Dagblaðið Vísir - DV - 24.09.1992, Qupperneq 4

4
FIMMTUDAGUR 24. SEPTEMBER 1992.
Fréttir
Borgarstj ómarflokkur Sjálfstæðisflokksins:
Markús hef ði þegar sam-
einað okkur ef hann gæti
- segir einn borgarfulltrúi meirihlutans
Davið Oddsson afhendir Markúsi Emi lyklana aö borgarstjóraskrifstofunni. Mikið hefur breyst eftir að skipt var
um borgarstjóra og svo viröist sem svipaö ástand sé aö myndast innan borgarstjórnarflokksins og nú er innan
þingflokks sjálfstæöismanna.
Eftir að Markús Örn Antonsson tók
við starfi borgarstjóra hefur orðið
mikii breyting innan borgarstjómar-
flokksins. Davíö Oddsson var óum-
deildur foringi hópsins en af viö-
tölum við félaga í borgarstjómar-
flokknum, má merkja að svo sé alls
ekki farið með Markús Öm. Þó skal
tekið fram að um þetta era ekki allir
borgarfulltrúamir sammála og
reyndar virðast þeir líta þetta mál
mjög ólíkum augum.
Einn af viðmælendum DV benti á
að aðeins tólf af tuttugu fulltrúum
heíðu lýst sig sammála um að næsti
borgarstjóri yrði sóttur út fyrir borg-
arstjómarflokkinn.
Talaðifyrst
við Vilhjálm og Arna
Þegar kom til þess að Davíð gerði
tillögu um Markús Örn sem næsta
borgarstjóra talaði hann fyrst við
Vilhjálm Þ. Vilhjálmsson og Áma
Sigfússon en útht var fyrir að milli
þeirra yrði hörð barátta um borgar-
stjórastólinn og útlit var fyrir að þeir
stæðu nánast jafnt í keppninni um
hnossið.
Eftir aö Davíð fékk þá til að sam-
þykkja að borgarstjóri yrði sóttur út
íyrir flokkinn kom í ljós að níu til
viðbótar studdu þessa tillögu Davíðs
og segja kunnugir að fáar eða engin
tillaga frá honum hafi fengið eins lít-
ið fylgi í hópnum og þessi.
Hluti þeirra sem DV hefur rætt við
segja að andstaðan hafi ekki verið
gegn persónu Markúsar Amar, held-
ur frekar hitt, að áratuga hefð sé fyr-
ir því að borgarstjórar, á vegum
Sjálfstæðisflokksins, séu pólitískt
kjörnir fulltrúar.
Pólitísk völd
ganga ekki í erfðir
„Markús Öm er ekki pólitískur
leiðtogi eins og Davíð var og pólitísk
völd ganga ekki í erfðir,“ sagði félagi
í borgarstjómarflokknum. Það er
ekki bara þetta sem veldur vandræð-
um innan flokksins. Markús Öm og
Davíð era ólíkir á mörgum sviöum.
Vinnuaðferðir þeirra eiga fátt sam-
eiginlegt. Markús Öm heldur fleiri
fundi með borgarfulltrúunum en
Davíð geröi. Einn borgarfulltrúinn
sagöi aö svo virtist sem einstaka
menn litu á það sem veikleikamerki
hjá borgarstjóra - svo vanir væra
borgarfulltrúamir aöferðum Davíðs.
Fréttaljós
Sigurjón M. Egilsson
Ámi Sigjusson borgarfulltrúi sagð-
ist vísa öllum fullyrðingum um óein-
ingu og sundrung á bug. Hann sagði
aö allt slíkt tal hlyti að koma frá
andstæðingum Sjálfstæðisflokkins
sem með því reyndu að koma höggi
á flokkinn.
Erum sjálfstæðari en áður
„Þetta er mikil breyting og við hana
hafa mörg okkar orðiö sjálfstæðari
en áður og ég tel ekkert aö því. Ég
lít ekki á Markús Öm sem póhtískan
leiðtoga. Vinnuaöferöir Davíðs vora
allt öðravísi, allt öðravísi. Það er
rétt að borgarstjómarflokkurinn er
ekki sá sami og hann var - enda gat
hann það ekki eftir þetta,“ sagði einn
borgarfulltrúanna.
Það sem borgarfulltrúar segja er
að Davíð hafi verið sigurvegari í
kosningum eftir kosningar. Hans
staða hafi því verið allt önnur en
Markúsar. Þetta hefur breyst til hins
verra. Ef Markús gæti sameinað okk-
ur þá væri hann búinn að þvi. Ég er
mest hræddur um að þetta eigi eftir
að versna. Ég er ekki á nlóti Mark-
úsi en það á bara að vera pólitískur
fulltrúi en ekki utanaðkomandi."
Þetta sagði einn af viðmælendum
blaðsins.
Guörún Zoéga gagnrýndi Markús
Öm á síðasta borgarstjórnarfundi.
Einn viðmælenda blaðsins sagði
venjuna vera þá að gagnrýni væri
ekki sett fram opinberlega en bætti
við að kannski væri blaðran að
springa og Guðrún Zoéga hefði jafn-
vel opnað fyrir að umræðan yrði
opinberuð.
Kemur tillögunni ekki áfram
Tillaga Markúsar um aflvaka
Reykjavíkur mun ekki ná í gegn í
borgarstjórnarflokknum. Þetta er
taliö, ásamt „sæstrengsmálinu", lýs-
andi dæmi um að hann hafi ekki
stuðning nema hluta flokksins. Einn
borgarfulltrúanna sagði eftirfarandi:
„Þeir tóku þessa ákvörðun og þeir
veröa líka að taka afleiðingum henn-
ar. Davíð hefur lítið rætt þetta ástand
enda virðist hann eiga í nógum
vandamálum."
