Dagur - 23.04.1958, Blaðsíða 8

8
Bagujr
Miðvikudaginn 23. apríl 1958
Framsóknarflokkurinn harðasfi
andsMlokkur íhaldsins
sagði Jón Kjartansson á fundi í Framsóknar-
félögunum síðastliðinn sunnudag
Síðastliðinn sunnudag var haldinn almennur fundur í
Framsóknarfélögunum á Akureyri og var rætt um fríverzlun-
armál Evrópu og almennt urn stjórnmálaviðhorfið. Jón Arn-
þórsson, formaður Félags ungra Framsóknarmanna í Reykja-
vík, hafði framsögu um fríverzlunarmálið, en Jón Kjartans-
son, fyrrverandi bæjarstjóri á Siglufirði, ræddi stjórnmálavið-
horfið. — Var gerður góður rómur að máli beggja, og tóku
margir til máls að loknum ræðum frummælenda.
Stórt átak fyrir íslcndinga.
Jón Arnþórsson rakti sögu frí-
verzlunarmálsins og taldi fram
rök með og móti því máli, eink-
um að því er varðaði ísland.
Benti hann á, að án breyttra að-
stæðna um margt væri varhuga-
vert fyrir íslendinga að gerast
óskorað aðiljar að slíku fríverzl-
unarsvæði og benti jafnframt á
erfiðleika okkar við það að
standa með öllu utan við slíkt
bandalag. Fríverzlunarmál allra
Vestur-Evrópulanda er enn á
umræðustigi og ekki gott um það
að spá, hverjar lyktir það fær, en
óhætt er að segja, að mikið er
unnið að málinu af sérfræðingum
og stjórnmálamönnum viðkom-
andi landa, sem síðan bera saman
ráð sín til þess að komast að sem
heppilegastri lausn. Er lausn
málsins knýjandi með tilliti til
þess, að sex Evrópuríki: ítalía,
Frakkland, Þýzkaland, Belgía,
Holland og Luxemburg hafa gert
samkomulag um algert tolla-
bandalag, sem ganga á í gildi í
byrjun ársins 1959. Verða þá
felldir niður tollar í viðskiptum
milli þessara þjóða innbyrðis, en
gagnvart þjóðum, sem utan
standa munu þær koma saman
sem einn aðili. Getur þetta tolla-
bandalag því haft afdrifaríkar af-
leiðingar fyrir lönd, sem utan
þess standa.
Ur ræðu Jóns Kjartanssonar.
Jón Kjartansson gerði stjórn-
málaviðhorfið einkum að um-
ræðuefni. Rakti hann gang stjórn
málanna frá því að fyrrverandi
stjórn fór frá og núverandi stjórn
tók við og lagði áherzlu á þá
erfiðleika, sem við hefði verið að
etja, er íhaldið skilaði af sér
stjórnartaumunum sumarið 1956,
þegar útflutningsframleiðslan var
raunverulega komin í þrot. Benti
hann á, að þótt möi’gum hefði
þótt í mikið ráðizt, er gengið var
til stjórnarsamstarfs við Alþýðu-
bandalagið, hefði önnur leið vart
komið til greina við þær aðstæð-
ur, þá voru fyrir hendi. Sagði
hann, að Sjálfstæðisflokkurinn
liefði haft tilbúna áætlun um að
samfylkja með Alþýðubandalag-
inu gegn Framsóknarmönnum og
væri því öll hneykslun íhaldsins
yfir stjórnarsamvinnunni einber
hræsni. Gat Jón þess ennfremur,
að þótt margt hefði mátt fara á
annan veg um framkvæmdir
stjórnarinnar til þessa, hefði hún
þó margt vel gert og um sumt
hefði hún valdið þáttaskilum í
íslenzkri pólitík, m. a. að því er
varðaði samvinnu ríkisstjórnar-
innar við launþegasamtökin og
önnur stéttasamtök. Þá minntist
hann á þá erfiðleika, sem fram
hefðu komið um lausn efnahags-
vandamálanna á þessum vetri, en
kvaðst ekki vita annað en að
lyktir þess máls væru á næsta
leiti.
