Dagur - 28.09.1950, Blaðsíða 7

Fimmtudaginn 28. sept. 1950
D A G U R
7
- Fokdreifar
(Framhald af 4. síðu).
og dáða, þegar mest reynir á og
framtíð og líf fólksins í landinu
veltur á því, að það gefist ekki
upp, þegar í harðbakkann slær,
heldur harðni við hverja raun.
Hvers eiga þeir að gjalda?
„Bíleigandi" skrifar blaðinu á
þessa leið:
„Sú var tíðin, að alljr íslend-
ingar, sem teljast vildu menn
með mönnum, áttu sinn reiðhest
og reiðtygi. Man ég ess dæmi
heiman úr minni sveit, frá upp-
vexti mínum, að til voru þeir
bændur, sem ekki voru efnaðir
kallaðir, en áttu þó velalda gæð-
inga, svo að fjölskyldan öll gat,
brugðið sér á hestbak og farið
bæjarleið án þess að þurfa að
leita á náðir nágrannanna um
farkost. Hygg ég, að flestir haíi
virt þeim þetta til manndóms og
heilbrigðrar sjálfsbjargarviðleitni,
fremur en til óhófs og yfirlætis.
Bíllinn er nútímamanninum —
a. m. k. bæjarbúum — það, sem
reiðhesturinn var íslendingum
áður, meðan vélaöldin var enn
eigi runnin upp. Jafnvel einræðis-
herrar, sem annars eru lítt við
frjálslyndi kenndir eða umhyggju
fyrir alþýðunni, hafa skilið þetta.
Hitler sáluga dreymdi t. d. um
það, að allir bjargálna Þjóðverj-
ar gætu eignast sinn eigin far-
kost. Hann hafði því mikinn á-
huga fyrir „alþýðubílnum" svo-
nefnda, sem átti að verða svo ó-
dýr í innkaupi og rekstri, að
venjulegum mönnupa yrði ekki
ofviða að kaupa hann og nota sér
og fólki sínu til gagns og gleði.
Og jafnan hef ég heyrt því hald-
ið á loft, Bandaríkjamönnum til
hróss og vegsauka, en ekki hins
gagnstæða — að varla geti svo
fátækan verkamann eða bónda
þar í landi, að hann eigi ekki
§inn eigin bíl.
En nú bregSur svo kynlega við,
að íslenzk stjórnarvöld virðist nú
um skeið á allt annarri og ólíkri
skoðun að þessu leyti. Því að
segja má með fullum rétti, að
síðustu árin hafi þau gert allt,
sem í þeirra valdi stendur til
þess, að ekki geti aðrir en sterk-
efnaðir hátekjumenn eignast bíl
eða notað. Hér á landi, síðan ég,
fyrir fjórum árum síðan, eignað-
ist smábíl, sem ég ætlaði að hafa
mér og fjölskyldu minni til gagns
og gamans, hefur t. d. tröllauk-
inn innkaupsskattur verið lagður
á bíla og söluskattur hér innan-
lands. Sömuleiðis á hjólbarða og
varahluti alla, þá sjaldan þessir
nauðsynlegu hlutir eru annars
fáanlegir og veldur það auðvitað
því, að viðhaldskostnaður verður
í mörgum tilfellum margfaldur
við það, sem hann þyrfti annars
að vera, og var hann þó og er
ærinn fyrir, svo að naumast var á
bætandi, en það er önnur saga
og verður ekki farið lengra út í
þá sálma að sinni
Á þessu stutta tímabili hefur
benzín ennfremur meira en þre-
faldast í verði. Vitað er, að lang-
minnstur hluti þeirrar verðhækk-
unar stafar af eðlilegum eða ó-
viðráðanlegum ástæðum, heldur
er hér fyrst og fremst um að
ræða nýja og harla ósvífna skatt-
heimtu í hina einu og sönnu ó-
seðjandi hít — ríkissjóðinn. Það
er því óhætt að segja það, að
hér á landi stefnir þróunin — af
ráðnum huga valdhafanna — í
þveröfuga átt við það, sem for-
ráðamenn annars staðar hafa vilj-
að vera láta: — Hér á bíllinn að
bætast við sérréttindi yfirstétt-
anna og auðmannanna. Milli-
stéttirnar, hvað þá heldur „sauð-
svartan almúgann,“ skyldi aldrei
láta sig dreyma um að eignast
farkost, er kæmi í stað reiðhesta
feðra okkar og forfeðra. Og við
þetta bætist, að furðanlega vel
hefur tekizt að troða þeirri skoð-
un upp á almenning, að bíllinn
sé ,,lúxus“ og varla sæmandi fyr-
ir óbrotna millistéttarmenn að
eiga slíkan óþarfa!
En mér er sprn-n: Er þá reið-
hestur í eign venjulegra manna
— a. m. k. bæjarbúa — ekki
einnig „lúxus“ og óþarfi, sem
sjálfsagt sé að skattleggja ótæpt?
