Dagur - 22.10.1952, Blaðsíða 1

AUGLÝSINGAR í DEGI
lesa flestir Akureyringar
og Eyfirðingar!
Dagur
PÓSTKRÖFUR fyrir andvirði
blaðsins 1952 hafa verið send-
ar til fjarlægra staða. —
Innleysið þær grciðlega!
XXXV. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 22. október 1952
42. tbL
hrygnandi síld á djúpmiðunum
200 milur ausfur í hafi
Skipin fá á þriðja huncfrað tunnur í iögn - halda
veiðunum éfram enn um sinn
Reknetaskipin héðan frá Akur-
eyri halda áfram veiðunum aust-
ur í hafi og afla ágætlega. Eru
sum skipanna búin að leggja á
'land á þriðja þúsund tunnur af
fullsaltaðri síld og cru nú um það
bil að leggja upp í nýja vciðiför.
Veiðin mun nú vera orðin þessi:
Akraborg, um 2500 tunnur, er
nýlega komin á miðin eftir @ð
hafa losað ágætan afla. Snæfell,
um 2650 tunnur, fcr væntanlega í
nýja veiðiför í nótt. Kom með 600
tunnur eftir 9 sólarhringa útivist
og 5 lagnir. Súlan, er á heimleið
úr veiðiför, mun alls hafa að
henni lokinni um 2030 tunnur.
Ingvar Guðjónsson, er nýkominn
úr veiðiför, hefur á þriðjá þús.
tunnur. Stjarnan, er nú á miðun-
um: hefur aflað um 1000 tn. Auk
þessara skipa eru þrír austfirzkir
bátar, sem hafa aflað allvel.
VEIÐJN STÖÐUG.
Dagur hafði í gær tal af Agli
Jóhannssyni skipstjóra á Snæ-
felli og spurði hann fréíta af
miðunum. Egill sagði að stöðugt
væri afbragðsveiði á sömu slóð-
um, meira en 200 mílur austur í
hafi, fékk Snæfell mest 245 tn.
í lögn í síðustu .veiðiför og öll
skipin fá jafnan ágæta veiði þeg-
ar veður leyfir að látið sé reka.
Veður hafa mátt heita sæmileg,
þó hefur gert áhlaup sem hafa
gert skipunum erfitt fyrir. Gerizt
nú erfiðara að stunda þessar
veiðar vegna óstöðugra tíðarfars
og þverrandi dagsbirtu. Egill
sagði, að sér virtist síldin halda
sig á þessum sömu slóðum og lít-
ið færa sig úr stað og væri engu
líkara en hafið þarna væri heim-
kynni hennar.
HRYGNANDI SÍLD.
Merkilegt mætti til dæntis
kalla það, að sjómennirnir
hefðu þarna orðið varir við síld,
sem er að hrygua, og virðist
þetta imdarlcgt fyrirbrigði
þegar aðgætt er að þarna er
1800 metra dýpi og skipin úti
á reginhafi. Ætlaði EgiII að
koma með sýnishom af þessari
síld heim nú, en það misfórst,
Síðastl. föstudag brann til
kaldra kola eyðibærinn Lón í
Ólafsfirði, eign Jóns Björnssonar
útgerðarmanns í Ólafsfjarðar-
kaupstað. Var bærinn notaður
sem sumarbústaður, en enginn
bjó þar á vetrum.
cn verður vonandi bætt úr því
í næstu veiðiför. Hingað til
hafa ntenn haldið að síld
hrygndi ekki nema á tiltölulcga
grunnu vatni. Virðist þarna
vera um athyglsverð fyrrbæp
að ræða, sem líklegt er að fiski-
fræðingar vilji kynna sér nán-
ar.
ENGIR ÚTLENDINGAR.
Á veiðislóðum íslendinganna
eru engir útlendingar, hins vegar
munu Norðmenn vera að rek-
netaveiðum sunnar og austar í
hafinu og er svo að heyra á sam-
tölum skipstjóranna að afli þeirra
þar sé allsæmilegur þótt erfitt sé
að átta sig á því eða gera saman-
burð við afla íslendinganna. —
Færeysku skipin, sem íslending-
arnir heyrðu oft til fyrr í haust,
virðast nú horfin og er svo að sjá,
sem þau séu hætt veiðunum.
