Dagur - 16.08.1945, Blaðsíða 2

2
Fimmtudaginn 16. ágúst 1945
DA6UR
Nýtt viðhorf —
Nýir tímar
Mikill gæðamaður er
|ón Pálmason!
Málgagn Ólafs Thors og meiri
hluta Sjálfstæðisflokksins hefir
orðið til athlægis um land allt
fyrir ummæli sín um úrslit
brezku kosninganna. Mbl. held-
ur því fram, að ósigur íhalds-
flokksins í Bretlandi eigi rót sína
að rekja til þess, að hann hafi
ekki haft rænu á að taka vinnu-
brögð Ólafs Thors og fylgifiska
hans í Sjálfstæðisflokknum sér til
fyrirmyndar. „Því fór sem fór",
segir blaðið.
Það, sem Mbl. á við með þeirri
fullyrðingu, að brezki íhalds-
flokkurinn hefði átt að gerast
laérisveinn Sjálfstæðisflokksins á
íslandi, er þetta:
Haustið 1944 gerði meirihluti
Sjálfstæðisflokksins samninga við
kommúnista á þá lund, að laun
opinberra starfsmanna skyldu
hækkuð að miklum mun og dýr-
tíðin á þann hátt skrúfuð upp,
gegn því, að Ólafur Thors yrði
forsætisráðherra og stríðsgróða-
mönnum skyldi leyft að leika
lausum hala að eigin vild. Þetta
kalla samningsaðilar „þjóðarein-
ingu" og þrástaglast á, að með
henni hafi skapazt nýtt viðhorf
í stjórnmálaheiminum og nýir
tímar runnið upp. Þá, sem ekki
vilja aðhyllast og taka þátt í þess-
ari einingu, kalla nátengdustu
blöð stjórnarinnar landráða-
menn og friðspillendur.
Það, sem Mbl. ber á brezka í-
haldsflokkinn, er skilningsleysi á
nýju viðhorfin og nýju tímana,
sem Ólafur Thors var valdur að
með stjórnmálasamvinnu sinni
við kommúnista. Churchill
skeytti ekkext um þessi merki-
legu stjórnmálafyrirbrigði á ís-
landi, og uppskeran af því skeyt-
ingarleysi varð hinn stórfelldi
og eftirminnilegi kosningaósigur
íhaldsins í Bretlandi.
Hin mikla yfirsjón forráða-
manna brezka íhaldsins var að
dómi Mbl. í því fólgin að gera
ekki bandalag við kommúnista á
undan kosningunum. Fyrir vikið
vann verkamannaflokkurinn
stórsigur sinn. Þetta fellur mjög
vel saman við þá staðhæfingu
Þjóðviljans.að verkamannaflokk-
urinn eigi kommúnistum að
þakka kosningasigurinn, því að
þeir hafi stutt flokkinn með ráð-
um og dáð í kosningabaráttunni
og við kosningarnar. Sigur
verkamannaflokksins í Bretlandi
sé þvf í raun og veru sigjjr komm
únista þar.í landi! Þetta gefur
þeirri kenningu Mbl. byr undir
báða vængi, að það hafi verið
mikill klaufaskapur af íhalds-
flokknum að tryggja sér ekki
fylgi kommúnista fyrir kosning-
arnar, líkt og Sjálfstæðismenn
hér gerðu á síðasta hausti. Það er
engu líkara en ritstjórar Mbl. og
Þjóðv. hafi talað sig saman um
rökfærslurnar í sambandi við úr-
slit brezku kosninganna.
Allir vita nú, að tal Þjóðvilj-
ans um kosningasigur komm-
únista í Bretlandi er ekki annað
en Htilmannlegt skrum, til þess
geft að breiða yfir fylgisleysi
þeirra þar i landi. Allir vita líka,
að verkamannaflokkurinn í Bret--
landi er þjóðlegur, háborgaraleg-
ur flokkur, en samkvæmt kenn-
ingum kommúnista sjálfra eru
það svik við hugsjónir þeirra að
styðja og efla flokk með því inn-
ræti.
En sé aftur vikið að því „nýja
viðhorfi", sem Mbl. talar um að
skapazt hafi fyrir tilverknað Ól.
