Dagur - 07.09.1955, Page 4

4
D A G U R
Miðvikudaginn 7. september 1955
BREF:
Erum við' svo blindaðir í kapphlaupi um pen-
inga, að við sjáum ekki fegiirð uema í sam-
baodi við
SJÖTUGUR
í ÚTVARPSÞÆTTINUM Nátt-
úrlegir h!utir, var nýlega drepið á
eftirtektarvert atrið.i. Þáttinn flutti
í þaS sinn Sigurður gerlafræðing-
ur Péturssori. Kvað hann þáttinn
sveigjast of mjög inn á þá braut,
að spyrjendur leituðu upplýsinga
um ýmis hagnýt ráð, en miklu
sjaldgæfara væri hitt, að menn
óskuðu skýringa á torskildum
hlutum í náttúrunnar ríki.
Þetta sagði flytjandi þáttarins
ekki óeðlilegt á þeirri Mammons-
öld, sem við lifðum á.
Mammonsöld. Það var einmitt
rétta orðið. Kannske er það eitt af
óhugnanlegustu fyrirbærum í nú-
tímalífi, hversu mjög menn for-
dæma alla þekkingu, ef hún mið-
ar ekki að því að veita fjárhags-
legan ágóða í aðra hönd. Menn
ieita æ minna þekkingar vegna
þekkingarinnar sjálfrar. Nú stunda
menn ekki náttúruvísindi af lotn-
jngu fyrir dásemdum náttúrunnar,
.tieldur til þess að gera sér og öðr-
um léttara að raka saman fjármun-
jnum.
HINIR MIKLU hugsuðir og
/ísindamenn fyrri alda, sem
sökktu sér niður í að athuga hreyf-
Ingar himintungla, aðdráttarafl
jarðar o. s. frv., gerðu það ekki í
von um að slikt fævði þeim eða
öðrum f járhagslegan ávinning.
Nei. Þeir voru knúðir áfram af
hinni sönnu þekkingarþrá, af
brennandi löngun eftir sannleikan-
um. Og þvx meiri þekkingu, sem
þeir öðluðust, því betur fundu þeir
sína eigin smæð frammi fyrir
stjórn alheimsins.
Og eftirtektarvert er það. að
ýmsir hinna ágætustu vísinda-
manna lifðu og dóu í sárustu fá-
tækt, jafnvel örbirgð En nú eru
ótal stofnanir og heil þjóðfélög
með stórar fjárfúlgur til að styðja
og styrkja þá, sem við náttúruvís-
indi fást, en þau verða þá auðvit-
að að stefna að því að gefa mikla
möguleika til aukinnar fjáröflunar.
Fer þá oft á þá leið, að ávextir
þeirrar vísindamennsku eru morð-
tól og eiturlyf, en framleiðsla
þeirra „gæða“ gefur ríkulegan arð,
og þá þykir allt í lagi.
Ef til vill er þetta ekki undar-
legt. Nú er linnulaust í ræðum og
gróðavon?
ritum reynt að sannfæra mann-
kynið um að hin eínislegu verð-
mæti séu öllum gæðum æðri.
„Efnahagsmálin eru mál málanna,“
kveður við sí og æ.
Og nú er svo komið, að margir
eru orðnir svo blindaðir í kapp-
hlaupinu um peningana, að þeir
sjá enga náttúrufegurð, ef henni
eru ekki samfara skilyrði til bættr-
ar lífsafkomu.
Einu sinni kom gömul kona á
fagran stað hér á landi að vetrar-
lagi. Hafði hún orð á því, að sér
þætti fallegt þarna. Svaraði þá
maður einn: „Það er nú ekki mik-
ið núna, en það er heldur á sumrin,
þegar útlendingarnir eru komnir.
Þá er maður ekki lengi að komast
yfir krónu.“ Maður þessi var al-
mennt talinn hálfgert fífl og var
skopast að svarinu. Nú á dögum
hefði hann kannske verið talinn
efni í fjármálaráðherra.
NYLEGA var ungur maður
spurður, hvernig honum hefði lið-
ið í sumar. Hann svaraði strax með
því að nefna þá krónutölu, sem
hann var búinn að vinna sér inn.
Og ljóst dæmi þess, hvernig
bömin dreklca í sig þennan pen-
ingahugsunarhátt svo að segja
með móðurmjólkinni, er það, að
nú er ailtítt, ef þau eru að lesa úr
háum tölum, að þau segja: „Eg
vildi að eg ætti svona margar
krónur.“ Er hér ekki alvarleg
hætta á ferðum?
