Dagur - 11.01.1950, Blaðsíða 8

Dagur - 11.01.1950, Blaðsíða 8
8 Daguk Miðvikudaginn 11. janúar 1950 Ráð kommúnisfð hefðu tafið nýju 12 hraðferðir Ríkis- irkjunina í mörg ár skipa hingað frá ára- mótum til maíloka Nýja bæjarstjórnin þarf að afla mikils lánsfjár til framkvæmdanna - engir ólíklegri en sósíalísku flokkarnir til þess að tryggja því máli framgang I skýrslu þeirri, sem rafveitustjóri birti um ástand og horfur' rafmagnsmálum bæjarins, aS tilmælum Dags, nú fyrir jólin, skýrði hann frá því, að tilboð í vélar nýju Laxárvirkjunarinnar væru nú komin til landsins og í athugun hjá raforkumálastjóra. Taldi hapn líklegt að byrjunarframkvæmdir við virkjunina mundu hefjast í vor, í viðtali við sunnanblöðin hefur Steingrímur Jónsson, rafveitu- stjóri í Reykjavík upplýst, að til- boð í vélar Sogsvirkjunarinnar nýju séu fyrir nokkru komin og í athugun. Munu þau hafa boriit eitthvað fyrr en tilboð í vélar til Laxái'virkjunar I þessu sambandi skýrði Steingrímur Jónsson frá því, að sá meginmunur væri á til- boðuin frá Bandaríkjunum og Lvrópulöndunum, að afgreiðsiu frestur frá Evrópulöndunum væri mjög langur, en miklu sk.emmri frá Bandaríkjunum. Líklegast er talið, að vélamar, sem keyptar verða til hvort tveggja virkjananna, verði frá Bandaríkjunum, enda er ætlunir. að greiða þær með Marshallfé. Ef Island væri ekki þátttakandi í efnahagssamvinnunni, sem kennd er við Marshall, væri ekki um að ræða að kaupa þessar dýru vélar frá Bandaríkjunum, með því að landið á litla sem enga dollara og dollaratekjur eru litlar á ári hverju. Mundi þá hafa orðið að snúa sér eingöngu til Evrópu- landa og hlýta hinum mjög langa afgreiðslufresti þeirra. Þar fyrir hefði gjaldeyrir til vélakaupanna engan veginn verið tryggður. Sennilegt er, að leitað hefði verið erlendra lána, sem alveg áreið- anlega hefðu verið veitt með allt öðrum kjörum og langtum óhag- stæðari en Marshalllánin, sbr. tilraunir Akureyrarbæjar fyrir 1 ári að fá lán í Danmörku til Laxái'virkjunar. Ovíst er einnig, að slík lán hefðu fengizt, eins og fjárhag landsins er nú komið. Augljóst er, að framkvæmd hinna miklu virkjana við Sog og Laxá nú á næstunni er gerð möguleg með þátttöku íslands í Marshall-áætluninni. Þessi þátttaka hefur þegar fært Is- landi mikil verðmæti og greitt götu landsmanna á margan hátt. Kommúnistar gengu erinda Rússa. Bæjarmenn hér mega nú gjörla sjá, hverra erinda „Verkamaður- inni“ hér og áróðurslið kommún- ista gekk, er það hamaðist og hamast enn gegn Marshall-áætl- uninni og þátttöku fslands. Þar er þetta lið ekki að þjóna málstað föðurlands og ættborgar, heldur þeirri „línu“, sem út var gefin í Kreml og kommúnistum allra landa fyrirskipað að þjóna undir. Það hafa þeir og gert trúlega, allir á sama hátt. Heimsvalda- sinnamir í Moskva óttuðust Mar- shall-áætlunina af því að hún stefndi að því að skapa skilyrði fyrir heilbrigt athafna- og fjár- málalíf á Vesturlöndum, en í slík- um jarðvegi þróast kommúnism- inn ekki. Hann þarf upplausn, glundroða, skort og eymd til þess að fá sæmileg vaxtarskilyrði. Slíkt ástand vildu kommúnistar hér leiða yfir þjóðina, og nærri liggur að með hjálp Sjálfstæðis- flokksins og aðstoðarliðs hans, hafi það tekizt. Bæjarstjómin nýja á mikið verk- efni fyrir höndum. En þótt þátttaka íslands í Mar- shall-áætluninni tryggi þannig fyfsta og mesta skrefið við virkj- un Laxár, það er véla- og efnis- kaupin erlendis frá, er vandinn ekki þar með allur leystur. — Margar milljónir þarf að aulci til þess að Ijúka framkvæmdum hér. Til þess þarf bærinn lánsfé, sem nú er mjög torfengið. Hefur eng- inn undirbúningur verið gerður til þess hingað til, og bíður það verk nýju