Thors og meirihluta Sjálfstæðis-
flokksins, og á að skapa nýja og
betri tíma en áður hafa verið, þá
er það öllum vitanlegt, að það er
fyrst og fremst í því fólgið að
knýja dýrtíðina upp á grundvelli
síhækkandi framleiðslukostnað-
ar, sem kommúnistar hafa staðið
fyrir. Áður hefir verið nokkuð
rakið hér í blaðinu, að Ólafur
Thors sá og skildi fyrir alllöngu,
að þetta nýja dýrtíðarviðhorf
hlaut að leiða til hruns og niður-
dreps fyrir atvinnuvegina og
fjárhag einstaklinga og ríkis. Var
Ólafur Thors sjálfur leiddur sem
vitni í því máli með því að birta
orðrétta ræðukafla eftir hann um
þessi efni. Síðan hefir hann og
flokkur hans gert nokkrar ,,koll-
steypur" í dýrtíðarmálunum, þar
til á síðasta hausti að aðalkoll-
steypan var gerð, þegar meiri-
hluti Sjálfstæðisflokksins gekk
í flatsængina með kommúnist-
um.
Á fyrstu stríðsárunum varaði
Mbl. ákveðið og eindregið við
vexti dýrtíðarinnar. Haustið
1940 segir blaðið: „Mbl. hefir
þráfaldlega varað við kapp-
hlaupi, sem háð hefir verið milli
verðlags og kaupgjalds. . . . Vér
erum áfram þeirrar skoðunar, að
þetta sé röng og liættuleg stefna
og hljóti að hefna sín síðar. . . .“
í janúar 1941 segir sama blað:
„Þessi svikamylla (kapphlaup
kaupgjalds og afurðaverðs) hlýt-
ur að enda með skelfingu fyrir
atvinnuvegi landsmanna og all-
an okkar þjóðarbúskap, ef ekki
verður gripið í taumana.
En við fáum aldrei örugga fót-
festu, nema öflugar ráðstafanir
verði gerðar til þess að draga úr
hinni sívaxandi dýrtíð í landinu
og þá um leið einhvern hemil á
kaupgjaldinu, sem nú vex hröð-
um skrefum."
í sept. s. á. farast Mbl. svo orð:
„Verði ekkert aðgert til þess að
vinna bug á þessum vágesti,
verður það dýrtíðin, sem skapar
nýtt hrun hjá okkar atvinnuveg-
um.
Nú geta menn gert samanburð
á fyrrverandi og núverandi skoð-
unum Mbl. á dýrtíðinni, eins og
þær birtast í blaðinu. Mun þá
engum dyljast, að fleiri eru
leiknir í að gera kollsteypur í því
máli eaólafur Thors.
Því fer víðs fjarri að nokkrar
líkur séu fyrir því, að brezka
íhaldsflokknum hefði aukizt
fylgi við það að haga sér eins og
Sjálfstæðisflokkurinn hefir gert,
þó að Mbl. sé að halda því að les-
endum sínum, til þess að reyna
að hressa upp á álitið og traustið
á flokknum, sem er nú mjög að
fjara út og mun þó koma betur i
ljós innan skamms. Fyrr en varir
mun nýi timinn leiða það í ljós,
að stefna núverandi stjórnar
stríðsgróðavalds og Rússaþýja
er „svikamylla", sem „hlýtur að
enda með skelfingu fyrir at-
vinnuvegi landsmanna og allan
okkar þjóðarbúskap, ef ekki
verður gripið í taumana,“ eins og
Mbl. hefir spáð.. *
Það eru framleiðendur og
verkamenn, sem verða að grípa
í taumana tafarlaust. Með sam-
eiginlegu átaki, sem byggt er á
gagnkvæmum skilningi, verða
þessar tvær stéttir að bjarga því,
sem bjargað verður, forða fram-
leiðslunni frá samdrætti og
hruni og verkalýðnum frá bölvu-
un atvinnuleysisins, sem óhjá-
kvæmilega siglir í kjölfar hins
fyrrnefnda.
Fulltrúar bænda hafa sýnt í
verki vilja sinn til slíks átaks.
