Dagur - 13.08.1952, Blaðsíða 7
Miðvikudaginn 13. ágúst 1952
D A G U R
7
ÚR BÆ OG BYGGÐ
- Að norðan
(Framhald af 5. síðu).
og hefur myndað dálítinn sand-
hólma við norðurmörk hins fyr-
irhugaða flugvallar, en ósköp
virðist vegfarendum hann smár
miðað við allt mannvirkið og
langan tíma mun taka að hækka
allt landið þar með sanddælu
þessari ef dæma má eftir reynsl-
unni í sumar.
Nýr flugvöllur er sannarlega
tnikið nauðsynjamál fyrir þetta
byggðarlag allt og verður ekki
sagt að yifrstjórn flugmálanna
hafi verið sérlega viðbragðsfljót
að leysa úr þessu vandamáli
okkar hér nyrðr a. Það eru nú
víst 6 ár síðan lofað var að hefjast
hér handa um flugvallargerð og
vísast er að önnur 6 ár líði áður
en mannvirkið rís upp úr mýrinni
við Eyjafjarðarárósinn, ef sand-
dælan gula á að ráða hraðanum á
verkinu. Þess er þó að vænta, að
aukinn kraftur verði í þessum
flugvallarframkvæmdum í fram-
tíðinni og sjást þess vonandi
merki áður en langt um líður.
Þessi flugvallargerð er annars
hið merkasta fyrirbæri fyrir Ak-
ureyringa og þeir munu ekki
allir hafa gert sér grein fyrir því,
að verið er að breyta landslaginu
við suðurtakmörk bæjarins
þeirra. Ef . menn staldra við á
veginunr surman gróðrarstöðvar-
innar og hugsa sér hvernig landið
muni veí'ða þegar búið verður að
veita vestustu kvísl Eyjafjarðar-
ár austur fyrir flugvallarstæðið,
sjá þeir, að svipur landsins þarna
verður annar en áður var. En um
það þýðir ekki að fást, jafnvel
þótt ýmsír kiinni 'áð sakna þess,
seni várj Engírih ’ stöðvar tímans
þunga nið.
------------“Níirðlendingur.
r
- Ur erlendum blöðum
(Framhald af 5. síðu).
sinn, en halda jafnframt uppi
þeim varnarviðbúnaði í Kóreu,
að ekki sé hætta á að kommún-
istar geti yfirbugað hann í
skyndi. Hugrekki að horfast í
augu við staðreyndirnar og
óhvikul stefna hafa haft greinileg
áhrif á hið óstyrka heimsveldi
kommúnismans á liðinni tíð. —
Undanlátssemi og stefnuleysi er
vatn á myllu kommúnista. Eng-
inn skyldi láta blekkjast af frið-
arskrafi og hopa af vegi þess
vegna, því að slíkt leiðir aðeins til
aukins yfirgangs.
N. Y. Herald Tribune 2. ágúst.
Barnavagn
til sölu í
Ocldeyrargötu 3.
ÍBÚÐ,
2 herbergi og eldlnis ósk-
ast til leigu sem fyrst.
Afgrf vísar á.
r
Utvarpstæki,
fyrir raflilöðu, til sölu.
Afgr. vísar á.
— Fokdreifar
(Framhald af 4. síðu).
að eg hefði kosið mér þarna fjöl-
mennt sálufélag samstilltra sam-
samsafnaðarmanna, er fyllti hina
fögru kirkju sína og flytti þar
guði skylda þökk og vegsemd. —
Það mun hafa verið um næstu
helgi á undan, sem fjölmenni
æskumanna var sem mest á
skemmtistöðunum víða um land-
ið og vann þar ömurlegust her-
virki á Hreðavatni og annars
staðar. Mundi ekki samband vera
á milli þeirrar staðreyndar,
hversu oft og víða kirkjurnar
standa auðar hér á landi og
ástandsins, sem lýsir sér í
skemmdarverkum og hvers kon-
ar villimennsku á þeim stöðum,
þar sem fólkið hyggst helzt
höndla gæfuna og lífsnautnirnar,
bæði helga daga og virka?
X.
Málverkasýiiing
í Gagnfræða-
skólanum
Tveir ungir Akureyringar hafa
nýlega opnað athyglisverða mál-
verkasýningu í Gagnfræðaskól-
anum, og stendur hún sennilega
a. m. k. út þessa viku. Eru það
þeir Aðalsteinn Þráinn Vest-
mann og Gunnar Dúi Júlíusson.
