Dagur - 22.10.1952, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 22. október 1952
D A G U R
5
Þáffaskil í Kóreu-sfyrjöldinni ?
Kommúnisfar hafa fil þessa fyrirbyggf samkomulag
í vopnahlésviðræðunum - eru nú orðnir hernaðarlega
öflugri en þeir voru fyrir 16 mánuðum
Ameríska blaðakonan Mar-
guerite Higgins vakti mikla
athygli fyrir margar ágætar
greinar sínar frá Asíu og var
henni skipað á bekk með
beztu blaðamönnum heims á
sl. ári. Nýlega var hún enn á
ferð í Asíu og kom m. a. til
Japan og Kóreu og þaðan
scndi hún blaði sínu, N. Y.
Hcrald Tribune, þessa at-
hyglisverðu grein:
SANNLEIKURINN um ástand-
ið í Kóreu í dag er sá, að komm-
únistar eru nú öflugri hernaðar-
lega 'en þeir hafa nokkru sinni
verið áður og þeir bæta aðstöðu
sína með hvei jum deginum sem
líður. Og styrjöldin hefur ekki
veikt hið kommúnistíska Kína,
hún hefur þvert á rrióti styrkt
stjórnina þar í sessi, því að stríð-
ið hefur verið notað sem átylla
og afsökun fyrir miskunnarlaus-
um aðgerðum til þess að treysta
tök kommúnista á kínversku
þjóðinni.
Þetta eru skoðanir færustu sér-
fræðinga Vesturveldanna í Kór-
eu og flestra manna, sem vita
hvað þeir éru að tala um, frá
Kóreu til Hong Kong. Og þessi
vitneskja ey byggð á áreiðanleg-
um uppýsingum frá Kína og
Noi-ður-Kóreu.
minni ástæðá' fyrir þá en nú til
þess að semja um frið. Tregða
þeirra við samningaborðið í
Panmunjom hefur jafnan staðið í
réttu hlutfalli við þá aðstöðu,
sem þeir hafa hverju sinni þótzt
hafa á vígstöðvunum og að baki
víglínunnar. Og þessi aðstaða er
þeim í hag nú í dag. Öðru máli
var að gegna um mitt sumar 1951,
er kommúnistar áttu frumkvæði
að því að vopnahlésviðræður hóf-
ust. Þá voru herir þeirra á und-
anhaldi og hin hernaðarlega að-
staða þeirra hvergi nærr góð. Og
þannig var ástandið í Kóreu
þangað til stefna Sameinuðu
þjóðanna í vopnahlésmálinu varð
til þess að leggja höft á framsókn
herjanna, í desember 1951. Þessi
höft voru lögð á herina gegn ein-
dregnum tilmælum hershöfð-
ingjanna í Kóreu, en það voru
stjórnmálamennirnir, sem mörk-
uðu stefnuna í það sinn.
Ógnarstjórn í Kína .
Ástandið innan landamerkja
Kína sjálfs í dag er í senn furðu-
legt og ógnarlégt. Stríðið í Kór-
eu hefur verið notið sem átylla til
stórfelldra aðgerða, sem eiga að
tryggja kommúnistum völdin al-
veg örugglega um næstu fram-
tíð. Og útkoman er, að meira
vald er nú í höndum stjórnar-
innar en þekkzt hefur í öðrum
kommúnistalöndum. Kínversku
kommúnistarnir hafa verið miklu
stórtækari og fljótvirkari en
skoðanabræður þeirra í því að
afmá og uppræta svokallaðar
borgaralegar stéttir — sjálfs-
eignabændur, kaupsýslumenn,
iðnhölda, fyrrv .embættismenn,
kennara og menntamenn o. s. frv.
— Yfirráð kommúnismans í
Kína og framkvæmd kredduvís-
indanna hefur gengið miklu
hraðar en í Rússlandi sjálfu á
fyrstu árunum eftir byltinguna
þar.
í nafni stríðsins.
í nafni Kóreustríðsins og þjóð-
arnauðsynjar hafa kommúnistar
farið geyst áfram í upptöku
eigna og skattheimtu til hernað-
ar, hafa krafizt yfirvinnu og
helgidagavinnu af verkalýðnum
og yfirleitt keyrt þjóðarbúskap-
inn áfram af mikilli harðneskju
á þeim forsendum, að þjóðin ætti
í ófriði og hver einstaklingur
verði að færa fórnir á altari föð-
urlandsins og kommúnistaskipu-
lagsins. — Kína er orðið lög-
regluríki og eftirlit hins opinbera
með hegðun þegnanna nær niður
til lægstu stétta. Kommúnistar
hafa komið sér upp víðtæku upp-
ljóstanakerfi (börnin njósna um
hug foreldranna), þeir hafa inn-
leitt opinberar játningar — jafn-
vel fjölda manna í einu — fjölda-
handtökur, fjöldaaftökur, þræla-
búðir og í einu orði sagt ógnar-
stjórn, sem í engu er eftirbátur
hins evrópska kerfis, en um
margt Ijótari og mannúðarlaus-
ari.
