Dagur - 06.11.1946, Blaðsíða 5

Míðvikiidagur 6. nóvember 1946
DAGUR
5
Frægur brezkur skáldsagnahöfundur skýrir frá starfsaðferðum sínum:
HVERNIG
A AÐ SKRIFA METSOLUBÓK?
. FJÓRAR MEGINREGLUR:
1. EINFALDLEIKI. Bezta vopn-
ið í vopnabúri hvers rithötund-
ar. Ekkert gott söguatriði
þarfnast orðaflækja.
2. HAGSÝNI. Vertu stuttorður.
Fólk hugsar hratt á þessum
tímum. Hagsýni í notkun orða
boðar hraða, sem heldur at-
hygli lesandans vakandi.
3. STÍGANDI. Stígandi í frásögn
er nauðsyn, en munið að leiðin
af öldutoppinum liégur niður í
öldudalinn, jafnvel í skáldsögu.
gÍÐUSTU sex árin ha£a þús-
undir karla og kvenna í
ýmsum löndum verið á ævintýra-
legu ferðalagi um víða veröld
með hinum stríðandi herjum
þjóðanna. — Sjóndei'ldarhringur
þeirra, sem árið 1939 takmarkað-
ist a£ útsýni úr skrifstofuglugga,
horgarúthverfi eða sveitabæ, —
hefir víkkað á þessum árum,
innibindur nú reynslu um erfið-
leika og hættur, áður óþekkta út-
sýn, leyndardómsfulla tilveru. —
Hundruð rnanna og kvenna hafa
skfífað mér bréf á þessum árum.
Margir tugir þeirra höfðu á
prjónunum fyrirætlun um að
skrifa skáldsögu *og þeir spurðu
mig ráða.
Enginn getur skrifað skáld-
sögu fyrr en hann hefir lært að
hugsa um hvernig hann eigi að
skrifa skáldsögu. Ef menn læra
að hugsa um efnið á skipulegan
hátt, er ritun bókarinnar aðeins
venjulegt framkvæmdaatriði,sem
getur gengið fljótt fyrir sig.
Hér á eftir fer sýnishorn
skipulegrar hugsunar, sem eg
jafnan nota, er eg skrifa sögu.
Fyrir nokkru fékk eg bréf frá
stúlku í brezka hernum. Bréfið
var langt. Hún skýrði mér frá
reynslu sinni á stríðsárunum. Eg
ætla að nota þetta bréf, sem
dæmi. Fyrst geri eg stuttan og
einfaldan útdrátt úr þessu langa
skjali. Nota hann sem beina-
grind, eða uppistöðu í söguna. —
Hún verður svona:
UPPISTAÐAN:
A. 1. Hún er fædd í smábæ úti á
landi.
2. Líf hennar var fábrotið og æv-
intýrasnautt.
3. Hún fer til London.
4. Fær starf á skrifstofu.
5. Eignast vini þar.
6. Undirbýr sig að staðfestast í
starfinu.
7. Þá kom sumarið 1939 og
stríðið.
8. Stríðsástandið gerir hana eirð-
arlausa.
9. Hún þráir ævintýri.
10. Hún gengur í kvensveitir
brezka hersins.
B. 11. Þjálfun í hernum.
12. Foringjastörf í hemum.
13. Hún er send til Egyptalands.
14. Hún verður ástfangin af ung-
um, enskum liðsforingja.
15. Þau trúa hvort öðru fyrir því,
sem á dagana hefir drifið.
16. Þau trúlofast
Eftir PETER CHEYNEY
MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimillllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini,, |,,, H,,|, ,,1,
j Nýlega skrifaði brezki skáldsagn’ahöfundurinn Peter Cheyney 1
I skemmtilega grein í Sunday Dispatch, þar sem hann gerir i
i grein fyrir því, hvernig eigi að fara að því, að skrifa metsölu- |
| bók! Hann getur trútt um talað, því að hann er um þessar i
i mundir einn alf mest lesnu skemmtisöguhöfundum Breta. — j
j Grein hans fer hér á eftir, ofurllítið stytt, til leiðbeiningar fyr- |
j ir þá, sem kunna að hafa slíkar fyrirætlanir á prjónunum! j
- r
úiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiimiii)iiiiiiiiiiiii,;
17. Þau koma sér saman um að fylgi hverjum öldutoppi, getur
giftast eftir stríðið.