Er Aðalsteinn áður kunnur frá
síðustu sýningu Frístundamálara
Akureyrar í desember síðastl. —
Átti hann þar einar 14—15 mynd-
ir.
Þetta er fjölbreytt sýning og
fjölskrúðúg: Olíumálverk, vatns-
litamyndir, teiktíingár dinoleum-
skurður o .fl., alls um 124 myndir
og fylla 2 stöfur.
Gunnar Dúi sýnir eingöngu
olíumyndir,"- um 30 taísins; Er
meiri hluti þeiri'íi’nýtízku mynd-
ir, samstilling ýmissa 1 flatar-
mynda og hluta í fjöbreyttu lita-
vali og sámræmi. Þó eru þar
einnig nokkrár landslagsmyndir.
Litaval hans og samstilling er
athyglisvert pg sérkennilegt á
suma vísu. Minnir „veggur hans“
í fljótu bragði á miðalda- eða
antikan austrænan litblæ yfir að
líta.
Aðalsteinn virðist mjög fjöl-
hæfur .Hann á hér upp undir 100
myndir af fjölbreyttasta tagi, og
sumar sérstaklega athyglisverðar.
Þar eru bæði olíumyndir, vatns-
litamyndir, teikningar og linole-
umskurður.
Það er allfjölbreyttur gróður
og fjölskrúðugur, sem sprottið
hefur upp undanfarna vetur í
gróðrarstöð F. F. A. (Félags
Frístrmdamálara Akureyrar), án
þess að því hafi verið mikill
gaumur gefinn. Hefur þó starf
þetta verið þess vel vert, að bæði
bæjarstjórn og bæjarbúar yfir-
eitt veittu því athygli. Ætti að
vera metnaður Akureyrar og
gleði að styðja þá starfsemi ræki-
lega og sækja vel sýningar þær,
er ungir nemendur og efnilegir
stofna til öðru hvoru. — Og nú er
eitt slíka tækifæri í sumarbirtu
og litbrigðum! — Ólíkt þroska-
vænlegra og menntandi heldur en
að húsfylla við hverja aðvífandi
loddarasýningu eða arg, er að
garði kann að bera! —
Sækið því sýninguna í Gagn-
fræðaskólanum! — Og sækið
liana vel!
Helgi Valtýsson.
ÍBÚÐ,
2—3 herbcrgi, óskast fyrir
1. október. Fátt í heiuiili.
Góð urirgengni. ». ■
Upplýsingar í síma 1408.
- Deila lækna og
sjúkrasamlaga
(Framhald af 8. síðu).
aðra áhugamanna, reyndu að út-
vega meðlimum sínum beztu
mögulegu kjör hjá læknum og
sjúkrastofnunum um meðul og
meðhöndlun. Og hvað eru þau
orðin? Risavaxin stofnun, sem
nær öll þjóðin er þátttakandi í,
og sem telur það hutverk sitt að
takmarka eins og unnt er þá
þjónustu, sem meðlimunum er
veitt — ekki hvað sízt til þess að
vinna gegn síhækkandi relcsturs-
og stjórnarkostnaði, sem tekur til
sín drjúgan skerf meðlimagjald-
anna. Þessar takmarkanir eru
þegar komnar langt áeiðis í sam-
bandi við meðalnotkun, því að sá
skilningur virðist vera fyrir
hendi, að meðalanotkun sé oft
gagnslaus og það sé þjónusta við
fólkið að forða því frá meðalaáti
með því að torvelda aðganginn að
meðulunum. En eftir er þó að sjá,
hvað sparast á þessum vettvangi.
Forsvarsmenn sjúkrasamlaganna
tala margt og mikið um meðala-
kostnaðinn, en þó er það stað-
reynd, að hann er aðeins brot af
heildarkostnaðinum. Oðru máli
gegnir með læknishjálpinna. Hún
var 1951 1/3 af heildarútgjöldun-
um og nú er komið að þessum
kostnaðarl. að dæma af ræðu hr.
Larsens. Hann lét ekki við það
sitja að tala um „ganslaus pat-
jentmeðul, sem fíjóta í stríðum
srtaumum um íandið“, heldur lét
hann á sér skilja, að læknarnir
séu helzt til þaulsætnir hjá sjúkl-
ingunum og hafi tilhneigingu til
þess að ofstunda þjóðina. Úr því
að þetta er álit forsvarsmanna
sjúkrasamlaganna, og fyrst er
farið að takmarka meðalanotk-
unina, má ætla að í uppsiglingu
séu tilsvarandi ráðstafanir til
þess að takmarka aðgang að
læknishjálpinni sjálfri.
