Dagur - 06.12.1945, Blaðsíða 1

10 SÍÐUR
r, ■
Furðulegur frétta-
flutningur
Síðasti „Verkamaður“ telur það al-
rangt og vísvitaudi ósannindi lijá
Degi, að bæjarstjórnin liafi ckki end-
urnýjað nema aðra af togaraumsókn-
unum frá 18. sept. s. 1. af því að sam-
jiykkt liefði verið þá jafnframt, að
bærinn réðist ekki í titgcrð uinfram
þátttöku í togaraútgerðarfélagi Akur-
eyringa. Birtir blaðið síðan fyrri sant-
þykkt bæjarstjómarinnar Jtar sem sótt
var nin 2 togara, en SLEPPIR BÓK-
UN FJÁRHAGSNEFNDAR í SAM-
BANDI VIÐ UMSÓKNINA, SEM
EINNIG VAR SAMÞYKKT 18. SEPT.
Bókun þessi var á þessa leið og var
birt bér í blaðinu 20. sept.. „Framan-
riluð umsókn (um 2 togara) er mið-
uð við, að Útgerðarfélag Akureyringa
kaupi a. m. k. annan togarann og að
annar félagsskapur eða einstaklingar í
bænunt, að þvi frágengnu, kaupi hinn
togarann. Fari svo, að ekki heppnist
að ráðstafa nema öðrum togaraniiin lil
félaga eða einstaklinga, gera nefndirn-
ar (fjárhagsn. og útgerðarmálan.) ekki
ráð fyrir, að bærinn lcggi í litger'ð
sjálfur heldur verði hiniim togaranum
ráðstafað á annan liátt.“
Nú var það upplýst á síðasta bæj-
arstjórnarfundi, að útgerðarmenn þeir,
sem áður létu líklega um togarakaup
hefðu dregið sig til baka. Þá er og
vitað, að fjárframlög bæjarbúa til út-
gerðarfélagsins eru af svo skornum
skanunti, að nauinast hrekkur til ann-
ars togarans þrátt fyrir fratnlag bæjar-
ins og framlag KEA. Sýnist áhugi pen-
ingamanna og fyrirtækja fyrir kaup-
um á togurum þeim, er ríkisstjórnin
samdi um, ekki vcra mjög mikill og
Cr það enda í satnræmi við afsiöðu
ýmsra stærstu útgerðarfélaga landsins,
svo sem Kveldúlfs og Alliance, sem
ekki hafa ðskað að kaupa nema EINN
togara hvort þótt félögin liafi mjög
fækkað skipum að undanförnu. FRA
GANGI MÁLSINS VAR ÞVÍ RÉTT
SKÝRT HÉR í BLAÐINU, en VÍS-
VITANDI RANGT í ^Verkam. En
sagan er ekki nema hálfsögð. Verkani.
segir tillöguna um að endumýja um-
sókn um 2 togara hafa verið FELLDA
MEÐ G ATKV. OG NEFNIR SÍÐAN
NÖFNIN, EN AÐEINS NÖFN FRAM-
SÓKNARMANNANNA FJÖGRA,
SLEPPIR SJÁLFSTÆÐISMÖNNUN-
UM TVEIMUR. Nöfn þcirra máttu
ekki sjást í sambandi við þetta mál.
Sýnist samvinna sú við kommúnista,
sem Svavar Guðmundsson boðar í „ís-
lendingi" þá vera komin lengra áleið-
is en ætla mátti, er kommúnistar beita
slíkum fréttaflutningi til þess að reyna
að ófrægja Framsóknarmenn. Ef út-
gerðarábugi ræður skrifum kommún-
ista er þetta því undarlegra þar sem
SJÁLFSTÆÐISMENN HAFA STAÐ-
II) FYRIR SKIPASÖLUM BURT ÚR
BÆNUM OG SAMDRÆTTI ÚT-
GERDARINNAR, cn SAMVINNU-
MENN HAFA UNNIÐ AÐ AUKN-
INGU FLOTANS OG GERA ENN-
Ef betur er að gáð er það þó ekki
útgerðarmálaáhuginn, scm ræður þess-
um málflutningi koinmúnista, heldur
löngunin til þess að öðlazt samstarf
við einræðisdeildina, scm nú er að
ná tökum á Sjálfstæðisflokkiium hér
í bænum.