Hlutur verkamanna og annarra
launþega er enn eftir.
Biblía Morgun-
blaðsmanna. .
Sú var tíðin, að Mbl.menn
vönduðu Jónasi Jónssyni ekki
kveðjurnar. Aldrei þreyttust þeir
á að útmála, hversu J. J. væri
ósannsögull í málflutningi sín-
um, kærulaus um meðferð sann-
leikans, illgjarn og ofsafenginn í
ræðu og riti, svo að ekki Væri
hans einasta orði að treysta. E\tt
sinn hélt Mbl. því fram, að J. J.
væri ekki sendibréfsfær og yrði
því að fá sér „kapelán" við hverja
blaðagrein, sem fangamark hans
stæði undir. Jafnvel gekk hatur
Mbl.manna til J. J. svo langt fyr-
ir nokkrum árum, að gerð var til-
raun í þá átt að útiloka hann úr
mannlegu félagi og grafa hann
lifandi á vissan hátt. Sú and-
styggilega tilraun misheppnaðist
að vísu á svo áberandi hátt, að
hún varð íhaldinu til ævarandi
minnkunar eins og verðugt var.
Nú er öldin orðin önnur og
annað hljóð komið í strokk Mbl.
gagnvart J. J. Nú kemur ekki svo
út hefti af riti hans „Ófeigi“, að
Mbl. grfpi það ekki fegins hendi,
birti úr því ýmsar sér þóknanleg-
ar glefsur og geri þær að uppi-
stöðu í stjórnmálaleiðurum sín-
um. Og Mbl. elast ekki lengur
um sannleiksgildi ritsmíða J. J.
Sýnilega er „Ófeigur" nokkurs
konar heilög ritning eða óskeik-
ul biblía í huga Mbl.manna og J.
J. mikill spámaður, fullur anda-
giftar, sem þeir bera takmarka-
laust traust til sem sannleiksyitn-
is, líkt og biblíutrúarinenn
treysta orðum og kenningum
spámanna Gamla testamentisins.
Það er víst eindæina virðipg, sem
Mbl. hefir sýnt J. J., að hefja
hann frá því að vera ekki sendi-
bréfsfæran og ósannsöglasta
stjórnmálamann í alndinu upp í
spámannstignina, þar sem ljós
sannleikans skín frá honum
beint á- kollana á ritstjórum
Morgunblaðsins.
En einkennilegt er, að það er
eins og enginn öfundi J. J. af
þessari upphefð.
Vér óskum Mbl. til hamingju
með nýju biblíuna sína!
Biblíufastur.
Jón Pálmason frá Akri, sem
farið er að kalla „bændaquisl-
ing“, segir í grein í Morgun-
blaðinu: „Hitt hljóta þessir
menn (þ. e. Framsóknarmenn) að
vita, að það, sem eg hefi þegar
sagt, er ekki nema brot af því,
sem eg veit um Framsóknar-
menn". Svo bætir J. P. við: „Eng-
um ósannindum þyrfti eg á að
halda til þess^að birta ótal sögur
um ósæmilegt athæff."
Síðan endar J. P. grein sína á
þenna hátt:
„Að eg geri það ekki, og sem
ýmsir ámæla mér fyrir, stafar af
því, að mig skortir harðleikni til.
Aðferðin er inér ógeðfelld, ekki
einkum vegna þess, að eg vilji
hlífa sekum mönnum, heldur
fremur af hinu, að eg veit,
að allir slíkir eiga fjölda aðstand-
enda, sein er saklaust fólk og
heiðarlegt. Ljótar persónulýsing-
ar í víðlesnum blöðufti eru meira
særandi slíku lólki, en fíesta
grunar. Þess vegna vil eg í
lengstu lög sneiða þar hjá, en
efnið er nægilegt."
Af þessu má sjá, að það er
ekki ofsögum sagt af góð-
mennsku og göfugmennsku og
riddaralegri framkomu Jóns
Pálmasonar!
