Dagur - 22.12.1950, Síða 1

Þetta er síðasta tbl. árgangs-
ins. Dagur kemur næst út
föstud. 5. janúar 1951.
Dagur
DAGUR
sendir lesendum sínum nær
og fjær beztu óskir um gleði-
leg jól og farsælt ár!
XXXIII. árg.
Akureyri, föstudaginn 22. desember 1950
55. tbl.
Barnaskólar byggðir fyrir 33
Ij. kr. frá 1947
Áæílaður byggingarkostnaður á næsta
ári tæpar 6 millj. kr.
Á« árabilinu 1947—50 hafa
barnaskólar og skólastjórabú-
staðir verið byggðir fyrir um 33
millj. kr. og áætlað er að á næsta
ári þurfi enn að verja nær 6
millj. kr. í sam askyni.
Hér fer á eftir útdráttur úr
skýrslu fræðslumálaskrifstofunn
„Arnarfell“ kom í gær
með appelsínurnar
M.s. Arnarfell kom hingað í
gær með jólaappelsínurnar frá
Spáni. Skipið hafði áður losað
hluta farmsins í Reykjavík, en
þangað kom það sl. mánudags-
morgun. Afgangurinn af appel-
sínufarminum fer hér á larid,
sumt til verzlana í bænum, en
annað í skip, sem flytja appelsín-
urnar til hafna hér norðanlands.
M.s. Pétur Jónsson lestar til
Húsavíkur, M.s. Súlan til Skaga-
fjarðar- og Húnaflóahafna og
Stranda. Arnarfell flutti einnig
salt frá Spáni og fer það á land
hér, nema 350 lestir er skipið los-
ar á Flateyri. Appelsínuskammt-
urinn hjá KEA er 3 kg. á heimil-
ismann.
Nauðsynlegustu vefnaSðrvörur á frilisfa
Reynt á þann íiátt að bæta úr mestu
þörf heimilanna á þessum nauðsynja
UR BÆ OG BYDÐÐ
I. O. O. F. — 132122281A
Áheit á Strandarkirkju. Kr.
50.00 frá J. Ó. S. — Móttekið á
afgreiðslu Dags.
Nokkrir aðgöngumiðar að
dansleik áramótaklúbbsins að
Hótel KEA 31. des., eru til sölu
hjá hótelstjóranum
Leiðrétting. í greininni um
Kristján S. Sigurðsson í síðasta
blaði höfðu fallið niður nokkur
orð. Á eftir orðunum: — Hann
trúir á mátt guðstrúar til að bæta
og fegra lífið — átti að koma:
Þess vegna er hann mikill krist-
indóms- og kirkiuvinur. Hann
trúir á mátt samvinnu og sam-
hjálpar til að gera lífið bjartara
og fegurra — þess vegna o. s. frv.
Gjafir til hjónanna í Þórshöfn.
Frá Einari Kristjánssyni kr.
100.00. — Jón Þorvaldsson, Tré-
stöðum, kr. 100.00. — N. N. kr.
50.00. — Áður birt kr. 765.00. —
Alls móttefcið á aígreiðslu Dags
kr. 1015.00. — Sent til Þórshafn-
ar.
Leiðrétting. í frásögn blaðsins
af 75 ára afmæli Tryggva Jónas-
sonar fiskimatsmanns. 13, des. sl.,
far hann nefndur fyrrv. yfir-
fiskimatsmaður. Þetta er ckki
’ "tt. Tryggvi er og hefur verið
fiskimatsmaður.
ar um greiðsluþörf til skólabygg-
inga 1951 og um byggingafram-
kvæmdir hin síðustu ár:
I. BARNASKÓLAR.
A. I kaupstöðum:
Byrjað hefur verið' á að byggja
eða endurbæta 10 skólahús. Tvö
öru ennþá í srníðum. Hin mega
heita fullgerð, a. m. k. svo, að
kennsla er hafin í þeim. Áfallinn
kostnaður þessara bygginga var'
14.7 millj. kr. hinn 1. júlí sl. og
áætlaður kostnaður 1951 rúmar
4 millj. kr.