Jón Kjartansson lauk máli sínu
með því að benda á þá staðreynd,
að Framsóknarffokkurinn væri
nú langöflugasti andstöðuflokkur
Sjálfstæðisflokksins og að treysta
yrði enn frekar en orðið er það
bandalag, sem stofnað var með
samvinnu Framsóknarflokksins
og Alþýðuflokksins í seinustu
kosningum og vinna þannig að
sigri frjálsrar umbótastefnu gegn
öfgum til hægri og vinstri.
Að loknum ræðum frummæl-
enda tóku margir til máls, m. a.
bæjarfulltrúarnir Stefán Reykja-
lín og Guðmundur Guðlaugsson.
— Fundarstjóri var Ingvar Gísla-
son.
Aukið samsfarf við V.-íslendinga
Nú er hafinn undirbúningur að
mjög auknu samstarfi við íslend-
inga vestan hafs. Steingrímur
Steinþórsson, fyrrum forsætis-
ráðherra, fól Árna Bjarnarsyni
bóksala á Akureyri að gera til-
lögur um aukið samstarf milli ís-
lendinga og.íslenzka þjóðarbrots-
ins vestra. í vetur skipaði svo
Hermann Jónasson forsætisráð-
herra eftirtalda 5 menn til að
vinna að framgangi þessa máls:
Árna Bjarnarson, Hallgrím Hall-
grímsson, ræðismann, Canada,
Egil Bjarnason auglýsingastjóra,
Steindór Steindórsson mennta-
skólakennara og séra Benjamín
Kristjánsson á Laugalandi. Þeir
Árni, Steindór og séra Benjamín
munu fara til Vesturheims í
sumar og ferðast um meðal ís-
lendinga, skrásetja ævisögur
þeirra með styrk frá Alþingi. —
Talið er að í íslendingabyggðum
séu 40—50 þús. manns af íslenzku
bergi brotnir og er uppi mikill
áhugi meðal þeirra um aukin
samskipti.
Ymis iíðindi úr nágrannabyggðum
Laxárdal, 12. apríl.
Þrjár fyrstu góuvikurnar voru
veðravondar og snjóaði mikið, þó
ekki vaeru stórhríðar nema stutta
tíma úr sólarhringnum og ekki oft.
Sunnudaginn 16. marz jiiðnaði og
var jjítt í sólarhring. Hiti fór þó
ekki yíir 1 stig. Síðan voru hægviðri,
oftast sólskin, en frost dag og nótt,
mest 19 stig. í fyrstu þíðunni komu
aðeins upp hnjótar á þremur bæj-
um, sem reynt var að nota, en svo
tók sáralítið, þar til þessa viku, 6.—
12. apr., og þó sérstaklega þrjá síð-
ustu sólarhringa, og er nti kornin
góð og sæmileg jörð, nema á tveim
bæjum þó mjög lítil.
Sunnudaginn 16. f. m. kom snjó-
bíll K. I>. með vörur, aðallega fóð-
urvörur, og sótti sjúkling. Jeppafæri
var síðan í slóðinni, þar til vegur-
inn var hreinsaður, sem var gert þ.
10. þ. m. Var mikili fiignúður yfir
því, og það létti yfir dalbúum við
að sjá bíla á ferð. — Snjóbílarnir
hafa mjög sannað ágæti sitt hér í
sýslunni í vetur, og er þar lausnin á
samgöngumálum hinna snjóþungu
sveita norðausturlands. I>ar verða
ekki hafðar 20 ýtur í gangi við að
hreinsa vegina.
Þann 16. marz kastaði hryssa á
Halldórsstöðum, og hef ég ekki
heyrt getið um að hryssur hafi kast-
að á þessum tíma hér í nærsveitun-
um, en þctta þokast nær nútíman-
um.
Skoðun hcyja er lokið, og ertt
heybirgðir misjafnar, eða frá 35 pd.
í 200 pd., en um 120 pd. til jafnað-
ar, og er vonandi að það nægi, þó
mikill sé snjórinn ennþá.
Sauðárkróki.
