Dagblaðið Vísir - DV - 12.05.1992, Blaðsíða 15

ÞRIÐJUDAGUR 12. MAÍ 1992.
15
Styðjum ólympíu-
skáksveitina
Oft, þegar ég tek erlenda ferða-
menn tali í heita pottinum, finn ég
að það vekur undrun þeirra hve
miklu þessi Utla þjóð fær áorkað.
Þið eruð að fólksfjölda eins og út-
hverfi í Hamborg, segja Þjóðverjar.
Síðan undrast þeir mikla upp-
byggingu hér og framfarir á síðustu
áratugum. En ekki bara það; þessi
Utla þjóð er fuUgildur þátttakandi
í samfélagi þjóðanna á svo fjöl-
mörgum sviðum - faUegasta konan
í heimi, sterkasti maðurinn í heimi,
heimsmeistarar í bridge, frábær
frammistaða í handbolta o.s.frv.
o.s.frv. - að ótaldri skákinni.
Á skáksviðinu hafa íslendingar
vakið verðskuldaða athygU þjóð-
anna. Við eigum nær því jafnmarga
stórmeistara og hin Norðurlöndin
samanlagt. íslenskir skákmenn
hafa unnið glæsUega sigra svo sem
alþjóð er kunnugt.
Á ólympíuskákmótinu í Dubai
1986 urðu íslendingar nr. 5 af 108
þjóðum og á skólaskákmótum
Norðurlanda hafa íslendingar sýnt
yfirburði, svo aðeins örfá dæmi séu
nefnd. Skákmennt, skákmenning,
stendur hér djúpum rótum. Starf-
semin er ótrúlega öflug. TU dæmis
voru hér tvö alþjóðleg skákmót í
mars sl. og nú eru að fara af stað
helgarskákmót auk ýmissa reglu-
bundinna skákmóta.
Líflegt skáklíf
í mars voru tefld tvö alþjóðleg
skákmót á landinu. Fyrri hluta
marsmánaðar var XV. Reykjavík-
urskákmótið haldið og kennt við
aðalstyrktaraðUa mótsins, Apple-
fyrirtækið. Mótið fór fram í glæsi-
legum húsakynnum Taflfélags
Reykjavíkur, en Taflfélagið og
Skáksambandið stóðu saman að
KjaUaiinn
Guðmundur G.
Þórarinsson
verkfræðingur
mótinu.
Ég er ekki viss um hvort almenn-
ingur gerir sér grein fyrir því gífur-
lega sjálfboðaliðsstarfi sem unnið
er innan hinna ýmsu félagasam-
taka.
Skákmót þetta var mjög
skemmtilegt. Meðalaldur kepp-
enda var fremur lágur. Stíft var
teflt til vinnings á nær öUum borð-
um í nær öllum umferðum.
Jóhann Hjartarson er sterkasti
skákmaður íslendinga nú um tíðir,
þó oft megi segja að hann sé fremst-
ur meðal jafningja. Svo jafnir eru
íslensku stórmeistararnir.
Jóhanni tókst að sigra í þessu
ágæta móti og deUdi efsta sætinu
með Lettanum Skirov.
Síðara hluta mars var síðan teflt
alþjóðlegt skákmót í Hafnarborg í
Hafnarfirði. Fyrir mótinu stóðu
Skákfélag Hafnarfjarðar og Hafn-
arfjarðarbær.
AthygU mínavakti aö einn kepp-
andi mótsins, Ágúst Sindri Karls-
son, var jafnframt í mótsstjórn og
er auk þess formaður Skákfélags
Hafnarfjarðar. Geri aðrir betur!
Þarna sigraði Hannes Hlífar ör-
ugglega. Líklega má segja að Hann-
es hefði með dáhtiUi heppni eða
minni óheppni náð öðrum áfanga
að stórmeistaratith á Apple-skák-
mótinu. En á Hafnarborgarmótinu
náði hann áfanganum örugglega
og nú vantar bara einn áfanga til
og þá er stórmeistaratitilUnn í
höfn. Sjöundi stórmeistari íslend-
inga.
Hannes er aðeins 19 ára og gæti
því orðið stórmeistari innan við
tvítugt. Hann er talsvert fyrr á ferð-
inni en hinir íslensku stórmeistar-
amir, sem flestir náðu titlinum um
25 ára aldur.
Bæði þessi mót voru kærkomin
dægrastytting skákáhugamönnum
þennan vetrarmánuð. Ástæða er til
að þakka mótshöldurum og skipu-
leggjendum beggja mótanna.
Ólympíuskákmótið
Undanfarið hafa birst fréttir þess
efnis að óvíst sé um þátttöku ís-
lendinga í ólympíuskákmótinu.
Borið er við fjárhagserfiðleikum.
Til þess má ekki koma að hin
sterka íslenska skáksveit sitji hjá.
Að þessu sinni fer ólympíuskák-
mótið fram óvenju snemma á ár-
inu. Teflt verður í Manilla á
FUippseyjum í næsta mánuði. Mót-
ið hefst fyrri hluta júnímánaðar.
Tími er því HtiU tU stefnu.
Allir unnendur skákUstarinnar
verða að taka höndum saman og
efla skáksambandið til þátttöku.
Opinberir aðilar hafa myndar-
lega aðstoðað Bridgesambandið,
Taflfélag Reykjavíkur og Hand-
knattleikssambandið svo nokkuð
sé nefnt.
Innan Skáksambandsins er unn-
ið gífurlegt sjálfboðaliðstarf.