Samkvæmt skoðun formanns-
ins er 150 læknar á ári í viðbót
offramleiðsla, og ef ekki verður
breyting á, kann að reynast nauð
synlegt að takmarka aðgang
lækna að starfi fyrir meðlimi
sjúkrasamlaganna. Hugsunin er
augljóslega sú, að því fleiri lækn-
ar sem eru, því dýrara verði það
fyrir sjúkrasamlögin, því að á
þeim lifi læknarnir. Þetta getur
þó ekki staðizt prófun. Tekju-
möguleikar læknanna hljóta að
fylgja venjulegum reglum: Ef of
margir menn eru í faginu, leiðir
það til rýrari kjara fyrir alla. Og
ekki er hægt að segja að lækn-
arnir séu of margir, frá sjónarhóli
sjúkrasamlaganna, þegar sjúkl-
ingarnir fylla biðstofurnar og
þurfa að bíða tímunum saman
eftir afgreiðslu. ... “
Þessar umræður í Danmörk
vekja óhjákvæmilega umhugsun
um ástandið hér og þar. Þróun
sjúkrasamlaganna hér og þar
virðist svipuð. Hér var hafin fyr-
ir nokkru talsverð takmörkun á
hluttöku samlaganna í meðala-
kaupum. Það var fyrsta skrefið á
þeirri braut, sem samlögin í Dan-
mörk hafa gengið. Vel má svo
fara, að samlögin hér þurfi að
ganga lengra á þessari braut og
kann slíkt síðar að leiða til
árekstra.
BÆ
Látinn er hér í bænum, 10. þ.
m., Sigurjón Jónsson frá Borgar-
hóli. Hann var Eyfirðingur,
fæddur og uppalinn á Borgarhóli
og var þar bóndi um skeið, en
hafði dvali ðhér í bænum mörg
hin síðari ár og stundað trésmíð-
ar, gegn og góður borgari og vel
kynntur.
Sjúkrahúsið. Gunnlaugur heit-
inn Daníelsson, Oddeyrargötu 8
hér í bæ, hafði ráðstafað 2000 kr.
til sjúkrahússins er hann lézt.
Upphæðinni hefur verið veitt
móttaka í KEA 22. júlí.
Áfengiskaup fyrir verzlunar-
mannahelgina, á föstudag og
laugardag, í Áfengisverzlun
ríkisins námu að þessu sinni í
Reykjavík kr. 632.473.00, —
eftir því sem blöðin syðra
herma. Hér á Akureyri upplýs-
ir sölumaðurinn í Áfengis-
verzluninni, að áfengi hafi ver-
ið keypt þar fyrrnefnda daga
fyrir alls kr. 90.000.00, — þar af
fyrir kr. 60.000.00 á Iaugardag-
inn fyrir hádegi. — B. T.
- Bærinn hafnar tilboði
Brunabótafélagsins
(Framhald af 1. síðu ).
þannig, að þau verði ekki
hærri en í Reykjavík, að fengn-
um framangreindum lagfær-
ingum á slökkviliði og slökkvi-
tækjum.
6. Að Akureyrarbær fái bónus
eða hluta af ágóða Brunabóta-
' félagsins af brunatryggingum
á Akureyri.
7. Að Akureyrarbær fái auk láns
til kaupa á slökkvitækjum,
brunasíma- og slökkvistöðvar-
úyggingar, allríflegt lán til end-
urbóta á vatnsveítukerfi bæj-
arins.
8. Samningurinn verði gerður til
ákveðins tíma, t .d. 2ja eða 3ja
ára og síðan endurskoðaður
annað hvort ár, eftir því sem
samningsaðiljar óska eftir.
Fullt frelsi er takmarkið.
Enda þótt samningar takizt til
2—3 ára í milli bæjarins og
Brunabótafélagsins á grundvelli
þessara tillagna — sem óvíst er —
er ekki þar með fengin nein
framtíðarlausn á brunatrygg-
ingamálum landsins utan Reykja
víkur. f þeim efnum er takmark-
ið alls staðar eitt og hið sama:
Afnám lögverndaðrar einokunar-
aðstöðu eins félags og fullt frelsi
til þess að bjóða tryggingarnar út.
Við það frelsi búa Reykvíkingar
og þá líka við hagstæðari bruna-
tryggingakjör en aðrir lands-
menn. Miklar líkur eru til þess að
þau bættu kjör, sem Brunabóta-
félagið er nú að tala um, fengjust
strax á frjálsum markaði. En
félagið tefur sífellt tímann — lét
bæinn bíða fram um þinglok í
fyrra eftir tilboði sínu, og nú ætl-
ar forstjóri félagsins að skrifa frá
Reykjavík einhvern tíma síðar.
