Dagur - 02.07.1958, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 2. júlí 1958
D AGUR
5
I Færeyjum er vaxandi velmegun
skorið
Stutt viðtal við Jón Samúelsson útibússtj. KEA
r
„Ef þú treystir Islendingnum; bregzt liann þér
aldrei,” mælti færeyskur skipstjóri við son sinn
r
ungan, sem var að fara til Islands
Sonurinn var Jón Samúelsson útibússtjóri hjá KEA á Ak-
ureyri, sem bæjarbúum er að góðu kunnur. Blaðið hitti hann
að máli einn daginn og var hann þá nýkominn frá heima-
landi sínu, Færeyjum, ásamt íslenzkri konu sinni og börnum,
en þar höfðu þau dvalið í orlofi.
Jón hefur dvalið 16 ár hér á
landi og unir hag sínum vel, þar
af 12 ár á Akureyri og þann tíma
allan starfsmaður hjá Kaupfélagi
Eyfirðinga og mörg undanfarin
ár útibússtjóri þess hér í bænum.
Skemmtileg ferð?
Já, mjög skemmtileg ferð og
dásamlegir dagar í Færeyjum
meðal frænda og vina, og þó að
gott sé að vera kominn heim eru
Færeyjar og Færeyingar ofarlega
í huganum.
Hvað margar byggðar eyjar
eru í Færeyjum?
Látum okkur sjá, þær munu
vera 17 og þær heita:
Fugloy, Svínoy, Viðoy, Borðoy,
Kunoy, Kalshoy, Eysturoy,
Streymoy, Vágoy, Mikines, Hest-
ur, Koltur, Nólsoy, Sandoy,
Stóra Dímum, Litla Dímum,
Suðuroy.
Margt fólk?
Um 32 þúsund manns og fer
fjölgandi.
Og flestir Iifa af sjósókn?
Sjávarútvegurinn er aðalat-
vinnugreinin þar eins og hér. En
margir hafa líka góðar tekjur af
eauðfénu. Það er margt og
það gengur næstum sjálfala árið
um kring. En samkvæmt æfa-
fornum lögum er fylgt fyrirmæl-
um um ítölu til að forða upp-
blæstri og eyðingu gróðurlendis.
Kindurnar eru af sama stofni og
þær íslenzku, en orðnar allmikið
frábrugðnar í útliti. Þær eru há-
fættari og yfirleitt beinastærri,
en ekki að sama skapi þungar.
Féð þar er ræktað á annan hátt
og miðað við að það geti bjargað
sér sem mest sjálft. Hrossaganga
á vetrum er bönnuð vegna þess
að þau ganga of hart að landinu.
Hafa orðið niiklar framfarir
síðustu árin?
Síðasta áratuginn hafa orðið
mjög miklar breytingar í Fær-
eyjum, segir Jón. Allt athafnalíf
er þróttmeira en áður og fram-
kvæmdir örari. Segja má að at-
hafnalíf standi með blóma. Báta-
flotinn hefur verið stækkaður og
endurnýjaður, hafnarmannvii’ki
gerð, skólar byggðir o. s. frv.
Landhelgismálin?
Þau eru auðvitað mál málanna
um þessar mundir og eitt af fáum
■rnálum, sem Fæi’eyingar eru
nær sammála um. Skriður komst
á það þegar íslendingar ákváðu
að færa fiskveiðitakmörkin í 12
mílur. íslendingar og Færeyingar
eiga hér skylt mál og Færeyingar
styðja íslendinga eindregið í út-
færslu fiskveiðitakmarkanna,
þótt þeir verði fyrir nokkrum
skellum af þeirri ráðagerð. Þess
í stað munu Færeyingar leggja
áherzlu á auknar veiðar við
Grænland og Nýfundnaland. En
við hið síðarnefnda gefur veiðin
sæmilegan arð síðan hún var
reynd þar fyrir fáum árum.
Markaðir fyrir sjávarafurð-
irnar?
