Dagur - 03.02.1938, Blaðsíða 3

8. tbl.
DAQUB
31
Það er ekki erfiit að
þvo síðan eg fékk
fivoíla s á p u r.
saga æsku- og þroskaára höfuð-
persónunnar, ísólar Gunnarsdótt-
ur, óðalsbónda í Klausturdal —
saga ásta hennar og ástarauna,
því að þessi gáfaða og glæsilega
sveitastúlka er með afbrigðum
hrifnæm, og verður hvað eftir
annað ástfangin í efnilegum mönn-
um og aðlaðandi, sem hún kynn-
ist. Sannast hatramlega á henni
fleyg orð Shakespeares, þau, að
vegur ástarinnar sé aldrei sléttur,
því að ísól fær eigi að' njóta þeirra
manna, sem heilluðu hug hennar.
Va'da þær raunii' henni mikilla
hjartasorga; en sigrandi gengur
hún af þeim hólmi og sálarhreinni,
því að hún hefir aldrei daufheyrst
við „klukkimum í sál sinni“, þeirri
æðri rödd, sem þar hljómar. Kem-
ur hún að lokum skipi sínu heilu í
höín og hamingjusamlega; en
þessu bindi skáldsögunnar lýkur
með því, að hún giftist æskuvini
sínum, Sveinbirni Stefánssyni, og
að þau setjast að búi í Klaustur-
dal.
Miklu fleiri koma þó hér við
sögu heldur en þau þrjú, sem
nefnd hafa verið, og persónulýs-
ingar eru yfirleitt mjög vel úr
garði gerðar, sumar með ágætum.
Margþættu sálarlífi ísólar, sem
berst fyrir stormum hinna æst-
ustu geðshræringa, er lýst með
djúpum skilningi og kvenlegri
nærfærni. Sama máli gegnir um
lýsinguna á fóstru hennar, þessari
afbragðskonu, sem ber blæðandi
sár í hjarta, en gegnir umkvörtim-
arlaust og méð stakri fórnfýsi
skyldustörfum sínum. Vel er þeim
einnig lýst Gunnari óðalsbónda,
Sveinbimi og Stefáni presti föður
hans, en þeir eru hver um sig
ágætis- og atkvæðamenn, þó ólík-
ir séu að ýmsu leyti. Svipað má
segja um margar aðrar söguper-
sónnrnar, jafnvel þær, sem ekki
koma fram á sjónarsviðið nema
endur og sinnmn.
Samhliða því, sem saga þessi er
auðug að persónulýsingum, erhún
fjölbreytt að atburðum, og gerir
það hana skemmtilega og hug-
stæða. Sum af æfintýrum þeim,
sem ísól ratar í erlendis, eru meira
að segja dálítið ósennileg. Einkar
hugljúfar og merkilegar um margt
eru, hins vegar, lýsingar nar á ís-
lenzku sveitalífi, heimili.svenjum,
atvinnuháttum og öðru sjíku, sem
fléttaðar eru inn í frásögnina;
munu margir þeir, sem nú eru á
fuliorðinsaldri og eigi siíður hinir,
sem komnir eru á efri ár, sjá
æskudaga sína speglast í’ þeim lýs-
ingum, þekkja þar aftur bernsku-
heimilið og umhverfið, ,„fólk og
Frón“.
En rétt eins og Huldu er tam-
ast, að leita hins göfugusta og
bezta í fari manna, skoðar hún ís-
lenzkt sveitalíf gegnum sama sjón-
arglesið, og bregður upp myridum
af þeírri fegurð og menningar-
legri auðlegð, sem það hefir hezta
að bjóða. Með þessu er húnt ekki
að draga fjöður yfir það„ sem
miður fer, heldur aðeins að reyn-
ast trú sjálfri sér, lýsa þ-'?'í, sem
finnur sterkast bergmál í brjósti
hennar. Allur sori og sauragleiki
eru sál hennar eins fjarsh yldir og
myrkrið ljósinu. Má í því sam-
bandi aftur vitna til orða Einars
Benediktssonar í ofannefndu kvæði
hans til skáldkonunnar:
»Þig hryllir fegurð, sem hjúpar hvað
spillt er,
þú hatar þann kraft, sem vinnur hvað
illt er,
og finnur að kærleikans eðli innst
er ást til þess góða, hve lágt sem
finnstc.
