Dagur - 22.12.1951, Blaðsíða 1

D A G U R
sendir lesendum sínum
jóla- og nýjárskveðjur.
Kaupendur úti á landi, sem
enn eiga ógoldið árgjaldið
íyrir blaðið ,eru áminntir um
að gera skil nú þegar!
XXXIV. árg.
Akureyri, föstudaginn 22. desember 1951
52. tbl.
Stöðvarhúsið við Laxá
Unnið var að byggingu stöðvarhússins nýja við Laxárvirkjun fram
á vetur og miðaði allvel áfram. Húsið er mikið mannvirki og stendur
djúpt í jörðu. M.vndin sýnir, hvernig umhorfs var þar eystra um það
leyti, er störfum var hætt. — Ljósmynd: O. Baldv.
Miíli 50 cg 60 kærur úl af fram-
ferði unglinga bárusl Iðgreglunni
hér m háfíðarnar í fyrra
Aðeins örfáar kærur liafa borizt til lögreglunnar
í Reykjavik á sama tíma
8. desember síðastliðinn ritaði Friðjón Skarphéðinsson, bæjar-
fógeti Akureyrar og sýslúmaður Eyjafjarðarsýslu, ýmsum þeim, er
uppeldisáhrif hafa á æskulýð þessa bæjar, svo sem forráðamönn-
um skóla o. fl., svohljóðandi bréf:
Hillir undir lok ránveiSa brezkra togara
[Jtanríkisráðuneytið býst til aS kynna sér for-
sendur Haag-dómsins og ömmr málskjöl
„Undanfarin ár hefur borið all-
mikið á ,að unglingar hér í bæn-
um stofnuðu til óeirða á gamlárs-
kvöld og á Þorláksmessudag. Sl.
ár bárust hingað um 20 kærur
vegna óeirða unglinga dagana
Fjölinenni við jarðarför
séra Stefáns Kristins-
sonar
Jarðarför sr. Stefáns B. Krist-
inssonar prófasts fór fram að
Völlum 18. þ. m. Ræður fiuttu
Friðrik J. Rafnar vígslubiskup,
sr. Sigurður Stefánsson og sr.
Stefán Snævarr, sem jarðsöng.
Auk þeirra voru þa'r sr. Benja-
mín Kristjánsson og sr. Pétur
Sigurgeirsson, allir hempu-
klæddir. Jakob Tryggvason org-
anisti á Akureyri stjórnaði
söngnum. Sóknirnir í Valla-
prestakalli sáu um útförina óg
kostuðu hana, sem virðingar- og
þakklætisvott við hinn látna
merkisprest.
Öll athöfnin fór virðulega fram
og með miklum myndarbrag, svc
sem vera bar.
Alþingi frestað í da<$
Aiþingi Iýkur ekki fyrir jól.
Fjárlög voru afgrcidd í gær og
í dag hefst jólaleyfi þingmanna
Þing mun koma saman aftur
eftir nýjár.
fyrir jólin, og milli 20 og 30 kær-
ur eftir gamlárskvöld.
Á' sama tíma bárust lögreglunni
í Reykja\iík ekki nema örfáar
kærur.
Ekki þarf að eyða orðum að
því, hve vansæmandi þetta er
fýrir Akureyri, og jafnframt
skaðlegt fyrir þau ungmenni, sem
hér eiga hlut að máli.
Með samstilltum aðgerðum
allra þeirra aðila, sem uppeldis-
áhrif hafa á æskulýð þessa bæjar,
hlýtur að vera hægt að uppræta
með öllu þennan ljóta ósið, sem
sett hefur svip menningarleysis á
bæinn.
Það eru því eindregin tilmæli
mín til yðar, að þér gerið allt,
sem í yðar valdi stendur, til þess
að koma í veg fyrir, að ungmenni
bæjarins haldi áfram uppteknum
uætti.“
Fer bókasafn Þorsteins
M. Jónssonar til Kenn-
araskólans?
Meðal viðbótartillagna fjár-
veitinganefndar er heimild til
handa ríkisstjórninni að verja fé
til að tryggja með samningi, að
hið mikla bókasafn Þorsteins M.