bæjarstjórnarinnar. Eins og lánamarkaði hér heima og erlendis er nú háttað, er það víst, að það mundi ekki þykja gæfuleg byrjun á þessu nauð- synjaverki, að fela þeim mönnum og flokkum forustu í málefnum bæjarins, sem róa að því öllum árum að grafa undan öruggum fjárhag bæjarfélagsins sjálfs með sífelldum kröfum um milljóna- framkvæmdir, sem bærinn hefur ekkert bolmagn til þess að ráðast í, eða kröfum um aukna hluttöku bæjarins í áhættuatvinnurekstri, meðan bærinn á enga trygginga- sjóði til þess að mæta áföllum, nema minnkandi gjaldþol skatt- þegnanna. Dæmin frá Sigluíirði. Þessir flokkar hafa sýnt ágæti sitt í stjórn bæjarmálefna í Siglu- firði. Bæjarstjóri jafnaðarmanna þar hrökklaðist frá, nú áður en kjörtímabil bæjarstjórnarinnar var lokið og fékk í hendur nýjum bæjai'stjóra, Framsóknarmanni, sem mikils trausts nýtur, hina megnustu óreiðu í öllum fjárreið- um bæjarfélagsins. Hafa Siglu- fjarðarblöðin lýst aðkomunni að Ríkisskip hefur gefið út áætlun fyrir siglingar skipa sinna frá aramótum til maí- loka. Samkvæmt henni er ætlað að Esja og Hekla komi tólf ferðir alls á þessu missiri. Samkvæmt áætluninni eiga skipin að koma hingað til skiptis þessa daga, frá Reykja- vík: 12. jan., 28. jan., 3. febr., 18. febr., 24. febr., 17. marz, 24. marz, 7. apríl, 27. apríl, 9. maí 12. maí og 2. júní. Eim- skipafélagið hefur hins vegar enga áætlun birt um siglingar skipa sinna, enda gerast þau nú sjaldséðir gestir á höfnum úti um land. I ; "■ -J D AGUR Næsta tbl. kemur út á laug- ardaginn kemur. — Auglýs- ingar þurfa að berast af- greiðslunni fyrir hádegi á föstudag. Eldsvoði á Silfrastöðum Á mánudaginn kviknaði í fjós- hlöðu á Silfrastöðum í Skaga- firði. Hlaðan var áföst fjósi. Er að var komið voru 7 nautgripir kafnaðir af reyk. Hlaðan, ásamt öllum töðuforða, svo og fjósið, brann til kaldra kola, en heima- mönnum og hjálparmönnum af næstu bæjum tókst að verja íbúðarhúsið. Hvasst var af austri og slökkvistarf erfitt. Ókunnugt er um eldsupptök. Á Silfrastöð- um býr Jóhannes Steingrímsson hreppstjóri í Akrahreppi. undanförnu og er sú lýsing í senn ófögur og lærdómsrík. Hún sýnir vel, hvernig fer, þegar ábyrgðar- leysi og sósíalískir draumórar yf- irskyggja mat manna á raunveru- legum möguleikum og byrgja þeim sýn á skynsamlegri fjár- málastjórn. Til þess að tryggja framgang helztu nauðsynjamála bæjarfé- lagsins, verður fjárhagur bæjar- ins að vera traustur, lánstraust hans gott og öll stjórn bæjarmál- efna að vera ábyrg. Slíkt fæst ekki þar sem eins er stjórnað og í Siglufirði. Framfaramálum bæj- arins er bezt borgið, ef sá flokk- ur, sem einn hefur rekið ábyrga pólitík nú hin síðari ár, fær aukna hluttöku í stjórn bæjarins. Þess vegna er það mikilsvert at- riði fyrir þetta bæjarfélag að fylgi kommúnista hraki verulega í þessum bæjarstjórnarkosningum og áframhald verði á stefnunni frá því í Alþingiskosningunum að því leyti, að fylgi Framsóknar- flokksins aukist að sama skapi og tryggi honum a. m. k. fjögur sæti í bæjarstjórninni á næsta kjör- tímabili. Að því marki ættu allir frjálslyndir og ábyrgir borgarar að keppa. ÍSnaðarmönnum og verkstjórum boðið til Banda- ríkjanna til að kynna sér vinnuaðferðir Juar Merkilegur þáttur Marshall- áætlunarinnar er hin svonefnda „tæknilega aðstoðaráætlun“, sem miðar að því að veita Evrópu- löndum hlutdeild í tæknikunn- áttu Bandaríkjamanna og stuðla þannig að aukinni og batnandi framleiðslu Marshall-landanna. Tilgangur Marshall-áætlunar- innar í heild er að gera Evrópu- löndunum kleift að verða sem fyrst efnahagslega sjálfstæð eftir umrót styrjaldarinnar og tryggja þannig pólitískt sjálfstæði þeirrö og frið í Evrópu. í greinargerð, sem