Alþýðublaðið - 15.09.1968, Blaðsíða 7

i i« 11 n rt
MS111 II
c
fyrsti níu tonna báturinn. Hann
hét Skúli fógeti og var með Alfa-
vél. Svona smáfjölgaði bátunum.
Allir voru þeir dekkaðir og nú
fóru stýrishúsin að koma.
— Það hefur verið mikill mun-
ur.
— Já, það var mikill munur,
en mönnum brá við að fá stýris.
hjólið fyrir sveifina, þótti hjól-
ið seint í viðbrögðum. Annað
gerðist þó nokkru fyrr, sem var
stór framför, og það var þegar
línuspilin komu. Fyrstu spilin
sem við fengum voru smíðuð af
Jóhanni Hanssyni á Seyðisfirði.
Þá' var hætt að draga með hönd.
um og hægt að fara að hafa lín-
una lengri og ýta lengra út á
djúpið.
— Hvenær komu línuspilin?
Eg man nú ekki nákvæm.
lega hvenær þau komu, en ætli
þau fyrstu hafi ekki komið árið
1908. Fyrst' var bara einn snúð-
ur. Þá var bæði dregið á spili
og með höndum, þannig að mað-
ur dró línuna af spilinu með
höndunum og hringaði hana
niður í bjóðið.
— Og bátunum hélt áfram að
fjölga?
— Já, þeir komu fleiri og
fleiri og stækkuðu heldur. —
Snorri kom 1915; hann bar tíu
og hálft tonn. Og 1916 kom Drífa
sem var 30 tonn. Það var farið
með Drífu til Vestmannaeyja og
þar var hún á vertíð. Eftir tvö
ár var hún svo seld og lengi
höfð í flutningum milli Norð-
fjarðar og Hornafjarðar. Bene.
dikt Benediktsson frá Borgar-
eyri í Mjóafirði var skipstjóri.
Svo var hún seld hingað suður
og strandaði f Grindavík eftir
stríðið. Samtímis Drífu ,komu
Göngu-Hrólfur (annar); hann
var 12 tonn, og Sleipnir, 14
tonn. Þann bát átti Jón Benja-.
mísson og þá seldi hann Svein.
— Þetta hafa þótt góð skip?
— Já', þetta voru góð skip, og
það voru líka margir góðir
aflamenn með þau. Sigurður
Jónsson var t. d. skipstjóri á
Drífunni. Ég held hann hafi
verið á sjónum áður en hann
fæddist. Hann er að verða átt-
ræður nú og er, held ég, enn
eitthvað að skjökta með smá-
báta. Um þetta leyti munu hafa
verið gerðir út um 20 bátar á'
Norðfirði.
— Þú sagðist ætla að segja
meira frá Víkingi.
— Já, Víkingurinn var fyrsti
báturinn sem Lúðvík Sigurðs.
son fékk. Bjarni Hávarðsson var
með hann fyrstur og Jóhann
Björnsson vélamiaður. Síðan
tók Tómas Sigurðsson við og
var með hann til 1911. Þá varð
formaður á Víkingi Sigfús Dav-
íðsson, sem fórst með þeim báti
1913. — Árið 1911 hafði Lúð.
vík fengið annan bát sem Sæ-
fari var kallaður, dekkaður,
danskur súðbyrðingur, átta tonn
að stærð, með línuspil. Þá voru
allir bátar fluttir inn með spil-
um. Tómas fór einmitt af Vík.
ingi til að taka við Sæfara, og
með hann var hann til 1918.
Þegar Víkingur fórst fékk Lúð-
vík enn nýjan bát sem nefnd-
ist Sæbjög, og var alveg eins
og Sæfari.
— Hvernig fórst Víkingur?
.— Það veit eiginlega enginn
hvernig það gerðist. Hann reri
út og suður, mig minnir 2.
ágúst 1913. Eg var þá með
Bjarna Hávarðssyni á Hercul-
esi. Bjarna leizt ekkert á að
fara út og suður, það mundi
ekkert sjóveður verða þar; við
skyldum heldur fara norður á
við, það væri þó skárra. Við
gerðum það, fórum út og norð.
ur, fengum þar reytingsafla.
Þegar við komum heim fréttum
við að Víkingurinn væri ókom-
inn, og þá var farið að svipast
um eftir honum, en af honum
fréttist aldrei neitt.
— Skipstapar hafa ekki ver-
ið algengir?
— Nei, en Sæfari fórst þó
1918.
.— Hvernig bar það að?
— Þessir bátar eru á Djúpa-
vogi 1918, að ég held, og eru
að koma úr róSfri. Það var
norðan stormur, og þegar Sæ.
fari kemur rétt inn fyrir svo-
kallað Hlífólfssker, rétt fyrir
utan Djúpavog, þá' stöðvast vél-
in. Nú er það svo að í norðanátt
stendur hann út Berufjörðinn
og upp á skerið, og það skiptir
engum togum, að báturinn
hendist á skerið og fer í mél,
en mennirnir komust allir upp
á skerið. Þetta var lágt sker
sem rýkur yfir ef nokkuð er
að veðri.
— Og björguðust mennirn-
ir?
— Sæbjörg hafði verið Sæ.
fara samferða, en rétt á undan,
og hún fer mönnunum til
bjargar ásamt fleiri bátum frá
Djúpavogi, og þeim tekst að ná
þeim öllum heilu og höldnu úr
skerinu eftir hálfan annan
klukkutíma.
— Það hefur verið erfitt?
— Já, víst hefur það verið
það, en líklega hefur verið skjól
sunnan við skerið og sjolítið í
norðan-áttinni, ,— og það hefur
hjálpað.
— Fékk þá Lúðvík sér nýtt.
skip?
— Já, þá' kaupir hann einn
af elztu bátunum, Gylfa, og
Tómas tekur við honum, og er
með hann alveg fram til 1927.
Þá fær Lúðvík sér enn nýjan
bát. og það er fimmti bátur-
inn hans. Hann hét Hilmir og
var 22 tonn. Nú hafði Tómas
ekki próf til að vera með svo
stóran bát, svo Sigurður, son-
ur Lúðvíks tekur við honum.
Lúðvík gerði út' bæði Sæbjörg-
ina og Gylfa þetta ár, 1927, og
það held ég hafi verið síðasta
árið sem hann gerði út. Sigurð.
ur tók þá við öllu af honum.
— Tómas hefur verið þaul-
reyndur skipstjóri.
— Það var nú hann sem fann
Gullkistuna. Það fór nú ekki
mikið fyrir honum, hann var
stilltur og prúður maður og lét
lítið yfir sér, en hann var það
sem hann sýndíst, bæði góður
aflamaður og ágætur sjómað-
ur, eins og sést af því að hann
fór um allan Austfirðingafjórð-
unginn, sem fleiri gerðu raun.
ar í þá daga, bara með því að
treysta á kunnugleika og æf-
ingu. Og einu sinni ætlaði hann
Framhald á bls. 14.
ái'i-, iji i'j its.-yÁ ’3 , t
Bryggja SveVns Sigfússonar og athafnapláss.
Víkingur. — Að neðan: Kútter Sigga.
ii,. '13