(Lausl. þýtt).
Konunúnistar öflugri en fyrr.
Og hér fara á eftir staðreynd-
irnar um frið og stríð í Kóreu,
staðreyndirnar, sem í dag blasa
við augum Baridaríkjamanna og
bandamanna þeirra í Kóreu: —
Síðan vopnahlésviðræðurnar hóf
ust um mitt sumar 1951, hefur
a.ukning herja og búnaðar Kín-
verja og Norður-Kóreumanna
verið svo mikil, að það mundi
þúrfa tvisvar sinnum meiri her-
afla af hálfu Sameinuðu þjóð-
anna til þess að vinna sigur í
átökunum en þurft hefði fyrir
ári. Mannfall í liði SÞ mundi
líka verða miklu meira nú.
Enda þótt mannfjölgunin í
herjum óvinanna sé stöðvuð í
bili — aukningin er úr 480.000
mönnum 1 fyrir 18 mánuðum í
milljón menn í dag — er sífelld
framför í þjálfun og búnaði hers-
ins. Kommúnistar hafa ekki að-
eins fleiri og betri flugvélar en
fyrr, þeir hafa líka fleiri fallbyss-
ur, skriðdreka og hvers konar
farartæki og e. t. v. er mest um
vert að búnaður hvers einstaks
hermanns er miklu betri en áður.
Nú í haúst fengu hermenn
kommúnista til dæmis hlýrri
vetrarfatnað og betri skó en þeir
hafa þekkt áður — og sýnir það
m. a. að kommúnistar eru vel
búnir undir vetrarstríð. — Alls
konar búnaður til vetrarins hef-
ur verið fluttur til vígstöðvanna í
stórum stíl allt síðsumarið og
haustið. Allt fram á sumarið 1951
var algengt, að hermenn SÞ
tækju höndum lítt æfða, unga
hermenn kommúnista, sem gripn
ir höfðu verið og látnir á víg-
stöðvarnar vegna skorts á æfðu
liði. f dag er svo að segja hver
fangi, sem tekinn er, ágætlega
fær um að meðhöndla vopn sín,
hefur hlotið góða æfingu á hern-
aðarvísu og verulega skólun í
kredduvísindum kommúnista.
Þeir vilja ekki frið.
Þegar eingöngu er litið á hern-
aðaraðstöðuna í Kóreu í dag, geta
kommúnistar áreiðanlega sagt
við sjálfa sig, að aldrei hafi verið
DÁNARMINNING
Ólafur Sigurðsson, Syðra-Hóli
í dag, þann 11. okt., var Óiafur
bóndi Sigurðsson frá Syðra Holti
í Svarfaðardal, til grafar borinn
að Tjörn. Hann andaðist á
Landakotssþítalanum í Reykja-
vík þann 2. þessa mánaðar.
Ólafur Sigurðsson var fæddur
að Þverá (neðri) i Svarfaðardal
2. marz 1891. Foreldrar hans voru
hjónin Sigurður Ólafsson og Júl-
ía Runólfsdóttir, er lengi bjuggu
að Þverá, en síðast á Krosshóli í
Skíðadal.
Þau hjónin, Sigurður og Júlía,
voru af góðum svarfdælskum
bændaættum, báru og einkenni
svarfdælskra bænda, unnu hörð-
um höndum, vinnudjörf, vinnu-
glöð og hirðusöm ,enda farnaðist
þeim vel efnalega, eftir því sem
þá var talið um búendur í Svarf-
aðardal, og ætið vel metin.
Af börnum þeirra hjóna komst
Ólafur einn úr æsku og var með
foreldrum sínum alla tíð og tók
við eignar- og ábýlisjörð þeirra,
Krosshóli, er þau létu af búskap.
Ólafur þá nýlega giftur eftrlif-
andi konu sinni, Kristjönu Jóns-
dóttur frá Klaufabrekkukoti í
Svarfaðardal, hinni ágætustu
konu. Eignuðust þau hjón 7 börn,
af þeim komust 6 úr æsku, ein
dóttir og synir fimm. Dótturina,
Snjólaugu, misstu þau hjónin
frumvaxta nýgifta, en synir
þeirra eru allir á lífi, Sigurður
kennari og nú bóndi í Syðra
Holti, Jón, skrifstofumaður, Ak-
ureyri, Kjartan, læknir í Reykja-
vík, fvar, lærður járnsmiður, Ak-
ureyri, og Sveinn, rafvirki í
Reykjavík.