Ganga má að því vísu, að ýms-
um þyki nóg um fegurðarást
Huldu og rómantík, því að mjög
tíðkast nú hin dökku gleraugun
hjá skáldsagnahöfundum vorrar
aldar. Þó mun því seint verða
með rökum neitað, að sólskinið er
eins raunverulegt og myrkrið —
og ólíkt heilnæmara.
Þjóðlegur blær, sem alltaf hefir
verið eitt af höfuðeinkennum
Huldu, er hvarvetna yfir frásögn-
inni í þessari skáldsögu hennar.
Mál hennar er mjúkt og hreint,
„heilbrigt og laust við hið skrúf-
aða prjál“. Þó mætti frásögnin á
köflum gjarnan vera orðfærri og
samanþjappaðri, það myndi auka
á áhrifagildi hennra.
Annars verður þessi skáldsaga
hvað minnisstæðust fyrir hina
miklu fegurð, sem hún hefir að
geyma, fegurð, sem klædd er í
hæfan búning óvenjulega ljóð-
ræns stíls í óbundnu máli.
Richard Beck.
(Eftir Lögbergi).
« . —, .........-
Eg þakka.
í kvennaskólann kátur
eg kom á þorrablót.
* Við glasaglaum og hlátur
þar gleðin festi rót.
Þar voru margir mættir.
— Þótt mörg sé lundin rík,
meim gáfu grið og sættir
og gleymdu pólitík.
Menn fluttu fleygar ræður
um fólks og byggðar hag.
Við orðsins glöðu glæður
við gripum undir lag.
Og húrra hrópin dundu,
sem helguð voru því
sem allir orðin fundu
að áttu skilið hlý.
Eg þakka yður öllum,
sem eflduð þetta blót.
Konum jafnt sem körlum.
Kost og vinarhót.
Þess kvölds að Laugalandi
mun lifa minning skyggð.
Þú lífs og auðnu andi
svíf yfir Staðarbyggð.
Kvennaskólans konur,
þér kynslóðanna gull,
eg ljóðs og söngva sonur
nú signi yðar full.
Eg bið að yðar yndi
um æfi verði kjör,
svo leiki allt í lyndi
á lífsins sigurför.
Gestur.
I með íMiuo skipum.
Auglýiing.
Mjólkursamlagsdeild Saur-
bæjarhrepps óskar eftir flutn-
iugstilboði á mjólk samlags-
deildarmanna til Mjólkur-
samlags K. E. A. frá 1. júni
1938 til s. m. 1939. Gengið
er út frá að mjólkinni verði
skift á 2 bíla.
Tilboð skilist fyrir 10. marz n.k.
Saurbæ 31. des. 1937.
Flufninganelndin.
Skepnufóður
maismjöl, mais varp
fóður, ódýrast hjá
Jóni Guðmann.
Sníð og sanma
kven- og barnafatnað.
Inga Hallmundsdóttir,
Oddagötu 11, uppi.
Jörðin
Efri-Vindheimar á Þelamörk er
laus til ábúðar i næstu fardögum.
Umsóknir sendist undirrituð-
um fyrir lok febrúar n. k.
Hreppstjóri Glæsibæjarhrépps 27. 1. 1937
Benedikt Guðjónsson.
Tilboð óskasl
í m j ó 1 k u r-flutning úr
Hrafnagilsdeild til Mjólk-
ursamlags K. E. A., yfir
flutuingatímabilið frá 31.
maí 1938 til 1. júni 1939.
Tilboðum sé skilað til for-
manns flutninganefndar
fyrir lok febrúarmánaðar
næstkomandi.
Hvammi, 25. janúar 1938.
Ualldór Guðlaugsson.
Gunnar Gudlaugsson.