Ungmennafélagið Tindastóll á
Sauðárkróki minntist 50 ára
starfsafmælis á annan í páskum í
félagsheimilinu Bifröst. Formað-
ur félagsins, Sigmundui' Pálsson,
setti afmælishófið og fól Gutt-
ormi Oskarssyni veizlustjórn. —
Guðjón Ingimundarson hélt að-
alræðuna og rakti sögu félagsins
í stórurn dráttum. Kári Jónsson
sá um samfelldan upplestur úr
bókum og blöðum félagsins frá
eldri tímum. Kom margt
skemmtilegt fram í þeim upp-
lestri. Nokkrir ungir félagar
sungu undir stjórn Guðrúnar
Eyþórsdóttur.
Formaður félagsins skýrði frá
því að nokkrir af stofnendum fé-
lagsins og forystumönnum þess
hefðu verið kjörnir heiðursfélag-
ai og afhenti þeim þeirra, er við
voru staddii', heiðursskjöl í þvi
tilefni. Gísli Felixson kennari af-
henti Guðjóni Ingimundarsyni
eirmerki F r j álsíþróttasambands
íslands, fyrir hönd stjórnar þess,
fyrir vel unnin störf að frjálsum
íþróttum. Þá færði Kári Jónsson
Guðjóni að gjöf frá ungmennafé-
lögum fagurt málverk úr Skaga-
firði, gert af Sigurði Sigurðssyni
listmálara, og þakkaði honum
unnin störf í þágu Tindastóls um
16 ára skeið, en hann hefur átt
sæti í stjórn félagsins lengur en
nokkur annar. Þakkaði Guðjón
ungmennafélögum fyrir þessa
fögru gjöf og allt ánægjulegt
samstarf á liðnum árum. Margar
ræður voru fluttar og bar margt
á góma úr starfi félagsins. Meðal
þeirra sem töluðu voru þeir Jón
Þ. Björnsson og Árni Hafstað, en
þeir voru báðir félagar á fyrstu
árum þess og Jón forystumaður
um langt tímabil.
Ungmennafélögin- eru nú yfiiv
leitt flest orðin 50 ára eða að
verða það. Starf þeirra margra
hverra hefur þó ekki verið óslit-
ið þessa áratugi, heldur fallið
niður á tímabilum, og verið síðan
bafið upp á ný með nýjum starfs-
kröftum. Ungmennafélagið Tinda
stóll er eitt þeirra er starfað hef-
ur óslitið frá stofnun til þessa
dags, enda margt gert óg átt
frumkvæði að mörgum þörfum
málum.
Á fyrsta starfsári hóf félagið
útgáfu handritaðs blaðs, Árgeisl-
ans, og kom hann út sæmilega
reglulega á þriðja áratug. Eitt
merkasta spor í sögu félagsins
var það, að gangast fyrir stofnun
Sjúkrasamlags Sauðárkróks 1913.
Starfaði þetta sjúkrasámlag allt.
til ársins 1942, er lög um sjúkra-
samlög tóku gildi hér. Félagið
gekkst fyrir sundkennslu í Sauð-
árgili frá 1911 og fram undir
1920 í köldu vatni. Það gekkst
fyrir stofnun Dýravemdunar-
félags Sauðárkróks 1918. Það
keypti gróðrarstöð á fyrstu árum
og hefur haldið henni við og end-
urbætt æ síðan. Félagið byggði
samkomuhúsið Bifröst 1925, og
hefui' það hús verið endurbætt
og við það byggt síðan, og er nú
aðalsamkomuhús bæjarins. —
Iþróttastarfsemin hefur frá fyrstu
tíð verið einn meginþáttur þess
frá upphafi og þó mikið vaxandi
hin síðari ár. Stofndagur félags-
ins er 26. okt. 1907. Frumkvæði
að stofnun þess áttu fjórir bú-
fræðingar frá Hólum, þeir Sig-
urður og Þorbjörn Björnssynir
frá Veðramóti, Pétur Jakobsson
frá Skollatungu og Kristján Sig-
urðsson frá Sauðárkróki.
Nú telur félagið um 150 fé-
lagsmenn.
Frostastöðuin 12. apríl.
Síðan um miðjan marz hefur
verið einmuna veðurblíða á
hverjum degi. Veruleg hláka
hefur þó ekki komið fyrr en í
gær, og er nú jörð orðin auð að
rnestu í Blönduhlíð og Héraðs-
vötn að ryðja af sér ísnum. Aur-
bleytan segir fljótt til sín og
mikil umfei'ð framundan, þar
sem „Sæluvikan" er.