Efnahags- samvinnustofnunin í París hefur birt um tæknilega aðstoðaráætl- unina, segir, að tilgangur hennar sé að stuðla að aukinni fram- leiðslu Marshall-landanna, bæði á sviði iðnaðar og landbúnaðar og með því að kenna fullnýtingu þeirra véla, sem keyptar eru fyrir Marshall-fé. Flest Marshall-löndin þátttakendur. Áætlpnin er þegar 18 mánaða gömul og hefur þegar skilað verulegum árangri. Framkvæmd hennar er þannig háttað, að Marshall-ríkin eiga þess kost að senda framleiðslusérfræðinga sína til Bandaríkjanna til þess að kynnast framleiðsluháttum þar. Einnig eru bandarískir leiðbein- endur í framleiðslumálum, t. d. verksmiðjusérfræðingar, sendir til starfa hjá þeim þjóðum, sem þess óska. Þá láta Bandaríkja- menn í té ýmsar tæknilegar upp- lýsingar, sem líklegt er talið að geti orðið að gagni í hinum ýmsu löndum. Starfsgreinar, sem notið hafa tækniaðstoðar frá Bandaríkjun- um til þessa eru m. a. ýmiss kon- ar verksmiðjurekstur og fram- leiðsluhættir einstakra vöruteg- unda, yísindalegur landbúnaður, stjórn fyrirtækja, markaðsleit og vörusala, o. s. frv. Á það er bent, að aukin framleiðsla er ekki að- eins háð afkastamöguleikum verksmiðja og framleiðslufyrii;- tækja, vélum og húsakosti, held- ur einnig fullnýtingu kunnátt- unnar og vinnunnar, samstarfi framleiðenda og verkamanna og þeim anda, sem ríkir á vinnu- stað. Meðal landa, sem þegar hafa notfært sér þetta ágæta boð Bandaríkjamanna, eru þessi: Noregur, Danmörk, írland, ítalía, Svíþjóð, Frakkland, Belgía, Lúx- emborg, Holland, Austurríki, Vestur-Þýzkaland, Tyrkland og Grikkland. Hafa íslenzk stjórnarvöld ckki áhuga fyrir þessum þætti Marshall-áætlunarinnar? Það vekur athygli íslendinga, við lestur skýrslu Efnahagssam- vinnustofnunarinnar um þetta mál, að ísland er ekki talið í hópi. þátttökulandanna. Virðist það benda til þess að íslenzk stjórn- arvöld hafi lítinn áhuga fyrir málinu, og má þó furðulegt kall- ast. Okkur skortir mjög tækni- kunnáttu á ýmsum sviðúm og al- veg vafalaust mundi það til heilla, að ýmsir sérfræðingar okkar í ýmsum framleiðslugrein- um fengju að kynna sér tilsvar- andi framleiðsluhætti Banda- ríkjamanna, eins og til boða stendur. Á stríðsárunum lærðum við margt af Bandaríkjam. t, .d í vegagerð vöruuppskipun o. s. frv. Með því að gerast aðili einn- ig að þessum þætti MarsKall- áætlunarinnar, gætum við aflað okkur kunnáttu, sem líkleg er til að verða að gagni löngu eftir að * allir Marshall-dollarar eru upp- étnir. Norskar iiiðiirsuðuvörur í alúminíum- umbúðum —m Norðmenn leggja nú mikla á- herzlu á að vinna markaði fyrir niðursuðuvörur sínar erlendis, einkum í Bandaríkjunum, og verður vel ágengt. Reka þeir mikla auglýsingastarfsemi þar, t. d. með kvikmyndasýningum í skólum, svo sem greint var frá hér í blaðinu fyrir nokkru. í ný- komnu hefti af málgagni amer- íska alúminíumiðnaðarins er vak- in athygli á því, að Norðmenn eru farnir að nota alúminíum í stór- um stíl í niðursuðudósir og hefur það reynzt vel. Á s. 1. ári notuðu þeir um 2000 smálestir af alúmin- íum í dósir. Niðursuðuvörur í þessum umbúðum þykja miklu fallegri fyrir augað en áður var, vegna þess hve málmurinn er bjartur, hreinlegur og fallegur. Þá er það og stór kostur, að mjög auðvelt er að opna þessar dósir (venjulegur hnífur dugar til þess) og þær eru miklu léttari en eldri gerðin og sparast þannig flutningsgjald. Þessi fregn er at- hyglisverð fyrir niðursuðuiðnað- inn íslenzka. Meðan hann notast við dósir þær, sem á boðstólum eru hér, mun reynast erfitt verk að vinna markaði erlendis fyrir íslenzkar niðursuðuvörur, hvað svo sem verðlaginu líður.

x

Dagur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.