INÝJA-BÍÓ
Fimmtudags- og
föstudagskvöld kl. 9:
Sönghallarundrin
í aðallilutverkunum:
NELSON EDDY
SUSANNA FOSTER
CLAUDE RAINS
EDGAR BARRIER
T9
JL
AGUR
XXVIII. árg.
Akureyri, fimmtudaginn 6. desember 1945
48. tbl.
Akureyringar hafa byggf aS meðaltali 30
íbúðir á ári síðustu 10 árin
Hefði bæjarstjórnin átt að reisa stórar
samstæðu byggingar til íbúðar fyrir
bæjarbúa?
Samkvæmt upplýsingum, sem blaðið hefir frá byggingafulltrúa
bæjarins, hafa Akureyringar byggt að meðaltali um 30 íbúðir á ári
á árunum 1934—1944, að báðum meðtöldum. Á þessu yfirstand-
andi ári munu byggingaframkvæmdir verða svipaðar. Byggingarn-
ar skiptast þannig á árin:
1934 21 íbúð, 1935 23 íbúðir, 1936 18 íbúðir, 1937 26 íbúðir,
1938 18 íbúðiir, 1939 34 íbúðir, 1940 30 íbúðir, 1941 20 íbúðir,
1942 77 íbúðir, 1943 25 íbúðir og 1944 39 íbúðir. Við síðasttalda
liðinn er það að athuga, að nokkrar af þeim íbúðum voru ekki full-
gerðar fyrr en á þessu ári.
Ef gerður er samanburður á
þessum framkvæmdum og íbúð-
arbyggingum í Reykjavík, kem-
ur í ljós, að það er sízt óhag-
kvæmt fyrir Akureyri, sem er
átta sinnum minni bær. Hafa
Akureyringar þó engan veginn
yfir sambærilegu fjármágni að
ráða né heldur þá aðstöðu, sem
aðsetur stjórnar, þings og meiri-
hluta þingmanna skapar og leið-
ir af sér margháttuð hlunnirrdi
og framkvæmdir í höfuðstaðn-
um, umfram aðra landshluta.
Engu að síður má óhikað full-
yrða, að hvergi á landinu hafi
orðið meiri og stórstígari fram:
farir í opinberum byggingamál-
um á liðnum áratug en hér á
Akureyri. Á þessu tímabili hefir
bærinn og bæjárbúar, með að-
stoð lögskylds ríkisframlags,
byggt kirkju, íþróttahús, gagn-
fræðaskólahús og kvennaskóla-
byggingu. Þrjú síðasttöldu húsin
eru tvímælalaust viinduðust og
mestu liús ’sinnar tegundar á
landinu. Þá hafa samvinnumenn
reist glæsilegasta gistihús lands-
ins hér í bænum og einstakling-
ar annað mjög vandað gistihús.
Engar slíkar framkvæmdir hafa
átt sér stað í Reykjavík.
