Dagur - 30.07.1918, Side 2

50
DAGUR.
er hafi þekkingu á íslenskum högum, til þess að
starfa að íslenskum málum.
Nú er einhversstaðar enginn sendiherra eða sendi-
ræðismaður, og skal þá skipa hann eftir ósk íslensku
stjórnarinnar og í samráði við hana, enda greiði ís-
land kostnaðinn. Með sömu skilyrðum skal skipa
ráðunauta með þekkingu á íslenskum högum við
sendisveitir og ræðismannaembætti þau, sern nú eru.
Ef stjórn íslands kýs að senda úr landi sendimenn á
sinn kostnað, til þess að semja um sjerstök íslensk
málefni, má þetta verða í samráði við utanríkisráðherra.
Samningár þeir, sem þegar eru gerðir milli Dan-
merkur og annara ríkja og birtir, og Ísland varða,
gilda og þar. Ríkjasamningar þeir, sem Danmörk
gerir eftir að sambandslög þessi hafa náð staðfest-
ingu, skuldbinda ekki ísland, nema samþykki rjettra
íslenskra stjórnarvalda komi til. ,
8. gr.
Danmörk hefir á hendi gæslu fiskiveiða í íslenskri
Iandhelgi undir dönskum fána, þar til ísland kynni
að ákveða að taka hana í sínar hendur að öllu eða
nokkru leyti, á sinn kostnað.
9. gr.
Myntskipun sú, sem hingað til hefir gilt í báðum
ríkjum, skal vera áfram í gildi meðan myntsamband
Norðurlanda helst.
Ef ísland kynni að óska að stofna eigin peninga-
sláttu, verður að semja við Svíþjóð og Noreg um
það, hvort mynt sú, sem slegin er á íslandi, skuli
vera viðurkendur löglegur gjaldeyrir í þessum lönd-
um.
10. gr.
Hæstirjetfur Danmerkur hefir á hendi æðsta dóms-
vald í íslenskum málum, þar til ísland kynni að á-
kveða að stofna æðsta dómstól í landinu sjálfu. En
þangað til skal skipa -íslending í eitt dómarasæti i
hæstarjetti, og kemur það ákvæði til framkvæmda,
þegar sæti losnar næst í dóminum.
11. gr.
Að því ieyti, sem ekki er ákveðið að framan um
hlutdeild íslands í kostnaði þeim, sem leiðir af með-
ferð mála þeirra, sem ræðir um í þessum kafla, skal
hún ákveðin eftir samningi tnilli stjórna beggja land-
anna.
IV.
12. gr.
Öðrum málurn en þeim, sem að framan eru nefnd,
en varða bæði Danmörku og ísland, svo sem sam-
göngumálum, verslunar- og tollmálum, siglingum,
póstmálum, síma- og loftskeytasambandi, dóntgæslu,
máli og vigt og fjárhagsmálum, skal skipa með samn-
ingum, gerðum af þar til bærum stjórnarvöldum
beggja ríkja.
13. gr.
Fjárhæð sú, að upphæð 60,000 kr., sem ríkissjóð-
ur Danmerkur hefir undanfarið árlega greitt íslandi,
og kostnaður ríkissjóðs Danmerkur af skrifstofu
stjórnarráðs íslands í Kaupmannahöfn, fellur niður.
Sömuleiðis eru afnumin forrjettindi íslenskra náms-
manna til hlunninda við Kaupmannahafnar háskóla.
14. gr.
Ríkissjóður Danmerkur greiðir 2 miljónir króna,
og skal stofna af þeim tvo sjóði, hvorn að upphæð
1 miljón króna, í því skyni að efla atidlegt samband
milli Danmerkur og íslands, styðja íslenskar vísinda-
rannsóknir og aðra vísindastarfsemi og styrkja íslenska
námsmenn. Annar þessara sjóða er lagður til há-
skólans í Reykjavík, en hinn til háskólans í Kaup-
mannahöfn.
Nánari fyrirmæli um stjórn og starfsemi sjóðanna
setur konungur eftir tillögutn stjórnar hvors lands, að
fengnu áliti háskóla þess.
15. gr.
Hvort Iand fyrir sig ákveður, hvernig hagsmuna
þess sjálfs og þegna þess skuli nánar gætt í hittu
landinu.
V.
16‘ Sr-
Stofna skal dansk-íslenska ráðgjafarnefnd, sem í eru
að minsta kostj 6 menn, annar helmingur kosinn af
ríkisþingi Danmerkur og hinn helmingurinn af al-
þingi íslands.
Sjerhvert lagafrumvarp, sem varðar nánari meðferð
mála þeirra, er um ræðir í sambandslögum þessum,
og lagafrumvörp um sjermál annarshvors ríkisins,
sem einnig varða hitt ríkið og stöðu og rjeftindi
þegna þess, skal hlutaðeigandi stjórnarráð leggja fyrir
nefndina til álita áður en þau eru lögð fyrir ríkis-
þingi eða alþingi, nema það sje sjerstaklega miklum
vandkvæðum bundið. Nefndinni ber að gera tillögur
um breytingar á þeim frumvarpsákvæðum, sem hún
telur koma í bága við hagsmuni annarshvors ríkisins
eða þegna þess.
Nefndin hefir énnfremur það hlutverk, annaðhvort
' eftir tilmælum stjórnanna eða af eigin hvötum að undir-
búa samning Iagafrumvarpa, er miða að samvinnu
milli ríkjanna og samræmi í löggjöf þeirra, og að
taka þátt í samvinnu um sameiginlega Iöggjöf á Norð-
urlöndum.
Nánari fyrirmæli um tilhögun og starfsemi nefnd-
arinnar setur konungur eftir tiliögum frá stjórnum
beggja Ianda.
17. gr.
Nú rís ágreiningur um skilning á ákvæðum sam-
bandslaga þessara, sem stjórnirnar geta ekki jafnað
með sjer, og skal þá skjóta málinu til gerðardóms
4 manna, og kýs æðsti dómstóll hvors Iands sinn