Jörð sína, Krosshól, sem var
þá orðin fremsta byggð jörð í
Skíðadal, seldu þau hjónin og
keyptu jörðina Syðra Holt, er
liggur í nálægð Dalvíkur, og
bjuggu þau þar síðan þar til nú
á síðasta vetri, að þau létu jörðina
í hendur syni sínum, Sigurði. —
Hafði Ólafur þá tekið sjúkleika
þann, er leiddi hann til bana og
frú Krist-jana hafði um lengri
tíma verið heilsulaus, þótt hún
héldi áfram búsforráðum.
Eg hefi fyrir satt, að frú Krist
jana hafi átt frumkvæði að bú
setuskiptum þeirra hjóna. Hafi
talið að ekki yrði börnum þeirra
veitt þau þroskaskilyrði, sem
skyldi, ef þau skyldi upp ala í
einangrun fram til fremstu dala.
Mun henni í engu hafa skeikað í
þeirri röksemdafærslu, eins og
tímar voru þá og aðstaða til
menntunar, enda hyggin kona
trúuð og móðir í bezta lagi.
í Syðra Holti farnaðist þeim
hjónum vel. Eldri börnin voru þá
að komast úr bernsku, og kom
fljótt í ljós, að þar mundu engir
letingar eða liðleskjur á ferðinni
heldur ungir menn, sem vissu
hvað þeir vildu. Hefur líka sú
raun á orðið.
Ólafur Sigurðsson var einn af
þessum mörgu, sem hljótt var
um, enda hlédrægur maður að
eðlisfari og ógjarn á að troða sér
í fremstu raðir eða gjöra hávaða
í kringum sig. En hann hafði þó
flesta kosti hins nýta manns. —
Starfsamur og hygginn bóndi, og
svo hirðusamur og snyrtilegur, að
af bar, svo var og er um ættmenni
hans fleiri. Öll háttvísi, prúð-
mennska og hófstilling virtist
honum í blóð borin, og viðskipt
hans við aðra menn báru og sama
svip, hrein, hispurslaus og drengi
leg.
Þessir eðliskostir Ólafs hlutu
að skipa honum í raðir hinna
hlutgengu manna, sem hvarvetna
er tekið tillit til og gott er að eiga
sálufélag við, enda mun sá vitnis
burður fylgja honum að leiðar
lokum, að þar hafi góður drengur
og hraustur til grafar gengið
Maður, sem skipaði sitt rúm með
sæmd.
Bí laverksmiðjurnar í Bandaríkj
unum hyggja á stórbreyttar
bílagerðir á næsta ári
1953-„módelin" verða nýtízkulegusfu bílarnir,
sem sézt hafa eftir styrjöldina
Nýlega var lialdin mikil bíla-
sýning í París og sýndu
flestir stærri bílaíramleið-
endur heims þar framleiðslu
sína. Þarna voru þó eingörigu
bílar sem bera árgangsheitið
1952, en 1953-módelin eru
ekki komin á markaðinn enn
þá. Hins vegar er margt um
þau skrafað og skrifað og þá
ekki sízt í sambandi við bíla-
sýningarnar nú í haust. — T.
d. birtist eftirfarandi grein
um nýju bílana í Parísarút-
gáfu N. Y. Herald Tribune
nú fyrir nokkrum dögum:
NÝJA TÍZKAN í útliti fjöl-
skyldubílsins er að fæðast — hún
mun birtast fyrst síðar á þessu
hausti, en þó einkum snemma á
næsta ári, þegar stóru bílaverk-
smiðurnar í Detroit bjóða upp á
1953-gerðirnar. Þótt ýmiss konar
lúxus verði svipað því, sem gilt
hefur hin seinni ár, munu nýju
gerðirnar bera órækan svip þess
byggingalags, sem arkítektarnir
kalla „nýtízku funktsjónalisma“.
Þessir bílar verða ferhyrnings-
lagaðri, lægri og breiðari — líka
stundum lengri — en þeir bílar,
sem sjást á þjóðvegunum í dag.
En hvernig sem útlitinu er háttað
að öðru leyti, er þess jafnan gætt
að útsýni bílstjórans sé sem víð-
ast og bezt og stjórn bílsins sé
sem auðveldust. Segja má, að
1953-gerðirnar verði fyrstu bíl-
arnir, sem verða verulega breytt-
ir frá fyrirstríðsbílunum.
Leyndarmál bílafélaganna.
