Alþýðublaðið - 03.07.1968, Blaðsíða 6
Maðurinn sem handtók morði ngja Martins Luthers Kings:
Þegar flugrvélln frá Lissabon lenti á Heathrowflugvelli í London,
laugardaginn 8. júnl, var Detective Chef Super Intendant, Thomas
Butler, í farþegasalnum. Honum var falið það hlutverk að hafa
liendus- í hári þess manns, sem grunaður er um morðið á dr.
Martin Luther King, ameríska ofbeldismannlnum, James Earl Ray,
sem ætlaði að fara til Briissel.
Þegar Kay kom inn í salinn
í himinbláum stífpressuðum
fötum sínum, gat enginn ferða
mannanna, sem sátu makinda
lega í rauðum stálstólunum,
eða sátu við barinn, tekið eft-
ir neinu óvenjulegu. Það eina,
sem þeir sáu, var, að magur
og sinaber eldri maður með
grásprengt hár gekk til manns
ins í heiðbláu stífpressuðu föt
uniim og átti við hann orða-
skipti, eins og hann bæði hann.
um eld til að kveikja í píp-
unni, sem hann hélt á.
Það, sem gerðist, var þetta:
Butler leynilögreglumaður
gekk rólegum skrefum að
manninum og sagði: ,,Eruð þér
Ramaa George Sneyd.
Butler hélt áfram: ,,í þassari
andrá er sjö skammbyssum
beint að yður. Þér verðið skot
inn, ef þér reynið að ná til
yðar eigin. Ég legg til, að þér
gangaði hægt og rólega inn á
■snyrtinguna".
Og Ray gerði það. Hann
vissi ekki, að hann var fórn-
arlamb einnar hinna hvítu
lyga Butlers. Hefði hann vit-
að meira um glæpamannaveið
ara nr. I hjá Scotland Yard,
hefði hann gert sér þess
grein, að skammbyssurnar sjö
fyrirfundust ekki; að hinn ein
mana úlfur Tommy Butler er
ávallt einn að verki.
Butler leynilögregluforingi
var á vakt, þegar tilkynnt var,
að Ray væri í flugvélinni frá
Lissabon. Það þýðir ekki, að
hann hefði sjálfur orðið að
taka þetta að sér, hann hefði
getað sent einhvern annan.
Hefði svo orðið, hefði farþega
salurinn á Heathrow getað
orðið að blóðvelli.
Tommy Butler er þjóðsagna
persóna á Scotland Yard. Hann
hóf störf sín hjá lögreglunni,
er hann var tvítugur, og hef-
ur nú 26 ára þjónustu að baki.
Hann verður 56 ára 21. júlí.
Hann hefði átt að hætta störf
um í fyrra, þegar hann hafði
náð aldurstakmarkinu. En þá
var Butler að fást við mál,
Msegn Gunters er mót
mæli gegn stef nu Wilsons
Brezki orkumálaráðherrann Rey Gunter, sem þar til í apríl s.I. var
verkamálaráðherra í stjórn Wilsons, hefur sagt af sér ráðherra-
embætti — og virðlst sú ráðstöfun mega túlkast sem persónulegi
mótmæH gegn Harold Wilson sjálfum. í bréfi sínu til forsætisráð-
herrans, þar sem hann segir af sér, lætur Gunter ekki uppi rjeina
ástæðu fyrir afsögninni, en í bréfinu segir m.a., að hann hafi ekki
lengur „eina löngun til að vera ráðherra í stjórn þinni“.
Gunter, sem einn virtasti
ráðherrann í stjórninni, opin-
skár og óhræddur, hefur ver-
ið í stjórn Wilsons síðan hún
var mynduð 1964. Það var aug
ljóst, að Gunter varð fyrir von
brigðum, er hann var fluttur
úr verkamálaráðuneytinu, þar
sem hann, sem gamall verka-
lýðsleiðtogi, hafði sterka að-
stöðu í mörgum vinnudeilum.
