Dagur - 03.11.1954, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 3. nóvember 1954
D A G U R
5
Fyrsfa féfagsheimilið í Eyjafirðs
vigf sl. laugard. og skírf Sólgarður
Fjölmenni sat vígsluhófið að Saurhæ
Austan við svonefndan Kirkjuliól í Saurbæ er ofurlítill flötur,
upphaflega plægður af dönskum manni. Síðan var hann sléttaður
og látinn gróa upp. Er þetta ein af elztu sléttum, sem unnar
voru á þennan hátt. Þarna stendur nú hið nýja félagsheimili, sem
vígt var s.l. Iaugardag, með mikilli viðhöfn. Á vígsluhátíðinni var
því gefið nafnið Sólgarður.
Hreppsbúar fjölmenntu aS
félagsheimili sínu á laugardaginn
var, 30. okt. s.l. Þar skyldi vígja
hið nýja félagsheimili, sém þar
heíur verið í smíðum tæpt hálft
annað ár og er nú fullbúið til af-
nota, bæði sem barnaskóli og al-
mepnt samkomuhús fyrir Saur-
bæjárhrepp. Innansveitarmenn
og gestir þeirra voru á þriðja
hundrað og hófust hátíðahöldin
með sameiginlegu borðhaldi í
samkomusalnum. Veizlustjóri var
Jón Hjálmarsson, og bauð hann
gesti velkomna með ræðu.
Þá talaði Benedikt Ingimarsson
oddviti á Hálsi og rakti í stórum
dráttum sögu byggingarinnar.
Fer hér á eftir kafli úr ræðu hans:
Ræða oddvita.
„Er félágsheimilissjóður var
stoínaður- ákvað skólanefnd
hrepgsins að reyna þá leið til að
koma húsinu. upp, Hóf formaður
skólanefndar Daníel Sveinbjörns-
son Saurbæ, undirbúning að því
vorið 1948 og var sótt um fjár-
festingarleyfi til húsbyggingar
það ár .og sömuleiðis 1949 en það
fékkst ekki og einnig litlar vonir
um tillag úr félagsheimilasjóði.
I’að var ekki fyrr en haustið 1952,
sem horfur tóku að vænkast hvað
það snerti og boðaði forríiaður
skólanefndar til fundar hinn 9.
nóv. skólanefnd, hreppsnefnd og
stjórnir félaganna í hreppnum.
Var þá kosin byggingarnefnd
með fulltrúum frá öllum þessum
aðilum og ákveðið að boða til
almenns fundar um byggingu
félagsheimilisins og var sá fund-
ur haldinn 16. nóv. Lagði for-
maður skólanefndar fram teikn-
ingu af húsinu og kostnaðar-
áætlun og á þeim fundi var sam-
þykkt án mótatkvæða að ráðast í
bygginguna á næsta vori. Fékkst
nú fjárfestingarleyfi og loforð
um tillag úr Félagsheimilasjóði,
byggingameistari ráðinn og fram-
kvæmdir við bygginguna hófust
14. maí 1953 eða fyrir tæplega
hálfu öðru ári síðan.
Hefir byggingunni miðað vel
áfram undir yfirumsjón Þóiðar
Friðbjarnarsonar.
Kaupfélag Eyfirðinga hefir séð
um hitalagningar og hreinlætis-
tæki. — Tryggvi Sæmundsson og
Pétur Gunnlaugsson tóku að sér
múrhúðun og jágnalögn. 'Raf*-
lögn hefir Viktor Kristjánssön
séð um. — Terrassolögnina
hefur annast Christoffersen
terrassolagningarmaður og máln-
ingu Herbert Sveinbjarnarson. —
Hurðir og eldhúsinnréttingar
hefur trésmíðaverkstæðið Lund-
ur tekið að sér, og byggingam.
unnið að því á verkstæðinu.
Eg ætla ekki að fara út í það
að lýsa húsinu, það sýnir sig
sjálft, og eg held að óhætt sé að
segja að það beri byggingameist-
ara og öðrum, sem frá því hafa
gengið hinn bezta vitnisburð og
að vel hafi til tekizt um val þeirra
til þessara starfa.
Stærð hússins að gamla húsinu
undanskyldu er 865 tenings-
metrar.“
Kostnaðurinn.
Um kostnaðarhliðina sagði
oddviti m. a þetta:
„Heildarkostnaður við bygg-
inguna er nú oi'ðinn rúmlega 500
þúsund krónur. Til greiðslu þessa
kostnaðar hefur sveitarsjóður
hreppsins greitt 105 þúsund kr.