Sídin er enn sem fyrr falleg og
feit Norourlandssíld, fitan nú um
18,6%, sem má kalla gott. Hins
vegar er nú farið að bera nokkuð
á því að einstakar Korsíldar sjáist
innan um aflann. Fyrr í haust var
talsvelt af átu í maga síldarinnar,
en nú cr hún horfin, sagði Egill
Jóhannsson að lokum.
Sjötíu og fimm ára
á laugardaginn
Ilelgi Valtýsson rithöfundur
verður 75 ára næstk. laugardag.
Hann er fyrir Iöngu kunnur hér
hcima og í Noregi fyrir ritstörf
sín, enda liggja eftir hann mikil
og merkileg verk. Helgi er Aust-
firðingur, dvaldi á yngri árum í
Noregi við blaðamennsku og
kennslustörf. Mörg hin síðari ár
hefur hann átt heima hér á Ak-
ureyri. Helgi gengur enn að
störfum sínum sem ungur væri
eg lauk á sl. ári útgáfu Álasunds-
bókarinnar, sem Akureyrarbær
gaf út og gaf auk þess út ljóð-
leikinn Jónsmessunæturdraum-
ur. Fleiri járn mun hann hafa í
eldinnum. — Dagur ámar þess-
um merka borgara allra heilla á
þessum tímamótum og þakkar
honum ánægjuleg samskipti á
liðnum árum.
eyri fil Reykjðvíkur
i íiðusf og sumar
Fólksfækkun á annað hundrað manns á árinu 1951
- verður sennilega mun meiri á þessu ári
Verið er að koma upp sfórri sendi-
sföð og radíóvifa til öryggis
fyrir flugferðir hingað
Um þessar mundir vinna er-
lendir óg innlendir sérfræðingar
að því að koma upp stórri loft-
skeytasendistöð í húsakynnum
Flugfélags íslands h. f. hér á
Akureyri og er stöð þessi mörg-
um sinnum sterkari en gamla
stöðin, sem starfrækt hefur verið
hér lengi vegna flugsamgangn-
anna (Akureyrar-radíó). Það er
flugmálastjórnin íslenzka, sem að
þessu verki stendur, en nýtur
tæknilegrar aðstoðar frá Al-
þjóðaflugmálatofnuninni. Þá
verður komið upp hér fullkomn-
um radíovita, og öðrum á Hjalt-
eyri, og er þannig stefnt að mjög
auknu öryggi í flugferðum hing-
að.
Enn mun nokkuð langt í land
að verkinu verð lokið. Unnið er
að uppsetningu vélanna um þess-
ar mundir og búið er að reisa eitt
„mastur“ af þremur, sem bera
loftnet stöðvarinnar.
Framsóknarvisf og dans
é sunnudagskvöldið
Framsóknarfélag Akureyrar
gengst fyrir Framsóknarvist á
sunnudagskvöldið kemur — 2.
vetrardag — kl. 8.30 e. h. að Hótel
KEA og hefst þar með vetrar-
starfsemi fél., sem vænta má
að verði fjölbreytt. Eftir að spila-
mennskunni lýkur vei’ður dans-
að. Aðgöngumiðar verða seldir
við innganginn.
Samkvæmt opinberum skýrsl-
um varð fólksfækkun hér á Ak-
ureyri árinu 1951 er nemur 176
manns. Var á sínum tíma bent á
það hér í blaðinu, að þetta væri
uggvænleg staðreynd. Akureyri
hefur verið í hóflegum vexti nú
um langan aldur, en hér voru
þáttaskil. Sérstaklega athygiis-
verð er sú staðreynd, að flest
þetta fólk flutti til Reykjavíkur.
Blaðið hefur að undanförnu
reynt að afla sér upplýsinga um
hvernig þróunin væri á þessu ári
og hefur fyrir því góðar heimild-
ir, að þessi þróun heldur áfram
og það með vaxandi hraða að því
er virðist.
Síðan um mitt sumar munu
fleiri en 15 fjölskyldur hér í
bæ hafa tckið sig upp með alíí
sitt og flutt til Reykjavxkur eða
næsta nágrennis cgblaðiðhefur
það fyrir satt, að allmargar
fleiri fjölskyldur ráðgeri að
taka sig upp og flytja suður.