Þegar litið er til húsnæðismál-
anna, verður augljóst, að þótt
húsnæðisvandræði hafi verið og
séu hér mikil, þá jafnast þau á
engan hátt við ástandið í Reykja-
vík, jrar sem menn verða að
greiða tugi þúsunda króna til
þess eins að kornast inn í íbúðir,
og síðan okurleigu ofan á allt
saman. Slík fyrirbæri munu
naumast þekkjast hér. Ýmsir búa
þó hér í rnjög ófnllkomnu hús-
næði og nokkrar fjölskyldur í
bröggum. Er það vitaskuld ekki
til frambúðar og ber brýna nauð-
syn til að bæta úr því. Þó má
segja það um braggana flesta, að
þeir liafa verið bættir mjög og
gerðir íbúðarhæfir, a. m. k. Jreir,
sem bærinn sá um viðgerðir á og
mega teljast viðunandi bráða-
birgðahúsnæði. Á jrað mun mjög
skorta í Reykjavík, að slíkar við-
gerðir hafi farið fram almennt,
enda býr Jiar mörgum sinnum
fleira fólk í bröggum en hér og
miklu fleira hlutfallslega. Þegar
aðgætt er, að íbúafjölgun hér
hefir orðið nokkurn veginn
„normal“ á Jjessu tímibili, verð-
ur augljóst, að miklu léttar verð-
ur, að öðru jöfnu, að gera full-
nægjandi ráðstalanir til Jress að
koma húsnæðismálunum hér í
viðunandi lag, heldur en í
Reykjavík. Má í því sambandi
benda á tillögur Framsóknar-
manna í Jressum málum, sem
ræddar eru annars staðar í hlað-
inu. -
Nú er ])ví haldið fram í mál-
gagni Sjálfstæðisflokksins hér,
að ástandið í þessum efnum sé
stórum verra liér en í Reykjavík,
og ])ar með veitzt að bæjarstjórn-
armeirihlutanum, sem Sjálfstæð-
ismenn standa að. Er þetta
furðulegur málflutningur. —
Greinarhöfundur (úr nazista-
deildinni) telur Jrað óafsakanlegt
af bænum, að hafa ekki ráðizt í
að byggja stórar samstæðubygg-
ingar, likt og i Reykjavík, og
selja þær síðan bæjarmönnum.
Nú er vitað, að þeir menn, sem
á annað borð hafa efni á því að
eignast íbúðir, sem kosta 100
jmsund krónur og þar yfir. vilja
lieldur byggja hús sín sjálfir,
meðan sæmilegt lóðaval er í
bænum, en búa í stórri sambygg-
ingu eða kaupa slíkt húsnæði af
bænum. Verður því ekki annað
séð, en J)að sé vafasamt að liggja
bæjarstjórnarmeirihlutanum á
hálsi fyrir þetta.
Yfirleitt munu ' menn ekki
telja, að byggingaframkvæmdir
af hálfu bæjarins séu ódýrari en
aðrar, og J)ví eins vilja ráðast í
þær sjálfir, ef þeir á annað borð
hafa efni á ])ví. Á það skortir
vitanlega, að allur þorri almenn-
ings hafi efni á því, og raunveru-
lega getur bæjarfélagið eitt ekki
bætt úr J)ví, nema til komi styrk-
ur annars staðar frá. Má J)ar
fyrst til nefna stóraukin framlög
ríkisins, bætt lánskjör og lægri
vaxtakjör. Skilningsleysi ríkis-
valdsins og bankanna á húsnæð-
ismálum almennings eru því
raunverulega sá Jrröskuldur, sem
vers'tur hefir verið á vegi bygg-
ingaframkvæmdanna, fyrir utan
dýrtíð og efnisskort.
Nú iiggja fyrir Alþingi frum-
(Framhald á 10. síðu).
Flugf élag íslands
undirbýr flugvélakaup
Samkvænu fréttaskeyti frá
United Press, er blaðið „Vísir“ í
Reykjavík birtir, eru tveir ís-
lenzkir flugmenn komnir til
Montreal í Kanada í þeim erind-
um að leita eftir kaupum á
Catalina-flugbátum hjá stjórnar-
völdum landsins fyrir Flugfélag
Islands. Flugmennirnir eru Jæir
Jóhannes R.Snorrason og Gunn-
ar onasson.