Félagsheimilissjóður 95.200 kr.,
sem er 40% af byggingarkostn-
aði ársins 1953. Menningarsjóður
KEA hefur lagt fram 10 þús. kr.
Þá er tillög félaganna í hreppn-
um: Ungmennafélag Saurbæjar-
hrepps hefir lagt fram 17 þús. kr.
Ungm.fél. Dalbúinn 10.550 00 kr.
Kvenfélagið Hjálpin 5.745.00 kr.
Búnaðarfél. Saurbæjarhrepps 5
þús. kr. og lánað auk þess 10 þús.
kr. Mjólkurfl.félag Saurbæjar-
hrepps 10 þús. kr. Slysavarna-
deild Saurbæjar- og Hrafnagils-
hrepps 1 þús kr. Tekjur af sam-
komu, sem konur stóðu fyrir kr.
2.652.00. — Þetta gsrir alls:
51.942.00 krónur.
Þá eru gjafir einstaklinga.
Gjafavinna, þar með taldir flutn-
ingar er orðin um 30 þúsund kr.
Peningagjafir 10.200 kr. Þetta
gérir samtals 302.142.00 kr. Auk
þess'er ógreitt tillag Félagsheim-
ilasjóðs af byggingarkostnaði
þessa árs og neniur það um 105
þúsund kr. og verða þá skuldir
um 93 þúsund kr. auk kostnaðar
sem við kann að bætast á næst-
unni.“
.. Þá þakkaði hann félagasam-
tökum sveitarinnar fyrir ríkulegt
framlag og 'öllum þeim hrepps-
búum, sem af áhuga og þegnskap
lögðu þessu máli lið. Minntist
hann sérstaklega þeirra manna,
er að afloknu dagsverki, komu
til vinnu á kvöldin. Mörg heilla-
skeyti höfðu borizt og voru þau
lesin upp.
Atkvæðagreiðsla um nafn.
Meðan enn var setið að borð-
um, við rausnarlegar veitingar,
var nafn hússins valið. Allir
innansveitarmenn, 16 ára og eldri
höfðu atkvæðisrétt og var nú út-
býtt miðum, sem á voru prentuð
5 nöfn er velja skyldi um. Höfðu
nöfn þessi eftir vandlega athug-
un, þótt hæfa bezt af þeim er til
greina gátu komið. En enn enda
öll nöfn félagsheimilanna á ....
garður. Hafði bygginganefndin
fallizt á að svo yrði einnig hér.
Þau nöfn, er að síðustu var valið
um, voru þessi: Végarður, Ár-
garður, Sólgarður, Hólmgarður
cg Miðgarður. Við atkvæða-
greiðsluna kom í ljós að Sól-
garður hlaut langflest atkvæði.
Þá héldu ræður: Benedikt
Júlíusson, Hvassafelli, Hólm-
geir Þorsteinusson frá Hrafna-
gili og Magnús Hólm
Árnason á Krónustöðum og
gamankvæði var flutt. Ennfremur
kvöddu sér hljóðs og fluttu ávörp:
Ragnar Davíðsson hreppstjóri á
(Framhald á 11. síðu).
Lúðuveiðar við Grænland.
í Álasundsblaðinu „Sunn-
mörsposten“ segir svo frá 9.
október: „Polarís“ kom í dag frá
Vestur-Grænlandi með þá allra
mestu lúðuveiði, sem borizt hef-
ur nokkru sinni heim til Noregs á
einu skipi. Voru það 100 smálest-
ir lúðu, sem veiðzt hafði þar
vestra á tveggja rnánaða tímabili.
Sagt er, að skipið eigi að fara
beint til Englands og afhenda
veiðina þar.
Aðeins eitt skip hefur áður
fengið svona mikla lúðuveiði.
Það var „Nordfrost“ (frystiskip
frá Þrándheimi), sem einnig
veiddi 100 smálestir og fór með
rað frá veiðisvæðunum (við
Grænland og Labrador) beint til
Grimsby og fékk um 800.000
norskar lcrónuf fyrir fai-minn. Er
talið að ,,Pólarís“ muni hafa
brúttóveiði fyrir um 3/4 millj.
norskra króna. Mikil eftirspurn
um lúðu kvað nú vera i Bretlandi.
7, 112 og 16 ára aldurstakmörk.
á kvikmyndasýningar.
Dómsmálaráðuneytið norska
hefur í frumvarpi til Stórþingsins
lagt til, að börn undir sjö ára
Borðbíinaður
ryðfr. stál, hagstœtt verð.
