Alþýðublaðið - 22.12.1968, Blaðsíða 5

22. desember 1968 ALÞYÐUBLAÐIO 17
Vjlborg Dagbjartsdóttir og Þorgeir Þorgeirsson heima í stofu.
-X
Sfeinunn Sig-
urðardóttir
ræðir við
Vilborgu Dag■
bjartsdóttur
skáldkonu
— Ljóð'in halda áfram a<V
ásækja mig, þangað til þau
hafa birzt. Ég vil ekki yrkja
fyrlr skúffuna. Ég yrki fyrir
þann, sem vill lesa:
„Vilji ejnhver vinur kær
vísur mínar heyra,
syng ég eins og sunnanblær
sumarljóð í eyra.”
Ljóðið fer ekki í manngrein-
arálit. Sá, sem víll meðtaka það,
hann á það.
Þetta segir Vilborg Dagbjarts-
dóttir, skáldkona.
Við börðum að dyrum hjá
Vilborgu og Þorgeiri, eigin-
manni hennar, á köldu síðdegi.
Vilborg tók á móti okkur, rjóð
og brosamdi, og er ég spurði
hana, hvern.ig við sæktum að
henni, svaraði hún: — Vel,
ágætlega, ég var að klára jóla-
þvot+inn.
Við setjumst í gamalli og nota
legri stofunni, hlut.a af því sögu
fræga Skúla Thoroddsenshúsi
við Vonarstræti.
Samtalið hefst. Það sem mér
dettur fyrst í hug, er hvort Vil-
borg hafi ekki óguðlega naum-
an tíma til að sinna skáldskap-
arhugðarefnum sínum.
— Jú, víst er tínainn lítill,
en ég riota þann, sem til fellur.
Maður verður að sætta sig við
Iþ-jð, með°n börnjn eru að kom-
a t á legg. Og auk þass að vera
húsmóðjr, ke-nni ég all-a morg-na
viö Au'sturbæjarbarnaskólann.
— Og þó er ekki allt upptalið,
eða 'hvað?
— Ég hef vasazt í eilífum
félagsmálum og er núna. vara-
for-maður Menningar- og friðar-
samtEk-a íslenzkra kvenna. Þó
-er ég frekar -að draga mig út
úr Iþeim núna. Nú, og eins og
þú sérð ihangir Maó þa-rna uppi
á ve-gg. Lúther er r-eyndar líka
á myndinni.
— Þið eiruð miklir sósíalistar,
þið Þorgeir.
— Já, miklir fcommar, segir
Vilborg dálitið glettnis-leg.
— Hefurðu yndi af að yrkja,
Vilborg?
— Ég veiit. ekkj, hvort iþað er
heint 'hægt að segja það þpunia.
Þetta ier h-lut.ur, sem maður ger
ir og getur rkki annað.
Mér er líka nauðsyniegt að
-],Qsa ljóð. Blátt áfraim get ekki
án þe-s-s venð. Ég hla-kka til að
lesa nýiu ljóðabókina hans Hann
esar Péturssonar. Ég er ekki
enn búin að ná' mér í hana.
En ég var að lesa bókina henn
ar Nímu Bjarkar og -er mjög
htifin áf' •'hetlhi. Ég hef áhuga
á þwí, sem Nín.a ér að gera.
— Þið eruð oft nefndar í
sömu andrá, þið Nína Björk.
— Já, -en það er ekki vegna
þess við séum svo lík-ar. Ég
h-e-ld Op-etta isé eins kon-ar riddara
men-nska í karlmöninun-u-m, þeg-
-ar þeir skrifa um okkur. Að
skilja ekki -aöra útund-an.
— VeH á -minnst, Iþú fékkst
góða dóma fyrir Dvergli-ljur.
— Ég bjóst satt að s-egj-a ekki
við svo góðúm undirtektum. —
Maður er sjálfsagt alltaf örlítið
ihræddur um verk sín. Ég hefði
ekki tekið það sem neina árás,
þótt ljóðin hefðu verið gagn-
rýnd meira.
Ég hafði gagn af að lesa
krítíkkina. Hún var -einlæg.
Verk mín tekin eins og þa-u
lágu fyrir, en ekki lagðu-r á þau
n-ei-nn annariegur mælikvarði.
— Læturðu leinhverja lesa
Ijóðin þín yfir, áður en þau
komast á þrykk?
Áður en ég ákvað að birt-a
Dvergli-ljiur, sem Hagnar í Smára
hauðst til -að gefa út, bar ég
þau uindir Sigfús Dað-ason. Mér
fannst þetta ihálfgert smælki.
cn S'gfús ráðl-agði mér eindreg-
ið að gefa þau út. Hann 1-sið-
beindi mér um uppsetnineu og
g-af mér ýmsar ábendingar;
réði mér h-ei-lt.
Svo sýni ég mínum manni
-auðvitað allt, sém ég geri. Ég
't-ek milcið mark á því. sem hon-
ium fi-nust.