Við þessa fólksflutninga bætast
svo einhleypingar, sem fjöl-
mcnna suður, cg þar á meðal
margir fyrir fullt og allt, og
fjölskyldur úr héraðinu, en
munu þess dæmi. að fólk þar
hafi tekið sig upp og flutt til
Reykjavíkur nú í suniar og
haust.
Allar líkur benda því til þess
að fólksfækkunin hér á Akui’eyri
haldi áfram með vaxandi hraða.
Og allt hverfur þetta fólk til
Reykjavíkur og virðist sífellt geta
fengið atvinnu og húsnæði þar.
Með því flytzt það fjármagn, sem
það hefur safnað hér, byggðin hér
stendur fátækari eftir, en hin
mikla miðstöð í Reykjavík hefur
í bráðina fengið úr meiru að spila
en til lengdar hlýtur þessi þi'óun
að hafa í för með sér hættur og
erfiðleika fyrir höfuðstaðinn
sjálfan og loks þjóðarbúskapinn
allan.
Betii afkomumöguleikar.
Þessir fólksflutningar sýna
gleggra en flest annað, hvar fólk
telur afkomumöguleikum sínum
bezt borgið. Meim gátu ekki
tryggt sér lífvænlega framtíðar-
atvinnu hér, en allt ráð þeirra
vænkaðist fljótlega eftir að suður
var komið. Meðan fasteignir úti
á landi eru yfirleitt seljanlegar,
eru möguleikar fyrir hendi að
flytja peninga suður og festa þá í
húseignum í nýju hverfunum,
sem eru að rísa upp í nágrenní
Reykjavíkur, og þangað liggur
leið margx-a, sem flytja til Rvíkux
utan af landi. Menn njóta þess
líka, er suður er komið, að dýr-
tíðin þar er minni en úti á landi
og viðráðanlegri. Mjög margar
nauðsynjavörur eru mun dýrax’i
hér norðanlands en þær eru í
Reykjavík. Landsmenn verða að
greiða flutningsgjaldið norður,
taka þar með út refsinguna fyrir
það, að vera ekki búsettir syðra
síðan sá háttur komst á, að
Reykjavík er eina innflutnings-
höfn landsins.
Skilniiigsleysi opinberra aðila.
AUt síðan í stríðsbyrjun hefur
það verið stefna þeirra, sem með
völdin fai-a, bæði stjórnaideilda
og opinberra stofnana, nefnda og
ráða, að efla gengi höfuðstaðarins
beint og óbeint. Skipulag inn-
flutnings- og siglingamálanna er
þar drýgati þátturinn, en margt
fleira kemur til greina. Veiga-
mikið atriði til þess að flýta
flóttanum frá landsbyggðinni til
Reykjavíkur er ástandið á láns-
fjármarkaðinum og ríkjandi
stefna í bankamálum.
Enda þótt fjánr.agii virðist
jafnan Iaust til þess að stofna
hvers konar atviixmifyrirtæki í
Reykjavík og íxágrenni, er við-
burður e£ hafizt cr handa um
nýjungar í atvinnurekstri úti á
Iandi. Sum bankaútibúin cru
notuð eins og sogdælur til þess
að soga sparifé landsinanna
suður, til innlcggs í aðalbank-
ann þar.
(Framhald á 8. síðu).
Ærin hvaríífyrravor-skil-
aði sér í haust með 2 vetur-
gamla hrúta og 1 dilk!
SI. haust vantaði Jón bónda
Gestsson á Brekku í Kaup-
angssveit á af f jalli og tvö lömb
hennar. — Famist hún ekki í
seinni göngum og fara engar
sögur af henni fyrr en í göng-
uni nú i haust, cr hún kom
fram á Bleiksmýrardal og
fylgdu hemii þá 2 veturgamlir
hriitar — og dilkur að auki.
Mun fjöiskyldan hafa gengið af
á Bleiksmýrardal allan fyrra-
vctur. Annar vcturganxli hrút-
uriixn var seldur til lífs og vóg
hann 150 pund.