Dagur - 22.01.1947, Síða 5
Miðvikudagur 22. janúar 1947
DAGUR
5
Heimsókn
Þessi kafli úr bók Arthur
Koestlers, „Þjófar á nóttu“,
fjallar um þjálfun hermd-
arverkamanna í leynihreyf-
ingu Sterns í Palestinu.
Persónurnar eru aðeins til
í hugmyndaheimi höfund-
arins sjálfs, að hans eigin
sögn, en atburðirnir eru
sannleikanum samkvæmir.
Jósef er ungur maður, kunningi
foringja leynihreyfingarinnar,
sem heita Bauman og Simeon. —
Þeir gefa honum tækifæri til
þess að horfa á, þegar þeir inn-
rita nýliða í leynifélagið. Aðal-
Iforingi deildar þeirrar, sem Bau-
man veitir forstöðu, ei’ sjúlfur
höfuðpaurinn í ó'aldarflokknum,
Abraliam Stem. Og nú hexst frá-
sögn Aithurs Koestlei-s.
í skóla fyrir
verkamenn
hermdar
Eftir Arthur Koestler
yggisventillinn er festur stöðvar
lítil fjöður undir gikknum. . . .
nauðsynlegt er að smyrja byss-
una vel, svo að hún standi ekki á
ser. .
sagði Bauman.
Arthur Koestler er Ivimœialaust einn aj þeirn skáldsagnahöfundum, sem
mesta athygli vekja um þessar mundir. Segja má, að hver ný bók frá hans
hendi veki nú heimsathygli og sé þýdd á mörg tungumál. — Nýjasta
skáldsaga hans heitir „Þjófar á nóttu" og fjallar um Palestínuvandamál-
ið. Koestler er sjálfur Gyðingur og dvaldi i Palestinu til þess að kynna
sér ástandið þar, áður en hann ritaði þessa bók. Greinin hér á eftir er
kafli úr þessari nýju bók hans og hún varþar nokkru Ijósi á það, sem
býr á bak við daglegar fréttir, um hermdarverk í borgum Palestinu.
„Þetta er nóg,
Hann greip byssuna úr hulstr-
inu og tæmdi skothylkin í lófa
Bauman hélt inn langan gang
og Jósef fylgdi fast eftir. Hann
staðnæmdist fyrir frarnan dyr
nokkrar, þar sem tveir vopnaðir
varðmenn stóðu úti fyrir. Varð-
mennirnir héilsuðu að her-
rnanna sið og Bauman endurgalt
kveðjuna. Jósef varð að fara að
dæmi hans.
Hann fylgdi Bauman inn í
herbergi sem lýst var með kerta-
iljósum. Tveir menn sátu þar við
borð, en í milli þeirra var auður
stóll . Þeir risu á fætur, þegar
Bauman konj inn, og kveðjurnar
voru endurteknar. Meðfram
veggjunum stóðu nokkrir menn,
sem einnig réttu úr sér og heils-
uðu. Þetta voru allt ungir menn,
í milli tvítugs og jxrítugs, og aug-
sýnilega af góðu fólki komnir.
Biblían og byssUn.
Bauman settist í auða stólinn
og mennirnir tveir, við borðið,
settust líka. Yfir borðið var
breiddur fáni Gyðinga, úr silki,
en á öðrum enda borðsins lá upp-
dráttur af Palestínu. Hægra meg-
in við uppdráttinn lá biblían,
bundin í leður, en vinstra megin
skammbyssa. •
,Við getum byrjað," sagði Bau-
man. Hann greip blað á borðinu
og las upp nafn umsækjandans.
Jafnskjótt gekk ungur piltur inn
í herbergið.
Hann gæti hafa verið um það
bil 17 ára; hann var bláeygur og
.ljóshærður og skipti hárinu í
miðjunni. Hann virtist einn af
þeim unglingum, sem eru kall-
aðir barnslegir í framan á skóla-
árunum, en þykkjast við þá nafn-
gift. Á Jressu augnabliki leit jjélzt
út fyrir að liann væri dáleiddur.
„Kysstu biblíuna og sneitu
byssuna," sagði Bauman og stóð
á fætur og félagar lians fóru að
dæmi hans. Drengurinn gerði
eins og honum var sagt.