Hin pólitíska orsök þess, að
Gunter vildi ekki halda áfram
sem verkamálaráðherra var
sú, að verðlags- og launamála
stefnan skyldi falin ráðuneyt
inu, sem um leið skyldi end-
urskipulagt, og Gunter hafði
ekki löngun til að slýra hin-
um óvinsælu launalögum, sem
nutu stuðnings vinstri arms
flokitsins. Embætti VerkamáJa
ráðherra féll því í skaut Bar
böru Castle, sem löngum hef-
ur vérið kölluð ,,the darling
of the left“ (yndi vinstri
armsins). Gurfter varð því að
fara í orkumálaráðuneytið,
þar sem sagt var, að hann
kynni ekki við sig. Hitt er
svo annað mál, að Bar-
böru Castle, sem borið hefur
höfuðábyrgðina á stefnunni í
launamálunum, hefur tekizt
að koma sér út úr húsi hjá
vinstri arminum, sem fyrir að-
eins nokkrum mánuðum ósk-
aði eftir, að hún yrði forsæt-
isráðherra.
Hin persónulegu samskipti
Wilsons og Gunters hafa held
ur aldrei verið sérlega hlýleg
og hafa orðið enn kuldalegri
síðustu dagana, er kunnugt
varð, að Wilson vildi ekki
styðja íramboð Gunters til
embættis framkvæmdastjóra
flokksins, er Len Williams læt
ur af því embætti. Auðvitað
neitar Gunter, að hann hafi
haft augastað á embætti fram
kvæmdastjóra eftir að hann
var færður úr verkamálaráðu
neytinu en allt um það hefur
hann verið talinn einn af
þremur, sem hugsanlegir eru
í það embætti.
Auk Gunters hefur George
Brown, sem einnig dró sig út
úr stjórn Wilsons vegna per-
sónulegs ósamkomulags, ver-
ið talinn sterkur frambjóð-
andi til embættisins. Raunar
hefur Brown líka sagt, að hann
óskaði ekki eftir að verða fram
kvæmdastjóri flokksins — og
eftir er þá bara Anthony Green
wood, ráðherra mála, er snerta
aðstoð við þróunarlöndin, sem
örugglega er maður forsætis-
ráðherarns.
Er Gunter var spurður um
það, hvort túlka mætti þá á-
kvörðun hans að segja af sér
þannig, að hann hyggðist reyna
að fá stöðu framkvæmdastjóra
þrátt fyrir allt, þá svaraði
hann ákveðið neitandi. Og
hann bætti Við: ,,Það er þeg-
ar fyrir löngu búið að ákveða
framkvæmdastjóramálið".
sem hann hafði hug á að leysa
fyrst. Það var lestarránið
mikla. Hann sótti því um, að
mega starfa eitt ár í viðbót,
og honum var veitt það. Þá
léku fimm lestarræningjanna
enn lausum hala, m.a’. Bruce
Reynolds, sem var álitinn höf
uðpaurinn og sá, sem lögregl
an hafði helzt hug á að ná í
vegna lestarránsins 1963.
Talsverðum fjárupphæðum
hefur verið veðjað um það inn
an lögreglunnar, hvort Butler
munj takast að hafa hendur í
hári Reynolds, áður en hann
hættir störfum, þótt enginn
hafi nokkru sinni heyrt Butl-
er státa af því, að liann ætli
að ná honum. Auðvitað leikur
honum hugur á, að grípa Reyn
olds sjálfur en geri hann það
ekki, mun annar sjá um það.
Butler er sannfærður um, að
Reynolds muni nást fyrr eða
síðar og þá skiptir engu, hver
hrenpir hnossið.
En þetta er að mjög miklu
leyti persónulegt einvígi milli
Butlers og Reynolds, því að
Butler hefur í ríkara mæli en
nokkur annar fengizt við lest
arránið. Og Butler mundi
þekkja Reynolds, þótt hann
væri í dulargervi og með
grímu. Sérhver andlitsdrátt-
ur; alll, sem vitað er um Reyn
olds, hefur brennzt óafmáan-
lega j vitund Butlers.
