Dagur - 18.12.1947, Blaðsíða 7

Fíinmtudagiiui Í8. desember 1947
DAGUR
7
Víðlesinn og þekktur ritdómari,
Steindór Steindórsson, menntaskólakennari,
segir urn bókina:
„Þetta er skemmtileqasta
þýdda bókin, sem eg hefi
lesið í seinni tíð/#
KVEÐJA.
Þín bros voru hugljúf blíð og góð,
svo bjart var í návist þinni.
Þau endurskin voru af innri glóð,
sem yljúðu fyrstu kynni.
Því vakir þín minning helg og
hljóð
í hjartnanna dulda inni.
Sá gæzkunnar máttur, er gaf þér
önd
og gæddi þig eilífðarvonum,
þig leiddi frá þjáning að ljóssins
strönd,
þú lifir og glöðst í honum.
Og aldrei þau'^týnast né bresta
bönd,
<sem bundu þig ástvin og sonum.
Nú rætist það.aUt, seni v^r áður
f ‘ dreymt'
um endurfund vina þinna.
Ásthugur móðvfiær engu gleymt
,og elskúðu börnin mun finna.
Hvert ástúðarbros er um eilífð
geymt
i alveldi sælukýÐUa.
7 Kristín Sigfúsdóttir.
80 ára
Bókaútgáfan
Ein af þeim.*'Vandalausu kon
um, er eg man einna fyrst eftir, og
þá var fulltíða orðin, og enn er á
lífi, er 80 ára á morgun. Það er
Þórey G. Jónasdóttir, fyrr hús-
freyja að Þorljótsstöðum í Skaga-
firði og síðar nú til heimilis á
Elliheimilinu í Skjaldarvík. Eg sá
hana fyrst sem gest á heimili for-
eldra minna Þéttvaxin var hún,
gáfuleg, enda greind kona og
bókhneigð, einarðleg og hrein-
skilin. Hafa þeir eiginleikar ein-
kennt hafa alla stund síðan. Srðar
vissi eg að hún var vel hagmælt,
þó að lítt hafi hún notað þá' gáfú
né til haga haldið vísum sínum.
Þórey var fædd 18. desember
1867 að Litlabæ, sem var kotkríli
í túnjaðrinum á höfuðbólinu
Flugumýri í Skagafirði, og hefir
nú verið í eyði um langa stund,
og líldega horfið. Foreldrar henn-
ar hétu Jónas Jónsson og Ragn-
heiður Oddsdóttir, bæð'i af skag-
firzkum bændaættum. Þau
bjuggu eftir það á ýmsum bæjum
í austanverðr^n Skagafirði, síðast
að Egilsá í Norðurdal. Ólst Þórey
upp hjá þeim til fermingaraldurs,
en fór þá í vinnumennsku.
Árið 1890 giftist Þórey manni
þeim er Jónas hét, Jónasson, Ey-
firðingur í föðurætt, þrifamaður
og góður búþegn. Voru j>au í
vinnumennsku eða húsmennsku
fyrstu árin að mestu, því að þá
var skortur á jarðnæði í Skaga-
fjarðardölúm, en þar vildu þau
helzt vera. En þá datt þeim í hug
að leita þangað sem þau vissu að
landrýmið var nóg, í áttina til af-
réttav. „ Nýibær í Austurdal, bú-
staður Bólu-Hjálmars um skeið,
hafði þá verið í eyði um 20 ár, og
er hann langt sunnar en önnur
byggð býli í dalnum. Það gátu
þau fengið til afnota. En þá var
nokkur hluti túnsins orðinn að
örfokaauðn sakir sandfoks, svo
að eigi þótti fýsilegt að nema þar
land að nýju. En beitarhús, sem
Híldarsel heitir, hafði tilheyrt
Nýjabæ, og’liggja þau enn langan
veg sunnan í dalnum. Þar hafði
sandurinn eigi unnið á, og álit-
legar grundir voru þar í kring,
sem ef til vill mætti gera að túni
með tímanum. Og landgæði voru
þar viðurkennd. Og þarna var
hafin bæjarsmíði eitt vor ’rétt um
aldamótin ,og lét eigandi Nýja-
bæjar vinna það verk. En áður en
því varð lokið, losnaði um jarð-
næði, sem þau hjón gátu fengið,
og kusu þau það heldur. En hús-
veggirnir á Híldarseli standa enn
í dag, og bera vitni um áræði
þessara ungu hjóna, og að vísu
um þá stefnu, sem þá varð vart í
athafnalífi þjóðarinnar, en nú
mun horfin, að færa byggðina út,
og upp til heiða.