B. Utan kaupstaða:
Byrjað hefur verið á byggingu
27 skólahúsa, en 3 endurbætt. 13
af þessum 27 húsum ei'u þegar
fullgerð, og 11 að mestu leyti. —
Starf er hafið í þeim öllum, þó
ýmislegt sé enn ógert í síðari
flokknum. 3 skólahús eru
skemmra á veg komin. 4 héruð
hafa fengið styrk til kaupa á
skólabílum. Áfallinn kostnaður
við þessar framkvæmdir var 1.
júlí 1950 16.5 millj. kr., en áætl-
aður kostnaður 1951 um 1.7 millj.
kr.
C. Skólastjórabústaðir:
Síðan 1947 hafa verið byggðir
11 skólastjórabústaðir, 10 eru
þegar fullgerðif, einn í smíðum.
Áfallinn kostnaðui 1. júlí 1950 kr.
1.6. millj., en áætlaður kostn-
aður 1951 kr. 119 þúsund.
Samanlagður áfallinn kostnað-
ur A+B + C 1947—1950 32.9
millj. kr., en áætlaður kostnaður
sömu liða 1951 tæpar 6 millj. kr.
II. GAGNFRÆÐASKÓLAR.
A. í kaupstöðum;
Byggt hefur verið nýtt gagn-
fræðaskólahús í Reykjavík og
bætt við húsin á Akureyri og fsa-
firði. í Vestmannaeyjum er nýtt
hús í smíðum. Áfallinn kostnað-
ur þessara húsa 1. júlí 1950 er 7.7
millj. kr., en áætlaður kostnaður
1951 410 þús. kr.
B. í sveitum:
Nýtt skólahús hefur verið reist
að Skógum undir Eyjafjöllum.
Því er ekki enn lokið, þótt
kennsla sé hafin þar fyrir ári síð-
an. Bætt hefur verið við skóla-
húsið að Eiðum og smíðahús reist
við Laugaskóla. Nýtt skólahús er
í smíðum að Laugarvatni. Nokk-
ur hluti þess tekinn í notkun á
þessu hausti.
Fransk-íslenzka |
verzlunarfélagið i
uppvíst um stófelld i
verðlagsbrot
Verðgæzlustjórinn hefur í
fréttatilkynningu skýrt frá því
að upp hafi komizt um stór-
fellt verðlagsbrot hjá heild-
sölufyrirtæki í > Reykjavík. —
Flutti það inn mikið af
gluggatjaldaefni, skilaði verð-
lagsyfirvöldunum f ölsuðum j!
reikningi, sem varan var verð- ;
lögð efiir og var verðið kr. <
46.50 metrinn I stað kr. 13.30.
Þar að auki voru strangarnir;
rifnir eftir endilöngu og hvor
helmingur seldur fullu verði.
Með þessum aðferðum ætlaði
heildsölufyrirtæki þetta að
græða 90 þús. kr. á þessari
einu sendingu. I fréttatil-
kynningu verðgæzlustjóra er
ekki getið um nafn heildsölu-
fyrirtækis þessa, og má það
merkileg linkind kallast, en
sunnanblöðin segja fyrirtækið
vera Fransk-íslenzka verzlun-
arfélagið. Framkvæmdastjóri
þess fyrirtækis er skráður Ei-
ríkur Sigurbergsson.
vorum
Samkvæmt ákvörðun, sem rík- Aðrar vörur á frílista.
isstjórnin tók á fundi sínum 16.1 Áður hafa kornvörur og sykur
þ. m., má fastlega vænta þess, að l verið á frílista, og hafa bankarnir
bætt verði í náinni framtíð úr
mesta vefnaðarvöruskorti heim-
ilanna. :
Vefnaðarvörur - á frílista.
Þessi ákvörðun ríkisstjórnar-
innar er á þá lund, að nokkrar
vefnaðarvörur og saumavörur
verði settar á frílista eða inn-
flutningur á þeim gefinn frjáls.
Vörur þessar eru hvítt léreft,
flónel hvítt og misiitt, tvisttau,
tvinni, nálar, tölur, smellur og
rennilásar.
Með því að gefa innflutning
þessara vara frjálsan, ætti að
vera tryggt, að nóg verði flutt inn
af þeim vefnaðarvörum, sem
heimilin vanhagar nú mest um.
Afli „Svalbaks“ og
„Kaldbaks“ í sumar
Togarar útgerðarfélags Akur-
eyringa h. f., Kaldbakur og Sval-
bakur, stunduðu, sem kunnugt
er, veiða»- í sumar, til upplags í
Krossanes, og var afli þeirra sem
hér segir: Kaldbakur, tímabilið
26. apríl til 6. desember, 7822
lestir, þar af til vinnslu 7522 lestir.