18. Henni finnst áhugi hans
minnka og grunur hennar er
vakinn.
19. Er önur stúlka í spilinu?
20. Hann hverfur.
C. 21. Hún er óhamingjusöm.
22. Reynir að gleyma honum.
23. Getur ekki gleymt.
24. Hún fær bréf frá honum, það
*er orðið gamalt, hefir verið á
hrakningum.
25. Hún fær að vita, að hann hefir
verið sendur í áríðandi, hættu-
lega og leynilega sendiför.
26. Hún finnur gleði sína aftur.
27. En hún er áhyggjufull.
28. Hvað hefir komið fyrir hann?
29. Henni er fengið annað starf í
öðrum landshluta.
30. Hún heimsækir spitala og finn-
ur elskhuga sinn þar, hættu-
lega særðan.
31. Endurfundir þeirra verða hon-
um uppörvun.
32. Hamingjusamleg sögulok.
Af þessu getið þið séð, að ég
hefi skipt uppistöðunní í þrjá
kafla, A, B og C. Þeir eru byrjun,
miðja og endir. Ef gert er ráð fyr-
ir, að skáldsagan sé um það bil
75000 orð, þá skiptir maður efn-
inu í þrennt, byrjun miðju og
endir, og ætlar hverjum hluta
25000 orð.
Þið munið ennfremur hafa tek-
ið eftir því, að hver kafli endar á
,,hápunkti“, á stígandi, spenn-
andi söguatriði. í A gengur hún
í herinn. í B hverfur elskhuginn.
í C er al'lt vel og þau giftast.
Nú er spurningin þessi: Hvern
ig getum við haft ofan af fyrir
lesandanum, haldið athygli hans {
vakandi og komið honum að
hverjum þessara „hápunkta“?,
Bezta ráðið til þess, er að skipta
hverjum kafla A, B og C í minni;
kafla, þar sem skiptast á ris og
fall í sögunni, öldutoppur og
öldudalur. Þetta má gera þannig:
A. 4-7-9-10
B. 13-14-18-20
C. 22-24-25-28-30-32
(Tlakið eftir því, að við röðum
saman mörgum ,,hápunktum“ í
lokakaflanum. Við ætlum að lofa
lesandanum að ljúka við bókina
í spenningi og með ánægju.)
Þött maður eigi völ á spenn-
andi söguatriðum, „hápunktum“
ei eigi síður nauðsynlegt, að kom-
ast ofan á jörðina aftur, og þá er
um að gera að reyna að láta það
verða með sem skemmtilegustum
hætti. Jafnvel þótt öldudalur
j dvölin niðri í dalnum orðið mjög
skemmtileg.
Nú skuluð þið skipuleggja
niðurröðun éfnisins í huganum,
en hugsið sem minnst urn Jrað í
bráðina, að skrifa söguna. Eg hefi
eytt þremur mánuðum í að hugsa
um sögu, sem ég síðan ritaði á
fjórum vikum.
Starfaðferðin.
. .Kafli A. Bezt er að hefja frá-
sögnina á „öldutoppi" (4) og til
Jress að komast ofan í dalinn, er
bezt að feta sig síðan afturábak
að 1,2 og 3. Halda því næst áfram
til 7, 8 og 9, en lengja 8 til þess
að skapa óvænt atriði t. d. í sam-
Miklir gallar á Skeiðfoss-
virkjuninni?
Ýmsar sögur ganga um mikla
galla á hinni dýru Skeiðsfoss-
virkjun Siglufjarðarkaupstaðar.