— Þið -hjónin takið mikinn
Iþátt í störfum hvors annar-s.
— Við eru-m ákaflega sam-
'hent. Ég býst -við það yrði bezt
orðað þannig.
í samhandi við hans verk, seg
ir hann ég hrósi öllu, sem -hann
gerir. Það er iþá v-egna þess
ég sé sjaldan neitt atbugavert
við það. Ég liít mikið -upp til
ihsns se-m li-sta-manns.
— Þorgeír hefur fengizt við
margar li-s-tgrei-n-ar.
— Hann hefur það. Upp á
síékastið hefur hann þýtt mik-
ið. Nú er han-n að þýða útva-rps-
ve-rsjóni-n-a -að verki -H-einesen
De fortabt-e Spillemænd. Verk-
ið -hefur verið þýtt í bókarform-
in-u og kailað Siagur vi-ndihörp-
unnar. Þ-etta verð-ur fraroh-alds-
leikrit í útvarpinu og Þorgeir
kallar það Glataðir snillingar.
Þet-tá er a-lveg guödómlegt verk.
— V-ilborg, eiinu sinni sa-gði
við m;g stúlka, sem gerir tals-
vert' af því að yrkja, að ekki
gæti hún hugsað sér neikvæð-
ari gaignrý-ni en þá, cf sagt væri
um ljóð hennar, að -augljóst
væri, að 'hér væri kona, sem
orti. Nú hafa ljóð þ-ín verið
i stimpluð kvenleg. Hvernig likar
þér það?
— Ef sagt er,að eitthvað sé
kvenlegt, liggur kannski á bak
við það, að það sé ekki fullgilt.
En ég get ekki tekið það sem
niðrandi, ef sagt er um verk mín,
að þau séu kvenlég. Mér finnst
það hljóti að ver-a- jafnjákvætt
fyrir konu að vera kvenleg og
'það er fyrir karlmann að vera
karlmanínlegur.
Þetta liggur líka í því, h-vað
áhugasvið konu hafa þótt lítil-
sigld. En ég er sannfærð um,
að sá tími kemur að ekki þykir
meiri goðgá -að skrjfa um áhuga
mál kvenna ien annað, -sem nú
er ort um.
Og Vilborg verður alvarleg
og þen-kjandi, líkt og hún sé að
halda .tölu fyrir mörgum áheyr.
endum.
— Yrkirðu af metnaði?
-— Ég nieita því ekki.. Ég er
metnaðargjörn. Hef þann metn-
að að vilja gera vel; g,era bluti,
sem eru metnir einihvers.
— Sem þú sjálf metur eða
aðrir?
— Hvort tveggja. Það kemur
fyrir Iþ.egar maður er búinn að
koma einhverjum hlut, s-em
maður hefur iengi verið að
hugsa um, í rétt form, að manni
finnst í eins konar vímu þetta
sé ákaflega gott. Svo kemur
ib.akslagu.rinn, þegar þetta hefur
birzt. Og að fá þá viðurkenn-
ingu hjá öðrum, finna, að þeir
meti verkið, er smyrsl á sárin.
— -Hver er skoðun þín á frjáls
um ástum?
— Ég iheld það fiinni sig eng-
inn í lausung til lengdar. Það
leiðir ekki til neinnar gæfu. En
fausung um tíma; leit, getur
verið sá grundvöllur, sem fólk
'byggir sína gæfu á.
ViSvíkjlaindi frjáilsum ástum
fæ ég ekki séð, að þær hafi
leitt iti'l þeirrar ógæfu, sem
g.iarna er talað um. Það er frek-
ar frjáls verzlun sem hefur leitt
þjóðina í það öngþveiti sem
hún er komin í.
_ Þú hefur gefið út Ijóða-
-bók á undan Dvergliljum.
— Já, fyrst-a ijóðabókin mín
var Laufið á trjánum, sem kom
út hjá Máli og menningu ’60.
Hún -er ihérna, sjáðu. Ég gerði
sjálf myndina á forsíðunni. Ég
hef ga-man ia-f -að gera svona
klippmyndir.
Ljóð úr þessari bók og eins
tímariti Máis og menningar
valdi lErlendur Jónsson í sýni-s-
bók nútímaljóða. Áður hafði
mér engi-n athygli v-erið veitt,
en með þessu. v-arð Erlendur
óbeint til Iþess, að Dvergliljur
komu út, þvi að það -var mér
imi'kil hvatning, að hann skyldi
velja ljóð eftir mig. Ég fór þá
að iaka -sam-an ýmis ljóð, sem ég
hafði verið ,að vinna að.
Það er sagt, að gagnrýnendur
drepi ’skáld, en eins og þú sérð
til dæmis af þessu. geta þeir
einnig lyf.t undir skáld.
Eigum við ekki -að klykkja út
-með því, að ég yrki mikið, með-
an ég iþvæ. Það hefur sérlega
góð áhrif. Maður gerir þá hreint
í liuga sín-um lílca.
— St. S.