Bílaverksmiðjurnar gæta þess
vandlega ,að ,,leyndarmál“ þeirra,
um útlit nýju bílanna, leki ekki
út til keppinautanna í ótíma. Eigi
að síður er þó tiltölulega auðvelt
að komast að því, á hverju bíla-
kaupendur eiga von á næsta ári í
aðalatriðum.
Kunn merki með nýjum svip.
Chrysler og General Motors
munu koma með bíla, sem eru
verulega breyttir að útliti, en
Ford er þegar farinn að framleiða
Um heimilislíf þeirra Syðra
Holtshjóna og það andrúmsloft
er þar sveif yfir vötnunum, þarf
eigi að ræða hér, þar bera syn-
irnir ljósastan vottinn.
Þegar eg nú renni huga yfir
æfiferil Ólafs í Syðra Holti bera
mér fyrir hugarsjónir merki
hamingjumannsins á hverju leiti.
Honum auðnaðist að búa foreldr-
um sínum hina beztu forsjá til
hinztu stunda. Hann eignaðist
góða og mikilhæfa konu að lífs-
förunaut. Konu, sem var honum
stoð og stytta. Hann varð að vísu
ekki sæll af fé ærnu — ef það er
leið til sælu, en hann „var af son-
um sæll“, og sú er hamingjan
mest. Og að leiðarlokum strjúk-
ast um hann laufvindar hlýrra
minninga og vináttu samferða-
mannanna. Þannig tygjaður hygg
eg muni hamingjusamlegt að
leggja upp í förina miklu.
Skal svo þessum fáu orðum
Ijúka með því að segja fyrir eigin
hönd og annarra vina: Hafðu
hjartans þakkir fyrir samfygldina
Ólafur. Verði ferðin þér ljúf og
blíð.
Þór. Kr. Eldjám.
bíl, sem verður í aðalatriðunum
eins og 1953-gerðin. — Áætlun-
um Chryslers er haldið leynd-
um, en þó er vitað að nýi Dodge-
vagninn verður gjörbreyttur í
útliti. í dýrustu gerð hans verður
V8-vél ,en venjuleg vél í öðrum
gerðum. Plymouth, Chrysler og
De Soto verða einnig mjög
breyttir að útliti. General Motors
bílarnir — Chevrolet, Pontiac,
Buick og Oldsmobile — munu fá
nýjan svip 1953. Um Chevrolet er
það vitað, að 1953-gerðin verður
gjörbreytt og er hún ákveðin og
undirbúin fyrir löngu. Búizt er
við því að V8-vél verði fáanleg
í þessa gerð. Hudson kemur með
nýja gerð, sem á að keppa við
Chevrolet og Ford. Sá bíll verður
með „nýjan“ svip, 100 ha. vél,
sjálfskiptingu og fleiri þægindi.
Studebaker kemur með fyrsta
verulega nýja útlitið síðan í
stríðslok. Um gerð þessa nýja
bíls er ekki unnt að fá frekari
upplýsingar en þær, að hann
verði gjörbreyttur frá fyrri gerð-
um.
Loftkæling og fleira.
Mikið af alls konar smátækjum
og þægindum verður í nýju bil-
unum, sem ekki þekktust áður.
M. a. munu General Motors og
Chrysler verksmiðjurnar bjóða
upp á loftkælingarútbúnað fyrir
farþegana. Þá mun sjálfskiptingin
verða almenn og í þeim bílum
verður komið fyrir vinstrifótar
benzíngjafa, sem kemur þar sem
„kúplings“-pedalinn er nú, og
geta menn þá notað vinstri- og
hægrifótar benzíngjafann að vild.
Þá munu nýju bílarnir verða
mun léttari en eldri gerðirnar.
Klukkunni seinkað
Sumartíma hér á landi mun
væntanlega ljúka með sumrinu
um næstu helgi — 1. vetrardagur
er á laugardaginn kemur — og
verður klukkunni þá seinkað um
1 klst. Þurfa menn þá að muna að
færa klukkuna aftur á bak um
eina klukkustund áður en þeir
ganga til náða á laugardags-
kvöldið.
MÓÐIR, KONA, MEYJA.
(Fi-amhald af 4. bls.).
verksins, sem myndi varðveitast
fyrir komandi kynslóðir og segja
sögu um það ömurlegasta sem
mannkynið hefur upplifað af var-
mennsku, ruddaskap og óvirð-
ingu.
En Anna litla fékk ekki að lifa
þetta. Hún dó tveim mánuðum
áður en Holland var leyst úr
áþjáninni undan nazismanum.
Hún dó í fangabúðunum í
Belzen, hinu jarðneska helvíti,
eins og það hefur verið nefnt.
Anna Frank lézt úr hungri.