Eftir að hann hefir brigzlað
Framsóknarmönnum um land-
ráðasakir, tilkynnir hann, að
þetta sé nú ekki annað en mein-
laus barnabrek hjá öðrum sví-
virðingum, sem Framsóknar-
menn hafi drýgt, og sem Jón
Pálmason segist kunna svo ágæt
skil á. En J. P. er svo göfuglynd-
ur riddari að sjálfs hans sögn, að
hann ætlar ekki að birta hinar
óteljandi sönnu sögur um
„ósæmilegt athæfi“ Framsókn-
armanna, og þetta ætlar hann
ekki að gera, til þess að særa ekki
vesalings saklausu-æiginkonurn-
ar hinna stórseku Framsóknar-
manna eða saklausu börnin
þeirra og önnur náin skyld-
menni, svo sem feður og mæður,
bræður og systur.
Seint verður þessi riddara-
mennska J. P. fullþökkuð, og
sæll er Sjálfstæðisflokkurinn,
meðan þetta bjarta ljós skín inn-
an hans vébanda!
%
Það hlýtur að vera ómetanleg-
ur styrkur fyrir þann flokk að
hafa í þjónustu sinni svo hrein-
hjartaðan og fölskvalausan anda
(sem }. P. er! Honum er það við-
bjóður að birta „ljótar persónu-
lýsingar í víðlesnum blöðum“ og
þess vegna lætur hann sér nægja
að dylgja um „ósæmilegt athæfi“
Framsóknarmanna, sem þeir við-
hafi í, svo stórum stíl, að dæmi
um það verði ekki tölum talin.
Hver getur svo efast um dánu-
mennsku J. P.?
En laun heimsins eru van-
þakklæti.
Þessa dánumennsku launa
heimsins börn með því að bera
það á Jón Pálmason, að hann til-
einki sér kostgæfilega lífsreynslu
þá, sem gefin er í vísu eftir Pál J.
Árdal og hljóðar svo:
Ef kýs þú að svívirða saklausan
mann,
þá segðu engar ákveðnar skamm-
ir um hann,
en láttu það svona í veðrinu
vaka,
þú vitir, að hann hafi unnið til
saka.
Að þessu er ósvikið rógburðár-
bragð.
TIL
Júlíusar Gunnlaugssonar
Hvassafelli.
á 80 ára afmæli lians 31. júlí 1945
Sveitin okkur sólartöfruð brosir.
Sumarkvöldið boðar kyrrð og frið.
Vinir þínir safnast glaðir saman,
sitja hér um stund við þína hlið.
Ástæðu við ærna til þess finnum
að eiga með þér fjörugt bræðralag:
Þegar þú af áttatíu árunr
ósigraður heldur velli í dag.
í trú á lífið, trú á sveit og landið
traustlega var starf þitt grundvallað.
Hugsjón þín kom heilsteypt fram í
verki:
að helga starfið þessum fagra stað.
Hvassafell í ljóma sumarsólar
sýnir manndóm, þrek og göfugt starf.
Bústað þennan björgulegri og fegri
börnum þínum lætur þú í arf.
Og það er ljúft á þessum minnisdegi
að þakka fyrir störf og kynni góð.
Heill sé þér, sem hefir örugt gengið
hölda góðra beina frægðarslóð.
Lifðu svo i sælli kyrrð og friði
til sólarlags og hvíldu þreytta mund.
Verði þér til æfiloka yndi
endurminningin um þessa stund.
B. í.
Mr. Churchill
Ekki þáði hann orðu sokkabandsins
eftir að hafa borgið sóma landsins.
Þetta sumum þykja firrur stórar:
— þegið hefðu gervi-prófessórar.
Alislcáld og aðrir listajöfrar,
sem allar máls og ljóða kunna töfra,
tekið hefðu við með glöðu geði,
og gefið bæði augu sín að veði.
Hann var ekki eitt af dagsins börnum,
sem elta hégómann á vegi förnum. —
Höfðingi af fomu bergi brotinn,
bersögull og hiklaus — hvergi rotinn.
Það mun sannast, þegar hinir
gleymast,
þá mun afrek Churchills lifa og
geymast.
Hinna minnast aðeins fremur fáir:
Flesta undra: hvað þeir voru smáir!
Aösent.
íbúð eða herbergi
óskast nú þegar eða 1. okt.
Afgr, vlsar á.