Dagur - 30.07.1918, Blaðsíða 5

Dagur - 30.07.1918, Blaðsíða 5
DAGUR. 53 fyrir aðfluttar vörur að meðtöldum flutningskostnaði til landsins. Ef hagskýrslur væru fullkomnar, væri auðvelt að gera þenna reikn- ing upp við stjórnir bandaþjóða. En þar sem því er ekki að heilsa, verðum vjer að ræða málið við þá á þeim grundvelli, að reksturskostn- aðurinn við útveginn og búskap- inn sje svo og svo mikill fyrir þá einstöku framleiðendur. En þær umræður hrökkva hins vegar skamt eins og enn er ástatt. Fulltrúar stjórna bandaþjóða hafa svarið á reiðum höndum. i Er t. d. bent á að bændur fái nú ekki nema helming og þaðan af minna af einni eða annari erlendri nauðsynjavöru fyrir sínar afurðir samanborið fyrir stríðið, þá er svar- ið þetta, að það sje ekki hægt að miða við það, þar sem ekkert eftir- lit sje haft við verslanir á þessum tímum, er vörurnar til landsins eru skamtaðar og samkepni frjálsrar verslunar um vöruverð eins og á friðartímum kemurþví ekki til greina. Eins og bent hefir verið á eru stjórnir bandaþjóða ófáanlegar til þess að greiða hærra verð fyrir af- urðir landsins en sem því svarar, er greiða verður fyrir þær erlendar vörur hingað komnar, er landið þarfnast, innan þeirra takmarka, að sparlega sje á haldið og eyðslan takmörkuð við það nauðsynlega. En hvernig vjer látum þetta hrökkva til fyrir afkomu almennings | verður að vera vort eigið úrlausn- arefni. Menn tala alment um það, að ýmsir kaupmenn noti sjer verslun- arástandið, samkepnisleysið, er leitt hefir af skömtuninui á vörunum til landsins, og leggi á vörurnar eins og þeir framast geta. Rá dýrtíð, er af þessu Ieiðir, telja stjórnir bandaþjóða sjer óviðkom- andi og ekki þess eðlis að þeir eigi að jafna hana með hækkuðu and- virði fyrir framleiðsluna. í þ'eirra augum er þessi dýrtíð algert innan- Iandsmál, er vjer eigum við sjálfa oss og vora eigin stjórn að ráða bót á. En hvað á þá að gera? 12 þingmenn hafa Iagt til að landsverslunin sje aukin og látin ná til allra þurftarvara, er landið þarf- nast frá útlöndum. Hugmynd þessa vil jeg ekki gera að umtalsefni að þessu sinni heldur aðeins benda á það, að augnablik- ið krefst framkvæmda á þann hátt, að verslun landsins komist þegar í það horf, að almenningi sje trygt það að hann fái þær erlendar vör- ur er daglega flytjast til landsins fyrir sanngjarnt verð. Ætti að sjálfsögðu að reyna að koma á eftirliti með versluninni eins og gert er í öðrum löndum og sýnt hefir sig þar að er nauðsynlegt. En stjórnin er sýnilega að bíða eftir því hver endir verði á þeim mál- um, er hjer að lúta í þinginu. Er það tillaga mín að stjórnin láti það ekki Iengur tefja fram- kvæmdir heldur hefjist hún handa þegar í stað og ákveði hæfilegt og sanngjarnt verslunarálag á kaup- mannavörur eins og frumv. alþm. Magnúsar Torfasonar fer fram á og atvinnumálaráðherrann hefir ein- dregið látið í ljós við mig að sjer sje mikið áhugamál. Okkur bar það eitt á milli, að honum leist heppilegra að innflutn- ingsnefndin ákvæði álagið, en jeg vildi að stjórnin gerði það beint sjálf. En vera má að hann hafi rjettara fyrir sjer, enda mun inn- flutningsnefndin ekki tefja fram- kvæmdir með því að skorast und- an verkinu. Legg jeg til að álagið sje ákveð- ið sem hundraðsálag mismunandi fyrir hinar ýmsu vörutegundir, og vöruinnflytjendum síðan gert að skyldu, er þeir fá innflutningsleyfi, að undirskrifa skuldbindingar um að váran skuli seld almenningi með Iögverði. Til þess loks að hafa eftirlit með að útsöluskuldbindingum væri fylgt, mætti heimila bæjarstjórnum og sýslufjelögum að skipa menn til eftirlits, auk þess sem ákveða þyrfti háar sektir fyrir brot. Skora jeg að endingu á þá, er hafa betri tillögur að gera og heppi- legri til framkvæmda og skjótra að- gerða, að koma fram með þær. Eggert Briem — frá Viðey. — * * * Greinin hjer að ofan birtíst í Morgunblaðinu 12. þ. m. Eins og kunnugt er, er höfundur hennar einn úr sendinefndinni á fund Breta og situr nú í innflutningsnéfndinni. Talar hann því efalaust af miklum kunnugieik um verslunarmálið. Til- laga hans mun hin þarfasta og á gildum rökum bygð, og mælir Dag- ur með því, að hún komist í fram- kvæmd hið fyrsta. Stórir heyjabændur. Mestan heyskap í fyrra sumar munu hafa haft þessir bændur og búhöldar: 1. Eggert Briem Jfrá Viðey, þar með talinn heyskapur hans allur, á Esjubergi, í Viðey og Reykja- vík . . . . um 4000 hesta 2. Halldór skólastjóri Vilhjálmsson á Hvanneyri .... 3700 — 3. Jón bóndi Pálmason á Pingeyr- um....................... 3200 4. Davíð bóndi Porsteinsson á Arn- bjargarlæk (hefir 4 jarðir undir) 2700 5. Sigurður sýslumaður Ólafsson í Kaldaðarnesi . . . . . 2600 En næstir þessum mönnum að heyöflun munu þeir vera — með um og yfir 2000 hesta — Sig. skóla- stj. Sigurðsson á Hólum, bræðurn- ir Óskar og Skúli Thorarensen á Móeiðarhvoli,' Andrjes bóndi And- rjesson á Hemlu, Einar bóndi Guð- mundsson á Bjólu, Magnús kaupm. Sigurðsson á Grund, Magnús hrepp- stj. Gíslason á Frostastöðum, Gest- ur bóndi Einarsson á Hæli o. fl. zFreyr.e

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.