Eigi hafa þær fengist staðfestar
til þessa, en nú upplýsir eitt
Siglufjarðarblaðanna (Mjölnir),
að rætt sé um það hvort hægt sé
að gera firmað Höjgaard &:
Schultz skaðabótaskylt „fyrir
galla, sem tvímælalaust eru á
þessu dýra mannvirki“. — Mál
þetta hefir nýlega verið rætt á
lokuðum bæjarstjórnarfundi í
Siglufirði,
NYJA BIO
Miðvikudagskvöld kl. 9:
Æskan á villigötum
Fimnuudagskvöld kl. 9:
Æskan á villigötum
\
Föstudagskvöld kl. 9:
Sundmærin
Metro-Goldwyn-Mayer kvikmynd
í eðlilegum litum
Badmmton-spaðar,
boltar og töskur
bandi við eirðarleysi hennar og I
með hverjum hætti það verður,
að hún gengur í herinn. ..
Þegar svona langt er komið, er
líklegast, að þú hafir ákveðið að
stytta A niður í 20000 orð, til þess
að hafa ráð á 5000 orðum til við-
bótar í kafla B. Ef Jaér tekst að
halda athygli lesandans óskiptri í
gegnum A og B, þá er sigurinn
unninn og engin hætta á ferðum
eftir það.
Kafli B. Þú hefur þar fjóra
fyrsta flokks „hápunkta“. í skjóli
þeirra, — í öldudalnum, — gefst
ágætt tækifæri fyrir egypskar lýs-
ingar, andrúmsloftið, samkvæmi
og sérkennilegar persónur. En
varastu samt að gefa langar lýs-
ingar á persónum. Láttu lesand-
ann um að kynnast þeim í gegn-
um það, sem þær segja og gera.
Kafli C. Þarna hefirðu sex
„hápunkta". Inn á milli þeirra
eru mýmörg tækifæri til þess að
hrífa hug lesandans af einum
öldutoppnum á annan. Þú legg-
ur áherzlu á hvemig hún reynir
að gleyma honum, hvernig hún
leitar hugarléttis í gleðskap og
samkvæmum, en mistekst. Ef þér
finnst, að eitthvert atriði sé orð-
ið of langt og spilli þræðinum þá
strikaðu út án miskunnar. Önn-
ur hugmynd mun brátt koma í
staðinn.
Spurðu sjálfan þig hversvegna
og hvemig alla tíð. Gerðu þig
ekki ánægðan með flaustursverk.
Ef þú ert í vafa um einstök atriði,
hugsaðu þau vandlega og kynntu
þér efni, sem nauðsynlegt kann
að reynast. Það er ágætur skóli.
Og þegar þú hefur hugsað um
söguna eitthvað í þá áttina, sem
ég hefi lagt til, til dæmis í mán-
uð eða meira, þá muntu komast
að raun um, að þig grípur mikil
eftiryænting og þú hlakkar til
að setjast niður og skrifa hana.
Þá skaltu byrja, fullur af sjálfs-
trausti. Spyrðu engan ráða.
Ljúktu verkinu sjálfur. Þetta
er þitt starf, þín saga, skrifuð af
þínu hugmyndaflugi og ber
merki persónuleika þín sjálfs.
Vertu stuttorður, hafðu traust
á sjálfum þér, vertu ekki hræddur
við að vera opinskár.
Jæja, .... ég heyri væntanlega
meira um þig áður en lýkur. Skál
fyrir bókinni! Og gangi þér allt
í haginn.
BÆNDUR!
Höfum fyrirliggjandi og útvegum alls-
konar varahluti í okkar góðkunnu land-
búnaðarvélar, svo sem:
Dráttarvélar
Plóga
Herfi
Sláttuvélar
Rakstrarvélar
Múgavélar
/
Aburðardreifara
Skilvindur
Strokka
og ýmsar fleiri vélar.
Sportsvöru- og hljóðværa-
verzlunin
Ráðhústorg 5. Sími 510.
ATHUGIÐ:
Vegna örðugleika um útvegun varahluta
er brýn nauðsyn að athuga vélarnar nú
þegar og panta varahluti í haust, en
geyma það ekki til næsta sumars.
Samband ísl. samvinnufélaga