Hvert stefnir mannlífið, ef
menn finna enga ánægju í neinu
og hafa ekki áhuga á neinu, nema
því sem snertir efnahagsmál á
einhvern hátt? Verða menn ekki
með tímanum kaldir steinar, kær-
leikslausir og heimskir og reiðu-
búnir að selja sál sína og sannfær-
ingu, hvenær sem þeir eygja
gróðavon?
Var það ekki einhver sem sagði:
„Að hverju gagni kæmi það mann-
inum, þótt hann eignaðist allan
heiminn, ef hann biði tjón á sálu
sinni?*‘
Ef til vill erum við nútímamenn
vitrari og framsýnni en höfundur
þessara orða?
Framtíðin leiðir það í ljós
Friðfinnur Sigurðsson
Kauðuskriðu 90 ára.
Eg kem og hylli okkar elzta
manti,
sem áratugi níu hefur lifað.
Hann sinni fóstru og móðir
ætíð ann.
undir beggja velferð hefur
skrifað.
Fóstran honum opnum örmum tók,
ungur þegar vék á hennar slóðir,
hún efni hans og allan frama jók,
eins og væri’ hún drengsins bezta
móðir.
Hér hann reyndi bæði skíir og
skin,
skuggahliðar lífs og bjarta daga:
öreigarnir áttu hann að vin,
allra þarfir vildi bæta og laga.
Fóstran átti margan snjallan mög,
en mannaforráð veitti hún hög og
gætin;
þannig eru óskráð sveitalög
og allir fá ei hlotið tignarsætin.
Hún fóstursoninn setti í fremstu
röð,
sveinsins miklu kosta vildi njóta,
en lagði jafnframt hans á herðar
kvöð,
sem hann sér hvergi mátti undan
skjóta.
Hann framsókn dáði, í farbroddi
var,
en fyllstu gætni sýndi í hverju
verki.
Um langan aldur þyngsta byrði
bar,
er bændur sóttu fram að reistu
merki.
Sveitin hefur ætíð þeirra þörf,
er þjóna henni af allri getu sinni;
við færum þakkir fyrir unnin störf,
sem fóru jafnan vel úr hendi þinni.
Þegar yfir grúfðu skúra ský
og skuggar harma lögðust þétt að
ranni,
fjöldi vina þakkar handtök hlý,
sem hafa yljað deigum
ferðamanni.
Allra heilla og blessunar eg bið
og bjartar verði aftanstundir
þínar.
Frændur, vinir, fjölmennt
skyldulið
þér flytja af hjarta beztu óskir
sínar.
Þórállur Jónssort, Hraunkoti.
Tvö herbergi og eldhús
óskast frá 1. október.
Afgr. vísar á.
Stórt herbergi
og eldhús eða aðgangur að
eldunarplássi, óskast nú
þegar. ■ >
Uppl. í síma 1938.
AGA-eldavél
í mjög gúðu lagi. Varahlutir
fylgja. — Uppl. gefur
Zophónias Árnason,
símar 1205 og 1805.
Til sölii ódýrt
Chevrolet-hifreið, smíðaár
1938. — Upplýsingar hjá
Einari Sigurðssyni,
Laxagötu 1.
Guðlaugur Jónsson, Lækjargötu
3, Akureyri, varð 80 ára 25. ágúst
síðastliðinn. Hann er kominn af
góðum, eyfrizkum bændaættum,
sonur hjónanna Jóns Jónssonar,
sem þá bjó í Hólshúsum — Stef-
ánssonar frá Hrísum, og konu hans
Þórunnar Sigurðardóttur frá
Vatnsenda í Saurbæjarhreppi.
Ungur fór Guðlaugur í fóstur til
frænda síns, Jóns Jónssonar á
Munkaþverá og konu hans Þóreyj-
ar Guðlaugsdóttur og dvaldi Guð-
laugur þar unz hann fór á búnað-
arskólann í Ólafsdal 21 árs gamall
og útskrifaðist þaðan eftir 2 ár
með ágætis vitnisburði. Hef eg,
sem þétta rita, áreiðanlegar sagn-
ir um að Torfa skólastjóra hafi
líkað mjög vel við hann og vænzt
mikils af honum. Fyrstu árin eftir
skólaveruna dvaldi hann heima hjá
fósturforeldrum sínum, vann mikið
að jarðabótastörfum og stundaði
barnakennslu á vetrum jafnframt,
því að hann kom sér upp dálitlum
bústofni, stundaði einnig smíðar,
því að hann var hinn mesti hag-
leiksmaður og mátti segja að hvert
verk léki í höndum hans.