Eftir þetta bjuggu þau hjón full
20 ár á ýmsum jörðum í Vestur-
dal, lengst að Þorljótsstöðum,
erfiðri og afskekktri dalajörð, en
síðast að Giljum, og lézt Jónas
þar árið 1923. Þau söfnuðu aldrei
auði en bjuggu jafnan snotru búi
og farsælu. Þau eignuðust 2 börn,
son sem Hálfdan hét, og giftist
hann Guðrúnu Jónatansdóttur
frá Ölduhrygg, góðri konu, og
bjuggu þau um stund í Vesturdal,
en. fluttust til Siglufjarðar árið
1925, og lézt Hálfdan litlu síðar
eftir langa og þunga legu, vel
gefinn.. og góður drengur. Hitt
barn þeirra hjóna var stúlka,
Helga að nafni, og lézt hún á
unga aldri.
Þórey varð eftir í Skagafirði er
Hálfdan sonur hennar flutti til
Siglufjarðar. Vann hún mörg ár
hjá Kristni Briem kaupmanni á
Sauðárkróki, en fluttist svo til
Akureyrar, og var þar á vegum
sonardóttur sinnar, Helgu, og
manns hennar, Kristjáns Geir-
mundssonar fuglafræðings.
Svo mátti heita að við Þórey
værum nágrannar um alllangt
árabil. Kom eg oft á heimili þeirra
hjóna. Vakti það einkum athygli
mína hversu allt var þar í snyrti-
legri röð og reglu, bæði úti og
inni, enda voru þau hjón samhent
á því sviði.
Um langt skeið gegndi Þórey
hinu óeigingjarna, og oft erfiða
hlutverki hinnar íslenzku sveita-
konu. Það starf hefir ekki, eða
var ekki til skamms tíma a. m. k.,
líklegt til að skapa víðkunnan
orðstír né eftirtekt. En hlutur
þeirra og áhrif á uppeldi þjóðar-
innar hefir verið efalaus, þótt
stundum kunni að hafa verið
minna metinn og þakkað en
skyldi.
Þórey ber aldurinn vel. Hún
hefir ekki enn lagt serk úr hendi
sér með öllu, og er því vinnudag-
urinn orðinn langur. Vinir henn-
ar, nær og fjær, munu senda
henni hughlýjar kveðjur á
morgun.
Þormóður Sveinsson.
i Hótel Akureyri \
HAFNARSTRÆTI 98 — SÍMI 271 {
• •IHH»mi»»»»l»lll»»H»imHHni»fMHn»HIIIHH»,l»llim»IHMH»im,MHM«»ll»»HII»»****,,»,»*»»»IMn»»MMHH»l»»»l»»HHHI»»«V
jólagjafir:
Fvrir dömur:
Náttkjólar
Undirföt
Nærföt
Undirkjólar
Slæður
Treflar
Han/kar
Kjólabelti
Sokkar
Vasaklútamöppur
Vasaklútar
Töskur
Lúffur
Frímerki
Allar tegundir af notuðum,
íslenzkuin frímerkjum kaupi
ég hærra verði en áður hefur
þekkst.
William F. Pálsson,
Halldórsstöðum,
Laxárdal, S. Þing.
Fyrir herra:
Hattar
Húfur, m. teg.
Bindi
Slaufur, svartar
Manchetthnappar
Axlabönd
Sokkabönd
Ermabönd
Sokkar
Vasaklútar'
Treflar
Hanzkar
$ Nærföt, m. teg.
Kaupfélag Eyfirðinga
Vefnaðaivörudeild.
„ r » . HttHWHttHWHWHttHMHttHttHWHKeWHKB«HeHKH«HttHttlíettettettettettHttHttettettHttBttHttettettHttHttettettettettettett-!ttettHttBttttettBttBtt<i
JENNY EYLAND g -• f
Fædd 25. ágúst 1896.
Dáin 22. nóvember 1947.
Minningar Culbertsons
í þýðingu Brynjólfs Sveinssonar
<BttHttHttHttHttHttHttHttHttHKHtt«Htt!<H><HttBttí-