Karlakórinn Heimir minntist
30 ára afmælis síns með hófi að
Bifröst á Sauðárkróki 22. marz sl.
Var fjölmenni og gleðskapur
góður, samdrykkja, x-æður, söng-
ur og dans. Eg hygg að Heimir sé
með elztu sveitakóx'um á landinu.
í stai-fi hans hefur aldrei verið
eyða, síðan hann kom undir á
balli í Húsey í Vallhólmi fyrir 30
árum. Fyrsti söngstjói'i var Pálmi
heitinn Sigui'ðsson, þá Gísli
Magnússon, en núverandi söng-
stjói'i er Jón Björnsson, og hefur
hann stjórnað kórnum síðan 19.30
en félagsmaður frá upphafi. Þeir
Björn Ólafsson og Halldór
Benediktsson hafa einnig vei'ið í
kórnum frá byrjun. Fátt tengir
menn traustai'i félagsböndum en
söngurinn.
Kvenfélagskonur í Akrahi'eppi
fengu góðan gest hér á dögunum,
þar sem var Steinunn Ingimund-
ardóttir frá Akureyri, sem
stundar umfei'ðakennslu á vegum
Kvenfélagasambands íslands. —
Fyiir nokkru hélt ungfrúin
tveggja daga námskeið á Flugu-
■mýri, sem var vel sótt og
ánægjulegt.
Dr. Halldór Pálsson mætti á
aðalfundi Búnaðarfélags Akra-
hrepps, sem haldinn var að Stóru
Okrum 10. þ. m. Þar flutti í'áðu-
nauturinn ágæta fi'óðlegt ei'indi
um sauðfjái-rækt, og ræddi eink-
um þær leiðix', sem bændum
Akrahrepps væri nauðsyn að fara
til þess að fá meiri afurðir af
fjárbúum sínum en verið hefur
nú um sinn. Gildir það sama
væntanlega annai's staðar. Dx\
Halldór lagði áherzlu á, að fax'ið
væx-i nógu vel með æi'nar síðustu
vikur fyx'ir burð og fram í gróð-
ur. Oft væi'i nauðsyn að beita ám
á tún fyrst eftir burð, einkum
tvílembum. Ágætt væri líka að
beita dilkum á tún eða kál 3—4
vikur fyrir slátrun. Ríka áhei'zlu
lagði ræðumaður á það, að fara
vel með gemlingana. Ef hross
þi'engdu að fé í högum bæi'i tví-
mælalaust að fækka þeim, því að
þau væru arðlítill peningur móts
við féð. Folaldshi-yssan skilaði
ekki meiri arði en tvílemban, en
þyrfti haglendi á við 8—10
kindur.
Steinþór Stefánsson bóndi,
Þvei'á hér í sveit, varð fimmtug-
ur 8. þ. m. Hann er bráðslyngur
og hagsýnn og afbragðsgóður bú-
fjárhirðir. Kvæntur er hann
Mai-gréti Jóhannesdóttur og eiga
þau 8 mannvænleg börn. Ná-
gi'annarnir fjölmenntu heim til
hans á afmælisdaginn, enda mað-
ui'inn vinsæll og di'engur hinn
bezti.
Frú Sigríður Hannesdóttir,
Djúpadal í Blönduhlíð, andaðist
þann 12. þ. m., 82 ái'a að aldri,
gagnmei’k ágætiskona.
M. H. G.
Meistaramót Akureyrar
í körfuknattleik
Meistaramót Akureyrar í körfu
knattleik hófst sl. föstudag. —
Fimm lið keppa á móti þessu. I
fyrsta leiknum, á föstudaginn,
kepptu KA og MA. — KA vann
með 87 : 55. Á sunnudaginn léku
MA og B-lið KA. — MA sigraði
með -42 : 17. — Ennfi-emur kepptu
þá A-lið KA og C-lið Ka. A-liðið
vann með 136 : 42. Er það hæsti
stigafjöldi í opinbei'u móti hér á
landi fram til þessa. — í gær átti
C-lið KA að keppa við Þór. —
Leikirnir fara allir fram í íþrótta
húsinu.