Hvers eigum við bíleigendur að
gjalda? Eða er það ríki jafnað-
arins, sem oddvita og ráðamenn
okkar þjóðfélags kann að dreyma
um, á þá lund, að allir skuli vera
jafn fátækir og umkomulitlir að
öllu leyti, en ekki hitt, að reynd
sé að gera sem allra flestum
kleyft að lifa við æskileg kjör
og menningarskilyrði svipað því,
sem aðrar þjóðir keppa eftir að
geta boðið þegnum sínum?
Ágætt Rúgmjöl í slátur
Gróft Matarsalt
Fínt Matarsalt
Hveiti í smápokum
Kurlaður Maís
Varpmjöl.
Nýlenduvtírudeildin
og útibú.
H rökkbrauð
Kr. 260 pakkinn.
Nýlen d uvörudeildi n
og útibú.
(Rice Dinner)
Kr. 1.65 pakkinn.
Nýlenduvörudeildin
og útibú.
Barnakerra
til sölu.
Afgr. vísar á.
ÍIR BÆ OG BYGGÐ
Berklavarnadagurinn:
Bregðist ekki!
Á sunnudaginn kemur er hinn
árlegi söfnunardagur Sambands
íslenzkra berklasjúklinga.
Margir munu telja, að þeir
dagar, sem fé er safnað meðal
almennings. séu orðnir heldur
margir, ekki sízt nú, er vaxandi
dýrtíð þrengir hag þjóðarinnar.
En það hefur alltaf sýnt sig, þó
okkur greini á um margt, að ríkt
hefur einhugur um starfsemi S. IÆFAK keppir um ^nanfélags-
B. S„ byggingu Reykjalundar bikar’ sem Kristján Sigurðsson
og annað sem unnið hefur verið Geir Þormar °S Jón Sigurbjörns
að berklavarnamálum þjóðar-|SOn ®el bu “átu i^laginu.
Er þetta í þriðja sinn, sem keppt
Messað í Akureyrarkirkju kl. 2
n. k. sunnudag.
[Frá starfinu í Kristniboðshúsinu
Zion. Sunnudaginn 1. okt. kl 10 M:,
sunnudagaskólinn, kl. 2 drengja-
fundur, báðar deildir, kl. 8V2 al-
í menn samkoma, séra Jóhann
Hlíðar talar. — Allir velkomnir.
Kappróður verður n. k. sunnudag
kl. 5 e. h. ef veður leyfir. —
mnar.
Takmarkið
veikinni og einnig að styrkja þá ilann sve‘r Sigtiyggs Sigtiyggs
starfi, er hafa misst þrek í bar
áttunni við sjúkdóminn.
Þetta er göfugt markmið og
dví fylgir blessun og góðar óskir
allra landsmanna, en því verður
ekki náð nema með öflugri sókn,
arautseigju og fórn.
Það voru bjartsýnir menn, er
hófu baráttuna og mörkuðu leið
ina sem nú er fram komið og
Reykjalundur ber skýrast vitni.
Oll þjóðin hefur staðið sam-
an og svo vonum við að verði
áfram, og að alltaf verði unnið í
anda S. í. B. S„ aldrei misst
sjónar af marki, þar til fullum
sigri er náð.
Reykjalundur er fagur staður
og þess verður ekki langt að
bíða, að gróðursettir verði þar
kjörviðir og prúðar bjarkir
er að útrýma
er um bikarinn. — í fyrra vann
sonar, en í henni voru auk hans:
Hreinn Þormar, Höskuldur Goði
Karlsson, Óskar Eiríksson og
Snorri Friðriksson.
Úthlutun skömmtunarseðla
stendur yfir þessa dagana. Ósk-
ar úthlutunarskrifstofan eftir því
að fólk taki miða sína ekki síðar
en f. h. næstk. laugardag.
Athugasemd. Við nánari at-
hugun ferðasögu þeirrar á
Vatnajökul, sem birtist í síðasta
tbl. Dags, hefur komið í ljós að
smávægilegar missagnir eru þar
og vil eg leiðrétta þær. Var
ferðaþáttur þessi skrifaður
miklum flýti og er þar að finna
orsök þessarar ónákvæmni. Er
þá fyrst að telja, að leiðangurs
menn af Akureyri eru sagðir 16,
en vox-u 15. í upptalningu þeirra,
, , , . snemma í greininni, féll þó niður
breiði ur limi smu, groðurhus , TTT , _
nafn Johanns Helgasonar. Gisli
rísi af grunni, þar sem vistmenn
vinna að ræktun hollra og ljúf-
fengra jarðarávaxta!
Þetta og ótal margt fleira er
Dað sem koma skal þar að lund-
inum góða. Reykjalundur er
fyrirmyndarstaður, þangað ættu
sem flestir að koma, þar er margt
að sjá og góður andi yfir.