Á páskasunnudegi 1966, barst
Butler orð um, að maður, sem
kæmi heim bg saman við lýs-
inguna á lestarræningjanum
White, spókaði sig á suður-
ströndinni. Nokkrum dögum
síðar var White handtekinn og
dæmdur í 18 ára fangelsi.
Hálfu ári síðar leiddi hin á-
kafa leit til þess, að taugar
Edwards þoldu ekki álagið
lengur, hann gaf sig fram og
hlaut 15 ára fangelsisdóm. Þá
voru sex mánuðir, þar tii
Butler átti að hætta störfum,
en svo fékk hann að halda á-
fram eitt ár í viðbót, og þeg
ar fyrri hluti ársins var lið-
inn, gat hann flutt til Canada
og haldið áfram eítirleitinni
að Wilson, sem flúið hafði úr
fangelsinu og leikið lausum
hala í hartnær þrjú og hálft
ár. Nú voru aðeins tveir eftir;
enn hafði Reynolds ekki náðst.
Butler er trúaður á að við-
hafa gamla mátann við hand
töku glæpamanna, þ.e.a.s. með
persónulegum samböndum, og
með heimsóknum á þá staði,
sem hann álítur, að sá, sem
leitað er að, hafist við í fel-
£ 3. júlí 1968 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
um. Hvað viðvíkur lestarrán-
inu, eru það ekki hinir skugga
legu barir, heldur finu klúbb
arnir í West End. Og Butler
leitar jafnt á nóttu sem degi.
Eins og áður er sagt, er Butl
er grannur og æðaber maður
með arnarnef. Hann er iíkam-
lega hraustur, reykir ekki og
drekkur mjög lítið. Hann er
ókvæntur. „Eg býst við, að ég
gefi mér ekki tíma til þess“,
á hann sjálfur að hafa sagt
einhverju sinni. En þeir í
Yard vita, að hann er ,,á
föstu‘‘, ef hægt er að kalla
það að vera á föstu að gefa
sér endrum og eins tíma til að
heimsækja' kvenmann.
Hann er einnig einkar vin-
gjarnlegur. T.d„ sendi James
White h'onum bréf og þakkaði
honum þann sklining, sem
hann hefði sýnt konu hans,
er maður hennar var handtek
inn. Ef einhver minntist á
þetta svo Butler heyrði, mundi
hann bara glotta og segja:
,,Hví skyldi ég ekki vera skiln
ingsríkur. Ekki gerði konan
hans neitt af sér“.
Öðru máli gegnir um aflmola
menn. Hann ber enga virðingu
fyrir þeim. „Þeir eru óvinir
ekki óvinir mínir, en óvinir
samfélagsins. Hlutverk mitt er
að fækka þeim og slugga þeim
brott“, segir hann sjálfur.
21. júlí er sá dagur, þegar
Butler skal hætta störfum, En
ekkert hindrar hann í því að
sækja um að fá að gegna störf
um sínum enn um stund, ef
hann hefur ekki náð takmarki
sínu. Því að enn leikur Bruce
Reynolds lausum hala.
Vegur um Sahara?
Fulltrúar frá Alsír, Malí,
Níger og Túnis ásamt fullti'ú-
um frá ýmsum stofnunum
Sameinuðu þjóðanna undirrit-
uðu hinn 30. apríl samning
um rannsókn á möguleikum
þess að leggja veg um þvera
Sahara-eyðimörkina frá norðri
til suðurs. Löndin fjögur eiga
fyrst að ganga úr skugga um,
hvort hagkvæmt sé að leggja
slíkan veg. Rannsóknin er tal-
in munu kosta 293.000 dollara,
og muh Þróunaráætlun Sam-
einuðu þjóðanna (UNDP)
leggja fram 241.900 dollara.