Jónssonar, skólastjóra á Akur-
eyri, verði eign Kennaraskóla ís-
lands, enda verði á skilyrði selj-
anda fallizt af ríkisstjórninni.
7 millj. af greiðslu-
afgangi til bæjar- og
sveitafélaga
Við umræður um frv. um
framlengingu söluskatts í efri-
deild Alþingis sl. þriðjudags-
kvöld, var lýst samkomulagi
st jórnarflokkanna um aö
koma til móts við kröfur
bæja- og sveitarfélaganna um
aukna hlutdeild í skatttekjum.
Verður 7 millj. króna af
greiðsluafgangi þ. árs varið til
að greiða vangoldin frainfög
ríkissjóðs til skólabygginga og
hafnar- og lendingarbóta. —
Veðdeild Búnaðarbankans fær
1 millj. króna. Eftir þetta varff
ramkomulag um að skerða
eskkí 'blut ríkissjóðs af sölu-
skattinum, en það hefði þýtt
tekjuhalla á fjárlögunum að
óbreyttum aðstæðum. — Ráð-
herrar Framsóknarflokksins
höfðu áður lýst því yfir, að
þcir myndu ckki sætta sig við
afgreiðslu fjárlaga með þeim
hætti og lieldur segja af sér en
taka við greiðsluhalla á fjárl.
Avaxtasalan hefet í dag
M.s. Snæfell var væntanlegt
hingað með morgninum með
ávextina frá Reykjavík og mun
sala þeirra hefjast í dag. Hér er
aðallega um epli og appelsínur
að ræða. Eitthvað einnig af vín-
berjum. Snæfell rúmaði ekki alla
ávextina og er afgangurinn
væntanlegur með m.s. Helga
Helgasyni í dag eða morgun.
Góð tíð - gott akfæri
Einmuna góð tíð hefur verið
hér um slóðir að undanförnu og
er snjólétt orðið á láglendi og ak-
færi gott innanhéraðs. Öxnadals-
heiði greiðfær og jeppafært yfir
Vaðlaheiði. Voru Þingeyingar hér
í gær á jeppum.
„Hjáguð 20. aldar-
• a
mnar
ÞEGAR drengirnir 23, sem
fórust, þegar stór almennings-
vagn ók á drengjafylkingu á
götu, voru jarðsettir í Bret-
landi, talaði biskupinn í Roc-
hester og réðizt mjög hvass-
lega á „hinn þjóðfélagslega
glæp, sem krefst sífelldra
fórna á strætum og þjóðveg-
um.“ Biskupinn sagði, að á
hverjum degi færust 5 börn
að meðaltali á brezkum þjóð-
vegum „sem blóðfórnir til hjá-
guðs tuttugustu aldarinnar:
Hraðans.“
DANSKIR spítalar liafa
fengið tilmæli um að gæta
meira hófst í meðala-notkun.
Er þetta liður í sparnaði við
rekstur spítalanna vegna vax-
andi dýrtíar og kostnaðar.
Það kemur þegar fram í brezk-
um fiskveiðamálgögnum, að Bret
ar óttast að dómstólsorðin í Haag,
þar sem þeir töpuðu iandhelgis-
málinu við Norðmenn, verði til
þess að útiloka brezka togara frá
fleiri erlendum fiskimiðum en
norskum og verður þeim sér-
staklega hugsað til íslands í því
sambandi, sem vonlegt er, því að
hér hafa brezkir togarar stundað
ránveiði á heimamiðum íslands
allt síðan 1901.
