Dagblaðið Vísir - DV - 02.11.1992, Qupperneq 14

14
MÁNUDAGUR 2. NÓVEMBER 1992.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÖLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÖNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11, 105 RVlK, SlMI (91)63 27 00
SlMBRÉF: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91)63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDGÖTU 25. SlMI: (96)25013. Blaðamaður: (96)26613.
SlMBRÉF: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1200 kr.
Verð í lausasölu virka daga 115 kr. - Helgarblað 150 kr.
Skattrannsóknir á íþróttir
Þaö hefur vakið nokkra athygli að skattrannsókn er
hafm á reikningum og bókhaldsgögnum íþróttafélag-
anna í landinu. Þessi rannsókn er að því leyti óvanaleg
að hún beinist ekki að rekstri fyrirtækja eða skattfram-
tölum fárra manna eins og algengast er heldur er heil
félagshreyfing lögð undir sem snertir þúsundir íþrótta-
fólks og stjórnenda íþróttafélaga. Innan íþróttahreyfing-
arinnar eru sennilega um eitt þúsund íþróttadeildir með
sjálfstæða fjárhagslega ábyrgð og iðkendur og félags-
menn skipta tugþúsundum. Rannsókn skattrannsókn-
arstjóra er því ekkert smámál og teygir anga sína til
fólks sem hefur af áhuga og fylgi við íþróttafélag sitt
lagt fram endurgjaldslausa vinnu í þess þágu. Þessu
fólki bregður að sjálfsögðu í brún þegar tilkynnt er skatt-
rannsókn á störfum þess og þátttöku enda er íþrótta-
hreyfingin ekki skattskyld og hefur haft öðrum hnöpp-
um að hneppa í þeirri viðleitni sinni að sinna æsku-
lýðs- og uppeldisstarfi.
Þjóðfélagið hefur hingað til metið starf íþróttafélag-
anna að verðleikum enda þótt þess sjái ekki alltaf stað
í stuðningi hins opinbera ríkisvalds. Flestum er ljóst
að íþróttir veita viðnám gegn óreglu og íþróttafélögin
eru vettvangur heilbrigðra og hollra lífshátta. íþrótta-
hreyfmgin hefur gert sitt til að ala upp nýta þjóðfélags-
þegna. Og ómælt fé hefur sparast hinu opinbera, sveitar-
félögum og ríki, í krafti þeirrar þegnskyldu sem tugþús-
undir manna og kvenna leggja á sig innan íþróttahreyf-
ingarinnar. Eða hvað mundi gerast í þjóðfélaginu ef
fólk hætti að sinna sjálfboðaliðastarfi á þessum vett-
vangi? Eða ef íþróttafélögin hættu starfsemi sinni?
Sagt er að rannsókn skattrannsóknarstjóra beinist
að því sem kallað er opinbert leyndarmál, að þjálfurum
og íþróttamönnum sé greitt undir borðið. í því sam-
bandi er vert að ítreka að nánast allt íþróttafólk og
stjórnendur eru án launa. Undanskildir eru þjálfarar
og örfáir framkvæmdastjórar hjá stórum félögum sem
væntanlega greiða skatta og skyldur af sínum launum
eins og vera ber. Eftir standa þær sögusagnir að ein-
hverjir og tiltölulega fáir afreksmenn í íþróttum fái stóra
eða smáa umbun fyrir æfingar og keppni.
Auðvitað ber að greiða skatta af slíkum greiðsluin
ef þær teljast laun en hitt ber að hafa í huga að mikill
kostnaður fylgir æfingum og keppni og ekki óeðlilegt
að þeir sem fram úr skara og íþróttafélögin sækjast eft-
ir að keppi undir sínum merkjum fái að minnsta kosti
slíkan kostnað greiddan. íþróttahreyfingin er ekki ábyrg
fyrir skattframtölum einstaklinga og það er miður ef
skattrannsókn eins og sú sem nú hefur verið boðuð,
kemur þeim bletti á íþróttastarfið í landinu að þar vaði
allt uppi í svindli og svikum.
Slíkt er víðsfiarri og algerlega röng ályktun.
Enginn heiðarlegur borgari hefur á móti því að skatt-
rannsóknir fari fram enda nauðsynlegur öryggisventill.
Aftur á móti verða embættismenn hins opinbera að
draga mörk og forðast að sverta nafn heillar félags- og
æskulýðshreyfingar í leit sinni að einstaklingsbundnum
aðfinnslum. íþróttahreyfingin verður áfram að geta
treyst á sjálfboðaliðavinnu og raunar samfélagið allt en
hættan er eimitt sú að allsherjarskattrannsókn á bók-
haldi áhugamanna og velunnara íþróttanna, fæli fólk
frá slíku félagsstarfi.
íþróttafélögin eiga að sjálfsögðu að fara að lögum en
yfirvöld eiga um leið að hafa skilning á gildi íþrótta-
starfa og iðkunar og leyfa því að njóta sín.
Ellert B. Schram
Sláturfélag Suðurlands á Hvolsvelli
sinni.
fyrir Hvolsvöll er gríðarlegur", segir Guðmundur í grein
DV-mynd BG
Iðnaður
í dreifbýli
Fyrir nokkru hélt vélaverkfræð-
ingadeild Verkfræðingafélags ís-
lands athyglisverða ráðstefnu um
iðnað í dreifbýli. Ráðstefnan var
haldin í tengslum við 80 ára af-
mæh félagsins.