Jólablað Dags I
Uagur gefur nú á næst- i
unm ut stórt og vandað i
joiablað. Verður það 40:
bls. að stærð, prýtt mörg-:
um myndum. I það rita:
ýmsir þjóðkunnir menn,:
svo sem Gunnar Gunn-
arsson, Jakob Kristins-
son, Pálmi Hannesson,
Ingimar Eydal o. fl. —
Forsíðumynd teiknaði
Örlygur Sigurðsson list-
málari. Áskrifendur fá
þlaðið í kaupbæti. Nýir
áskrifendur, sem greiða
næsta árgang, fá blaðið
ókeypis.
Nú er því tækifæri fyrir
menn að gerast áskrifendur.
Bæjarbúar! Allir sem vilja
fylgjast nreð lands- og bæjar-
ínálum þurfa að lesa Dag. —
Gerist áskrifendur í dag og
|)ið fáið jólablaðið sent heim
; til ykkar í tæka tíð fyrir jólin.
Áskriftarsími 166.
i

Borgarafundur um áfengismál:
Skorar á ríkisstjórnina að láta lögin um
héraðabönn koma til framkvæmda
Styður kröfuna um lokun áfengisverzlunarinnar
Almennur borgarafundur um áfengismál var haldinn í Sam-
komuhúsi bæjarins, að tilhlutun ýmissa íélagasamtaka í bænum,
bæjarstjórnarinnar og skólanna, sl. mánudagskvöld. Fundurinn
var fjölsóttur, sátu hann um 300 manns, og urðu umræður fjörug-
ar. Frummælendur voru: Þorsteinn M. Jónsson, skólastjóri, Bryn-
leifur Tobiasson, menntaskólakennari, Jóhann Þorkelsson, héraðs-
læknir og Ármann Dalmannss., form. Jþróttabapdalags Akureyrar.
Auk þeirra tóku þessir menn
til máls: Helgi Valtýsson, Kon-
ráð Vilhjálmsson, Hallur Helga-
son, Lárus Thorarensen, Bjarn'i
Halldórsson, Rósberg Snædal,
Jónas Jónsson og Áskell Snorra-
son.
Eftirfarandi tillögur komu
fram og voru samþykktar í einu
hljóði:
1. Almennur borgaralundur á
Akureyri, skorar á aríkisstjórnina
að láta lögin um héraðabönn
koma nú Jregar til framkvæmda.
2. Almennur borgarafundur á
Akureyri telur með qIIu ófært að
auðvelda mönnum að ná í
áfengi, með J)ví að fjölga útsölu-
stöðum þess, eða á annan hátt,
og mótmælir J)ví öllum ráðstöf-
unum hins opinbera er stefna í
J)á átt.
3. Eins og nú er komið mál-
um, og með tilliti til þeirra að-
stæðna, sem skapast hafa vegna
hinnar stórauknu áfengissölu og
áfengisnautnar hér, átelur al-
mennur borgarafundur á Akur-
eyri þá fyrirætlun ríkisstjórnar-
innar að ætla að stórminnka fjár-
framlag ríkisins til lögiegluhalds
á Akureyri, þar sem vitanlegt er,
að mikið af starfi lögreglunnar
er vegna ölvunar,, sem er bein af-
leiðing áfengisverzlunar ríkisins
hér á staðnum. Fundurinn lýsir
sig samj)ykkan nýlega gerðri
samj)ykkt bæjarstjórnar Akur-
eyrar um þetta mál. (Um að
krefjast lokunar áfengisverzl. ef
ríkisstj. heldur fast við fyrri
áform).
4. Almennur borgarafundur á
Akureyri skorar á stofnanir og
félagasambönd í bænum, að
taka áfengismálin til rækilegiar
umræðu og athugunar, og hefja
samstarf um ýmsar úrbætur á
áfengisbölinu við alla þá aðila í
bænum, sem að því vilja vinna.
Jafnframt telur fundurinn sjálf-
sagt, að mjög beri að takmarka
vínveitingaleyfi til samkomn-
halda í bænum, að óbreyttum
ástæðum.
Fundarstjóri vaV Snorri Sigfús-
son, skólastjóri, en fundarritari
Eiríkur Sigurðsson, kennari.