Tekjustofnar eru engir vissir en
verkefnin mikU og vaxandi. Þátt-
taka íslendinga verður æ meiri í
alþjóðlegum skákviðburðum.
Við þurfum að fá opinbera aðUa
til þess að rétta af fjárhag Skák-
sambandsins. Fjárhæðirnar eru
ekki stórar en geta orðið áhuga-
mönnum ofviða á erfiðleikatímum.
Skákþjóðin verður að leysa þetta
Utla en mikUvæga mál.
Guðmundur G. Þórarinsson
„Við þurfum að fá opinbera aðila til
þess að rétta af fjárhag Skáksambands-
ins. Fjárhæðirnar eru ekki stórar en
geta orðið áhugamönnum ofviða á erf-
iðleikatímum.“
Skammsýni í lánamálum
Nú hefur loks verið komið upp
um svívirðUegt framferði náms-
manna. Athugul augu starfsmanna
Lánasjóðs íslenskra námsmanna
hafa flett ofan af aðferðum þeirra
við að útvega sér vaxtalausa pen-
inga, sem þeir hafa síðan getað lán-
að út til blásnauðs almennings í
landinu á okurvöxtum.
Þannig hafa þeir lifað í vellysting-
um praktuglega á tekjum sem ekki
hafa verið gefnar upp tU lánasjóðs-
ins, samtímis því sem þeir hafa
mergsogið venjulegt launafólk.
Þetta er sú mynd sem forráðamenn
lánasjóðsins hafa dregið upp með
dyggri aðstoð fjölmiðla, þar á með-
al ríkisútvarpsins.
Útgjöld gætu lækkað
Hugmynd sú sem upp hefur kom-
ið um að veita aðeins lán í lok
hverrar annar er dæmi um ótrú-
lega skammsýni. TaUð er að um
helmingur námsmanna hafi van-
reiknað tekjur sínar í upplýsingum
til lánasjóðsins. Eiga þeir sem gefa
upp réttar tekjur einnig að Uða fyr-
ir þetta?
Réttlát lausn á þessu máU, sem
alHr ættu að geta sætt sig við, er
einfaldlega sú að þeir sem hafa
fengið ofgreidd lán borgi venjulega
markaðsvexti fyrir þann hluta
lánsins sem ofgreiddur var. Þessa
lausn hef ég ekki heyrt nefnda einu
orði í fjölmiðlum. Hvers vegna?
Svarið sem Uggur í augum uppi er
að slíkt myndi ekki hafa í för með
sér stórfellda lækkun á útgjöldum
lánasjóðsins tU skamms tíma eins
og sú leið að greiða námslánin í
annarlok.
KjáUaiinn
Hörður Þórðarson
veðurfræðingur
næsta árs. Með þessu móti yrðu
útgjöld sjóðsins tíl lána á því ári
sem nýja kerfið kæmi til fram-
kvæmda aðeins um helmingur út-
gjalda á venjulegu ári.
Aukið álag
Fjárhagur lánasjóðsins myndi
hins vegar bíða tjón af þessu í fram-
tíðinni, að minnsta kosti ef þeim
aðferðum yrði beitt sem einn forr-
áðamanna hans stakk nýlega upp
á í ríkisútvarpinu. TUlaga hans var
sú að námsmenn tækju bankalán á
vöxtum í upphafi hverrar annar
og námslán í lok annarinnar yrðu
hærri en þau sem nú tíðkast tíl að
bæta námsmönnum þann vaxta-
kostnað sem þeir hafa orðið fyrir.
Þetta yki á útgjöld lánasjóðsins
þegar tíl lengri tíma er Utíð, útgjöld
„Réttlát lausn á þessu máli, sem allir
ættu að geta sætt sig við, er einfaldlega
sú að þeir sem hafa fengið ofgreidd lán
borgi venjulega markaðsvexti fyrir
þann hluta lánsins sem ofgreiddur var.“
Með hinni fyrirhuguðu leið gætu
útgjöld sjóðsins lækkað um helm-
ing á einu ári. Þessari lækkun yrði
til dæmis náð með því að borga
venjuleg lán á vormisseri en breyta
lánakerfinu um haustið, þannig að
lánið yrði aðeins greitt eftir að
námsárangri og tekjuyfirUti hefði
verið skUað. Lánasjóðurinn þyrftí
þvi ekkert að greiða fyrr en í byijun
sem flestir telja að ekki sé á bæt-
andi.
Auk þess að auka útgjöld lána-
sjóðsins heföi slík kerfisbreyting í
för með sér aukið álag og óhagræði
fyrir námsmenn, álag sem margir
hverjir mega aUs ekki við. Eins og
flestir vita er ekki sjálfgefið að allir
nái háskólaprófi í fyrstu tilraun,
jafnvel þeir sem hafa lagt hart að
Lánasjóöur isie
Afgreiðsla

Lánasjóðurinn þyrfti því ekkert að greiða fyrr en í byrjun næsta árs.
sér við námið.
Ef slíkt kæmi fyrir námsmenn
sem eru fjárhagslega illa stæðir
myndi það leiða til þess að þeir
yrðu að hrökklast frá námi til að
greiða bankalánið sem þeir tóku.
Þetta ,yrði því aðför að þeim sem
lítils mega sín en heföi lítíl áhrif á
þá sem eiga fjársterka vandamenn
að bakhjarh.
Ég vona að í þessu máU verði
skynsemi en ekki skammsýni látin
ráða. Þjóðinni er það fyrir bestu
að ráðamenn hennar Uti lengra en
til næstu fjárlaga.
Hörður Þórðarson