Umræðuefnið iðnaður í dreifbýU
er nálægt mörgum nú sem stendur
á tímum atvinnuleysis, erfiðleika í
mörgum byggðum landsins og
samdráttar í landbúnaði og sjávar-
útvegi. Útflutningsiðnaður hefur
dregist saman um einn þriðja,
hvorki meira né minna, á síðustu
tveim árum. Mörg fróðleg erindi
voru flutt.
Meöal meginniðurstaðna virtist
mér vera að á landsbyggðinni ættu
fyrirtæki kost á traustu og stöðugu
vinnuafli en örvun af hálfu sveitar-
félaga í formi fríöinda, s.s. lækk-
aðra gjalda, væri vart til stað-
ar.
Flutningur fyrirtækja
og stofnun
Flutt voru erindi bæði um flutn-
ing fyrirtækja frá höfuðborginni
út á land og stofnun nýrra fyrir-
tækja með nýjum framleiðsluvör-
um.
Steinþór Skúlason, forstjóri Slát-
urfélags Suðurlands, sagði frá
flutningi framieiðsludeUdar fyrir-
tækisins til Hvolsvallar. Það er
mikil framkvæmd og krefst mikill-
ar skipulagningar að flytja fyrir-
tæki í fullum rekstri búferlaflutn-
ingi eins og þarna var gert.
Að sögn Steinþórs gekk þetta
ótrúlega vel fyrir sig og tókst vel.
Árangurinn fyrir HvolsvöU er gríö-
arlegur. Mikil atvinna er á svæðinu
og húseignir hafa stórhækkað í
verði frá því sem áður var. Ýmsar
aðgerðir eru þó nauðsynlegar
vegna þess að framleiðslan er nú
nokkuð fjarri höfuðmarkaðnum.
í máU Steinþórs kom fram að
Sláturfélag Suðurlands hefur nú
um 80% hlutdeild á pylsumarkaðn-
um sem er talsvert hærra en menn
höfðu gert sér grein fyrir.
TUraunir til stofnunar nýrra iðn-
fyrirtækja í dreifbýU hafa gengið
upp og niður. IðnþróunarfuUtrúar
starfa víðs vegar um landið og veita
ráðgjöf og iönþróunarfélög freista
þess að hafa frumkvæði.
KjaUaiinn
Guðmundur G.
Þórarinsson
varaformaður
Verkfræðingafélags íslands
Framkvæmdastjóri Iðþróunarfé-
lags Eyjaflarðar skýrði marghátt-
aða starfsemi félagsins og Ustinn
yfir athafnir var langur og athygl-
isverður.
Koma þá í hug orð sem eitt sinn
féllu um starfsemi þróunarfélaga,
að ef ekkert fyrirtæki færi á haus-
inn, sem þróunarfélög koma af
stað, væri stefnan röng. Þá sé ein-
faldlega of varlega farið.
Margir nefna stofnun og rekstur
Limtrés hf. í Árnessýslu sem dæmi
um velheppnaða tílraun tU stofn-
unar iðnfyrirtækis í dreifbýh.
Þarna sagði framkvæmdastjóri
Yleininga hf. í Árnessýslu frá
stofnun þess fyrirtækis. Þjálfun
starfsmanna við sérhæfða fram-
leiðslu, uppbyggingu sölustarfs,
þróun framleiðsluvöru og hagræð-
ing, fjármögnun o.s.frv. o.s.frv. eru
hugtök sem tíðrætt verður um.
Margir vara við kraftaverka-
lausnum. Reynslan af þeim er ekki
góð.
Vitnað var til orða Sigurðar B.
Stefánssonar hjá íslandsbanka um
að mesta tekjuvon íslendinga fehst
í því að gera það sem við gerum
nú betur og með minni tilkostnaði.
AthygUsvert fannst mér á þess-
um tímum samdráttar og atvinnu-
leysis að einn alþingismaður, Jó-
hannes Geir Sigurgeirsson, sat ráð-
stefnuna, núna þegar þessi mál eru
í brennidepli.
Aðstæður - umhverfi
Uppbygging atvinnulífsins bygg-
ist á frumkvæði einstaklinganna.
Ríkisvaldið þarf að móta hið rétta
umhverfi, gróðurmoldina frjósömu
sem hinn margháttaði gróður vex í.
Fyrir stuttu skýrði Davíð Schev-
ing í útvarpi enn einu sinni þá
skoöun sína að grundvöllur að
vexti iðnaðar á íslandi sé afnota-
gjald sjávarútvegs af fiskveiðiauð-
lindinni.
Þetta skýrði Davíð í fáum orðum,
en eins og honum er svo vel lagið
þannig að merkingin komst afar
vel 111 skila.
Inn í málið koma auðvitað hin
ýmsu rekstrarskilyrði iðnaðarins
og samkeppnisstaða við erlendan
iðnað á sviði skattmála, tollamála,
orkumála o.s.frv.
En umhverfið, aðstæðurnar
skipta miklu máli. Svipað og ákveð-
ið umhverfi getur kyrkt gróðurinn
geta aðrar aðstæður verkað eins
og gróðrarskúr á sóheitum sumar-
degi, áburður og ljós.
Samhengi gengisskráningarinn-
ar viö aðgang að auðlindum er ó-
tvírætt og Davið Scheving og aðrir
talsmenn þessa hafa mikið til síns
máls.
Guðmundur G. Þórarinsson
„Samhengi gengisskráningarinnar við
aðgang að auðlindum er ótvírætt og
Davíð Scheving og aðrir talsmenn
þessa hafa mikið til síns máls.“