„Nú skaltu endurtaka orðin,
sem eg segi,“ hélt Bauman áfram.
„í nafni hans, sem leysti fsrael úr
ánauð....
„heiti eg að hvílast ekki fyrr en
þessi þjóð er endurborin sem
sjálfstæð og fullvalda innan
þinna sögulegu landamæra sinna.
raddar, sem var að :lesa eitfhvað,
hægt og gætilega, eins og ætlast
væri til að það væri skrifað upp.
„Þetta er rödd hins stríðandi
Zíóns, rödd hinnar frelsuðu Jerú-
salem. Ættingjar ykkar eru myrt-
ir í Evrópu, hv'að ætlið þið hér að
aðhafast jxeim til bj'argar? Þetta
■ er rödd hins stríðandi Zíons. Þeir
isenda Jxá hingað í fljótandi lík-
kistum, hvað ætlið jxið að gera
þeim til bjaigar? Þetta er
rödd. . ..“
smn.
,,Hérna,“ sagði Bauman.
„Haltu á henni!“
j Drengurinn greip byssuna og
hélt henni niður með útréttri
liendi. Allt í einu barði Bauman
á úlnlið drengsins og byssan féll
í gólfið. Bauman gekk eitt skref
j aftur á bak, en beygði sig síðan
! áfram og sló drenginn utan und-
ir, fyrst vinstra megin, síðan
liægra megin. Handleggir hans
svéifluðust eins og vindmyllu-
vængir. Drengurinn stóð grafkyrr
og reyndi ekki að verja sig.
„Þetta ætti að kenna þér að
halda betur á byssunni," sagði
Bauman. „Taktu hana aftur!"
Jakob Levhstein, sþrengjusérfrreðingur
Stern-flokksins.
lrá Dan til Bersheba....
að hlýða í blindni foringja
mínum....
,,.... að skýra ekki frá neinu,
sem mér er trúað fyrir, hvort
heldur sem hafðar eru í frammi
hótanir eða pyntingar og lofa að
bera jxjáningar mínar með þögn
,,. . . .svo lengi sem sálin býr í
líkama mínum. . . . “
í heila mínútu var grafarjrögn
í herberginu. Á þeim augnablik-
um varð ljóst, að jressi athöfn
hafði greypt sig djúpt í sál
drengsins og hún mundi alltaf
setja mark sitt á hana. Jósef hafði
horft á jretta og hver einasta taug
ilíkama hans gerði uppreist
gegn þessu og hann varð að sitja
á sér að hrópa ekki upp og segja
Jxeim að hætta, því að þeir hefðu
ekki leyfi til þess að leika barns-
sálina Jxannig.
Þetta verður okkur aldrei fyr-
irgefið hugsaði hann, Jrví að við
vitum hvað við erum að gera. Og
okkur mundi aldrei verða fyrir-
gefið, svaraði liann sjálíúm sér,
ef við létum það vera.
„Þú mátt fara,“ sagði Bauman.
Drengurinn snerist á hæli og
gekk út úr herberginu, með
mældum skréfum,
fyrir klukkuverki.
Drengurinn tók byssuna á
gólfinu. Hann hikaði eitt augna-
blik eins og til þess að átta sig á
því, hvernig bezt væri að halda á
henni, én því næst gekk hann eitt
skref aftur á bak og hélt byssunni
Jxétt upp að síðu'nni, með oln-
bogann lítið eitt aftur og miðaði
henni á Bauman.
Hermdax verk'amaður er fæddur.
Rafmangsstraumur virtist
streyma frá gikknum og leggja
um allan líkama drengsins, hann
var nú orðinn styrkur og hann
horfði beint framan í Bauman,
rólega en öruggt.
„Þetta er betra," sagði Bau-
man.
Drengurinn rétti Bauman
byssuna. Taugaprófinu var lok-
ið. Hann var orðinn jafn afkára-
legur og áður.
sagði Bauman.
hikaði, en sagði
svo: „Mér var Jxað mátulegt."
„Rétt svar,“ sagði Bauman.
í,Þú hefir staðist prófið." Hann
sneri sér á hæli og gekk út úr
herberginu. Jósef lötraði a eftir
honum.
„Jæja!