Þeir eru góðir. Færeyskur fisk-
ur þykir góð vara og af honum
fer mikið til ítalíu, Spánar og
síðustu árin er mjög vaxandi eft-
irspurn eftir þurrkuðum saltfiski
í Brazilíu.
Nægur gjaldeyrir?
Því miður fer erl. gjaldeyririnn
of margar krókaleiðir fyrir þær
góðu og verðmætu útflutningsaf-
urðir, sem Færeyingar draga úr
djúpinu árið um kring. Allur
gjaldeyririnn fer nefnilega í
gegnum hendur Dana og er það
eyjarbúum mjög óhagstætt.
Þannig kaupa Danir ávexti á
Spáni fyrir fiskinn okkar og við
kaupum svo ávextina aftur af
þeim. Sama gildir um kaffið frá
Brazilíu og færeyska fiskinn, sem
þangað er seldur.
Dýrtíð í landinu?
Hún er ólíkt minni en hér. —
JON SAMUELSSON
útibússtjóri.
Vörur eru einum til tveim þriðju
ódýrari, en kaupið er líka lægra.
Verðlag og kaupgjald er almenn-
ingi óhagstæðara þar en hér. En
allar verzlanir eru yfirfullar af
vörum í færeyskum verzlunar-
stöðum.
Efnahagur almennings þar og
hér?
Almenningur býr við vaxandi
velmegun, segir Jón Samúelsson
að lokum, húsakostur og fatnað-
ur er það fyrsta, sem maður tek-
ur eftir og ber það eitt á milli, að
fólk er tæplega eins vel til fara,
enda eru íslendingar manna bezt
klæddir og eyða óhemju miklu í
klæði.
Blaðið þakkar samtalið, og þar
sem lesendur Dags vita minna en
skyldi um þessa nágrannaþjóð
sína í Færeyjum, er það fastmæl-
um bundið að Jón Samúelsson
skrifi grein, eina eða fleiri, frá
heimalandi sínu síðar á árinu.
E. D.
Unglinga og kvennameistarðmófið
Unglinga- og kvenmeistara-
mót ísl. í frjálsíþróttum, var háð
á Akureyri um sl. helgi. — Mjög
mikil þátttaka var í mótinu, 82
keppendur, víðs vegar að. í sum-
um greinum var meiri keppenda-
fjöldi en þekkzt hefur hérlendis,
t. d. voru 24 keppendur í 100 m.
og 23 í langstökki. Veður var
nokkuð hvasst fyrri daginn, en
rigning hinn síðari, árangur var
þó allgóður í mótinu. Helztu af-
reksmenn voru Kristleifur og
Haukur í lengri hlaupunum,
Björn og Grétar í spretthlaup-
unum, Ólafur í stökkunum, en
Úlfar í köstunum. Frjálsíþróttun-
um virðist nú mjög vaxa fylgi,
og ein leið til að örva áhuga fyrir-
þessari íþróttagrein er að gefa
sem flestum stöðum utan Rvíkur
kost á því að halda einhver ís-
landsmótanna í frjálsíþróttum
eða hluta þeirx-a, svo sem gefið
hefur góða raun nú síðustu ár.
Úi’slit í keppnunum ui’ðu:
100 m. hlaup: 1. Björn Sveinss.
ÍBA 11.0. — 2. Gi'étar Þoi’steinss.
Á 11.2.
200 m. hlaup: 1. Bjöi’n Sveinss.
ÍBA 23.8. — 2. Gi'étar Þoi'steinss.
Á 24.0.
400 m. hlaup: 1. Grétar Þor-
steinss. Á 53.8. — 2. Jón Gíslason
UMSE 54.0.
800 m. hlaup: 1. Kristleifur
Guðbjöi-nss. KR 2.03,2. — 2. Jón
Gíslason UMSE 2.03,3.
1500 m. hlaup: 1. Kristleifur
Guðbjörnss. KR 3.56,5. — 2.
Haukur Engilbertsson UMFR
4.10,7.
3000 m. hlaup: 1. Haukur Eng-
ilbertsson UMFR 9.26,8. — 2.