Ekki náðist í Markús Öm Antons-
son þegar greinin var í vinnslu. Þá
skal þess getiö að þeir bqrgarfulltrú-
ar sem töluöu hvað mest um vand-
ræði innan borgarstjómarflokksins
vildu ekki tala undir nafni, ekki að
sinni, eins og einn þeirra sagði.
í dag mælir Dagfari
Ekki spyrja þjóðina
Frakkar era nýbúnir að efna til
þjóðaratkvæðagreiðslu um Ma-
astricht- samkomulagið. Það gerðu
Danir líka og Svisslendingar ætla
að efna til þjóðaratkvæðis um Evr-
ópska efnahagssvæðið. Menn era
sem sagt að spyija þjóðir sínar áhts
út og suður um þessi Evrópumál
vegna þess að Evrópumálin era
talin ráða miklu um örlög þjóðanna
sem tilheyra Evrópu. Þegar allt
kemur til alls era það þjóðimar
sem verða að una við Evrópu-
bandalög, Maastricht óg evrópskt
efnahagssvæði en ekki endilega
stjómmálamennimir og embættis-
mennimir sem hafa forystu um að
koma þessum Evrópumálum í
höfn. Það er blessaö fólkið sem
mun búa viö þá samninga og þau
samkomulög sem póhtíkusamir
gera og þess vegna er það tahð eðU-
legt aö fólkiö sé spurt hvort þaö
vfiji þessa samninga eða ekki.
Aö vísu hafa þessar þjóðarat-
kvæðagreiðslur þann annmarka að
fólkiö hefur litiö vit á því sem það
er að greiða atkvæði um. Sá bög-
guU fylgir líka skammrifi að stjóm-
málamennimir vita sjaldnast fyrir-
fram hver úrsUtin verða. í Dan-
mörku fóra leikar jafnvel þannig
að danska þjóðin greiddi atkvæði
gegn Maastricht sem var þvert
gegn því sem stjómmálamennimir
og flokkamir höfðu ákveðið.
í Frakklandi var efnt til þjóðarat-
kvæðagreiðslu vegna þess að Mitt-
errand og hans Uö þóttist visst í
sinni sök um að þjóðin greiddi at-
kvæði eins og fyrir hana var lagt.
En niðurstaðan varð hins vegar sú
að afar mjótt varð á mununum og
nærri því helmingur kíósenda
leyfði sér þann dónaskap að hafna
Maastricht-samningnum og engu
munaði að stjómmálaflokkamir og
stjórnvöld þar í landi misstu af
glæpnum.
Frakkamir sluppu með skrekk-
inn og sleppa jafnframt viö að efna
til nýrrar þjóðaratkvæðagreiöslu.
Dönsk stjómvöld hafa hins vegar
neyðst tU að ákveða að efna til
nýrrar þjóðaratkvæðagreiöslu tíl
aö leiðrétta niöurstöður fyrri at-
kvæðagreiðslu. Það verður gert á
þeirri forsendu að þjóðin hafi ekki
vitaö hvað hún var aö gera og þjóð-
in á ekki að komast upp með það
að Kjósa öðra vísi en fyrir hana er
lagt. Þess vegna munu dönsk
stjómövld láta Dani greiða reglu-
bundiö atkvæði í þjóðaratkvæða-
greiðslum þangaö tú þjóðin gefst
upp og greiðir atkvæði eins og
ið þá skynsamlegu afstöðu aö leggj-
ast gegn því að þjóðin sé spurð
ráða. Engin hefð er fyrir þjóðarat-
kvæöagreiðslum hér á landi sem
stafar auðvitað af því að íslenskir
stjómmálamenn hafa fyrir löngu
gert sér grein fyrir að íslensku
þjóðinni er ekki treystandi tíl aö
gera upp hug sinn í málum sem
er aö greiða atkvæði um og svo
hitt að úrslitin geti oröið önnur en
þau sem era þjóðinni fyrir bestu.
Það getur sem sagt vel farið svo að
íslendingar verði á móti evrópsku
efnahagssvæði þegar stjómmála-
mexmimir hafa ákveðið að þeir eigi
að vera með því. Stjómmálamenn-
imir verða aö hafa vit fyrir þjóð-
inni í málum, sem varða þjóðarhag,
þegar þaö er haft í huga að þjóðar-
hagur er ekki það sem þjóðin metur
svo heldur hvað stjómmálamenn-
irnir vita að er best fyrir þjóðina.
Með öðrum orðum: Máhð er ekki
nógu smátt tíl að fara í þjóðarat-
kvæðagreiðslu. Evrópska efna-
hagssvæðið og samningurinn um
þaö er of stórt mál. EES-málið er
nógu mikUvægt til að halda um það
sérstakt þing og nógu afdrifaríkt tíl
að hafa umtalsverð áhrif á íslenskt
þjóðlíf. En þar sem það er ekki
stjómmálamannanna að taka af-
leiðingunum eða árangrinum af
EES heldur þjóðarinnar verða
stjómmálamennimir að hafa vit á
því að hafa vit fyrir þjóðinni svo
þjóðin fari ekki að feUa mál sem
stjómmálamennimir era búnir að
ákveða að henni sé fyrir bestu.
Þetta er miklu skynsamlegri af-
staða hjá íslenskum stjómmála-
mönnum heldur en þeim dönsku
eða frönsku sem taka þá áhættu
að Danir og Frakkar gegni þeim og
sifja svo uppi með það í Danmörku
að efna til margra þjóðaratkvæða
til að fá rétta niðurstöðu.
íslenska þjóðin er lánsöm að eiga
stjómmálamenn sem hafa vit fyrir
henni. Dagfari