EMkíishaukasett,
margir litir.
Kryddsett
Eplahiiífar,
rnargar tegundir.
Kafíistell, postulín
Stakir diskar,
djúpir og grunnir
(postulín)
Bollapör, postulín
Vcla- og búsálialdadeild
Véla- og búsálialdadeild
NYIONFÆPJ
1, 1.4, U, 1.1, 2 m/m
PILKAR
margdr stærðir.
ÖNGLAR
með gúmmíbeitu.
Handfæragrindur
Jdrn- og glervörudeild
aldri eigi ekki að fá aðgang að
kvikmyndum. Auk þess hefur
ráðuneytið mælt með tillögum
frá kvikmyndaeftirlitinu, sem
hefur haft til meðferðar athugan-
ir á mismunandi reglum og stig-
breytingum í myndavali og
ákvæði um tvenn aldurstakmörk
barna, 16 ára og 12 ára.
Risa-kolkrabbi.
Nokkrir drengir fundu fyrir
skömmu geysistóran kolkrabba í
fjöru hjá Ranheimi við Þránd-
heimsfjörðinn. Þeir gerðu þegar
Vísindafélaginu aðvart, og hrós-
uðu þeir happi yfir fundi þessum.
Kvað þetta vera þriðji stærsti
risa-kolkrabbi, sem fundist hefur
í höfum heims, og var hann alveg
óskemmdur. Hann er 10 metra
langur og vegur 200 kíló.
Áður hafa fundizt tveir áþekkir
risa-kolkrabbar í Þrændalögum.
Samskólar svartra barna og
hvítra.
Samkvæmt úrskurði hæstarétt-
ar Bandaríkjanna áttu Suður-
fylkin að taka upp sameiginlega
kennslu hvítra barna og litaðra
að loknu sumarleyfi þessa árs. En
þessi fylki eru fjölmennustu
„negra“fylki Bandaríkj'anna. En
til þessa hafa verið sérstakir
skólar fyrir börn blökkumanna.
Cólumbíu-fylki hefur orðið við
áskorun Eisenhowers forseta og
tekið forustu um framkvæmd
þessa viðkvæma máls, og hafa
þegar 4 önnur fylki farið að dæmi
þess. Eru það . þessi suðaustur-
fylki: West-Virginía, Missoury,
Maryland og Delaware. í fylkjum
þessum mun þegar hafin sameig-
inleg kennsla, a. m. k. í öllum
barnaskólum, og að sumu leýti
einnig í æðri skólum.
í 12 öðrum fylkjum er beðið
eftir beinni skipun hæstaréttar
um að hefja sameiginlega kennslu
(,,Sunnmörsposten“).
1G ær til sölu
A. v. á.
SketnnítikMbbur
EININGAR
hefur félagsvist og dans í Al-
þýðuhúsinu ld. 8.30 föstudag-
inn 5. nóvember n. k.
Mæúð vel og stundvisiega.
NEFNDIN.
Vörubíll
til sölu. Mikið af varahlut-
um fylgir. Skipti á jcppa
koma til grcina.
A. v. á.
SAMKOMA
verður í Sólgarði í Saurbæj-
arhreppi n. k. laugardag 6.
nóv. og hefst kl. 10 e. h,
Góð músik — Veitingar.
Húsby ggingarnefnd.
Á MÁLVERKASÝNINGU KJARVALS.
Eg litast um bennan liíaheim,
en lítið bó vinnst með áugum tveim
öll hau uridur að skynja.
Frammi og inni fyifa rann
furðuverk eftir galdramann,
— skuggsjá kosta og kynja.
A sumum þeirra er sutnarblær,
séldaga bjarmi íogaskær,
eða haustsvipur hreinn og mildur,
en yfir hinum er arnli forn
í ætt við iötann og vætt og norn,
rarnur og trölla-írjdldur.
Aldregi sáu augu mín
eldhraun svo full með spé og grín
og kletta, sem kíma og brosa,
svo lifandi grjót og glaðleg fjöll,
glettnisleg blóm og hýra mjöll,
og makindalegan mosa.
Það hrífur mig inn að hjartarót
að horfa á þetta undra-grjót,
og grjótheima-skyggni glæðir.
Hér kynnumst við einni undra list,
er áður var þekkt og kallaðist,
að sjá gegnum holt og hæðir.
Og björgin munu bá opnast öll
er aftur að sumri um hraun og fjöll
við ferðamanns-föggur berum.
Trúlega mætti treysta á það
að tæplcga yrði þverfótað
fyrir kjarvölskum kynjaverum.
DVERGUR.