Svalbakur, tímabilið 19. apríl til
18. nóvember 7058 lestir, þar af
til vinnslu 6867 lestir. í þessu
heildaraflamagni er ekki meðtal-
inn afli Svalbaks í síðustu veiði-
ferð er hann seldi í Bretlandi
á dögunum og skýrt var frá í
síðasta tbl.
Fyrirlestur um Island
Skv. frásögn Parísarútgáfu New
York Herald Tribune nú nýlega,
flutti M. Roger Vercel erindi um
„ísland nútímans og ísland Lotis“
í Palais de Chaillot í París, fyrir
marga áheyrendur. ísland Lotis
er sú lýsing á landi og þjóð, er
fram kom í frægri skáldsögu
Pierre Loti á öldinni sem leið, en
saga hans, sem mörgum er kunn,
gerðist að verulegu leyti hér við
land.
fullnægt beiðnum um yfirfærzl-
ur, er þeim hafa borizt vegna
þessara vara.
Gjaldeyrisafkoman betri.
Frílistavörurnar hafa nú verið
auknar vegna þess, að gjaldeyr-
isafkoman út á við hefur heldur
farið batnandi seinustu mánuð-
ina. Vonir eru til þess, að bráð-
lega verði hægt að bæta við fíeiri
vörum á frílista, ef útflutningsat-
vinnuvegimir verða ekki fyrir
truflunum af völdum verkfalla
og aflabrögð bregðast ekki. — Ef
togaraverkfallið hefði ekki orðið
jafn langvinnt, mundi hafa verið
hægt fyrir nokkru að auka veru-
lega innflutning á frílistavörum
og fjölga þeim.
Bretar undrandi yfir ísmolum, er
falla af himni á Suður-Englandi
Rætt um að þeir komi frá „fljúgandi
diskum“
Brezka flugmálaráðuneytið
skýrði svo frá 30. nóv. sl., að það
hefði engar skýringar á reiðum
höndum um eðli ísmola, sem hafa
i'aliið af himni yfir Suður-Eng-
land að undanförnu. Flugmála-
ráðherrann, Arthur Henderson,
sagði þingmönnum neðri mál-
stofunnar að veðurfræðingar
telji öruggt, að hér sé ekki um
að ræða óvenjulegt hagl.
Einn slíkur ísmoli, sex þuml-
ungar í þvermál, féll í gegnum
asbestþak í Wandsworth, með
gífurlegum krafti, og skildi eftir
tveggja feta stórt gat í þakinu.
Henderson sagði, að veðurfræð-
ingar, sem hefðu skoðað ísmol-
ann, teldu að hann hefði myndast
utan á sléttum og flötum grunni.
Ráðherrann sagði, að möguleiki
væri að molinn hefði myndast ut-
an á flugvél, en hins vegar eru
sérfræðingar ekki á þeirri skoð-
un. Svipaðir ísmolar, sumir allt
að 14 ensk pund á þyngd, féllu I
Devon hinn 9. nóv. Einn slíkur
klumpur drap kind úti á engi.
Henderson sagði, að veðurfræð-
ingarnir teldu, að hita- og lofts-
lagsskilyrði hefðu ekki verið slík
þennan dag, að slíkir klumpar
hefðu getað myndast eins og
snjór og hagl, og þyrfti að skýra
tilkomu þeirra með öðrum hætti.
Rannsókn, sem flugherinn lét
gera, sýndi, að engar flugvélar
hersins voru á þessum slóðum á
þessum tíma og sérfræðingar í
flugmálum hafa talið útilokað, að
slíkir ísmolar geti myndast utan
á farþegaflugvélum, því að þær
eru útbúnar með sérstökum „de-
icing“ útbúnaði, sem varnar því
að svo mikil ísing myndist utan
á þeim. Eftir er þá ein skýring, en
flugmálaráðuneytið hefur látið
blöðin um að birta hana, og er
ekki aðili að henni. Hún er sú, að
ísklumpar þessir hafi myndast
utan á hinum dularfullu „fljúg-
andi diskum“, sem enginn kann
að skýra, en sést hafa í mörgum
löndum.
»»'
Snæfell“ flytur kol
heiin
M.s. Snæfell hefur að undan-
förnu losað saltfisk í Aberdeen
og Hull og lestar þar kol til flutn-
ings heim. Skipið er ekki vænt-
anlegt hingað fyrr en eftir jól.