Væntanlega gerir bæjarstjórn-
in ráðstafanir til þess að þessi
brunatryggingamál öll komi til
meðferðar Alþingis á næsta þingi
á þeim grundvelli einum, sem
eðlilegur og sanngjarn er, að öll
ihnlend 'tryggingafélög sitji við
sama borð og allir landsmenn búi
við sama rétt.
Stúkurnar á Akureyri, ísafold-
Fjallkonan og Brynja, hafa í
hyggju að fara skemmtiferð til
Olafsfjarðar, u*n Skagafjörð, um
næstu helgi, ef nægileg þátttaka
fæst. Þeir, sem kynnu að vilja
taka þátt í för þessnri, eru beðn-
ir að gefa sig fram við Ferðaskrif-
stofuna (Hrefnu Hannesdóttur),
sem fyrst, og munu þar verða
gefnar allar unplýsingar.
Tómas Árnason lögfræðingur
er nýlega kominn til landsins eft-
ir ársdvöl við Harvard-háskóla í
Bandaríkjunum, þar sem hann
stundaði framhaldsnám í lögvís-
indum, með styrk utanríkisráðu-
neytis Bandaríkjann. Tómas
dvelur um þessar mundir á
æskustöðvmn sínum, en mun
væntanlegur hingað til bæjarins
laust fyrir mánaðamót næstk.
Hjúskapur. Nýlega voru gefin
saman í hjónaband í Húsavík
ungfrú Matthildur Zóphonías-
dóttir frá Þórshöfn og Halldór
Benediktsson, bakaiasveinn,
Húsavík.
Kvenfélagið Iðunn í Hrafna-
gilshreppi heldur skemmtisam-
komu að Hrafnagili n.k. laugard.
Þar syngja þau frú Sigríður
Schiöth og Jóhann Ogmundsson.
Laxveiðin í Laxá í Aðaldal var
bezt á sunirinu í þeirri viku,
sem Morgunblaðið sagði les-
endum sínum að ekkert hefði
veiðst þar. Frá laugardegi 2.
ágúst til mið'vikudagskvölds 6.
ágúst veiddust þar um 120 lax-
ar. Síðan Iíefur verið sæmileg
veiði og ágæt á efstu svæðun-
um í ánni. Fengust t. d. 10 lax-
ar í Hóhnavaðslandi á mánu-
daginn og 12 á sunnudaginn. —
Reykvíkingar hafa verið að
veiðum síðustu daga, cn Akur-
eyringar taka við í dag.
Frá Ferðafélagi Akureyrar. —
Næsta kvöldferð er í kvöld (mið-
vikudag) og þá farið til Skriðu,
Möðruvalla og Hjalteyrar. — Á
laugardaginn verður farið vestur
í Blöndudal og norður hjá Svína-
vatni að Blönduósi og sv<\ norður
á Skagaströnd og gengið á Spá-
konufell. Á sunnudag ekið um
Norðurárdal til Laxárdals í
Skagafirði og niður á Sauðár-
krók.
Finnntugur varð í gær Steindór
Steindórsson frá Hlöðum, hinn
kunni nátúrufræðingur og rit-.
höfundur.
Minningarspjöld dvalarheimilis
aldraðra sjómanna fást í Bóka-
búð Rikku og hjá Sig. Sumar-
liðasyni skipstjóra.
Systrabrúðkaup. Nýlega voru
gefin saman í hjónaband af séra
Stefáni Snævarr á Völlum: Ung-
frú Birna Kristjánsdóttir frá
Klængshóli og Héðinn Friðriks-
son, húsgagnasm., Reykjavík,
ungfrú Jónína B. Kristjánsdóttir
og Hermann Aðasteinsson, Más-
stöðum, Skíðadal, og ungfrú Eva
Kristjánsdóttir og Rósmundur G.
Stefánsson, Miðbæ, Svarfaðardal.
Systurnar eru dætur Kristjáns
Halldórssonar og Margrétar
Árnadóttir, búandi hjóna á
Klængshóli.
Áheit á Strandarkirkju. Kr. 100
frá S. J. Mótt. á afgr. Dags.
Áheit á Strandarkirkju. Kr. 200
frá D. S. Mótt. á afgr. Dags.
Áheit á Strandarkirkju. Kr. 150
fi'á Ó. Ó. Mótt. á afgr. Dags.
' Áhcit á Strandarkirkju. Kr. 10
frá N. N. Mótt. á afgr. Dags.