Drengurinn
„Við köllum þennan stað
„höllina", sagði Simeon. Þú verð-
ur að læra að rata í myrkrinu því
að við getum ekki kveikt ljós hér,
aðeins í kjallaranum er það
óhætt.“
Þeir gengu fram hjá dyruin,
þar sem ungur drengur stóð á
verði, en innan úr herberginu
heyrðist ómur dimmrar kven-
Nám í manndrápum.
„Við erum að taka upp á
grammófónplötur," sagði Sime-
on. „Útsendarinn er á hjólum,
hér í dag, annars staðar á morg-
un.“ Þetta var fyrsta vitneskjan
um innri hlið „hreyfingarinnar,"
sem Simeon hafði trúað Jósef
fyrir.
,,Jósef,“ sagði Bauman. „Eg
þarf að tala við þig. En fyrst þarf
eg að líta á nokkra nýliða. Viltu
koma með?“
Þeir gengu niður í kjallarann
og komu að járnsleginni hurð.
Þar inni fyrir hafði eitt sinn ver-
ið vínkjallari húseigandans. Það
logaði á olíulampa í herberginu
og ungur piltur sat við borð og
fas í bók við lampaljósið.
„Hvar er Gideon og hinir
tveir?‘ ‘spurði Bauman.
„Þeir eru á skotæfingum,“
svaraði drengurinn.
„Stattu á fætur Jregar Jrú talar
við mig,“ sagði Bauman, ákveðið,
en ekki vonzkulega. Drengurinn
hentist á fætur og stóð teinréttur
og lyfti öxlunum, unz þær námu
nær því við eyru hans og hann
líktist einna helzt vanskapningi.
,Hvaða bók er þetta?“ spurði
Bauman. Drengurinn rétti hon-
um bókina. Stjarna Davíðs var
letruð á hana. Þetta var kennslu-
bók í meðferð skotvopna, e. D.
Ras, fyrsta kennslubókin í þeim
fræðum á hebresku og ólöglega
útgefin. Nafn höfundai'ins
merkti upphafsstafi tveggja höf-
uðpaura leynifélagsins, sem
höfðu samið hana, Davíð Raziel
og Abraham Stern.
„Blaðsíða sautján," sagði Bau-
man.
Jörðin Halldórsstaðir
í Saurbæjarhreppi fæst til kaups og ábúðar í næstu fardög-
um. Framtíðar skilyrði fyrir að koma mjólk á markað. Allar
nánari upplýsingar gefur undirritaður eigandi og ábúandi
jarðarinnar. Réttur áskilinn til að taka eða hafna tilboðum
er berast kunna.
Halldórsstöðum, 20. jan. 1947.
Sigtryggur Guðlaugsson.
BKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHKHK<<HKHKHKKHKHKHKHS<HKKHKHKHS
Tilkynning
Taugapióf.
Drengurinn greip hendinni
fyrir augun eitt augnablik og
síðan sveigði hann líkamann
fram og aftur, eins og eftir hljóð-
falli bænavers.
„, .. . og byssuskeftið. Ef ör-
Hér með leyfum vér oss að tilkynna
viðskiptavinum vorum, að framvegis
verða skrifstofur vorar opnar frá kl.
9 árdegis til kl. 5 síðdegis.
Kolaverzlun Ragnars Ólafssonar h.f.
Axel Kristjánsson h.f.
Olíuverzlun íslands h.f.
CKHKHKHKHKKHKHKHKKKHKKHKKHKHKKKKKKKHKKKKKKKKKKKKKKKKt?
bkhkkhkhkhkhkhkhkkhkhkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkhso
Ekki er ráð nema í tíma sé tekið!
brunatryggiö eigur yKKar an iaiar 1
ei-gin tryggingarfélagi.
Gætið' þess, að tryggingarupphæðin
sé sem næst því verðlagi, er nú gildir.
Frá og með 1. marz n. k. tekur Kaup-
félag Eyfirðinga við umboðinu.
Samvinnutryggingar
gagnkvæm tryggingarstofnun
Umb. Akureyri: Arnþór Þorsteinsson, Gefjun
WKKhKHKHKKKHKHKHKKKHKHKHKKKHKHKHKHKKHHHKHKHKKHKKKKKK
AualÝsið í „DEGI"