á erlendum vettvangi,
færu í málflutningi sínum svo langt
frá mótaðri utanríkisstefnu lands-
ins að ræður þeirra væru afmáðar
út úr fundargerðum alþjóðastofn-
ana.
Nú skhst mér á orðum Hannesar
Jónssonar í DV12. júh síðastliðinn
að hann hafi orðið til að móta þró-
un EFTA-Júgóslavíusamstarfsins
með þessari frægu ræðu. Það hlýt-
ur því að teljast óbætanlegur skaði
að slík tímamótaræða skuh hafa
verið felld úr fundargerð EFTA-
ráðsins. En svona er lífið. Fáir
njóta eldanna sem fyrstir kveikja
þá, eins og máltækið segir.
Sæmundur Guðvinsson
„Hannes Jónsson sendiherra heldur
því stöðugt fram að störf hans sem
sendiherra hjá EFTA á sínum tíma
hafi verið misfellulaus. Ég rifjaði upp
hið gagnstæða..
Vinstri menn og verkamannaflokkur:
Við sama
heygarðshornið
Fyrir réttum mánuði reit ungur
háskólanemi kjallaragrein í DV
undir fyrirsögninni „Umræðan má
ekki þagna“. Piltungurinn, er
geystist fram á ritvölhnn, heitir
Einar Heimisson. í grein sinni
ræddi hann nauðsyn (!!) þess að
vinstri menn sameinuðust í einn
flokk.
Um einni viku síðar svaraði ég
þessari grein E.H. hér í DV. Það
virti E.H. ekki svars, en þess í stað
birtist grein eftir hann um sama
málefni degi eftir minni. Það að
greinin skyldi birtast svo snemma
sýnir berlega að sú grein var ekki,
og getur ekki verið, svar við minni.
Breska fyrirmyndin
í síðari grein sinni er E.H. enn
við sama heygarðshornið. Þar er
þó lögð áhersla á að tíunda ágæti
og vinsældir Verkamannaflokks-
ins breska. Virðist sem E.H. vhji
að hinn stóri flbkkur sameiginlegra
vinstri manna, sem hann vill stofna
á íslandi, eigi að leita th breska
Verkamannaflokksins og ekki 9Íst
formanns hans, Neh Kinnocks,
KjaUaiinn
Leifur Magnússon
verkamaður
sem fyrirmyndar.
Eftir lestur greinar E.H. hefur
mönnum e.t.v. sýnst sem téöur
Kinnock njóti alþýðuhylli í Bret-
landi vegna alþýðlegrar og lands-
fóðurlegrar framkomu. Þeir sem
hafa lagt sig eftir staðreyndum vita
hins vegar að framkoma og oft á
tíðum skapofsi hans hafa orðið til
þess að hann er viðhka htt þokkað-
ur af breskum almenningi og Mic-
hael Foot var þegar hann var upp
á sitt „besta“.
Ég verð þó að viðurkenna að mér
hefur á stundum þótt sem ónefndur
íslenskur skoðanabróðir Kinnocks
hafi á stundum talið framkomu
hans mjög th fyrirmyndar og nægir
í því sambandi að vísa í verkfall
BHMR og vinsældir íslensks ráða-
manns í framhaldi af því.
„Ef „sameinaðir vinstri menn“ myndu
hins vegar stofna verkamannaflokk
yrði það nafn innantómt og falskt.“
Neil Kinnock, formaður Verkamannfiokksins breska, sem greinarhöfund-
ur vitnar til í greininni.
Ef það er framtíð vinstrisinnaðra
íslenskra stjórnmálamanna er ég
feginn því að senn er þess von að
úr sessinum mínum ég víki. - Hve-
nær hefðu Einar, Brynjólfur „páfi“
eða Áki komið svo fram?
Ég get á hinn bóginn tekið hehs
hugar undir það að á íslandi er
þörf fyrir verkamannaflokk.
Verkamannaflokkur, sem stendur
undir nafni, er nauðsynlegur í öh-
um þjóðfélögum. Ef „sameinaðir
vinstri menn“ myndu hins vegar
stofna verkamannaflokk yrði það
nafn innantómt og falskt. Frelsi
verkalýðsins verður að vera hans
eigið verk.
Þagað þunnu hljóði
Eins og ég vék að í upphafi hefur
E.H. ekki látið svo htið að svara
athugasemd minni frá 2.6. sl.
Án þess að ég gefi nokkuð í skyn
um E.H. er það staðreynd að sumir
eru þannig gerðir að sýnist þeim
rökræður málstað þeirra htt th
framdráttar hafna þeir þeim, enda
séu andstæðingar þeirra vafalaust
geðveikir menn er einungis túlki
skoðanir örfárra en háværra
manna.
Ég skal ekkert fuhyrða um hvers
vegna E.H. hefur ekki séð sér fært
(eða ástæðu th) að svara greinar-
korni mínu, en það er engu að síður
staðreynd að phtungurinn, er fór í
fjölmiðla undir yfirskriftinni „Um-
ræðan má ekki þagna“, hefur síðan
þagað þunnu hljóði.
Leifur Magnússon