Reynir Þoi'steinsson KR 10.09,4.
1500 m. hindrunarhlaup: 1.
Kristleifur Guðbjörnss. KR
4.24,9. — 2. Haukur Engilberts-
son UMFR 4.28,3.
110 m. grindahlaup: 1. Bragi
Hjartarson ÍBA 18.5. — 2. Stein-
dór Guðjónsson ÍR 19.0.
400 m. grindahlaup: 1. Gylfi
Gunnarsson KR 63.1. — 2. Guðm.
Þorsteinsson ÍBA 64.0.
4x100 m. boðhlaup unglinga:
1. Sveit KR 47.4. — 2. Sveit ÍBA
47.8. — 3. Sveit Á 48.4. — 4. Sveit
UMSE 49.4.
1000 m. boðhlaup unglinga: 1.
Fundaæði íhaldsins.
Sjálfstæðisflokkurinn virðist
hafa verið gripinn fundaæði eftir
hina hraksmánarlegu útreið, sem
hann fékk í eldhúsdagsumræð-
unum, þar sem hann stóð uppi
sem afhjúpaður lýðskrumai’a-
flokkur og algei’lega stefnulaus í
öllum stói-málum, og þó alveg
sérstaklega í efnahagsmálum. —
Virðist ætlunin með þessum
fundum vera sú, að hi’essa eitt-
hvað upp á fylgið eftir hina al-
geru afhjúpun í eldhúsdagsum-
ræðunum.
Gott dæmi um fundai’sókn á
þessa fundi íhaldsins, er fundur-
inn á Akux-eyi’i 12. þ. m., þar sem
ekki tókst að smala nema 20—30
hræðum til þess að hlusta á Sig-
urð frá Vigur og Friðjón Dala-
mann. Umræður urðu nálega
ekki á fundi þessum fyrir utan
ræður sendimannanna að sunnan
og fundai’bragur allur hinn dauf-
legasti. Má segja með sanni, að
Sjálfstæðismenn hafi ekki erindi
sem erfiði af fundaæði sínu.
„Það góða, sem eg vil. .. . “
Enn er spui’t um það, hvað
Sjálfstæðismenn vilji gei’a til úr-
bóta í efnahagsmálunum. Þrátt
fyrir fundaæðið, hefur þeirri
spurningu ekki verið svarað, en
hins vegar hefur hin neikvæða
niðurrifsstefna þeirra verið end-
urtekin fund eftir fund. Þeir
segjast vei’a á móti efnahagsað-
gerðum ríkisstjórnarinnar og
telja tekjuöflunai’leið þá, sem
farin er samkv. lögunum um út-
flutningssjóð, í alla staði hina
verstu. Þeir segjast í einu orðinu
vera andvígir gengislækkun, en
þó eru flestir ræðumenn þeiri’a
að tæpa á nauðsyn nýrrar geng-
isski’áningar. Vilja þeir þá geng-
islækkun eða vilja þeir hana
ekki? Og ef þeir vilja hreina
gengislækkun, halda þeir þá, að
það hefði minni vei’ðhækkanir í
för með sér en sú millileið, sem
ríkisstjórnin varð sammála um
að fara?
Ólafur Björnsson í Fishing News.
Fishing News, hið þekkta enska
fiskveiðiblað, lætur málefni ís-
lands mjög til sín taka, svo sem
alkunna er. Blaðið er mjög hat-
ramt í andstöðu sinni við íslend-
inga í landhelgismálum og styð-
ur einhliða málstað enski-a tog-
aramanna, en gerir jafnlítið úr
í’öksemdum fslendinga. Að vísu
birtist oft ágætt efni í Fishing
News og er blaðið að mörgu leyti
vel skrifað og fróðlegt, þó að það
skjóti æði oft yfir mai’kið. Fyi’ir
nokkru birtust framhaldsgreinar
í blaði þessu um efnahagsmál ís-
lendinga, og eru greinarnar
byggðar á skýi’slu eða greinar-
gerð, sem Olafur Björnsson,
prófessor og þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins, hefur samið fyrir
hagfi’æðingafund í Róm. Blaðið
segir, að Olafur Bjöx-nsson fari
ekkert dult með þá skoðun sína,
að vandamál sjávarútvegsins
verði ekki læknuð með öðru en
nýrri gengisskráningu, m. ö. o.