Voru Bretar farnir að líta á ís-
lenzka landgrunnið sem sína
eign, sbr. útreikninga brezkra
þingmanna um fjárhagslegt tap
Breta af fyrstu skrefum íslend-
inga til að vernda fiskimið sín og
atvinnu-undirstöðu. Nú þykjast
brezkir togaraeigendur sjá hilla
undir lok þessa tímabils, er þeir
geta látið skip sín sækja á heima-
mið fjarlægra þjóða og má því
búast við því, að þeir knýji á dyr
ríkisstjórnar sinnar að reyna að
koma í veg fyrir þessa þróun. Sú
aðferð, að sækja á í þessum mál-
um í gegnum þing og stjórn, gafst
þeim vei í haust, er þeir komu
f STUTTU MÁLI
DANSKUR prentari, Al-
frcd Petersen, var handtekinn
í Austur-Berlín fyrir 14 mán-
uðum, sakaður um „skemmd-
arstörf.“ Ilann var' látinn laus
nú um miðjan des. og komst
vestur fyrir járntjaldið. Haim
fék aldrei að vita, hvað hon-
um var gefið að sök. Hann
yfirgaf fangelsið farinn að
heilsu, hafði Iétzt um 23 kíló.
Dágott sýnishorn af réttarfar-
inu og réttarörygginu í sælu-
ríkjum kommúnismans.
-K
FAROUK konungur Egypta
Narriman, hin unga drottning
hans, eiga von á erfingja í fe-
brúar. Drottningin mun fæða
á sjúkrahúsi í París. Kostnað-
ur er sagður muni nema 500
þús. kr. Farouk þykist svo ör-
uggur að þetta verði sonur-
inn, sem hann hefur lengi
óskað sér, og ríkiserfinginn, að
hann hcfur fyrirskipað að all-
ur fatnaður skuli miðaður við
dreng! Konungur eignaðist 3
dætur með fyrri konu sinni.
*
LÍKLEGT ER, að Churchill
forsætisráðherra Breta taki á
ný upp þann sið, að ræða
vandamál dagsins í útvarpi,
eins og á stríðsárunum. Hafa
blö'öin skorið á hann að cnd-
urvekja þann sið, telja það
nauðsynlcgt til skýringar á
vandamá'unum og til uppörv-
unar fyrir landsmenn. Vafa-
laust mun fleiri fýsa að heyra
Churchill en landa hans. Á
stríðsárunum hlýddi allur
heimurinn á mál hans og
liíaut af styrk og uppörvun.
því til leiðar að utanríkisráðu-
neytið íslenzka veitti brezkum
togurum meiii rétt til fiskiveiða
undan Norðurlandi en íslenzk-
um skipum cg er sú skipan enn í
gildi.
Hvað gerir ríkisstjórnin?
Utanríkisráðuneytið hér mun
bíða þess að fá í hendur forsend-
ur dómsins í Haag og önnur
málsskjöl og verður athugað
hvað af þeim og dómsniðurstöð-
unni má læra um rétt íslands til
aðgerða í landhelgismálinu.
Sýnis þó þegar augljóst, að
ástæðulaust sé með öllu að
halda lengur í gildi hinni gjör-
ramlega óviðunandi skipun
landhelginnar hér undan
Norðurlandi, en liún er 4 mílur
fyrir íslenzk sltip og útlendinga
aðra en Breta. Gagnvart þeim
aðeins 3 mílur.
Fögnuður í Noregi.
Sigur Norðmanna í landhelgis-
deilunni hefur að vonum vakið
mikinn fögnuð í Noregi — ekki
sízt í Norður-Noregi, en íiski-
menn þar hafa lengi mátt þola
þungar búsifjar af völdum
brezkra togara.
í því sambandi verður ekki
of oft minnt á, að í fjölmörgum
íslenzkum verstöðvum liggur
við landauðn vegna fiskleysis.
AIls staðar hér norðanlands
ber fiskimönnum saman um, að
fiskigegnd á grunnmiðum hafi
stórlega minnkað síðustu árin
og víst er, að ránveiði togar-
anna — ekki sízt brezkra — er
þar er ein meginorsökin.
Éftir dómsúrslitin í Haag munu
landsmenn vænta þess, að ekki
verði langt að bíða þess, að
ísl. ríkisstjórnin hefjist handa
um varnaraðgerðir fyrir framtíð
þjóðarinnar með stækkun land-
helginnar eins og framast er unnt
að alþjóðarétti.
Forseti dómstólsins
•9
•* JUDGE BASDEVANT
er franskur lögmaður og forseti
alþjóðadómstólsins í Haag. Hann
las dómsorðin í réttinum st.
þriðjudag.