Mætti segja að hollvættir
héldu um staðinn vörð.
Akureyringar, „bregðist ekki“.
Það er kærleiksverk að styðja
sjúka til sjálfsbjargar.
Eg segi aftur: „Bregðist ekki“.
Minnumst allra þeirra er hníga
valinn fyrir aldur fram af
völdum berklaveikinnar, vegna
þeirra og framtíðarinnar má
enginn bregðast.
L. S.
Eiríksson var einn Reykvíkinga
en ekki Gísli Jónasson, eins og
misritast hefur á einum stað. Þá
láðist að geta þess, að fararstjór-
inn var einn þeirra fjögurra
manna, sem fylgdu jökulförunum
á jökulinn á miðvikudagsmorgun
og kannaði hann leiðina og
stefnuna. Ennfremur hefði átt að
geta þess, að Bandaríkjamenn-
irnir voru skíðalausir og var
ganga þeirx-a erfiðari en annai-ra
af þeim sökum. Á einum stað. er
of fast að orði kveðið um mat-
vælaskort leiðangursins. Entust
matvælin til máltíðar í Herðu
breiðarlindum á heimleið. Er.rétt
að taka þetta allt fram til skýr-
j.ingar, hins vegar átti grein þessi
aldi'ei að verða nein tæmandi
skýrsla um för þessa, heldur að-
Þessi grein átti að birtast í ísl. I eins persónuleg frásögn, lituð
í gær, en fyrir mistök féll megin- persónulegum viðhorfum og er
mál greinarinnar niður þar. vitaskuld að öllu leyti á ábyrgð
höfundar. — H. S.
Guðsþjónusta í Grundarþinga-
pi-estakalli: Munkaþverá sunnu-
daginn 1. október kl. 1 e. h.
Di'. theol. séi'a Friði'ik Frið-
iksson, messar.
Brúðkaup: S. 1. laugardag voru
gefin saman í hjónaband Þor-
valdur Stefánsson foi'stjóri og
Guðrún Oddsdóttir. — Heimili
xeirra er að Sti'andgötu 5, Akur-
eyri.
Áheit til Akux'eyrarkirkju: Kr.
25.00 frá N. N. — Kr. 50.00 frá
ónefndi'i. — Kr. 50.00 frá N. N.
Þakkir. — Á. R.
Frá Kvenfélaginu Hlíf:
Gjafir í Bax-naheiinilissjóðinn:
L. R. 50.00 kr„ L. P. 100.00 kr„
og J. S. 100.00 kr„ P. S. 100.00
(áheit). Allt fi'á Akureyri. Kærai'
þakkir. — Stjói’nin.
Hjónabönd: Anna Sigurbjöi'g
Guðmxmdsdóttir. og Hartmann
Jóhannesson ' frá Skagaströnd.
Gift 21. sept.
Lilly Halldórsdóttir, Ásbyrgi,
og Torfi Leósson, húsgagnasm,,
Akureyri.
Ingiríður Steingrimsdóttir,
Reykjavík, og Gunnar Þói'sson,
skrifstofustj,, Akux'eyri.
Auðu.r Hallgrímsdóttir, Akur-
eyi-i, og Viktor Aðalsteinsson s. st.
Gift 23. sept. F. J. R.
Kveðjusamkoma fyrir Arthur
Gook og frú, sem leggja upp í ferð
til ki-istniboðsstöðva í Afríku,
Indlandi og öðrum löndum, verð-
ur haldin kl. 5 n. k. sunnudag á
Sjónai'hæð. Vinir og kunningjar
velkomnir.
Stúkan Isafold-Fjallkonan nr. 1
heldur fund að félagsheimili
sínu, Skjaldborg, næstk. mánu-
dag, 2. okt„ kl. SV2 e. h. Fundar-
efni: Venjuleg aðalfundarstörf.
Inntaka nýri'a félaga. Hagnefnd-
ai’atx'iði. — Sjá nánar í götuaug-
lýsingum.
Nýlega opinbcruðu trúlofun
sína: ungfrú Vigdís Þoi-móðs-
dóttir, prests á Vatnsenda, og
Sveinn Skorri Höskuldsson stú-
dent, Akui'eyri.
Fundur verður haldinn í Skák-
félagi Akureyrar n. k. föstudag
(29. sept.) kl. 20 í fundarsal Al-
þýðuflokksfélaganna í Túngötu 2.
Félagar eru beðnir að fjölmenna
og mæta stundvíslega.
Stjórnin.
Edikssýra
i hálfflöskum
nýkomin.
Nýlenduvörudeildin
og útibú.
Stúlka
óskast til heimilisstarfa.
Höskuldur Steinsson,
Brauðgerð KEA.
Kaffibrennsla
Akureyrar h.f.