gengislækkun, og sé þetta engin
einkaskoðun sín, heldur muni
allir aðrir hagfi'æðingar ráð-
leggja hið sama. Ástæða er til
þess að spyrja, hvort þai’na glitti
í þau úrræði, sem Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur í efnahagsmál-
Sveit ÍBA 2.09,5. 2. Sveit Á 2.09,6.
— 3. Sveit KR 2.09,7 — 4. veit
UMSE 212,5.
Sleggjukast: 1. Björn Bjarnas.
ÍR 43.33. — 2. Jóhannes Sæ-
mundss. KR 33.26.
Spjótkast: 1. Bjöi’n Bjarnas.
ÚÍA 49.39. — 2. Hildimundur
Björnss. HSH 47.16.
Kúluvarp: 1. Úlfar Björnss. A,-
Hún. 12.82. — 2. Arthúr Ólafss.
UMSK. 12.36.
Kringlukast: 1. Úlfar Björnss.
A.-Hún. 36.66. — 2. Arthúr Ól-
afss. UMSK 34.98.
Langstökk: 1. Ólafur Unn-
steinss. HSK 6.10. — 2. Úlfar
Teitss. KR 6.09.
Þrístökk: 1. Ólafur Unnsteinss.
HSK 13.30. — 2. Pálmar Magn-
úss. ÚÍA 13.02.
Hástokk: 1. Jón Þ. Ólafss. ÍR
1.73. — 2. Þói’bergur Þórðars.
UMR 1.70.
Stangarstökk: 1. Bragi Hjart-
ars. ÍBA 3.30. — 2. Magnús Jak-
obss. UMFR 3.20.
Nokki’ir kunnir íþi’óttamenn
kepptu sem gesctir á mótinu og
náðu þeir eftirtöldum árangi’i:
Gunnar Huseby 15.36 í kúlu-
vai’pi, 43,04 í kringlukasti, 44,51 í
sleggjukasti, Þórður B. Sigurðs-
son kastaði sleggju 48,87, Svavar
Markússon hljóp 1500 m. á 3.56,1
og Einar Helgason, ÍBA, varpaði
kúlu 13,67 m.
KVENNAMÓTIÐ.
100 m. hlaup: 1. Guðlaug Krist-
ins. KR 14.0. — 2. Helga Har-
aldsd. ÍBA 14.1.
200 m. hlaup: 1. Guðlaug Krisl-
ins. KR 30.3. — 2. Helga Hal'-
aldsd. ÍBA 31.5.
80 m. grind: 1. Sigurbjörg Páls-
dóttir ÍBA 17.4. — 2. Auður Frið-
geii’sd. ÍBA 17.6.
Langstökk: 1. Guðlaug Ki’ist-
insd. KR 4.09. — 2. Emilía Frið-
riksd. HSÞ 3.63.
Ilástökk: 1. Emilía Fi-iði'iksd.
HSÞ 1.25. — 2. Guðný Björnsd.
UMSE 1.25.
Kúluvarp: 1. Guðlaug Krist-
insd. KR 9.50. — 2. Helga Har-
aldsd. ÍBA 7.90.
Spjótkast: 1. Guðlaug Krist-
insd. KR 25.52. — 2. Guðný
Bergsd. ÍBA 20.21.
Kringlukast: 1. Helga Haraldsd.
ÍBA 26.65. — 2. Guðlaug Krist-
insd. KR 24.10.
4x100 m. beðhlaup: 1. Sveit
UMSE 62.0 sek. — 2. Sveit ÍBA
64.0 sek.
Rafmótor
10 ha. rafmótor fyrir súg-
þurrkun, eins fasa, óskast
til kaups.
Upplýsingar gefur
Kaupfél. Svalbarðseyrar.