Eitt vor var hann á garðyrkju-
námskeiði hjá Einari Helgasyni,
og að því loknu kom hann sér upp
allstórum matjurtagarði hér á
Munkaþverá. Ræktaði hann marg-
ar káltegundir og heppnaðist ágæt-
lega, en ekki varð hagnaður að því,
markaður lítill sem enginn fyrir
slíkt á þeim dögum.
Lítil atvik ráða oft hvert leið-
irnar liggja. Um þetta leyti kom í
Búnaðarritinu grein eftir Þórhall
Bjarnarson, þáverandi forseta B. í.
(síðar biskup); „Ferð um Snæ-
fellsnes 1902“. Grein þessi vakti
geysimikla athygli. Var þar fögur
lýsing á sveitunum á Snæfellsnesi,
þar myndi ákjósanlegt fyrii unga
dugnaðarmenn að hefja búskap
og jarðir fáanlegar til ábúðar. —
Guðlaugur bjó ferð sína vestur,
skoðaði sig þar um, og leizt mjög
vel á sveitirnar, og búskaparskil-
yrði. Flutti síðan alfarinn þangað
vorið 1905 og reisti þar bú, því að
engin fyrirstaða var með jarð-
næði. Bjó þar í 4 ár, en stundaöi
jafnframt bamakennslu á vetrum,
en ekki festi hann þar yndi. Flutti
þá að Anabrekku í Mýrarsýslu, og
keypti þá jörð. Þar gerði hann
miklar jarðabætur og byggði
gott íbúðarhús. — Árið 1916
kvæntist hann Margréti Jónsdótt-
ur frá Moldbrekku, ágætri konu,
og eignuðust þau 5 mannvænleg
börn, öll nú uppkomin. Frá Ána-
brekku fluttust þau að Kárastöð-
um í sömu sveit, sem er hægari
jörð, og bjuggu þar í 17 ár. En þar
varð hann fyrir því mikla áfalli, að
sjónin bilaði, fór hann til augn-
læknis en fékk eigi bót. Var þetta
þung áfall fyrir jafnmikinn áhuga-
mann, með að öðru leyti óbilað
starfsþrek, en ekki lét hann hér
staðar numið, en hélt búskapnum
áfram með aðstoð konu sinnar og
eldri barnanna. 1945 fluttist hann
til Akureyrar og keypti hluta af
húsinu Lækjargata 3. Þar hafa
þau hjón búið síðan.
Guðlaugur hefur mörgu góðu
til leiðar komið um æfina, og get-
ur glaður litið yfir farinn veg.
Hann segist hafa verið mikill láns-
maður alla æfi, og venjulega allt
gengið vel fyrir sér, og þótt hann
hafi nú verið blindur um það bil
24 ár, er síður en svo að hann sí
að kvarta yfir því. Hefur t. d. nú
um nokkur ár annast kartöflugarð
sinn, að öliu leyti, og lagfært hús
sitt dálítið, því að enn er hann
fær um að fara með hamar, sög og
önnur einföld smíðaáhöld. En það
sem mest er um vert í fari hans er,
að hann góður drengur, sem öllurn
er kynnast honum þykir vænt um.
Eg veit, að allir hinir mörgu vinir
Guðlaugs bæði hér í Eyjafirði og
Borgarfirði og víðar, senda honum
sínar alúðarfyllstu árnáðaróskir á
þessum tímamótum, með ósk um
gott og hamingjuríkt æfikvöld.
J. M. J.
H. J.
Sögiistaður og höfuðból
Mynclin er úrsaini ljósmynda aí eyfirzkum sveitabæjum, sem Kaup-
iélaé Eyfirðinga er að koma upp o£ éður hefur verið skýrt frá hér í
hlaðinu. Sækist verkið vel og mun langt komið að fá myndir af öllum
sveitabæjum í Eyjaíirði. Ljósmyndirnar tekur Tryggvi Haraldsson,
rtarfsmaður KEA, en umsjón með verkinu hefur Jóhannes Óli Sæ-
mundsson fræðslufulttrúi. — Myndin hér að ofan er af Munkaþverá,
sögustað og höfuðbóli að tornu og nýju.
Haglaskot
CaL 12 haglastærðir 0-7
Cal. 16 haglastærðir 2 og
Riffilskot
Short, Long, Loiigriffle
Véla- og búsdhaldadeild
Nýkomiu:
Sætaákiæði íyrir Chevrolet
og fleiri teguudir amerískra bifreiða.
Véla- og búsdhaldadeild